پرسش :
آیا بیان کردن نام اصلی امام زمان (عج) دارای اشکال شرعی است؟
پاسخ :
شرح پرسش:
چرا نبايد نام اصلی حضرت مهدی (عج) كه هم‌نام حضرت محمد (ص) است را به كار برد؟ آيا نام اصلی ایشان را بیان کردن، دارای اشكال شرعی است؟
پاسخ:
حضرت مهدی (عج) از ذريه و خاندان پيامبر اسلام است هم‌نام و هم‌كنيه پيامبر و شبيه‌ترين به آن حضرت است، نام مقدس او محمد، كنيه‌اش ابوالقاسم و القابش مهدی، حجت، قائم، صاحب الزمان و... می‌باشد.
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «لو لم يبق من الدنيا الا يوم واحد لطول الله عزوجل ذلك اليوم حتي يبعث الله رجلا من ولدي اسمه اسمي و كنيته لحنيتي يملا الارض قسطاً وعدلاً كما مليت ظلماً و جوراً؛
اگر از روزگار دنيا فقط يک روز باقی بمانده باشد، خداوند بزرگ آن روز را طولانی می‌گرداند تا در آن روز خداوند ظهور مردی را مسجل سازد كه از خاندان من است نامش هم‌نام من (محمد)، و كنيه‌اش هم كنيه من (ابولقاسم)، تا عدل و داد در زمين بر قرار ساخته و ظلم و ستم را از بين ببرد.»
به مقتضاي اخبار كثيره معتبره قريب به تواتر، به حسب معنی حرمت بودن اين اسم مبارک است در مجالس و محافل تا ظهور با سرور آن حضرت. و اين حكم از حضايص آن حضرت است و مسلم در نزد قدمای اماميه از فقها و متكلمين و محدثين می‌باشد. حتی آن كه شيخ اقدم، ابو محمد حسن بن موسی نوبختی درباره غيبت صغری در كتاب فرق و مقالات در ذكر فرقه دوازدهم شيعه بعد از وفات امام حسن عسكري (ع) فرموده است كه: «ايشان اماميه‌اند». آن گاه مذهب و عقيده ايشان را نقل می‌كند می‌گوید: «لايجوز ذكر اسمه و لا السؤال عن مكانه حتي يؤمن بذلک»
از اين كلام در اين مقام معلوم می‌شود كه اين حكم از خصايص مذهب اماميه است و از احدي از ايشان خلافی نقل نشده.
دليل سيد نعمت الله جزايری درباره حرمت بردن نام مخصوص آن حضرت كه ايشان در شرح عيون الاخبار قول به حرمت را نسبت به اكثر علما داده و دليل آن نيز اخبار معتبره كثيره است. كه ما در اينجا به دو نمونه از آن اشاره می‌نمائيم:
1ـ حديث سيزدهم از باب پنجم از نصوص خاصه كه شيخ جليل فضل بن شاذان در كتاب غيبت خود روايات كرده از جابر انصاری كه جندل بن جناده كه از يهوديان خيبر بود خدمت رسول اكرم (ص) رسيد و بعد از چند سؤال از اسامي و اوصيای آن جناب پرسيد يک يک را اسم بردند تا به نام امام حسن عسكري (ع)، آن گاه فرمود: «بعد از آن غايب گردد از مردمان امامی از ايشان». جندل گفت: يا رسول الله حسن از ايشان غايب گردد؟ حضرت فرمود: «نه، وليكن پسر او، حجت غايب گردد و غيبتی طولانی». جندل گفت: نام او چه باشد؟ رسول خدا (ص) فرمود: «نام برده نشود تا زمانی كه خداوند او را ظاهر سازد.»
2ـ حديث بيست و هفتم، آنجا كه از ابراهيم بن فارسی نيشابوری روايت كرده كه چون خدمت امام حسن عسكری (ع) رسيد و حضرت حجت (عج) در پهلوی پدر بزرگوارش نشسته بود و از ضمير او خبر داد پس از حالات آن جناب پرسيد. حضرت فرمود: «او فرزند من و خليفه بعد از من است بعد از من». تا آن كه گفت از نام آن حضرت پرسيدم. حضرت فرمود: «هم‌نام و هم‌كنيه پيامبر (ص) است و حلال نيست كسی را كه او را به نام او يا به كنيه او ذكر كند تا زمانی كه ظاهر سازد.»
منبع: موسسه تحقيقاتی حضرت ولی عصر عليه السلام
شرح پرسش:
چرا نبايد نام اصلی حضرت مهدی (عج) كه هم‌نام حضرت محمد (ص) است را به كار برد؟ آيا نام اصلی ایشان را بیان کردن، دارای اشكال شرعی است؟
پاسخ:
حضرت مهدی (عج) از ذريه و خاندان پيامبر اسلام است هم‌نام و هم‌كنيه پيامبر و شبيه‌ترين به آن حضرت است، نام مقدس او محمد، كنيه‌اش ابوالقاسم و القابش مهدی، حجت، قائم، صاحب الزمان و... می‌باشد.
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «لو لم يبق من الدنيا الا يوم واحد لطول الله عزوجل ذلك اليوم حتي يبعث الله رجلا من ولدي اسمه اسمي و كنيته لحنيتي يملا الارض قسطاً وعدلاً كما مليت ظلماً و جوراً؛
اگر از روزگار دنيا فقط يک روز باقی بمانده باشد، خداوند بزرگ آن روز را طولانی می‌گرداند تا در آن روز خداوند ظهور مردی را مسجل سازد كه از خاندان من است نامش هم‌نام من (محمد)، و كنيه‌اش هم كنيه من (ابولقاسم)، تا عدل و داد در زمين بر قرار ساخته و ظلم و ستم را از بين ببرد.»
به مقتضاي اخبار كثيره معتبره قريب به تواتر، به حسب معنی حرمت بودن اين اسم مبارک است در مجالس و محافل تا ظهور با سرور آن حضرت. و اين حكم از حضايص آن حضرت است و مسلم در نزد قدمای اماميه از فقها و متكلمين و محدثين می‌باشد. حتی آن كه شيخ اقدم، ابو محمد حسن بن موسی نوبختی درباره غيبت صغری در كتاب فرق و مقالات در ذكر فرقه دوازدهم شيعه بعد از وفات امام حسن عسكري (ع) فرموده است كه: «ايشان اماميه‌اند». آن گاه مذهب و عقيده ايشان را نقل می‌كند می‌گوید: «لايجوز ذكر اسمه و لا السؤال عن مكانه حتي يؤمن بذلک»
از اين كلام در اين مقام معلوم می‌شود كه اين حكم از خصايص مذهب اماميه است و از احدي از ايشان خلافی نقل نشده.
دليل سيد نعمت الله جزايری درباره حرمت بردن نام مخصوص آن حضرت كه ايشان در شرح عيون الاخبار قول به حرمت را نسبت به اكثر علما داده و دليل آن نيز اخبار معتبره كثيره است. كه ما در اينجا به دو نمونه از آن اشاره می‌نمائيم:
1ـ حديث سيزدهم از باب پنجم از نصوص خاصه كه شيخ جليل فضل بن شاذان در كتاب غيبت خود روايات كرده از جابر انصاری كه جندل بن جناده كه از يهوديان خيبر بود خدمت رسول اكرم (ص) رسيد و بعد از چند سؤال از اسامي و اوصيای آن جناب پرسيد يک يک را اسم بردند تا به نام امام حسن عسكري (ع)، آن گاه فرمود: «بعد از آن غايب گردد از مردمان امامی از ايشان». جندل گفت: يا رسول الله حسن از ايشان غايب گردد؟ حضرت فرمود: «نه، وليكن پسر او، حجت غايب گردد و غيبتی طولانی». جندل گفت: نام او چه باشد؟ رسول خدا (ص) فرمود: «نام برده نشود تا زمانی كه خداوند او را ظاهر سازد.»
2ـ حديث بيست و هفتم، آنجا كه از ابراهيم بن فارسی نيشابوری روايت كرده كه چون خدمت امام حسن عسكری (ع) رسيد و حضرت حجت (عج) در پهلوی پدر بزرگوارش نشسته بود و از ضمير او خبر داد پس از حالات آن جناب پرسيد. حضرت فرمود: «او فرزند من و خليفه بعد از من است بعد از من». تا آن كه گفت از نام آن حضرت پرسيدم. حضرت فرمود: «هم‌نام و هم‌كنيه پيامبر (ص) است و حلال نيست كسی را كه او را به نام او يا به كنيه او ذكر كند تا زمانی كه ظاهر سازد.»
منبع: موسسه تحقيقاتی حضرت ولی عصر عليه السلام
