فضیلت تلاوت سوره اعراف
پرسش :
تلاوت سوره اعراف چه فضیلتی دارد؟
پاسخ :
در تفسیر عیاشی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمود: «هر که سوره اعراف را در هر ماه بخواند در روز قیامت از کسانی خواهد بود که نه ترسی بر آنهاست و نه غمی دارند» (مِنَ‌الَّذِینَ لَاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لَاهُمْ یَحْزَنُونَ.
«و اگر در هر جمعه بخواند، روز قیامت از کسانی است که بی‌حساب به بهشت می‌رود».
و نیز فرمود: «در این سوره آیات محکمه‌ای است، تلاوت و قیام به آنها را فراموش نکنید، زیرا اینها روز رستاخیز در پیشگاه خدا برای کسانی که آنها را خوانده‌اند گواهی می‌دهند».(1)
از روایت بالا به‌خوبی استفاده می‌شود روایاتی که درباره فضیلت سوره‌ها آمده است به این معنی نیست که تنها قرائت این سوره‌ها دارای آن‌همه نتایج بزرگ است، بلکه آنچه به این خواندن ارزش نهایی می‌بخشد همان ایمان به مفاد آنها و سپس عمل کردن بر طبق آن است. ازاین‌رو در ادامه روایت می‌خوانیم:
قِرائَتُها وَتِلاوَتُها وَالقِیامُ بِها.
و نیز در همان روایت می‌خوانیم کسی که این سوره را بخواند، روز قیامت مصداق الَّذِینَ لَاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ است و این در حقیقت اشاره لطیفی به آیه 35 همین سوره است که می‌فرماید:
فَمَنِ‌اتَّقَی وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لَاهُمْ یَحْزَنُونَ آنان که تقوا پیشه سازند و (خویش و جامعه را) اصلاح کنند، نه ترسی خواهند داشت و نه غمی».
چنانکه ملاحظه می‌کنید این مقام مخصوص کسانی است که تقوا داشته باشند و در مسیر اصلاح گام بردارند.
به علاوه اصولًا قرآن کتاب «عقیده» و «عمل» است و قرائت و تلاوت مقدّمه‌ای بر این موضوع محسوب می‌شود.
راغب در مفردات در ذیل مادّه «تلاوت» می‌گوید: مراد از یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ (2) این است که با علم و عمل از آیات قرآن پیروی می‌کنند.
یعنی «تلاوت» مفهومی بالاتر از «قرائت» دارد و با نوعی تدبّر و تفکّر و عمل همراه است.
پی‌نوشت:
1- تفسیر عیاشی، ج 2، ص 2
2- سوره بقره، آیه 121
منبع: فضیلت سوره‌های قرآن (برگرفته از تفسیر نمونه)؛ مهدی دربانی، قم: امام علی بن ابی‌طالب (ع)، ۱۳۸۹.
در تفسیر عیاشی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمود: «هر که سوره اعراف را در هر ماه بخواند در روز قیامت از کسانی خواهد بود که نه ترسی بر آنهاست و نه غمی دارند» (مِنَ‌الَّذِینَ لَاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لَاهُمْ یَحْزَنُونَ.
«و اگر در هر جمعه بخواند، روز قیامت از کسانی است که بی‌حساب به بهشت می‌رود».
و نیز فرمود: «در این سوره آیات محکمه‌ای است، تلاوت و قیام به آنها را فراموش نکنید، زیرا اینها روز رستاخیز در پیشگاه خدا برای کسانی که آنها را خوانده‌اند گواهی می‌دهند».(1)
از روایت بالا به‌خوبی استفاده می‌شود روایاتی که درباره فضیلت سوره‌ها آمده است به این معنی نیست که تنها قرائت این سوره‌ها دارای آن‌همه نتایج بزرگ است، بلکه آنچه به این خواندن ارزش نهایی می‌بخشد همان ایمان به مفاد آنها و سپس عمل کردن بر طبق آن است. ازاین‌رو در ادامه روایت می‌خوانیم:
قِرائَتُها وَتِلاوَتُها وَالقِیامُ بِها.
و نیز در همان روایت می‌خوانیم کسی که این سوره را بخواند، روز قیامت مصداق الَّذِینَ لَاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ است و این در حقیقت اشاره لطیفی به آیه 35 همین سوره است که می‌فرماید:
فَمَنِ‌اتَّقَی وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لَاهُمْ یَحْزَنُونَ آنان که تقوا پیشه سازند و (خویش و جامعه را) اصلاح کنند، نه ترسی خواهند داشت و نه غمی».
چنانکه ملاحظه می‌کنید این مقام مخصوص کسانی است که تقوا داشته باشند و در مسیر اصلاح گام بردارند.
به علاوه اصولًا قرآن کتاب «عقیده» و «عمل» است و قرائت و تلاوت مقدّمه‌ای بر این موضوع محسوب می‌شود.
راغب در مفردات در ذیل مادّه «تلاوت» می‌گوید: مراد از یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ (2) این است که با علم و عمل از آیات قرآن پیروی می‌کنند.
یعنی «تلاوت» مفهومی بالاتر از «قرائت» دارد و با نوعی تدبّر و تفکّر و عمل همراه است.
پی‌نوشت:
1- تفسیر عیاشی، ج 2، ص 2
2- سوره بقره، آیه 121
منبع: فضیلت سوره‌های قرآن (برگرفته از تفسیر نمونه)؛ مهدی دربانی، قم: امام علی بن ابی‌طالب (ع)، ۱۳۸۹.
