فواید تغذیه با شیر مادر، برای نوزاد

شیر مادر حاوی بهترین و کامل ترین مواد مغذی مورد نیاز برای نوزاد است. شیر مادر بر خلاف شیرهای دیگر به سادگی هضم شده و به آسانی در دسترس است. در حالیکه برخی خانم ها قادر نیستند نوزادشان را با شیر خود تغذیه کنند، برخی دیگر نیز که مشکل خاصی ندارند به راحتیِ هر چه تمام تر ترجیح می دهند از شیر خشک استفاده کنند.
 
تحقیقات نشان داده است که تغذیه با شیر مادر منافع و فواید بسیاری هم برای نوزاد و هم برای خود مادر به همراه دارد. در ادامه برخی از این فواید را با هم مرور می کنیم.
 

بیشتر متخصصان پیشنهاد می کنند در 6 ماهۀ اول زندگی، لازم است نوزاد تنها از طریق شیر مادر تغذیه شود. همچنین توصیه شده پس از 6 ماه تا یک سالگی، نوزاد به صورت مستمر و منظم از شیر مادر تغذیه شود. از سن یک سالگی تا دو سالگی نیز باید در کنار تغذیه، شیر مادر ترک نشود.
شیر مادر حاوی تمام مواد غذایی مورد نیاز نوزاد در 6 ماهۀ اول زندگی است و حتی نیاز او به آب را نیز تأمین می کند. حتی ترکیب شیر مادر خصوصاً در ماه های اول زندگی، با توجه به تغییر نیازهای نوزاد تغییر می کند.
 
در روزهای اول تولد نوزاد، شیر مادر به صورت مایعی غلیظ و زرد رنگ است که آغوز نامیده می شود. آغوز سرشار از پروتئین بوده و حاوی میزان کمی قند است، همچنین آغوز حاوی مواد مغذی بسیار ارزشمندی برای نوزاد است. پس بهتر است هر طور که شده این شیر را به نوزاد خود بخورانید.
 
آغوز ایده آل ترین شیر برای نوزاد تازه متولد شده است و به تکمیل دستگاه گوارش نابالغ نوزاد کمک می کند. در روزهای اول تولد، پستان مادر شیر بسیار زیادی تولید می کند که خوردن این مقدار شیر به رشد معدۀ نوزاد کمک می کند.
 
تنها ویتامینی که ممکن است در شیر مادر یافت نشود، ویتامین D است. به همین خاطر است که پزشکان مصرف قطرۀ ویتامین D را از سن 2 تا 4 هفته توصیه می کنند.
 

شیر مادر حاوی پادتن های بسیار ضروری و مهمی است که به نوزاد کمک می کند تا با ویروس ها و باکتری های مختلف مبارزه نماید. مقدار این پادتن ها در آغوز بسیار چشم گیرتر است. آغوز حاوی مقادیر زیادی ایمونوگلوبولین A و چندین پادتن دیگر است.
 
وقتی مادر در معرض ویروس ها و باکتری ها قرار گرفت، شروع به تولید پادتن می کند. این پادتن ها وارد شیر مادر شده و از همین طریق به نوزاد منتقل می شوند.
 
ایمونوگلوبولین A، با تشکیل چند لایۀ محافظتی در بینی، گلو و دستگاه گوارش نوزاد، او را در برابر بیماری ها محافظت می کند. به همین دلیل است که اگر مادر مبتلا به آنفلونزا نوزادش را شیر دهد در واقع با وارد نمودن پادتن های مقابله با عوامل بیماری زا از بیمار شدن نوزاد پیشگیری می کند.
 
البته اگر بیمار هستید، لازم است مسائل بهداشتی را به خوبی رعایت کنید. به عنوان مثال مرتباً دست های خود را بشویید و کودک را در معرض تنفس خود قرار ندهید. هنوز هیچ شیر خشکی نتوانسته چنین پادتن هایی را در خود جای دهد. مطالعات بی شماری نشان داده نوزادانی که از طریق شیر مادر تغذیه نمی شوند، در برابر بیماری هایی مانند ذات الریه، اسهال و عفونت، آسیب پذیرترند.
 

تعذیه با شیر مادر دارای مزایایی چشمگیر برای سلامتی انسان است. شیر مادر قادر است خطر ابتلای نوزاد به بسیاری از بیماری ها را کاهش دهد. در ادامه به برخی از این بیماری ها اشاره می کنیم:
 
عفونت گوش میانی: بیش از 3 ماه تغذیۀ انحصاری با شیر مادر، می تواند تا 50 درصد خطر ابتلا به عفونت گوش میانی را کاهش داده و هر مقدار هر چند اندک تغذیه با شیر مادر تا 23 درصد از ابتلا به این بیماری پیشگیری می کند.
 
عفونت های دستگاه تنفسی: بیش از 4 ماه تغذیۀ انحصاری با شیر مادر می تواند تا 72 درصد از خطر ابتلا به عفونت های تنفسی شدید، پیشگیری کند.
 
سرماخوردگی و عفونت: نوزادانی که به مدت 6 ماه تنها از شیر مادر تغذیه می کنند، احتمال سرماخوردگی و عفونت گوش و گلو در آن ها تا 63 درصد کاهش می یابد.
 
عفونت های روده ای: تغذیه با شیر مادر می تواند تا 64 درصد احتمال ابتلای نوزاد به عفونت های روده ای را کاهش دهد.
 
سندروم مرگ ناگهانی نوزاد: تغذیه با شیر مادر می تواند تا 36 درصد از سندروم مرگ ناگهانی نوزاد پیشگیری کند.
 
بیماری های آلرژیک: تغذیۀ انحصاری با شیر مادر به مدت 3 تا 4 ماه، با کاهش 27 تا 42 درصدی خطر ابتلا به آسم،  درماتیت آتوپیک و اگزما، مرتبط است.
 
بیماری سلیاک: نوزادای که دراولین مصرف مواد حاوی گلوتن، با شیر مادر تغذیه می شوند، تا 52 درصد احتمال ابتلا به بیماری سلیاک در آن ها کاهش می یابد.
 
بیماری التهاب روده: نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند تا 30 درصد احتمال بروز بیماری التهاب روده در آن ها کاهش خواهد یافت.
 
دیابت: تغذیه با شیر مادر در سه ماهۀ اول زندگی با خطر ابتلا به دیابت نوع 1 (تا 30 درصد) و دیابت نوع 2 (تا 40 درصد)
 
لوسمی (سرطان خون) کودکی: تغذیه با شیر مادر به مدت 6 ماه یا بیشتر با احتمال کاهش 15 تا 20 درصدی ابتلا به لوسمی کودکی مرتبط است.
 
علاوه بر اینکه تغذیه با شیر مادر می تواند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها را کاهش دهد، مطلعات و پژوهش های زیادی نشان داده تغذیه با شیر مادر می تواند به شکلی معنادار شدت بیماری ها را نیز کاهش دهد. یعنی اگر نوزادی که با شیر مادر تغذیه می شود، بیمار شود، شدت بیماری اش در مقایسه با نوزادی که با شیر خشک تغذیه می شود، به مراتب کمتر است.
 

بعلاوه، تأثیر محافظتی شیر مادر در برابر بیماری ها منخصر به دوران نوزادی و کودکی نمی شود و حتی در دوران بزرگسالی نیز ادامه خواهد یافت.

منبع: سایت Healthline