مشمولین شفاعت قرآن در قیامت
پرسش :
از دیدگاه امام علی (علیه السلام) شفاعت «قرآن» در آخرت شامل حال چه کسانی می شود؟
پاسخ :
امام علی(علیه السلام) در بخشی از خطبه 176 «نهج البلاغه» پس از بیان اهمّیّت «قرآن» و اوصاف آن بر شفاعت «قرآن» تأکید کرده، مى فرماید: (بدانید قرآن، شفاعت کننده اى است که شفاعتش مورد قبول و گوینده اى است که سخنش مقبول است. هر کس که قرآن در روز قیامت براى او شفاعت کند مشمول شفاعت مى شود و آن کس که قرآن در قیامت از وى شکایت کند گواهى اش بر ضد او پذیرفته خواهد شد)؛ «وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ، وَ قَائِلٌ مُصَدَّقٌ، وَ أَنَّهُ مَنْ شَفَعَ لَهُ الْقُرْآنُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ شُفِّعَ فِیهِ، وَ مَنْ مَحَلَ(1) بِهِ الْقُرْآنُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ صُدِّقَ عَلَیْهِ».
به یقین، شفاعت «قرآن» با زبان حال یا با زبان قال (گفتاری)، درباره کسانى است که عامل به آن باشند و شکایت «قرآن» درباره کسانى است که آن را پشت سر افکنند و نسبت به آن بى اطلاع باشند. سپس در توضیح بیشترى مى فرماید: (چرا که روز قیامت، منادى صدا مى زند: آگاه باشید! امروز هر کس گرفتار بذرى است که افشانده و در گرو عاقبت اعمال خویش است؛ جز آنان که بذر قرآن افشاندند. شما نیز از بذر افشانان قرآن و پیروان آن باشید)؛ «فَإِنَّهُ یُنَادِی مُنَادٍ یَوْمَ الْقِیَامَةِ: أَلَا إِنَّ کُلَّ حَارِثٍ(2) مُبْتَلىً فِی حَرْثِهِ وَ عَاقِبَةِ عَمَلِهِ، غَیْرَ حَرَثَةِ الْقُرْآنِ، فَکُونُوا مِنْ حَرَثَتِهِ وَ أَتْبَاعِهِ».
این سخن اشاره به حدیث معروف «اَلدُّنْیَا مَزْرَعَةُ الْآخِرَةِ» است که هر کسى در این سرزمین، بذرى مى افشاند، محصول آن را روز قیامت درو مى کند. امام(علیه السلام) مى فرماید: شما در این مزرعه، بذرهاى آیات قرآن را بپاشید؛ چرا که تنها بذر مفید و پرثمر، همین بذر است و دیگران گرفتار زیان و خسران اند. آنها که اعمالشان با تعلیمات «قرآن» هماهنگ است، بذر افشانان قرآنند و آنها که رفتارشان بر خلاف «قرآن» است، از «قرآن» بیگانه و مبتلا و گرفتارند.
پی‌نوشت‌ها:
(1). «محل» از ماده «محل» (بر وزن نحل) گرفته شده و معمولا به معناى شکایت کردن توأم با سعایت و عیبجویى مى آید؛ ولى در اینجا تنها به معناى شکایت آمده است.
(2). «حارث» به معناى کشاورز از ماده «حرث» (بر وزن غرس) به معناى کشاورزى گرفته شده است.
منبع: پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام)، آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازى (دام ظله)، تهیه و تنظیم: جمعى از فضلاء، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1386 شمسی، چاپ: اول، ج 6، ص 560.
امام علی(علیه السلام) در بخشی از خطبه 176 «نهج البلاغه» پس از بیان اهمّیّت «قرآن» و اوصاف آن بر شفاعت «قرآن» تأکید کرده، مى فرماید: (بدانید قرآن، شفاعت کننده اى است که شفاعتش مورد قبول و گوینده اى است که سخنش مقبول است. هر کس که قرآن در روز قیامت براى او شفاعت کند مشمول شفاعت مى شود و آن کس که قرآن در قیامت از وى شکایت کند گواهى اش بر ضد او پذیرفته خواهد شد)؛ «وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ، وَ قَائِلٌ مُصَدَّقٌ، وَ أَنَّهُ مَنْ شَفَعَ لَهُ الْقُرْآنُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ شُفِّعَ فِیهِ، وَ مَنْ مَحَلَ(1) بِهِ الْقُرْآنُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ صُدِّقَ عَلَیْهِ».
به یقین، شفاعت «قرآن» با زبان حال یا با زبان قال (گفتاری)، درباره کسانى است که عامل به آن باشند و شکایت «قرآن» درباره کسانى است که آن را پشت سر افکنند و نسبت به آن بى اطلاع باشند. سپس در توضیح بیشترى مى فرماید: (چرا که روز قیامت، منادى صدا مى زند: آگاه باشید! امروز هر کس گرفتار بذرى است که افشانده و در گرو عاقبت اعمال خویش است؛ جز آنان که بذر قرآن افشاندند. شما نیز از بذر افشانان قرآن و پیروان آن باشید)؛ «فَإِنَّهُ یُنَادِی مُنَادٍ یَوْمَ الْقِیَامَةِ: أَلَا إِنَّ کُلَّ حَارِثٍ(2) مُبْتَلىً فِی حَرْثِهِ وَ عَاقِبَةِ عَمَلِهِ، غَیْرَ حَرَثَةِ الْقُرْآنِ، فَکُونُوا مِنْ حَرَثَتِهِ وَ أَتْبَاعِهِ».
این سخن اشاره به حدیث معروف «اَلدُّنْیَا مَزْرَعَةُ الْآخِرَةِ» است که هر کسى در این سرزمین، بذرى مى افشاند، محصول آن را روز قیامت درو مى کند. امام(علیه السلام) مى فرماید: شما در این مزرعه، بذرهاى آیات قرآن را بپاشید؛ چرا که تنها بذر مفید و پرثمر، همین بذر است و دیگران گرفتار زیان و خسران اند. آنها که اعمالشان با تعلیمات «قرآن» هماهنگ است، بذر افشانان قرآنند و آنها که رفتارشان بر خلاف «قرآن» است، از «قرآن» بیگانه و مبتلا و گرفتارند.
پی‌نوشت‌ها:
(1). «محل» از ماده «محل» (بر وزن نحل) گرفته شده و معمولا به معناى شکایت کردن توأم با سعایت و عیبجویى مى آید؛ ولى در اینجا تنها به معناى شکایت آمده است.
(2). «حارث» به معناى کشاورز از ماده «حرث» (بر وزن غرس) به معناى کشاورزى گرفته شده است.
منبع: پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام)، آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازى (دام ظله)، تهیه و تنظیم: جمعى از فضلاء، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1386 شمسی، چاپ: اول، ج 6، ص 560.
