احکام روزه مسافر | روزۀ نذری در سفر
پرسش :
آیا گرفتن روزۀ نذری در سفر جایز است؟(1)
پاسخ :
اگر فرد نذر کند روز معینی را روزۀ مستحبی بگیرد، نمی تواند آن را در سفر به جا آورد؛ مگر در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را در سفر انجام دهد یا در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را انجام دهد؛ چه مسافر باشد چه مسافر نباشد (مشهور).
اگر در نیت نذر، تصریح کرده باشد که روزه را در سفر انجام دهد یا در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را انجام دهد، چه مسافر باشد چه مسافر نباشد، بنا بر احتیاط واجب، به نیت رجائاً باید بگیرد (آیت الله بهجت).
اگر فرد نذر کند روز معینی را روزۀ مستحبی بگیرد، نمی تواند آن را در سفر به جا آورد. حتی اگر در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را در سفر انجام دهد یا در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را انجام دهد چه مسافر باشد چه مسافر نباشد، این نذر هم اشکال دارد (آیت الله مکارم).
برخی از شروط دخیل در صحت نذر روزۀ مستحبی در سفر
1. شخص هنگام نذر مسافر نباشد؛ اما اگر مسافر باشد و بخواهد نذر کند تا در سفر روزه بگیرد:(2)
جایز است (آیات عظام تبریزی، سیستانی و زنجانی).
جایز است؛ ولی بنا بر احتیاط واجب، روزه را به نیت رجائاً باید بگیرد (آیت الله بهجت).
محل اشکال است (آیت الله اراکی).
صحت چنین نذری مشکل است و احتیاط در ترک است (آیت الله صافی).
جایز نیست (آیات عظام فاضل، نوری و وحید).
بنا بر احتیاط واجب، چنین نذری صحیح نیست (مقام معظم رهبری).
2. نذر روزه برای روزۀ همان روز باشد؛ ولی اگر بعد از فجر صادق، نذر کند که همان روز را روزه بگیرد:(3)
چنین نذری صحیح نیست (مقام معظم رهبری).
صحت چنین نذری محل اشکال است (آیت الله سیستانی).
3. شخص روزۀ قضا نداشته باشد؛ ولی اگر روزۀ قضا داشته باشد و نذر کند که در سفر روز معینی را روزۀ مستحبی بگیرد:(4)
نذرش صحیح است و باید در سفر در همان روز روزه بگیرد (مقام معظم رهبری).
صحت نذرش محل اشکال است (آیت الله سیستانی).
پینوشت:
1- عروة الوثقی، فصل فی شرائط صحة الصوم، الشرط الخامس؛ توضیح المسائل مراجع، مسأله 1717؛ وحید، توضیح المسائل، مسأله 1725؛بهجت، توضیح المسائل، مسأله 1355؛مکارم، پیک احکام، مسأله 1443؛سیدعلی خامنه ای، استفتائات جدید، سوال 59.
2- توضیح المسائل مراجع، ج 1، ذیل مسأله 1717؛فلاح زاده، احکام اعتکاف، ص23؛ استفتای خصوصی جامعه الزهرای حوزۀ علمیۀ قماز مراجع عظام تقلید، استفتائات نذر؛ استفتای خصوصی توسط ادارۀپاسخ گویی به سوال ات دینی آستان قدس رضوی، استفتائاتاعتکاف؛ سیدعلی خامنه ای، استفتائات جدید، سوال 59؛ استفتای کتبی خصوصی از آیت الله سیستانی؛ استفتای شفاهی از دفتر آیت الله تبریزیدر قم؛ صافی، جامع الاحکام، ج 1،سوال 516؛ اراکی، استفتائات، ص158، مبحث نذر و عهد، سوال 10؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، سوال 584؛نوری، هزارویک مسأله فقهی، سوال 231.
3- سیدعلی خامنه ای، استفتائات جدید، سوال 59.
4- سیدعلی خامنه ای، استفتائات جدید، سوال 61؛ نک: العروة الوثقی، شرائط صحة الصوم، مسأله 3.
منبع: احکام روزه، اداره پاسخگویی به سوالات دینی آستان قدس رضوی، انتشارات قدس رضوی، 1393.
اگر فرد نذر کند روز معینی را روزۀ مستحبی بگیرد، نمی تواند آن را در سفر به جا آورد؛ مگر در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را در سفر انجام دهد یا در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را انجام دهد؛ چه مسافر باشد چه مسافر نباشد (مشهور).
اگر در نیت نذر، تصریح کرده باشد که روزه را در سفر انجام دهد یا در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را انجام دهد، چه مسافر باشد چه مسافر نباشد، بنا بر احتیاط واجب، به نیت رجائاً باید بگیرد (آیت الله بهجت).
اگر فرد نذر کند روز معینی را روزۀ مستحبی بگیرد، نمی تواند آن را در سفر به جا آورد. حتی اگر در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را در سفر انجام دهد یا در نیت نذر تصریح کرده باشد که روزه را انجام دهد چه مسافر باشد چه مسافر نباشد، این نذر هم اشکال دارد (آیت الله مکارم).
برخی از شروط دخیل در صحت نذر روزۀ مستحبی در سفر
1. شخص هنگام نذر مسافر نباشد؛ اما اگر مسافر باشد و بخواهد نذر کند تا در سفر روزه بگیرد:(2)
جایز است (آیات عظام تبریزی، سیستانی و زنجانی).
جایز است؛ ولی بنا بر احتیاط واجب، روزه را به نیت رجائاً باید بگیرد (آیت الله بهجت).
محل اشکال است (آیت الله اراکی).
صحت چنین نذری مشکل است و احتیاط در ترک است (آیت الله صافی).
جایز نیست (آیات عظام فاضل، نوری و وحید).
بنا بر احتیاط واجب، چنین نذری صحیح نیست (مقام معظم رهبری).
2. نذر روزه برای روزۀ همان روز باشد؛ ولی اگر بعد از فجر صادق، نذر کند که همان روز را روزه بگیرد:(3)
چنین نذری صحیح نیست (مقام معظم رهبری).
صحت چنین نذری محل اشکال است (آیت الله سیستانی).
3. شخص روزۀ قضا نداشته باشد؛ ولی اگر روزۀ قضا داشته باشد و نذر کند که در سفر روز معینی را روزۀ مستحبی بگیرد:(4)
نذرش صحیح است و باید در سفر در همان روز روزه بگیرد (مقام معظم رهبری).
صحت نذرش محل اشکال است (آیت الله سیستانی).
پینوشت:
1- عروة الوثقی، فصل فی شرائط صحة الصوم، الشرط الخامس؛ توضیح المسائل مراجع، مسأله 1717؛ وحید، توضیح المسائل، مسأله 1725؛بهجت، توضیح المسائل، مسأله 1355؛مکارم، پیک احکام، مسأله 1443؛سیدعلی خامنه ای، استفتائات جدید، سوال 59.
2- توضیح المسائل مراجع، ج 1، ذیل مسأله 1717؛فلاح زاده، احکام اعتکاف، ص23؛ استفتای خصوصی جامعه الزهرای حوزۀ علمیۀ قماز مراجع عظام تقلید، استفتائات نذر؛ استفتای خصوصی توسط ادارۀپاسخ گویی به سوال ات دینی آستان قدس رضوی، استفتائاتاعتکاف؛ سیدعلی خامنه ای، استفتائات جدید، سوال 59؛ استفتای کتبی خصوصی از آیت الله سیستانی؛ استفتای شفاهی از دفتر آیت الله تبریزیدر قم؛ صافی، جامع الاحکام، ج 1،سوال 516؛ اراکی، استفتائات، ص158، مبحث نذر و عهد، سوال 10؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، سوال 584؛نوری، هزارویک مسأله فقهی، سوال 231.
3- سیدعلی خامنه ای، استفتائات جدید، سوال 59.
4- سیدعلی خامنه ای، استفتائات جدید، سوال 61؛ نک: العروة الوثقی، شرائط صحة الصوم، مسأله 3.
منبع: احکام روزه، اداره پاسخگویی به سوالات دینی آستان قدس رضوی، انتشارات قدس رضوی، 1393.