حجیت علم قاضی مجتهد و مأذون؛ اختیار قاضی مأذون در عفو مجرم

پرسش :

1. در حدود الهی که شارع مقدس طرق خاصه‌ای برای اثبات جرم جعل فرموده؛ آیا علم قاضی هم معتبر است در عرض آنها یا در طول یا معتبر نیست؟ 2. بر فرض اعتبار، آیا علم حسی است یا حدسی و حاصل از امارات قطعیه عادیه یا هر دو؟ 3. و نیز اعتبار علم مذکور منحصر است به حکام جامع‌الشرایط یا این‌که شامل قضات مأذون (غیر جامع‌الشرایط) هم می‌‌شود؟ 4. هم‌چنین تخییری که برای حاکم شرع در عفو مجرم یا اجرای حد الهی احیاناً ثابت ‏است؛ این تخییر برای قضات مأذون هم هست یا خیر؟

پاسخ :
1. علم قاضی معتبر است و گاهی مانع از حکم به طرق دیگر است.
2. در فرض حصول علم اعتبار دارد ولی باید از طرق متعارفه باشد.
3. تابع توسعه و ضیق در اذن نسبت به قضات منصوب است.
4. تابع کمیت و کیفیت نصب قضات است.

منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر امام خمینی رحمه ‌الله)، نشر قضا، 1390.