پرسش :
چگونه انساني به حقيقت واقعي و كمال تمام دست پيدا مي كند و مي تواند دنيايي معنوي را با تمام وجود خود دريابد؟
پاسخ :
در اين مسير دو كوشش به طور موازي و همزمان بايد انجام پذيرد:
الف) جهاد علمى: در اين راستا انسان بايد آگاهى و معارف خويش را با مطالعات دينى در بعد عقايد، اخلاق، احكام و دستورات الهى افزون سازد، تا با بصيرت و شناخت و آگاهى در راه خداوند قدم نهد و در صراط مستقيم گام بردارد.
ب) جهاد عملى: در اين زمينه انسان بايد:
1- در وهله اول بكوشد واجبات الهى را بدون اندك كم و كاست انجام دهد و از محرمات و معاصى با تمام وجود چشم پوشد.
2- در مرتبه دوم به مستحبات و نوافل بپردازد و از مكروهات دورى گزيند.
3- در مرتبه سوم تمامى اوصاف رذيله را از خويش دور سازد و خود را به زيور اخلاق حسنه وملكات فاضله بيارايد.
4- در مرحله چهارم بايد از آنچه او را از خدا دور مىدارد - هر چند مباح باشد. دورى گزيند و سراپاى وجود خويش و همه اعمال خود را الهى كند. حتى خواب و خوراك و لباس خويش را براى خدا وطبق آنچه او مىپسندد انجام دهد. براى انجام اين امور اولين چيزى كه سالك نياز دارد تنبه و بيدارى وتوجه و مراقبت دائمى نسبت به خود و افعال و احوال خويش و از همه مهمتر حضور قلب و توجه به معبود در نماز است.
همچنين براي تمرين و ممارست براي رسيدن به كمال و آزادي دروني، رعايت ضوابط شرعي بسيار مناسب است پيشنهاد مي شود كه هر عملي - بيروني و دروني - را چهل روز تمرين كنيد. مثلا چهل روز تمرين كنيد كه نماز خود را در اول وقت بجا بياوريد. چنانكه پيامبر اكرم(ص) فرمود: من اَخلَص للّه اربعين صباحا جرت ينابيع الحكمة من قلبه الى لسانه. مقصود از اين سخن آن است كه اگر كسى در چهل روز تمام رفتار و فعاليتها وانديشههايش را براى رضاى خدا و در راستاى خشنودى او انجام دهد و نه تنها هيچ گناهى انجام ندهد، بلكه هيچ سخنى و كارى بدون قصد قربت نداشته باشد، پاداشى كه خداوند به او عنايت مىكند آن است كه پردهها و حجابها را از مقابل ديده و گوش او بر خواهد داشت تا حقايق عالم را بشنود و ببيند، و هنگامى كه حقايق عالم و حكمتهاى خلقت را شناخت، قلب او آيينه حكمت الهى مىشود و آن حكمت همچون آب زلال كوثر بر زبان او جارى شده و ديگران را از عطش معنوى نجات خواهد داد.
آب كمجو تشنگى آور به دست
تا بجوشد آبت از بالا و پست
تو به هر حالى كه باشى مى طلب
آب مى جو دائما اى خشك لب
كان لب خشكت گواهى مىدهد
كو به آخر بر سر منبع رسد
www.morsalat.com
در اين مسير دو كوشش به طور موازي و همزمان بايد انجام پذيرد:
الف) جهاد علمى: در اين راستا انسان بايد آگاهى و معارف خويش را با مطالعات دينى در بعد عقايد، اخلاق، احكام و دستورات الهى افزون سازد، تا با بصيرت و شناخت و آگاهى در راه خداوند قدم نهد و در صراط مستقيم گام بردارد.
ب) جهاد عملى: در اين زمينه انسان بايد:
1- در وهله اول بكوشد واجبات الهى را بدون اندك كم و كاست انجام دهد و از محرمات و معاصى با تمام وجود چشم پوشد.
2- در مرتبه دوم به مستحبات و نوافل بپردازد و از مكروهات دورى گزيند.
3- در مرتبه سوم تمامى اوصاف رذيله را از خويش دور سازد و خود را به زيور اخلاق حسنه وملكات فاضله بيارايد.
4- در مرحله چهارم بايد از آنچه او را از خدا دور مىدارد - هر چند مباح باشد. دورى گزيند و سراپاى وجود خويش و همه اعمال خود را الهى كند. حتى خواب و خوراك و لباس خويش را براى خدا وطبق آنچه او مىپسندد انجام دهد. براى انجام اين امور اولين چيزى كه سالك نياز دارد تنبه و بيدارى وتوجه و مراقبت دائمى نسبت به خود و افعال و احوال خويش و از همه مهمتر حضور قلب و توجه به معبود در نماز است.
همچنين براي تمرين و ممارست براي رسيدن به كمال و آزادي دروني، رعايت ضوابط شرعي بسيار مناسب است پيشنهاد مي شود كه هر عملي - بيروني و دروني - را چهل روز تمرين كنيد. مثلا چهل روز تمرين كنيد كه نماز خود را در اول وقت بجا بياوريد. چنانكه پيامبر اكرم(ص) فرمود: من اَخلَص للّه اربعين صباحا جرت ينابيع الحكمة من قلبه الى لسانه. مقصود از اين سخن آن است كه اگر كسى در چهل روز تمام رفتار و فعاليتها وانديشههايش را براى رضاى خدا و در راستاى خشنودى او انجام دهد و نه تنها هيچ گناهى انجام ندهد، بلكه هيچ سخنى و كارى بدون قصد قربت نداشته باشد، پاداشى كه خداوند به او عنايت مىكند آن است كه پردهها و حجابها را از مقابل ديده و گوش او بر خواهد داشت تا حقايق عالم را بشنود و ببيند، و هنگامى كه حقايق عالم و حكمتهاى خلقت را شناخت، قلب او آيينه حكمت الهى مىشود و آن حكمت همچون آب زلال كوثر بر زبان او جارى شده و ديگران را از عطش معنوى نجات خواهد داد.
آب كمجو تشنگى آور به دست
تا بجوشد آبت از بالا و پست
تو به هر حالى كه باشى مى طلب
آب مى جو دائما اى خشك لب
كان لب خشكت گواهى مىدهد
كو به آخر بر سر منبع رسد
www.morsalat.com