امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:

خَیرٌ مِنَ الحیاةِ مَا إِذا فَقَدْتَهُ اَبْغَضْتَ الحیاةَ، و شَرٌّ مِنَ المَوتِ مَا إِذا نَزَلَ بِکَ اَحبَبْتَ الموتَ؛

بهتر از زندگی، چیزی است که چون آن را از دست دهی از «زندگی» بدت آید. و بدتر از مرگ چیزی است که چون بر تو فرود آید، «مرگ» را دوست داشته باشی.

موسوعة سیرة اهل البیت علیهم السلام، ج34،‌ص 129.

زندگی زیبا و دوست داشتنی است، اما اگر با مصیبتهای جانکاه همراه باشد، اگر انسان دچار غربت و تنهایی یا بیماری درمان ناپذیر شود، یا مورد تهمت و سوءظن قرار گیرد، از همین زندگی خسته می شود و چه بسا آرزوی مرگ می کند. پس معلوم می شود که عزّت و آبرومندی، انس و همدلی، سلامتی و عافیت و... از خود زندگی دوست داشتنی تر است و نبود اینها، زندگی را در نظر انسان تلخ و تحمل ناپذیر می کند و معلوم می شود که بدنامی، بی همدمی، بیماریهای درمان ناپذیر، در نظر انسان از مرگ بدتر است.
عمر اگر خوش گذرد زندگی نوح کم است
ور به سختی گذرد، نیم نفس بسیار است
امام حسین علیه السلام می فرمایند:
«مرگ با عزّت، از زندگی با ذلّت بهتر است» (1).
این حدیث می رساند که ارزش زندگی وقتی است که با عزّت و شرافت و سرافرازی همراه باشد.
باید قدر نعمتها را دانست و از بلاها به خداوند پناه برد.
زندگی، تنها خوردن و خوابیدن نیست، بلکه برای انسانهای آگاه، مفهومی عمیق تر دارد. اگر امام سجاد علیه السلام در دعای خویش می گوید: «خدایا اگر عمرم چراگاه شیطان شده است، هرچه زودتر جانم را بگیر (2)، گویای این حقیقت است که برای انسان عارف، زندگی آمیخته به گناه، ارزشی ندارد و مرگ بهتر از آن است.
به زندگی خویش معنا دهیم تا دوستش داشته باشیم.

پی نوشت:
1. موتٌ فی عزٍّ خیرٌ من حیاهٍ فی ذُلٍ (بحارالانوار، ج44، ص 192).
2. صحیفه ی سجادیه، دعای بیستم، (ان کان عمری مرتعاً للشیطان).
منبع: حکمت های عسکری (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام حسن عسکری علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول (1391)