حسن فعلی و حسن فاعلی در عبادات
پرسش :
«حُسن فعلی» و «حُسن فاعلی» در عبادات به چه معناست؟
پاسخ :
عبادت نیاز به دو چیز دارد؛ «حُسن فعلى» و «حُسن فاعلى» که هر دو از ارکان عبادت محسوب مىشوند. منظور از حُسن فعلى این است که عبادت ذاتاً مطلوب و محبوب معبود باشد؛ مثل سجده که حُسن فعلى دارد، و ذاتاً مطلوب است، و مراد از حُسن فاعلى این است که انجام دهنده عبادت هم نیّت خوبى داشته باشد، و عبادتش براى قرب به پروردگار باشد؛ نه براى هوى و هوس و ریاکارى و مانند آن.
اگر هر دو رکن، یا یکى از آنها نباشد، آن عبادت ارزشى نخواهد داشت. مثل این که برخى از عوام مى گویند: به خاطر رضاى خدا چند ناسزا به فلان انسان بد دادم! این یک خیال واهى است؛ چون حُسن فعلى ندارد، اگر بپذیریم که قصد قربت داشته باشد. همانگونه که اگر شخصى به قصد رژیم لاغرى روزه بگیرد، کار او عبادت محسوب نمی شود؛ هر چند روزه حُسن فعلى دارد؛ ولى در این جا حُسن فاعلى ندارد.
منبع: حیله هاى شرعى و چاره جویى هاى صحیح، مکارم شیرازى، ناصر، تهیه و تنظیم: علیان نژادى، ابوالقاسم، مدرسة الامام على بن ابى طالب(علیه السلام)، قم، 1428 قمری، چاپ: دوم، ص 58.
عبادت نیاز به دو چیز دارد؛ «حُسن فعلى» و «حُسن فاعلى» که هر دو از ارکان عبادت محسوب مىشوند. منظور از حُسن فعلى این است که عبادت ذاتاً مطلوب و محبوب معبود باشد؛ مثل سجده که حُسن فعلى دارد، و ذاتاً مطلوب است، و مراد از حُسن فاعلى این است که انجام دهنده عبادت هم نیّت خوبى داشته باشد، و عبادتش براى قرب به پروردگار باشد؛ نه براى هوى و هوس و ریاکارى و مانند آن.
اگر هر دو رکن، یا یکى از آنها نباشد، آن عبادت ارزشى نخواهد داشت. مثل این که برخى از عوام مى گویند: به خاطر رضاى خدا چند ناسزا به فلان انسان بد دادم! این یک خیال واهى است؛ چون حُسن فعلى ندارد، اگر بپذیریم که قصد قربت داشته باشد. همانگونه که اگر شخصى به قصد رژیم لاغرى روزه بگیرد، کار او عبادت محسوب نمی شود؛ هر چند روزه حُسن فعلى دارد؛ ولى در این جا حُسن فاعلى ندارد.
منبع: حیله هاى شرعى و چاره جویى هاى صحیح، مکارم شیرازى، ناصر، تهیه و تنظیم: علیان نژادى، ابوالقاسم، مدرسة الامام على بن ابى طالب(علیه السلام)، قم، 1428 قمری، چاپ: دوم، ص 58.
