احکام بانکی | سپرده بانکی: سوال سه
پرسش :
شخصى سپرده اى در بانک به عنوان سرمایه گذارى دارد و بانک از جانب او وکیل مى شود بر اینکه این سپرده یا سایر سپرده ها را به نحو مشاع در جریان معاملات بدون ربا قرار دهد و دیگر اینکه وکیل باشد منفعت حاصله را هرمقدار صلاح بداند براى خودش قرار بدهد و باقیمانده را نسبت به سپرده ها توزیع کند، مع الوصف قبل از هرچیزى بانک نرخ بهره را قبلا اعلام مى کند و براساس نرخ تعیین شده هرماه سود را على الحساب به حساب صاحب سپرده منظور مى دارد، تا آخر سال که سود قطعى را اعلام مى کند، حکم این سود چیست؟ و در صورت جواز اخذ اگر صاحب سپرده بدون توجه یا اطلاع از این قرارداد سپرده را در بانک بگذارد حکم سود چنین سپرده اى را هم بیان فرمایید؟
پاسخ :
در فرض توجه به قرارداد، سود مزبور حلال است و در صورت عدم توجه یا بى اطلاعى از قرارداد، نظر به اینکه صاحب سپرده اباحه و اجازه تصرف مى دهد، لذا سپرده قهراً قرض یا ودیعه مى شود و چون شرط صریح یا ضمنى سود نکرده است، لذا آنچه را بانک مطابق مقررات خود مى دهد حلال است هرچند صاحب پول مى دانسته که بانک به رسم خود مبلغى به او مى دهد.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.
در فرض توجه به قرارداد، سود مزبور حلال است و در صورت عدم توجه یا بى اطلاعى از قرارداد، نظر به اینکه صاحب سپرده اباحه و اجازه تصرف مى دهد، لذا سپرده قهراً قرض یا ودیعه مى شود و چون شرط صریح یا ضمنى سود نکرده است، لذا آنچه را بانک مطابق مقررات خود مى دهد حلال است هرچند صاحب پول مى دانسته که بانک به رسم خود مبلغى به او مى دهد.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.
