پرسش :

فدائیان اسلام که به رهبری شهید نواب صفوی دست به ترورهای انقلابی می زدند فتوای این کار را چگونه می گرفتند و حکم این عمل امروز چیست؟

پاسخ :
سید مجتبی میر لوحی معروف به نواب صفوی در سال 1303 ش در خانواده ای مذهبی در خانی آباد تهران به دنیا آمد. سنین کودکی را در همان محلّه طی نمود و دوران تحصیل ابتدایی را در «دبستان حکیم نظامی» گذرانید سپس وارد «دبیرستان صنعتی» شد و پس از آن به نجف رفت پس از چند سال تحصیل و اقامت در نجف از جسارت کسروی به ساحت اولیاء دین مطلع شد و بعد از در میان گذاشتن موضوع برای برخی از علماء نجف و کسب تکلیف از آنان به ایران آمد تا با سخنان ضد اسلامی سید احمد کسروی مقابله و بساط او را جمع کند.
بدین ترتیب برای سفر او به ایران جهت برخورد با کسروی مراجع وعلمای نجف ،کمکهایی اختصاص دادند از جمله آیت الله سید ابوالقاسم خویی دو دینار، آقای حاج سید اسد الله مدنی سیزده دینار و یکی دیگر از علمای نجف پنجاه تومان برای خرج سفر ایشان پرداخت کردند.[1]
سرانجام نواب صفوی در 23 اردیبهشت 1324 ش احمد کسروی را در میدان حشمت الدوله تهران هدف تیر قرار داد امّا موفق نشد و بلافاصله دستگیر شد، علمای نجف و تهران خواستار آزادی نواب شدند؛ پس از آزادی از زندان در 20 اسفند 1324 کسروی توسط جمعیت فدائیان اسلام به هلاکت می رسد. نواب مجری فرمان استادش آیت الله حاج آقا حسین قمی از علمای نجف بود. آیت الله قمی، کسروی را مرتد شناخته بود و ارتداد وی ضمن بحث های گوناگون و تألیفات متعدّد اثبات شده و کسروی حاضر نشد از عملکرد خود اظهار پشیمانی کند و تلاش علما و نواب صفوی برای باز گرداندن وی مؤثر نبود؛ بنابراین آیت الله حسین قمی با صراحت حکم ارتداد کسروی را صادر می کند و علمای دیگری هم در نجف حکم ارتداد او را امضاء کردند که به نام معلوم نیست امّا آمده است که مراجع نجف حکم ارتداد وی را صادر کردند که در این میان از حضرت آیت الله علامه امینی و آقا شیخ محمد تهرانی یاد شده است.[2]
فدائیان اسلام برای «مبارزه با هر نوع لا مذهبی» در نخستین اقدام خود کسروی را به هلاکت رساند لذا آنها با توجه به حمایت رهبران دینی در دادگاه تبرئه شدند.
آنها پس از این اقدام مهم با حمایت از آیت الله کاشانی به فعالیت هایی مانند حمایت از فلسطین، اعتصاب در بازار بر ضد قوام، تظاهرات در سال 1327 ش بر ضد هژیر، به اعدام رزم آرا و.. دست زدند.[3]
فدائیان اسلام معتقد بودند با توجه به شرایط تنها از طریق مبارزه فرهنگی، از قبیل انتخابات و کارهای مطبوعاتی نمی توان به مبارزه با رژیم پهلوی پرداخت چون سلطه آمریکا و انگلیس روز به روز بیشتر می شد و رژیم و عوامل خارجی نهایت تلاش خود را برای انزوا و از میان برداشتن مذهبیون بکار گرفته بودند و مراکز فساد و فحشا دایر ودر حال رشد بود لذا تاریخ گواه این است که فدائیان اسلام به گونه ای عمل کردند که در سال 1329ش با اعدام انقلابی رزم آرا مانع توفیق استعمار و استبداد در سرکوبی نهضتی شدند که می خواست دست بیگانه را از ثروت ملّی ایران قطع کند.
نتیجه گیری
جمعیت فدائیان اسلام یکی از مهم ترین تشکل های سیاسی و مذهبی بود که یک دهه 1334 ـ 1324) فعالیت چشم گیری در تاریخ سیاسی ایران داشت و دغدغه آنها اجرای احکام اسلامی در تمامی عرصه ها بود. در دورانی که پهلوی ها و مهره های وابسته به اسرائیل، آمریکا و انگلیس بر کشور ما مسلط بودند این گروه هنگام تشخیص ضرورت دست به اعدام انقلابی می زدند.
نواب در مورد اعدام احمد کسروی مجری فرمان آیت الله آ قا سید حسین طباطبائی و آیت الله سید محمد تقی خوانساری بود.
البته لازم به ذکر است که امروزه ولایت فقیه زعامت و سرپرستی جامعه اسلامی را به عهده دارند همه باید تابع ولایت و مقررات نظام جمهوری اسلامی باشند و صدور و اجرای احکام بر عهده مقامات قضایی جمهوری اسلامی است و وظایف مردم در باب امر به معروف و نهی از منکر فقط تذکرّ لسانی است و هر گونه برخورد فیزیکی و خارج از چارچوب قوانین جمهوری اسلامی خلاف شرع است.
با توجه به این که امروزه، در کشوری زندگی می کنیم که بر اساس قوانین اسلام اداره می شود و در رأس حکومت ولی فقیه با تدبیر و تیزبینی بر جریانات سیاسی و اجتماعی اشراف و نظارت دارند و ارکان حکومت اسلامی قوه قضائیه، مجلس و دولت زیر نظر ایشان فعالیت می کنند بنابراین واجب است هر گونه حکمی اعم از بازداشت، حدود، تعزیرات و... از طریق قانون جمهوری اسلامی (با حکم صادره از سوی قوه قضائیه) اعمال و اجرا شود و هر گونه عملکردی که خارج از چارچوب قانون باشد مردود، خلاف شرع و غیر قابل دفاع است.
مام محمد باقر ـ علیه السلام ـ می فرمایند: «هر ملّتی که در قلمرو اسلام به حاکمیت امام عادل و پیشوای الهی تن دهند، قطعا مورد عفو و رحمت قرار خواهند گرفت».[4]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1ـ کتاب های شبنم سرخ، محمد حسین فکور.
2ـ فدائیان اسلام، ابراهیم عباسی، فصل نامه تاریخ و فرهنگ معاصر ویژه نامه نواب صفوی.
پاورقی ها:
[1]. خسرو شاهی، سید هادی، فدائیان اسلام ـ تاریخ و عملکرد اندیشه، تهران، انتشارات اطلاعات، چاپ دوم، 1379ش، ص36ـ37.
[2]. سید کباری، سید علی رضا، دیدار با ابرابر، تهران، چاپ اول، 1372ش، ص52 الی 122.
[3]. یرواند آبراهامیان، ایران بین دو انقلاب، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران، نشر مرکز، چاپ اول، 1378ش، ص232.
[4]. مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج27، ص193.