رهایی از وسواس در انجام وظایف دینی

پرسش :

برای رهایی از وسواس در انجام وظایف دینی چه باید کرد؟

پاسخ :
برای درمان وسواس توجه به نکات زیر بسیار سودمند است:

الف) آدم‌های وسواسی باید احکام اسلامی را به طور دقیق یاد بگیرند. خیلی از افراد، به دلیل ندانستن احکام گرفتار وسواس می‌شوند. اگر وسواسی ‌ها احکام اسلامی را دقیق بیاموزند، این قدر دچار وسواس نمی‌شوند. شما در میان عالمان دینی کمتر نشانه ‌ای از وسواس می‌بینید؛ زیرا آنها احکام را خوب می‌دانند و بی‌دلیل خود را به دردسر نمی‌اندازند.

ب) وسواسی‌ ها باید درباره‌ی آثار بد وسواس به خوبی فکر کنند و به عواقب این رفتار نادرست بیندیشند. وسواس، لذت عبادت را از انسان می‌گیرد و رابطه‌ فرد را با دیگران خراب می‌کند و بیماری‌ های روحی و جسمی زیادی را به دنبال می‌آورد. اگر کسی به این عواقب خطرناک توجه کند، اسیر وسواس نمی‌ ماند.

پ) همان‌طور که مراجع تقلید گفته ‌اند، آدم‌های وسواسی نباید به وسواس خود اعتنا کنند. آنها باید کارهایشان را مثل بقیه‌ مردم انجام دهند و نباید به وسوسه‌ های شیطان توجه کنند. این افراد باید مثل مردم عادی وضو بگیرند، نماز بخوانند، ذکرهای نماز را بگویند و بقیه‌ احکام دینی را به جا آورند. اگر مدتی چنین کنند، وسواسشان کم کم برطرف می‌شود و از این بیماری بزرگ نجات می‌ یابند. این کار بهترین روش درمان وسواس است.

ت) البته برای معالجه‌ وسواس ذکرهایی هم وجود دارد که خواندن آنها مفید است. «مردی نزد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و گفت: "ای رسول خدا! من در نماز خود گرفتار وسوسه شده ‌ام تا آنجا که بیشتر اوقات نمی ‌فهمم چند رکعت نماز خوانده ‌ام؛ زیاد خوانده ‌ام یا کم." حضرت فرمودند: "هرگاه خواستی وارد نماز بشوی، بگو بسم الله و بالله توکلت علی الله اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم."»(1)

آن بزرگوار در روایت دیگری برای در امان ماندن از وسواس خواندن این آیات را سفارش فرمودند:
«وَ إِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَینَکَ وَ بَینَ الَّذِینَ لاَ یؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَاباً مَسْتُوراً وَ جَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَکِنَّةً أَنْ یفْقَهُوهُ وَ فِی آذَانِهِمْ وَ قْراً وَ إِذَا ذَکَرْتَ رَبَّکَ فِی الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا عَلَى أَدْبَارِهِمْ نُفُوراً».(2)

پی‌نوشت‌ها:
1. پرسش‌ها و پاسخ‌های دانشجویی، ج 43، صص 209-208.
3. سوره ی اسراء، آیات 45 و 46.

منبع: هفتاد و شش پرسش و پاسخ درباره اخلاق و رفتار، غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات قدیانی، 1393.