پرسش :

اخيرا خوابهاي عجيبي مي بينم ولي نمي دانم که آيا در واقعيت تعبير مي شوند يا نه؟ چطور مي توانم بفهمم که تا چه اندازه خوابهايم صحت دارند.

پاسخ :
{روايات اسلامي تمام خوابها را به يک چشم نگاه نمي کند بلکه رؤيا را سه قسم مي داند. قسمتي از خوابها عبارت از افکار عادي يا اسرار نهاني انسان است که در خواب گاهي به صورت خودش ظاهر مي‏شود و گاهي به عللي تغيير شکل داده با صورت ديگري خودنمائي مي کند. اين قسم خوابها است که در روانکاوي و به نظر روانشناسان ارزش علمي بسيار دارد و بوسيله آنها مي توان به ضمير مخفي اشخاص پي‏برد و ريشه ناخوشي رواني مرضاي روحي را تشخيص داد.
قسمت ديگر خوابها، عبارت از افکار ولگرد و آشفته‏ايست که گاهي در بيداري و بخصوص در مواقع ناخوشي گريبانگير اشخاص مي‏شود و داراي ارزش علمي و رواني نيست و در بعضي از روايات به «اضغاث احلام» يا افکار شيطاني تعبير شده است.
قسمت سوم خوابهائيست که جنبه الهامي دارد و گاهي بوسيله آنها حقايق از هر جهت مجهولي، واضح و آشکار مي گردد.}[1]
چنانکه شهيد مطهري نيز در آثار خود مي فرمايد:
{در اخبار ما... وارد شده است که خداوند خواب ديدن را براي اين در بشر قرار داده است که آيتي از آيات الهي باشد.
راجع به خواب ديدن نظريات مختلفي هست. يک نظريه اين است که اصلا خواب ديدن چيزي نيست که قابل توجه باشد؛ انسان در عالم بيداري فکر و شعورش منظم کار مي‏کند و در عالم خواب نامنظم و پرت و پلا و پراکنده، و يک سلسله تخيلات بي‏منطق و بي‏اساس که اصلا شايسته فکر کردن و مطالعه نيست، در عالم خواب براي آدم پيدا مي‏شود. اينها مي‏گويند تمام رؤياها اين طور است.
اين نظريه قطعا باطل است. خواب ديدن، حتي همان خواب‏ديدن‏هايي که ما آنها را پرت و پلا مي‏دانيم و واقعا هم از يک نظر پرت و پلا هست، آن گونه نيست که کسي خيال کند بي‏حسابِ بي‏حساب است، بلکه نظمي و منطقي دارد.
بعدها علما [به اين نتيجه‏] رسيده‏اند که همه خواب ديدن‏ها منطق و نظم و حساب خاصي دارد. منتها درباره منطق خواب ديدن باز دو نظريه هست: بعضي مي‏گويند منطق خواب ديدن فقط سوابق روحي و جسمي خود انسان است و آن سوابق روحي يا جسماني است که خواب ديدن را ايجاد مي‏کند.
ولي نظريه ديگري هست که مي‏گويد خواب ديدن اقسامي دارد: ممکن است وابستگي به حالات بدني انسان داشته باشد، ممکن است وابستگي به حالات رواني انسان داشته باشد، و ممکن است به هيچ يک از اينها وابستگي نداشته باشد و احيانا در آن، جنبه اشراق و الهام باشد، که اينها خوابهاي نادرالوجود است.}[2]
خواب گرچه الزام قانوني ندارد اما خوب است که انسان نسبت به آن بي توجه نبوده و براي اينکه خيالتان راحت باشد هرگاه خوابي مي بينيد صدقه دهيد تا اگر شري در انتظارتان باشد به واسطه صدقه دادن، خداوند آن را از شما رفع نمايد. و ديگر اينکه خواب خود را براي هرکسي تعريف نکنيد تا با تعابير نابجايشان موجب ناراحتي روحي شما نگردند. البته بسياري از خواب هائي که انسان مي بيند ممکن است بر اثر مشاهداتي باشد که قبل از خوابيدن ديده است. و گاهي ممکن است بر اثر پرخوري و يا بيماري، انسان مشاهداتي در خواب داشته باشد که چندان قابل توجه نيست. در هر صورت هرگاه خوابي مي بينيد بگوئيد انشاالله که خير است. و از خداوند بخواهيد که اگر جزء خواب هاي صادقه است اشاره به خيري باشد که در آينده نصيبتان مي شود.
موفق باشيد.
پی نوشتها:
[1] . الحديت-روايات تربيتي، ج‏2، ص: 76
[2] . مجموعه‏آثاراستادشهيدمطهري، ج‏4، ص: 131
www.shamimm.ir