احکام قضایی | تعدد قاضى در یک محاکمه
پرسش :
آیا سیستم تعدد قاضى در نظام دادرسى اسلامى پذیرفته شده است؟ در صورت مثبت بودن جواب کیفیت آن را به نحو اجمال بیان فرمایید.
پاسخ :
با توجه به این که قضاوت و حکم کردن به معنى انشاء خاص و فصل خصومت است، لذا تعدد قاضى در مورد واحد و به عنوان انشاء کنندگان حکم، معنى ندارد. چون هنگامى که قاضى واجد شرایط نظر داد و انشاء حکم کرد، محلّى براى انشاء و نظر دادن دیگران باقى نمى ماند. و خلاصه مسبب واحد سبب واحد دارد و تشریک معنى ندارد؛ مضافاً براین که قضاوت نوعى ولایت و امارت است و ولایت از امور ذات اضافه مى باشد و تعدد در آن صحیح نیست؛ بلى قاضى مى تواند در مقدمات حکم با اهل خبره و با دیگر قضات مشورت کند. ولى تصمیم نهایى و انشاء حکم با خودش که در رأس قرار دارد، مى باشد.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.
با توجه به این که قضاوت و حکم کردن به معنى انشاء خاص و فصل خصومت است، لذا تعدد قاضى در مورد واحد و به عنوان انشاء کنندگان حکم، معنى ندارد. چون هنگامى که قاضى واجد شرایط نظر داد و انشاء حکم کرد، محلّى براى انشاء و نظر دادن دیگران باقى نمى ماند. و خلاصه مسبب واحد سبب واحد دارد و تشریک معنى ندارد؛ مضافاً براین که قضاوت نوعى ولایت و امارت است و ولایت از امور ذات اضافه مى باشد و تعدد در آن صحیح نیست؛ بلى قاضى مى تواند در مقدمات حکم با اهل خبره و با دیگر قضات مشورت کند. ولى تصمیم نهایى و انشاء حکم با خودش که در رأس قرار دارد، مى باشد.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.
