تعجب از عدم اجتناب از ننگ گناه

امام سجاد علیه السلام فرمودند:

عَجِبتُ لِمَن یَحتَمی عَنِ الطَّعامِ لِمَضرَّتِهِ، وَ لا یَحتَمی مِنَ الذَّنبِ لِمَعرَّتِهِ؛

تعجب می‌کنم از کسی که از طعام، به خاطر ضررش پرهیز می‌کند، ولی از گناه به خاطر بدی و ننگ آن پرهیز نمی‌کند.

کشف الغمّه، ج ۲، ص ۱۰۷

هم جسم بیمار می‌شود، هم روح. هم غذاهای مسموم و خراب، به بدن و سلامتی ما آسیب می‌زند، هم حرف‌های زشت، اعمال بد و گناهان مختلف، روان و جان ما را آلوده و تیره می‌کند. البته زیان‌های روحی، از ضررهای جسمی بدتر است و اگر بیماری با اندکی درمان و پرهیز، بهبود می‌یابد، آثار گناه گاهی در طول عمر، بر روح انسان سایه می‎‌افکند.
کسی که به سلامت روحش بیش از سلامت جسم می‌اندیشد، قابل تحسین و تقدیر است. کسی که مراقب سلامتی جسم خویش است و از هر غذایی که ضرر دارد، پرهیز می‌کند، اما نسبت به گناه و مفاسد اخلاقی بی‌تفاوت است، شایسته نکوهش است.
اظهار شگفتی امام، بجاست. اگر طعام مسموم، «ضرر» دارد، گناه، ننگ و عار دارد و کیفر اخروی و دوری از خدا و شرمندگی در پیشگاه رسول خدا و اولیای دین، بدتر است. کسانی تنها به خاطر احتمال این که شاید این غذاها فاسد شده باشد، از مصرف آن پرهیز می‌کنند. ولی ضرر و زیان و ننگ و عار گناه، احتمال نیست، بلکه یقینی است. پس در این جا بیشتر باید پرهیز کرد.
مسموم شدگان، می‌کوشند در اولین فرصت، با برنامه‌های درمانی، آثار مسمومیت را از بدن خویش دور کنند. ولی گنهکاران چه؟ آیا تلاش دارند آثار گناه را از دل و جانشان و از پرونده‌ی اعمالشان پاک کنند؟ توبه، راهی برای زدودن آثار سوء گناهان است. البته ترک گناه، بهتر و مقدم تر از توبه است.

منبع: حکمت‌های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه‌السلام)، پديدآورنده: جواد محدثی، ناشر: آستان قدس رضوی (به نشر)، 1390.