عوامل استرس زا و راه درمان آن

عدم رعایت بهداشت فردی و ابتلا به بیماری می تواند در ایجاد استرس در افراد موثر باشد.
 

چکیده : زندگی مدرن، روز به روز بر آمار افسردگی و استرس در مردمان را افزایش می‌دهد و رنگ دین و مذهب را در سطح خانواده ها کم رنگ می‌کند برای برطرف شدن استرس باید به خداوند و اهل بیت وصل شویم. با ما همراه باشید.

تعداد کلمات 1118 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

هر روز که انسان گامی بلندتر به طرف تکنولوژی بر می دارد بر میزان پیچیدگی های زندگی ماشینی او نیز افزوده می شود، چنین زندگی ای لازمه اش استرس و فشارهای روحی فراوانی است که هم اکنون به صورت انواع بیماری های روانی و جسمی در جامعه شاهدش هستیم. 
اغلب مردم چنان به استرس عادت کرده اند که اگر یک روزی در زندگی خودشان استرس نداشته باشند متعجب می‌شوند.
برای اینکه بخواهیم زندگی بدون استرس و تنش داشته باشیم، باید راه های که استرس زا هستند را بشناسیم و بعد آنها را درمان کنیم. 
عوامل بسیاری سبب بروز استرس می شوند. مثلاً بیماری ، دیر رسیدن به محل کار ،امور مالی، فقر، ترافیک و ... اما مهمترین عامل، طرز برخورد و نوع نگاه و نگرش ما به حوادث و اتفاقاتی است که پیرامون ما می افتد.
 

چند مورد از مهم‌ترین عواملی که باعث پریشانی و استرس خاطر می گردند و آرامش روحی انسان را بر هم می‌زنند و زندگی فرد را مختل می‌سازند.

انسان همواره از آینده خود نگران است و می‌ترسد مطلوبی را از دست بدهد یا نامطلوبی دامنگیرش شود. ترس از آینده‌ی فرزندان، تامین هزینه زندگی، فقر، ازدواج، شغل، از دست دادن موقعیت‌های اجتماعی و... همواره فکر انسان را به خود مشغول می‌دارد.
 

حتی اگر بحران اقتصادی در کار نباشد و وضع مالی نسبتا خوبی هم داشته باشید، باز هم در مورد اوضاع مالی نگرانی‌های مختلفی خواهید داشت. برنامه‌ریزی مالی، سرمایه‌گذاری، دخل و خرج و در یک کلام بحث پول همیشه نگرانی‌هایی به همراه دارد. مسائل مختلفی مثل سطح رفاه زندگی، بازنشستگی و هزاران مورد دیگر تحت تأثیر امور مالی هستند. مطالعات نشان می‌دهد ترس از ناتوانی در مدیریت مالی و گرداندن زندگی مطابق میل باعث می‌شود افراد همواره در زندگی نگرانی‌هایی و استرس های را احساس کنند.
 

(افرادی که احساس پوچی می‌کنند، احساس آرامش نمی‌کنند و همواره در پی گمشده‌ای می‌گردند ولی هرچه می‌کوشند خلأ روانی‌شان برطرف نمی‌شود و در نتیجه زندگی را تکرار مکررات، یکنواخت و خویشتن را توخالی و بی‌هدف می‌یابند و روزگار خود را در اضطرابی جانکاه سپری می‌کنند و احساس تنهایی، ناامیدی و شکست می‌کنند) [1] 
 

عدم رعایت بهداشت فردی و ابتلا به بیماری می تواند در ایجاد استرس در افراد موثر باشد. از دست دادن سلامتی منجر به استرس مهار نشدنی در اکثر افراد می شود. معمولاً هنگام بیماری، فرد با استرس شدید مواجه می شود، به ویژه اگر به بیماری سخت درمان یا لاعلاج مبتلا شده باشد. به همین دلیل کارشناسان توصیه می کنند قدر سلامتی را بدانید و با ورزش، تغذیه سالم، مثبت اندیشی و پرهیز از استعمال دخانیات مانع بروز بیماری ها شوید.
فشار روانی یا استرس، بزرگ ترین اختلال عصر امروز است و اگر گفته شود راه مقابله ی کلاسیکی و آزمایشگاهی برای آن وجود ندارد، حرفی به گزاف گفته نشده است چرا که این امر به شکل یک اپیدمی، عینیت و عمومیت یافته و همه روزه، گستره ی آن فراخ تر شده و بر تعداد قربانیان افزوده می شود

ما در اینجا به چند روش دینی که بسیار موثر است برای درمان استرس، اشاره می‌کنیم.
از نگاه دین مبین اسلام ارتباط با الله یگانه مسیر راستین کسب آرامش و دوری از استرس‌های زندگی است. آموزه های دینی مانند ایمان به خدا، توکل به خدا، خوش‌بینی و دید مثبت داشتن، صبر و شکیبایی

 (مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ وَ عَمِلَ صَالِحاً فَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لاَ هُمْ یَحْزَنُونَ) (هر که به خداوند یگانه ایمان بیاورد و عمل صالح انجام دهد، نه ترسی در وی هست و نه غمگین خواهد شد)[2] 
ایمان به خداوند، سبب بزرگ شدن روح انسان می‌گردد و روح های بزرگ مانند اقیانوس هستند که با پرتاب کردن سنگ به داخل آنها، تلاطمی بوجود نمی‌آید.
 

توکل باعث تقویت اراده و عدم تأثیر عوامل مخل روانی می شود و در نتیجه فرد با موفقیت به هدف خود رسیده و در هنگام شکست، چون معتقد است که خدا قادر است اسباب موفقیت انسانها را فراهم کند و هم اینکه مصالح آنها را بهتر از خودشان می داند، می پذیرد که شکست ظاهری به صلاح او بوده و در نتیجه از نظر روانی ضربه نخواهد خورد.
(وَ مَن یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیءٍ قَدْراً) (و کسی که بر خدا توکل نماید، پس او وی را کفایت خواهد کرد، به درستی که خدای متعال امر خود را به انجام خواهد رسانید، که به تحقیق، خدا برای هر چیز اندازه مشخصی را معین و مقرر کرده است.)[3] 
 

 در روایتی از امام رضا (ع) نقل شده که فرمود: «الطیب نشره و العسل نشره، و الرکوب نشره و النظر إلى الخضرة نشرة. یعنی: بوی خوش، عسل، سوارکاری و نگاه به مناظر سرسبز و خرم، باعث نشاط و شادی می‌شود.» [4] بر طبق این نقل، نگاه به مناظرجذاب و سرسبز گیاهان برخی از بیماری‌ها را روحی و روانی را از بین می‌برد و افسردگی‌ها و غم‌ها را می‌زداید به گونه‌ای که‌گاه شگفتی و حیرت انسان را برمی انگیزد و با دیگر لذت‌ها و خوشی‌ها رقابتی پیروزمندانه می‌کند.

نکته انگیزشی : انسان ها توانایی این را دارند که احساسات خود را تغییر دهند و این کار از طریق تغییر در رفتار یا تغییر در تفکر و طرز فکرمان میسر می شود. بسیاری از مشکلات، از طریق بینش و نگرش ما به زندگی ایجاد می‌شود، آنهایی که در دریای مواج استرس غرق شدن دارای روحیه ای منفی گرایی هستند.سعی کنید مثبت اندیش باشید.
انسان، موجودی است مختار و انتخابگر. هر انتخاب او، یک استرس به همراه خود دارد چرا که انتخاب، امر ساده و آسانی نیست به ویژه در تصمیم گیری های کلان زندگی همچون شغل، ازدواج و... اگر دقت و توجه کافی و لازم صورت نگیرد، زندگی فرد در معرض سقوط قرار می گیرد و تبعات روانی ناگواری برای او به همراه می آورد.

پاورقی
[1] محمود اکبری، بیماری اخلاقی و درمان قرآنی، تهران: فتیان، 1390، صفحه 70
[2] قرآن کریم ، سوره بقره، آیه 62
[3] قرآن کریم، سوره طلاق، آیه 3
[4] شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، تصحیح استاد علی اکبر غفاری و ترجمه حمیدرضا مستفید، تهران: جهان،1378،باب 31،حدیث 126،صفحه 223

منبع
قرآن کریم ، سوره بقره _ سوره طلاق
محمود اکبری، بیماری اخلاقی و درمان قرآنی، تهران: فتیان، 1390
شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، تصحیح استاد علی اکبر غفاری و ترجمه حمیدرضا مستفید، تهران: جهان،1378