حائض و زمان ترک عبادات: سوال یک
پرسش :
آیا زن به محض دیدن خون باید عبادات را ترک کند، یا باید تا مدت سه روز صبر کند؟
پاسخ :
آیات عظام امام، بهجت، خامنه اى، سیستانى، فاضل و نورى: حکم بین اقسام حائض فرق مى کند. اگر از زنانى است که عادت «وقتیه» یا «وقتیه و عددیه» دارد، باید به محض مشاهده خون در ایام عادت یا کمى جلو یا عقب تر، عبادت را ترک کند و اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسیه و یا زنى است که تنها عادت عددیه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند؛ ولى اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید تا سه روز محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد و اگر پیش از سه روز پاک نشد، باید آن را حیض قرار دهد.[1]
آیت اللّه تبریزى: حکم بین اقسام حائض فرق مى کند. اگر از زنانى است که عادت «وقتیه» یا «وقتیه و عددیه» دارد، باید به محض مشاهده خون در ایام عادت یا کمى جلو یا عقب تر، عبادت را ترک کند. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسیه و یا زنى است که تنها عادت عددیه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند؛ ولى اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد (بنابر احتیاط واجب باید در غیر زن مبتدئه و مضطربه تا سه روز محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد و اگر پیش از سه روز پاک نشد، باید آن را حیض قرار دهد) و در مورد زن مبتدئه و مضطربه اگر تا سه روز ادامه پیدا کند و پیش از ده روز خون قطع شود، باید محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد.[2]
آیت اللّه صافى: حکم بین اقسام حائض فرق مى کند. اگر از زنانى است که عادت «وقتیه» یا «وقتیه و عددیه» دارد، باید به محض مشاهده خون در ایام عادت یا کمى جلوتر، عبادت را ترک کند؛ ولى اگر یک یا چند روز از عادت عقب تر شود و نشانه هاى حیض را نیز نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب، باید محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسیه و یا زنى است که عادت عددیه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند، ولى اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب، محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد؛ هر چند خون تا ده روز هم ادامه یابد.[3]
آیات عظام مکارم و وحید: حکم بین اقسام حائض فرق مى کند. اگر از زنانى است که عادت «وقتیه» یا «وقتیه و عددیه» دارد، باید به محض مشاهده خون در ایام عادت یا کمى جلو یا عقب تر، عبادت را ترک کند. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسیه و یا زنى است که عادت عددیه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند؛ ولى اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد، باید کارهاى استحاضه را به جا آورد؛ هر چند خون تا ده روز هم ادامه یابد.[4]
تبصره 1: بر اساس حکم یاد شده، اگر زن به محض مشاهده خون، عبادت را ترک کند. چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده است (مثلاً پیش از سه روز پاک شود)، باید عبادت هایى را که به جا نیاورده، قضا کند.
تبصره 2: منظور از جلو و عقب افتادن عادت، این است که شروع خون یک یا دو یا چند روز جلو یا عقب تر از ایام عادت تحقق پیدا کرده است؛ به طورى که عرفاً در بین زنان گفته مى شود عادتش کمى جلو یا عقب افتاده است و منظور این نیست که تمامى روزهایى که خون مشاهده مى کند، قبل از ایام عادت یا بعد از آن است.
پی نوشت:
[1]. امام، سیستانى، فاضل، التعلیقه على العروة الوثقى، ج 1، احکام الحیض، م 15؛ نورى، التعلیقه على العروةالوثقى، ج 1، احکام الحیض، م 15 و توضیح المسائل مراجع، م 500؛ بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 251 و دفتر: خامنه اى.
[2]. منهاج الصالحین، ج 1، م 215 و 216.
[3]. هدایة العباد، ج 1، اقسام الحائض، م 232 و توضیح المسائل مراجع، م 500.
[4]. مکارم، التعلیقه على العروة الوثقى، ج 1، احکام الحیض، م 15 و توضیح المسائل مراجع، م 500 و وحید، منهاج الصالحین، ج 1، م 215 و 216.
منبع: احکام ویژه بانوان، مجتبى حسینى، نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه ها، نشر معارف، 1388.
آیات عظام امام، بهجت، خامنه اى، سیستانى، فاضل و نورى: حکم بین اقسام حائض فرق مى کند. اگر از زنانى است که عادت «وقتیه» یا «وقتیه و عددیه» دارد، باید به محض مشاهده خون در ایام عادت یا کمى جلو یا عقب تر، عبادت را ترک کند و اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسیه و یا زنى است که تنها عادت عددیه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند؛ ولى اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید تا سه روز محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد و اگر پیش از سه روز پاک نشد، باید آن را حیض قرار دهد.[1]
آیت اللّه تبریزى: حکم بین اقسام حائض فرق مى کند. اگر از زنانى است که عادت «وقتیه» یا «وقتیه و عددیه» دارد، باید به محض مشاهده خون در ایام عادت یا کمى جلو یا عقب تر، عبادت را ترک کند. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسیه و یا زنى است که تنها عادت عددیه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند؛ ولى اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد (بنابر احتیاط واجب باید در غیر زن مبتدئه و مضطربه تا سه روز محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد و اگر پیش از سه روز پاک نشد، باید آن را حیض قرار دهد) و در مورد زن مبتدئه و مضطربه اگر تا سه روز ادامه پیدا کند و پیش از ده روز خون قطع شود، باید محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد.[2]
آیت اللّه صافى: حکم بین اقسام حائض فرق مى کند. اگر از زنانى است که عادت «وقتیه» یا «وقتیه و عددیه» دارد، باید به محض مشاهده خون در ایام عادت یا کمى جلوتر، عبادت را ترک کند؛ ولى اگر یک یا چند روز از عادت عقب تر شود و نشانه هاى حیض را نیز نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب، باید محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسیه و یا زنى است که عادت عددیه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند، ولى اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب، محرمات حائض را ترک کند و کارهاى استحاضه را به جا آورد؛ هر چند خون تا ده روز هم ادامه یابد.[3]
آیات عظام مکارم و وحید: حکم بین اقسام حائض فرق مى کند. اگر از زنانى است که عادت «وقتیه» یا «وقتیه و عددیه» دارد، باید به محض مشاهده خون در ایام عادت یا کمى جلو یا عقب تر، عبادت را ترک کند. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسیه و یا زنى است که عادت عددیه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند؛ ولى اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد، باید کارهاى استحاضه را به جا آورد؛ هر چند خون تا ده روز هم ادامه یابد.[4]
تبصره 1: بر اساس حکم یاد شده، اگر زن به محض مشاهده خون، عبادت را ترک کند. چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده است (مثلاً پیش از سه روز پاک شود)، باید عبادت هایى را که به جا نیاورده، قضا کند.
تبصره 2: منظور از جلو و عقب افتادن عادت، این است که شروع خون یک یا دو یا چند روز جلو یا عقب تر از ایام عادت تحقق پیدا کرده است؛ به طورى که عرفاً در بین زنان گفته مى شود عادتش کمى جلو یا عقب افتاده است و منظور این نیست که تمامى روزهایى که خون مشاهده مى کند، قبل از ایام عادت یا بعد از آن است.
پی نوشت:
[1]. امام، سیستانى، فاضل، التعلیقه على العروة الوثقى، ج 1، احکام الحیض، م 15؛ نورى، التعلیقه على العروةالوثقى، ج 1، احکام الحیض، م 15 و توضیح المسائل مراجع، م 500؛ بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 251 و دفتر: خامنه اى.
[2]. منهاج الصالحین، ج 1، م 215 و 216.
[3]. هدایة العباد، ج 1، اقسام الحائض، م 232 و توضیح المسائل مراجع، م 500.
[4]. مکارم، التعلیقه على العروة الوثقى، ج 1، احکام الحیض، م 15 و توضیح المسائل مراجع، م 500 و وحید، منهاج الصالحین، ج 1، م 215 و 216.
منبع: احکام ویژه بانوان، مجتبى حسینى، نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه ها، نشر معارف، 1388.
