اجرای حکم قصاص در ماه حرام
پرسش :
آیا اجرای حکم قصاص در ماه حرام درست است و اشکال ندارد؟
پاسخ :
قبل از پاسخ به سؤال شما درباره اینکه آیا در ماه حرام هم می شود فردی را اعدام کرد یا نه؟ لازم می دانم نکته ای را متذکر شوند به اینکه یکی از قوانین ارزشمند و حیات بخش اسلام حکم قصاص است و در قرآن کریم در سوره بقره آیه ۱۷۹ حکم قصاص را سبب حفظ حیات جامعه دانسته است. قرآن کریم می فرماید:
«وَلَکُمْ فِی الْقِصَاصِ حَیَاةٌ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ؛ اى خردمندان در قصاص زندگانى و حیات است باشد که به تقوا گرایید.»
پس وقتی خداوند قصاص را سبب حیات و زندگى می داند معلوم می شود که هدف از قصاص؛ اعدام نیست، بلکه هدف زندگی و حیات است و هدف تحکیم امنیت جانی افراد در جامعه است. زیرا برخی به حکم قصاص اشکال می گیرند و می گویند با قصاص جان یک نفر دیگر هم نیز گرفته می شود در حالی که رأفت و رحمت بر انسانیت اقتضا مى کند جانی قصاص نشود.
و پاسخ این ایراد این است که: بله ولکن هر رأفت و رحمتى پسندیده و صلاح نیست و هر ترحمى فضیلت شمرده نمى شود، چون بکار بردن رأفت و رحمت، در مورد جانى قسى القلبی که کشتن انسانی برایش مثل آب خوردن است ظلم و ستم به دیگری است.
شهید مطهری (رحمه الله) در ذیل این آیه شریفه می فرماید:
«کشتن این‌چنین را، کشتن و اماته و میراندن تلقى نکنید، این را حیات و زندگى تلقى کنید، ولى نه حیات این فرد، حیات جمع یعنى با قصاص یک نفر متجاوز، حیات جامعه و حیات افراد دیگر را حفظ کرده اید. شما اگر جلو قاتل را نگیرید {و با قصاص مجازاتش نکنید}، فردا او یک نفر دیگر را خواهد کشت، و فردا ده ها نفر دیگر پیدا مى شوند و ده ها نفر دیگر را خواهند کشت. پس این را کم شدن افراد جامعه تلقى نکنید، حفظ بقاى جامعه تلقى کنید؛ این را میراندن تلقى نکنید، زندگى تلقى کنید؛ یعنى قصاص معنایش دشمنى کردن با انسان نیست، دوستى کردن با انسان است».1
پی‌نوشت:
1. مجموعه آثار شهید مطهری (رحمه الله)، ج ۲۲، ص ۷۴۹ (چاپ انتشارات صدرا)
منبع: انهار
قبل از پاسخ به سؤال شما درباره اینکه آیا در ماه حرام هم می شود فردی را اعدام کرد یا نه؟ لازم می دانم نکته ای را متذکر شوند به اینکه یکی از قوانین ارزشمند و حیات بخش اسلام حکم قصاص است و در قرآن کریم در سوره بقره آیه ۱۷۹ حکم قصاص را سبب حفظ حیات جامعه دانسته است. قرآن کریم می فرماید:
«وَلَکُمْ فِی الْقِصَاصِ حَیَاةٌ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ؛ اى خردمندان در قصاص زندگانى و حیات است باشد که به تقوا گرایید.»
پس وقتی خداوند قصاص را سبب حیات و زندگى می داند معلوم می شود که هدف از قصاص؛ اعدام نیست، بلکه هدف زندگی و حیات است و هدف تحکیم امنیت جانی افراد در جامعه است. زیرا برخی به حکم قصاص اشکال می گیرند و می گویند با قصاص جان یک نفر دیگر هم نیز گرفته می شود در حالی که رأفت و رحمت بر انسانیت اقتضا مى کند جانی قصاص نشود.
و پاسخ این ایراد این است که: بله ولکن هر رأفت و رحمتى پسندیده و صلاح نیست و هر ترحمى فضیلت شمرده نمى شود، چون بکار بردن رأفت و رحمت، در مورد جانى قسى القلبی که کشتن انسانی برایش مثل آب خوردن است ظلم و ستم به دیگری است.
شهید مطهری (رحمه الله) در ذیل این آیه شریفه می فرماید:
«کشتن این‌چنین را، کشتن و اماته و میراندن تلقى نکنید، این را حیات و زندگى تلقى کنید، ولى نه حیات این فرد، حیات جمع یعنى با قصاص یک نفر متجاوز، حیات جامعه و حیات افراد دیگر را حفظ کرده اید. شما اگر جلو قاتل را نگیرید {و با قصاص مجازاتش نکنید}، فردا او یک نفر دیگر را خواهد کشت، و فردا ده ها نفر دیگر پیدا مى شوند و ده ها نفر دیگر را خواهند کشت. پس این را کم شدن افراد جامعه تلقى نکنید، حفظ بقاى جامعه تلقى کنید؛ این را میراندن تلقى نکنید، زندگى تلقى کنید؛ یعنى قصاص معنایش دشمنى کردن با انسان نیست، دوستى کردن با انسان است».1
پی‌نوشت:
1. مجموعه آثار شهید مطهری (رحمه الله)، ج ۲۲، ص ۷۴۹ (چاپ انتشارات صدرا)
منبع: انهار
.jpg "شخصیت معنوى امام خمینی (رحمه الله)")
