مدیریت خانه

مدیریت خانه، یکی از نقش های مهم زنان است.
 

چکیده: مدیریت خانه در کنار مدیریت خانواده از آن دست از مدیریت هایی است که جنسیت نقش مهمی در آن دارد. در این میان، مدیریت خانه، نقشی است که به زنان داده شده است. با ما همراه باشید تا در مورد مدیریت خانه بیشتر آشنا شوید.

تعداد کلمات 1096 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

 

 به باور بسیاری از مردم، مدیریت خانه مسئله ای ساده، پیش پا افتاده و مسئولیتی خدماتی است؛ اما به واقع، مدیریت خانه یکی از حساس ترین وظایف زندگی زناشویی است که موضوعاتی چون تربیت و پرورش اعضای خانواده و رسیدگی به امور خانه را در بردارد. از آنجا که زنان از نیروی مراقبت کنندگی و عشق ورزی بالاتری در قیاس با مردان برخوردارند، به نظر می رسد مسئولیت کلیدی و مهم یک زن، مدیریت خانه و مراقبت، پرورش و تربیت اعضای خانواده خواهد بود. این مسئله به معنای سپردن کارهای خدماتی به زنان نیست، بلکه این نظریه نگاهی جامع به حوزه تربیت و پرورش اعضای خانواده دارد.
در پژوهشی تأمل برانگیز، مقرر شد در تقسیم کار منزل و کار خارج از آن، نقش ها جابه جا شوند؛ در چنین وضعیتی، زنان کارهای سنگین خارج از خانه و مردان تربیت و مراقبت از فرزندان و دیگر کارهای خانه را انجام م یدادند؛ اما مدت زمان زیادی نگذشت که زنان برای مراقبت از فرزندان به خانه بازگشتند و به کارهای پیشین خود پرداختند. این مسئله به دلیل آن بود که زنان از کارکرد مراقبتی برخوردارند و نیازمند آنند تا از فرزندانشان مراقبت کنند.[1]

هنگامی که امام علی (علیه السلام)  و حضرت فاطمه زهرا (علیها سلام) برای راهنمایی درباره تقسیم کار، نزد رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) شرفیاب شدند، پیامبر خدا آنان را این گونه راهنمایی کردند که کارهای داخل خانه را فاطمه (علیها سلام) انجام دهد و کارهای بیرون از خانه را علی (علیه السلام)  بر دوش گیرد.[2] آن حضرت مسئولیت مدیریت خانه را برعهده زنان گذاشت و فرمود: مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سوال می شود و زن، سرپرست خانه شوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وی سوال می شود؛[3]
البته مردان باید به روحیات، کارکردها و ویژگی های زنان به اندازه لازم توجه کنند؛ بدین ترتیب که همسر خویش را در کارهای گوناگون خانه تنها نگذارند و هنگام فراغت، در بخشی از کارهای داخل خانه به همسرشان کمک کنند. همیاری مرد در مواردی همچون شستن ظرف و لباس، نگهداری از بچه و تمیز کردن خانه به ایجاد فضای همدلی و شادکامی در خانواده و رضایتمندی از زندگی کمک خواهد کرد. امام علی (علیه السلام)  در تعبیر زیبایی «زن» را به «گلی زیبا و لطیف، نه خدمتگزاری پرقدرت و پیشکاری توانمند»[4] توصیف کرده، خود در کارهای خانه حضرت زهرا (علیها سلام) را یاری نموده و تقسیم وظایف و نقش ها هیچ گاه موجب نمی شد که آن حضرت، تنها به کارهای بیرون از خانه بپردازند.
 
در تاریخ آمده است که پیامبر خدا به خانه حضرت فاطمه (علیها سلام) وارد شد و دید که ایشان با امام علی (علیه السلام)  مشغول آسیاب کردن است. پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «به کدام یک از شما کمک کنم؟» امام علی (علیه السلام)  فرمود: «به فاطمه (علیها سلام)؛ چون او خسته شده است». پس فاطمه (علیها سلام) په برخاست و پیامبر با على (علیه السلام)  به آسیاب کردن پرداخت.[5] بر مبنای همین آموزه ها، مردی که به همسرش خدمت کند، مؤمن حقیقی است[6] و این کار وی، صدقه به شمار می آید.[7]
همان گونه که پیشتر نیز یادآور شدیم، نقش مدیریت خانه و خانه داری زن را از کار، فعالیت و مشارکت اجتماعی برای رسیدن به جایگاه اجتماعی بالاتر باز نخواهد داشت. او می تواند در کنار ایفای این نقش، به فعالیت هایی که مشارکت و جایگاه اجتماعی وی را ارتقا می بخشد و با روحیات و ارزش های وی هماهنگ است نیز بپردازد.
 

کارهای خانه را قبل از اینکه همسرتان به خانه بیاید انجام دهید تا مدت زمان بیشتری را در کنار او باشید.
وقتی همسرتان از محل کار به خانه باز می گردد، بکوشید خودتان در را باز کنید و با چهره ای گشاده به استقبالش بروید، اما چند دقیقه ای او را تنها بگذارید و با طرح سوالات و بیان مشکلات او را مواجه نکنید، مگر اینکه خودش عکس آن را بخواهد.
لوازم منزل، ویترین خانه شماست. به مرتب بودن و تمیزی آنها اهمیت دهید.
اگر شاغلید، برای آنکه تعارضی بین کارهای خانه و شغل تان ایجاد نشود، از پیش برای امور خانه داری خود برنامه ریزی کنید و آن را به کار ببندید.
اگر شاغلید، زمانی که در خانه اید، تنها روی آنچه انجام می دهید، توجه و تمرکز کنید، نه بر مشکلات و گرفتاری های کاری و شغلی تان.
در ماه های اول ازدواجتان، سطح انتظارات خود را پایین بیاورید تا در مدیریت خانه دچار مشکل نشوید. می توان اکثر تفاوت ها در سال اول ازدواج مانند نحوه خرید، زمان غذا خوردن، ساعت خوابیدن، زمان تماشای تلویزیون را با پایین آوردن سطح انتظارات، حل کرد.
در تصمیم های مهم ابتدا با شوهرتان مشورت کنید. هر مردی دوست دارد احساس کند بهترین شریک زندگی و نزدیک ترین فرد به شماست. پس کاری کنید تا احساس کند نفر اول است نه آنکه مهر تایید است؛ یعنی پای هر تصمیمی را که شما با خواهر، مادر یا دوست تان می گیرید مهر بزند.
برای سفره هایی که همه اعضای خانواده دور هم جمع می شوند برنامه ریزی کنید و در این زمان محرک های مزاحم مانند تماشای تلویزیون، گوش دادن به رادیو، پاسخ دادن به تلفن را حذف کنید تا از در کنار هم بودن لذت بیشتری ببرید.
هنگام بروز اختلاف و ناراحتی، ببینید اساسا بر سر چه موضوعی با هم اختلاف دارید، چرا که اغلب ناراحتی ها بر سر مسائل پوچ و کم اهمیت به وجود می آیند.
از «مهارت تصمیم گیری» برای مدیریت خانه بهره گیرید.[8]
 
منبع: کتاب «این نقش ها واقعی است (نقش های زناشویی)»
نویسنده: سید مهدی خطیب

پی نوشت :
[1] . آدریان فرنهام و مایکل آرگایل، روان شناسی پول، ترجمه شهلا یاسایی، ص۲۳۸.
[2] . عبدالله بن جعفر حمیدی، قرب الاسناد، ص۵۲ ح۱۷۰؛ محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج۴3، ص۸۱.
[3] . محمد بن مسلم قشیری، صحیح مسلم، ج۲۰، ص۱۴۵۹.
[4] . نهج البلاغه، نامه ۳۱.
[5] . محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج۴۲، ص۱۱۱، ح ۲۴: ورامین ابی فراس حمدان، تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۲۳۰.
[6] . شیرویه دیلمی، الفردوس، ج۳، ص۶۲۹ ح۵۹۶۸: علاء الدین علی متقی هندی، کنز العمال، ج۱، ص۱۵۵، ح ۷74.
[7] . ابوجعفر ابن بابویه قمی، من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۵۶ ح 4۹۱۱؛ محمد بن حسن حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۲۰، ح ۳.
[8] . برای مطالعه بیشتر در زمینه مهارت تصمیم گیری ر.ک: تصمیم گیری، استیفن پی. رابینز.