نظام های رهبانی

پرسش :

گروه های رهبانی مسیحی چگونه گروه هایی هستند؟

پاسخ :
نظام های رهبانی از قدیمی ترین نظام ها هستند که تاریخ آنها به نیمه ی اول قرون وسطا می رسد. همه آنها دارای قوانین کم و بیش دقیقی هستند. کار پیروان این نظام ها اساساً از یک سلسله اعمال مرتاضانه و زندگی فداکارانه، همچنین کارهایی که به مردان اختصاص دارد، و مطالعه تشکلیل می شود. افراد این نظام ها مصداق واقعی کلمه ی «راهب» هستند.

در میان این نظام ها از همه مهمتر نظام های "بندیکتینی"، "سیسترسیانی" و "کاتوزیانی" هستند. نظام بندیکتینی در 529. م توسط بندیکت نورسای مقدس در دیرش به نام «مونته کاسینو» تأسیس شد. این نظام در خلال قرون وسطا در کار تبلیغ و انتشار فرهنگ نقش مهمی را ایفا می کرد. این نظام در حوالی سال 1400 دارای پانزده هزار دیر بود، اما این تعداد در اثر نهضت اصلاح طلبی و انقلاب فرانسه و نتایج آن در عصر ناپلئون بناپارت به طور اساسی کاهش یافت. در 1815. م این نظام به چهارصد عضو کاهش یافت که در 30 دیر ساکن بودند. در خلال قرن های نوزدهم و بیستم این نظام تجدید حیات کرد و در 1957. م اعضای آن به بیش از دوازده هزار نفر در بیش از دویست دیر افزایش یافت. امتیاز نظام بندیکتی از دیگر نظام ها این است که این نظام تمرکز خاصی روی جنبه ی عبادت دارد. زیباترین مراسم عشای ربانی در نمازخانه های بندیکتی برگزار می شود. دیر سولسمس در فرانسه مرکز مهمی برای موزیک کلیسایی است. بندیکتی های فرانسوی قرن هفدهم (جماعت مائور مقدس) سهم بسزایی در مطالعه و شناخت کلیسای قدیم داشته اند. در نظام بندیکتی یک گروه بیست هزار نفری از بانوان نیز عضویت دارند. در میان دیگر نظام های رهبانی به معنای واقعی کلمه نظامی وجود دارد به نام تراپیست که به خاطر ریاضت افراطی اش قابل ذکر است. این نظام شعبه ی جدیدی است از نظام سیسترسیان که در 1644. م به هنگام ظهور ریاضت های شدید ویژه در دیر تراپ تأسیس یافت. این نظام هم اکنون دارای چهار هزار راهب مرد در 60 دیر است.

تراپیست ها متعهد هستند که مادام العمر سخن نگویند. راهبان در عین این که عبادت، کار، خواب، خوراک را با دیگران انجام می دهند از سخن گفتن با یکدیگر ممنوع هستند و تنها حق دارند با مقامات بالاتر از خود و آن هم پس از کسب اجازه مخصوص صحبت کنند، و اگر بخواهند با دیگران حرف بزنند فقط در موارد ضروری باید با اشاره مقصود خود را به یکدیگر بفهمانند. کلیه ی راهبان اعم از کشیش ها و افراد غیر روحانی هر روز چهار ساعت، کارهای ویژه ی مردان، را انجام می دهند. روز آنها از ساعت 2 بامداد شروع می شود. هفت ساعت در کلیسا، هفت ساعت خواب و پنج ساعت مطالعه برای آنها مقرر شده است. تراپیست ها از خوردن گوشت و ماهی ممنوع هستند و تنها می توانند در حال بیماری تخم مرغ بخورند. استفاده از شیر، کره، روغن و پنیر در غیر روزهای روزه ی مخصوص جایز است. آنها در هر جمعه مراسم شلاق زنی به خویشتن را اجرا می کنند. این نظام تقاضای کسانی را که میل شدیدی به توبه دارند می پذیرد. تعداد راهبه های نظام تراپیست به هزار و پانصد نفر بالغ می شود.

منبع: جهان مسیحیت، اینارمولند، ترجمه محمد باقر انصاری- مسیح مهاجری، موسسه انتشاراتی امیر کبیر تهران، 1387، ص 150.