چکیده: اگر دوست دارید بر محیط خود تاثیر گذار باشید. اگر دوست دارید تا خودخوری نکنید و به تنش های عصبی دچار نشوید. اگر دوست دارید تا گرفتار رودربایستی و شرم و حیای نابجا نشوید، پس با انجام این شش مرحله، ابراز وجود کرده و اعتماد به نفستان را افزایش دهید.
تعداد کلمات: 922 کلمه / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
تعداد کلمات: 922 کلمه / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
حسین ابراهیمی تهرانی
مرحله اول: شناسایی و آمادگی
موقعیتی که در آن قرار دارید را خوب بشناسید. بررسی کنید که دقیقا چه چیزی سبب آزار شما شده و یا دقیقا چه خواسته ای دارید. ببینید که چطور پیام خود را ارسال کنید که سبب بی احترامی و یا سرزنش مخاطب نباشد.زمان و مکان مناسبی برای ابراز خواسته خود انتخاب کنبد. مثلا وقتی همه در حال حرف زدن هستند و صدای شما درست شنیده نمی شود، اندکی صبر نمائید.
اگر پیام خود را به گونه ای مناسب تنظیم نمائید، مطمئنا از تاثیر بیشتری برخوردار خواهد بود.
مرحله دوم: ارسال پیام
برای ارسال پیام خود باید چند نکته را در نظر بگیرید:- سخن خود را با موضوعی کوچک و بی اهمیت آغاز نکنید. این کار سبب بی اهمیت جلوه دادن پیام شما می شود.
- بسیار جدی باشید.
- زبان بدن[1] شما باید مطابق با پیام ارسالی شما باشد، تا پیام شما تقویت شود. اگر زبان بدن شما متناسب با پیامتان نباشد، مطمئنا تاثیر بسیار کمتری از ابراز وجودتان خواهید گرفت.
- در پیام خود، علتی برای خواسته خود در صورت امکان ذکر نمائید.
الف) اگر شما با صدای آرام و با تردید و با سر رو به پائین، بریده بریده بگوئید: «احمد، اِ ... وقتی که سرِ وقت اِ ... نمیایی. من هم اِ ... اذیت میشم و هم اِ ... فرصت مطالعه ام را از دست میدم». مطمئنا این زبان بدن و این گفتار که توام با تردید و لکنت و استفاده زیاد از( اِ ) است، تاثیر چندانی بر مخاطب نداشته و خیلی این گفتگو را جدی نخواهد گرفت.
ب) اگر با صدای بلند و در حالیکه انگشت اشاره خود را روی سینه او گذاشته اید، با پرخاشگری و سلطه طلبی بگوئید: «احمد! وقتی که سر وقت نمیایی من هم اذیت میشم و هم فرصت مطالعه ام را از دست می دهم» این شیوه برخورد سبب سست شدن ارتباط دوستانه شما و بروز کینه می شود.
ج) اگر با صدای آرام ولی جدی، با تماس چشمی قاطع و با نگاه مستقیم و حالت بدنی استوار و به دور از پرخاشگری بگوید: «احمد! وقتی که سر وقت نمیایی من هم اذیت میشم و هم فرصت مطالعه ام را از دست می دهم» وقتی که پیام ابراز وجود محکم و اثربخشی را مطرح می سازید، زبان تن و زبان کلامی شما هماهنگ اند و یکدیگر را تقویت می کنند[2]، لذا اثربخشی پیام شما دوچندان خواهد شد.
مرحله سوم: سکوت
پس از بیان پیام خود، اندکی درنگ کرده و به مخاطب خود اجازه دهید تا عکس العمل نشان دهد. معمولا برخورد متقابل افراد در این شرایط، حالتی تدافعی خواهد بود که یا با عذرخواهی و یا با توجیه همراه است.مرحله چهارم: گوش کردن به پاسخ دفاعی
یکی از ویژگی های مهم پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله که در قرآن به آن اشاره شده است، ویژگی خوب گوش دادن ایشان به سخنان افراد بود که همین ویژگی توسط منافقان به تمسخر گرفته می شد. قرآن می فرماید: «یقولون هو اُذُن»[3] و می گویند که او گوش است. در این مرحله، وظیفه شما این است که به پاسخ دفاعی مخاطب خوب گوش فرا دهید. گوش دادن به پاسخ او، چند فایده دارد:- به کاهش تنش عصبی و حالت دفاعی مخاطب او کمک می کند.
- گاهی مخاطب اطلاعاتی را به ما می دهد که سبب می شود نظر ما تغییر کند و لزومی برای ادامه چنین رفتاری نبینیم.
- گاهی نیازی در طرف مقابل می یابید که با نیاز شما در تضاد است، لذا برای حل نیاز متقابل خود به حل مسئله بطور مشارکتی می پردازید[4].
مرحله پنجم: تکرار فرآیند
گاهی پاسخ دفاعی طرف مقابل متقاعد کننده نیست و یا پیام شما را به خوبی درک نمی کند. لذا شما باید به تکرار فرآیند ابراز وجود خود پرداخته و مجددا همان پیام را تکرار نمائید. برخی موارد نیاز است که سه یا ده مرتبه پیام خود را تکرار نمائید.نکته مهم این است که برخی افراد با یک یا دو مرتبه ارسال پیام، ناامید شده و دست از ابراز وجود می کشند. در حالی که رمز موفقیت در برخورد با برخی افراد، پافشاری بر خواسته خود و ایستادگی است.
مرحله ششم: تمرکز بر راه حل
بر راه حل پیشنهادی خود اصرار نداشته باشید، بلکه اجازه دهید تا طرف مقابل نیز راه حل پیشنهادی خود را ارائه دهد. اگر راه حل پیشنهادی او خواسته های شما را برآورده نمی کند، به او این مطلب را تذکر داده و مدتی سکوت کنید تا فرصت فکر کردن برای یافتن راه حلی دیگر را داشته باشد.اگر راه حل او خواسته های شما را تامین می کند، انعطاف داشته و آن را بپذیرید.
پی نوشت
[1] Body Language
[2] رابرت بولتون، روانشناسی روابط انسانی، ترجمه حمیدرضا سهرابی، تهران: رشد، 1381، ص232.
[3] سوره توبه، آیه 61.
[4] علی محمد صالحی، خودی نشان دهید، قم: موسسه امام خمینی، 1393، ص 39.
منابع
قرآن کریم
بولتون، رابرت ، روانشناسی روابط انسانی، ترجمه حمیدرضا سهرابی، تهران: رشد، 1381.
صالحی، علی محمد ، خودی نشان دهید، قم: موسسه امام خمینی، 1393.
منابع
قرآن کریم
بولتون، رابرت ، روانشناسی روابط انسانی، ترجمه حمیدرضا سهرابی، تهران: رشد، 1381.
صالحی، علی محمد ، خودی نشان دهید، قم: موسسه امام خمینی، 1393.
بیشتر بخوانید
سبک ارتباطی صحیح با دیگران را بشناسید
مهارت ابراز وجو، قاطعیت و جرئتمندی
کاربردهای کلیدی ابراز وجود در زندگی1
کاربردهای کلیدی ابراز وجود در زندگی2