احکام مسائل متفرقه | عملیات استشهادی

پرسش :

لطفاً در مورد «عملیّات شهادت طلبانه »به سؤالات زیر پاسخ فرمایید: الف) اگر خودکشى در اسلام حرام است پس عملیّات شهادت طلبانه چه توجیهى دارد؟ ب) عملیات شهادت طلبانه به حکم چه کسى (فقیه یا حاکم اسلامى) باید صورت بگیرد؟ این مسأله از نظر شیعه و اهل سنت چگونه قابل توجیه است؟ ج) آیا این عملیّات؛ در فرضى که موجب مفاسدى براى وجهه اسلام و مسلمین شود و ایجاد تنفّر کند مجاز است؟ د) در صورتى که چنین اقداماتى فشارها و تنگناهاى فراوان روحى، مادّى، و یا جسمى براى مسلمانان داشته باشد حکم آن چیست؟ هـ) بین قاعده اضطرار و موضوع استشهاد چه نسبتى است؟ و) حکم تعارض ضررهاى مختلف در این عملیّات چیست؟ ز) تشخیص مصادیق استشهاد با کیست؟ ح) آیا هر مرحله اى از عملیّات اذن مخصوص لازم دارد، یا اذن عام کافى است؟ ط) اگر چنین اعمالى موجبات استیلاى عدم امنیّت و یا لااقل احساس ناامنى را فراهم سازد، یا تفرقه و تشتّت را در جامعه به دنبال داشته باشد، آیا مجاز است؟ ى) با فرض مشروعیّت، مرز آن با خودکشى، تروریسم، «القاء در تهلکه»{1} چیست؟

پاسخ :
پاسخ سؤالات شما به شرح زیر است:
بدون شک تروریسم در اسلام حرام است و هیچ کس حق ندارد اقدام به چنین کارى کند. و عملیات موسوم به شهادت طلبانه نیز طبق احکام اوّلیّه جایز نیست مخصوصاً اگر سبب کشتن بى گناهان شود. بنابراین آنچه وهّابى ها انجام مى دهند از مصادیق بارز جنایت و گناهان کبیره و قتل نفوس ابریاء است. تنها در یک صورت این کار آن هم با اجازه حاکم شرع مجاز مى باشد و آن موردى است که براى حفظ اسلام و مسلمین هیچ راهى جز آن وجود نداشته باشد و موجب قتل بى گناهان نیز نشود.

پی‌نوشت:
1. این جمله از آیه شریفه 195 سوره بقره گرفته شده است.

منبع: استفتائات جدید، آیت‌‌ الله العظمی مکارم شیرازی دام ظله، جلد 4، تهیه و تنظیم: ابوالقاسم علیان نژادی، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیه ‌السلام، 1393.