پرسش :

آيا تطبيق آيات قرآن بر اكتشافات علمی صحيح است؟

پاسخ :
در اينكه آيا ما حق داريم آيات قرآن را با مسائل مختلف علوم طبيعي و اكتشافات علمي تطبيق كنيم يا نه؟ و آيا از اين راه مي‏توان براي ارزيابي قرآن، و كشف معجزات علمي آن استفاده كرد يا نه؟ نظرات مختلفي در ميان دانشمندان اسلامي وجود دارد
بعضي چنان راه افراط را در پيش گرفته‏اند كه آيات قرآن را با كمترين تناسب بر يك سلسله فرضيات علمي ـ و نه حقايق مسلم و قطعي ـ تطبيق كرده‏اند و به گمان خود از اين راه خدمتي به شناسائي قرآن نموده‏اند.
در حالي كه اين يك اشتباه بزرگ است، فرضيات علمي، پيوسته در حال تغيير و تحول مي‏باشد و قرآن يك واقعيت ثابت، تطبيق يك واقعيت ثابت بر يك سلسله امور متحول و متغير نه منطقي است، و نه خدمت به علم، و نه خدمت به دين.
مثلا اگر ما فرضيه لاپلاس درباره چگونگي پيدايش منظومه شمسي را اساس قرار دهيم و آيات قرآن را با مناسبتهاي جزئي بر آن تطبيق كنيم، مسلماً مرتكب كار خلافي شده‏ايم، چه اينكه هيچ دور نيست، فرضيه لاپلاس در پرتو اكتشافات علمي جديدي ـ همچون صدها فرضيه ديگر ـ راه فنا و نيستي را طي كند، آنگاه تكليف ما با آن آيات، كه وحي آسماني است و خطا و اشتباه در آن راه ندارد چه خواهد بود.
در برابر اين دسته، دسته ديگري هستند كه راه تفريط را پيموده‏اند و معتقدند كه ما به هيچ‎وجه حق نداريم مسائل علمي را هر قدر مسلم باشد، بر آيات قرآن هر قدر روشن و صريح باشد تطبيق نمائيم.
اين تعصب و جمود نيز كاملا بي‏دليل به نظر ميرسد. اگر راستي يك مسئله علمي به روشني اثبات شده و از محيط «فرضيه‏ها» قدم به جهان قوانين علمي گذارده و حتي گاهي جنبه حسي بخود گرفته ـ مانند گردش زمين بدور خود، يا گردش زمين بدور آفتاب و مانند وجود گياهان نر و ماده، و تلقيح در عالم نباتات و امثال اينها ـ و از سوي ديگر آياتي از قرآن هم صراحت در اين مسائل داشته باشند، چرا از تطبيق اين مسائل بر آيات قرآن سر باز زنيم، و از اين توافق كه نشانه عظمت اين كتاب آسماني است وحشت داشته باشيم؟
eporsesh.com