پرسش :

مضمون آيه 24 سوره صافات چه مي‏باشد؟

پاسخ :
در آيه 24 سورة صافات درباره ظالمان مي‏خوانيم كه در قيامت به فرشتگان عذاب ، خطاب مي‏شود «آنها (ظالمان) را متوقّف سازيد كه بايد بازپرسي شوند» «وَقِفُوْهُمْ اِنَّهُمْ مَسْئُولونَ»
در اينكه آنها از چه چيز سؤال مي‏شوند در ميان مفسّران گفتگو است ، بعضي گفته‏اند از بدعت‏هايي كه گذارده‏اند، بعضي ديگر گفته‏اند از اعمال زشت و خطاهايشان ، و بعضي افزوده‏اند از توحيد و «لااِلهَ اِلاّ اللهُ». (مجمع البيان 7/441)
مانعي ندارد كه همة اينها در مفهوم آيه جمع باشد.
ولي در روايات متعدّدي وارد شده است كه منظور سؤال از ولايت علي بن ابي‏طالب (ع) است.
اين روايات در منابع معروف اسلامي آمده است.
از جمله در «شواهد التّنزيل»، به دو طريق از ابوسعيد خدري از پيغمبر اكرم (ص) نقل مي‏كند كه در تفسير اين آيه فرمود «عَنْ وَلايَهِ عَلِيِّ بْنِ اَبي طالِبٍ» [از ولايت علي بن ابي‏طالب سؤال مي‏كنند]. (شواهد التّنزيل 2/106 و 107)
و در حديث ديگري از «سعيدبن جبير» از ابن عباس نقل مي‎كند كه
پيغمبر اكرم(ص) فرمود «اِذا كانَ يَوْمُ الْقِيامَةِ أُوقَفُ اَنَا وَ عَلِيُّ عَلَي الصِّراطِ فَما يَمُرُّ بِنا اَحَدُ اِلاّ سَئَلْناهُ عَنْ وَلايَةٍ عَلِيٍّ ، فَمَنْ كانَتْ مَعَهُ ، وَاِلاّ اَلْقَيْناهُ في النّارِ ! وَ ذلِكَ قُوْلُهُ وَ قِفُوْهُمْ اِنِّهُمْ مَسْئُوْلُونَ»
[هنگامي كه روز قيامت مي‏شود، من و علي(ع) بر صراط متوقّف مي‏شويم هر كس از كنار ما مي‏گذرد، از ولايت علي(ع) از او سؤال مي‏كنيم ، هر كس داشته باشد (از صراط مي‏گذرد) والاّ او را در آتش مي‏افكنيم!] و اين است معني آيه «وَقِفُوْهُمْ اِنِّهُمْ مَسْئُوْلُون» . (شواهد التّنزيل 2/106 و 107،ح 788).
به هر حال مفهوم اين احاديث و همچنين آية مزبور اين نيست كه در روز قيامت تنها از ولايت «علي بن ابي‏طالب» (ع) سؤال مي‏شود، چرا كه روز قيامت روز سؤال از همة كارها، و همة نعمتها ، و همة مسئوليتها است ، منظور اين است يكي از مهمترين اموري كه از آن سؤال مي‏شود ولايت اين بزرگورا است ، و بي‏شك ولايت در اينجا به معني يك دوستي ساده و معمولي كه هر فرد با ايمان بايد نسبت به ديگران داشته باشد نيست ، چرا كه اين امر يكي از فروع عادي دين است ، بلكه منظور چيزي فراتر از اين مسأله مي‏باشد، چيزي كه در رديف مهمترين اركان اسلام و پايه‏هاي دين مي‏باشد.
eporsesh.com