احکام حج | محرمات احرام: سوال دو

پرسش :

آیا حرمت استظلال، اختصاص به هنگام پیمودن راه دارد و یا در جایى که منزل کرده و براى استراحت و غذا خوردن پیاده شده و مانند آن هم نباید زیر سایه برود؟

پاسخ :
امام خمینى (رحمه الله):
حرام بودن سایه قرار دادن بالاى سر مختص به حال طى منزل است، امّا در حالى که در محلى منزل کرده، زیر سایه رفتن مانع ندارد.

آیة اللّٰه گلپایگانى (رحمه الله):
استظلال در منزل در وقت فرود آمدن مانع ندارد و تفصیل آن را در مناسک ملاحظه نمایید. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه اراکى (رحمه الله)::
در جایى که منزل مى‌کند سایه قرار دادن اشکال ندارد هر چند براى کارهاى خود در رفت و آمد باشد و ننشیند.

آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
اختصاص به هنگام پیمودن راه دارد.

آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله):
مختصّ به هنگام سیر است.

آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
تظلیل در حال رفت و آمد در مکانى که محرم در آن منزل دارد و نیز در مواردى که براى استراحت و غذا خوردن و امثال آن در بین راه توقف مى‌کند اشکالى ندارد. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه زنجانى (حفظه الله):
تنها در هنگام پیمودن راه استظلال حرام است.

آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله):
حرمت استظلال، مختص به حال طى منزل است.

آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله):
حرمت استظلال مختص به هنگام پیمودن راه است پس اگر محرم در جایى توقف کند خواه آنجا را منزل خود قرار دهد یا ندهد اشکالى ندارد که سایه‌اى بالاى سر خود قرار دهد.

آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
حرمت استظلال، مخصوص حال سَیر است و در موقع منزل کردن و یا پیاده شدن براى بعض حوائج جایز است. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه نورى (حفظه الله):
حرمت استظلال، اختصاص به هنگام پیمودن راه دارد.

​​​​​​​​​​​​​​‌منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵.