آیا طلب شفاعت از پیامبر اسلام و صالحان شرک است؟
پرسش :
وهابی ها می گویند طلب شفاعت از پیامبر و صالحان پس از مرگ آنان شرک است و مانند کار مشرکان است که می گفتند: «مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِیقَرِّبُونَا إِلَی اللَّهِ زُلْفَی؛ ما این بتها را نمیپرستیم مگر برای نزدیکی به خدا.» (زمر: 3) یا می گفتند: «هَؤُلاء شُفَعَاؤُنَا عِندَ اللّهِ؛ اینها شفیعان ما نزد خدایند». (یونس: 18) آیا طلب شفاعت از پیامبر اسلام و صالحان شرک است؟
پاسخ :
این آیه درباره بت پرستی است. آنان بت ها را می پرستیدند و آنان را خدا می دانستند و برخی می پنداشتند که کار خدا به آنان واگذار شده است، در حالی که هیچ مسلمانی، انبیا و اولیا را نمی پرستد، بلکه می گویند اینها شفیعان ما نزد خدایند و به اذن او شفاعت میکنند؛ زیرا آنان را بندگان مقرب خدا می دانند که خدا به آنها اجازه شفاعت داده است. خداوند می فرماید:
یوْمَئِذٍ لَّا تَنفَعُ الشَّفَاعَهُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَرَضِیَ لَهُ قَوْلًا. (طه: 109)
در آن روز شفاعت هیچ کس سودی ندارد جز آن مقامی که خداوند به او اجازه فرموده و از گفتارش رضایت دارد.
به عقیده ما خداوند از پیامبر اسلام و اهل بیت او راضی است. به همین جهت، شفاعت آنها را قبول می کند. و همچنان که در شبهات پیشین گفته شد، در طلب شفاعت، فرقی بین حیات دنیایی و برزخی انبیا و اولیا نیست و هرگاه طلب شفاعت از آنان در زمان حیات دنیایی آنان مجاز باشد، پس از مرگ آنان این جواز تبدیل به حرمت نمی شود و مادامی که دلیل و روایت خاصی از این کار باز نداشته باشد، انجام آن بر اباحه خود باقی است. در روایات متعددی وارد شده که برخی اصحاب در هر دو زمان از آن حضرت طلب شفاعت کرده اند و روایتی دلیل بر حرمت وارد نشده است.
قسطلانی می گوید:
شایسته است که زائر نزد قبر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله زیاد دعا و استغاثه کند و متوسل شود و شفاعت بخواهد و بی تابی کند و سزاوار است که خداوند شفاعت پیامبر را در حق او بپذیرد.(2)
پینوشتها:
1- فتح الباری، ج2، ص412.
2- المواهب اللدنیه، ج3، ص417.
منبع: پاسخ به پرسش ها و شبهه های وهابیت، علی باقر شیخانی، حسین اسحاقی، مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، قم، 1390 ش.
این آیه درباره بت پرستی است. آنان بت ها را می پرستیدند و آنان را خدا می دانستند و برخی می پنداشتند که کار خدا به آنان واگذار شده است، در حالی که هیچ مسلمانی، انبیا و اولیا را نمی پرستد، بلکه می گویند اینها شفیعان ما نزد خدایند و به اذن او شفاعت میکنند؛ زیرا آنان را بندگان مقرب خدا می دانند که خدا به آنها اجازه شفاعت داده است. خداوند می فرماید:
یوْمَئِذٍ لَّا تَنفَعُ الشَّفَاعَهُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَرَضِیَ لَهُ قَوْلًا. (طه: 109)
در آن روز شفاعت هیچ کس سودی ندارد جز آن مقامی که خداوند به او اجازه فرموده و از گفتارش رضایت دارد.
به عقیده ما خداوند از پیامبر اسلام و اهل بیت او راضی است. به همین جهت، شفاعت آنها را قبول می کند. و همچنان که در شبهات پیشین گفته شد، در طلب شفاعت، فرقی بین حیات دنیایی و برزخی انبیا و اولیا نیست و هرگاه طلب شفاعت از آنان در زمان حیات دنیایی آنان مجاز باشد، پس از مرگ آنان این جواز تبدیل به حرمت نمی شود و مادامی که دلیل و روایت خاصی از این کار باز نداشته باشد، انجام آن بر اباحه خود باقی است. در روایات متعددی وارد شده که برخی اصحاب در هر دو زمان از آن حضرت طلب شفاعت کرده اند و روایتی دلیل بر حرمت وارد نشده است.
قسطلانی می گوید:
شایسته است که زائر نزد قبر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله زیاد دعا و استغاثه کند و متوسل شود و شفاعت بخواهد و بی تابی کند و سزاوار است که خداوند شفاعت پیامبر را در حق او بپذیرد.(2)
پینوشتها:
1- فتح الباری، ج2، ص412.
2- المواهب اللدنیه، ج3، ص417.
منبع: پاسخ به پرسش ها و شبهه های وهابیت، علی باقر شیخانی، حسین اسحاقی، مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، قم، 1390 ش.