تغذیه مناسب دانش آموزان در مدرسه

بچه‌ها را از نظر روانی برای شروع سال تحصیلی جدید آماده کنید. یکی از این راهکارها، خرید لوازم مدرسه مورد علاقه آنهاست.

مقدمه

اگرچه مثل سال‌های خیلی دور و تا کمی نزدیک، یعنی سال‌های نخست دهه60، مدارس دو و سه شیفته وجود ندارد، اما برنامه درسی بچه‌ها به‌گونه‌ای تنظیم شده که اغلب آنها وعده ناهار را در مدرسه می‌گذرانند. بعد از صبحانه -که اغلب بچه‌ها از خوردن آن گریزان هستند- ناهار وعده اصلی غذای بچه‌هاست.
 
بنابراین باید برنامه غذایی آنها به درستی تنظیم شود تا دچار مشکلات تغذیه‌ای نشوند. علاه براین که با تغییر در ساختار زندگی بچه‌ها باید در وضعیت تغذیه‌ای آنها نیز تغییراتی ایجاد شود تا انرژی لازم را برای فراگیری و فعالیت بدنی داشته‌باشند. ببینیم برنامه غذایی بچه‌ها با شروع سال تحصیلی جدید باید چطور باشد؟
 

بچه‌ها به پنج نوبت خوراکی نیاز دارند

 وعده‌های غذایی به پنج گروه تقسیم می‌شوند. سه وعده آن، وعده غذایی اصلی یعنی صبحانه، ناهار و شام بوده و دو وعده دیگر بین این وعده‌های اصلی قرار دارند. اگر دوست دارید فرزندتان علاوه بر تغذیه سالم، از نظر وزنی نیز شرایط مناسبی داشته باشد، باید برنامه غذایی او را به درستی تنظیم کنید.آنچه باید کودکان به شکل روزانه دریافت کنند، با واحد «بشقاب» تعریف شده و مقدار خوراکی‌های موجود در این بشقاب نمونه با عنوان «واحد» بیان می‌شود.
 
براساس نظر سازمان بهداشت جهانی، بشقاب غذایی کودکان باید روزانه حاوی بعضی از خوراکی‌ها باشد تا شیوه تغذیه آنها، شیوه سالم باشد. درغیر این صورت با به هم خوردن تعادل تغذیه‌ای، بچه‌ها آنچه را که باید، دریافت نمی‌کنند. این نکته برای بچه‌ مدرسه‌ای‌ها بسیار مهم است.
 

در کیف‌ بچه‌ها چه بگذاریم؟

وقتی بچه‌ها مدرسه هستند، امکان مسواک زدن ندارند. بنابراین اگر خوراکی‌ها یا نوشیدنی‌هایی که مصرف می‌کنند، مناسب نباشند، باعث پوسیدگی دندان‌ها می‌شود. برای آماده کردن  سبد غذایی کودکان در مدرسه، به این موارد دقت کنید.
 

شیر

ترکیب‌های مفید موجود در شیر آن را به غذای کاملی تبدیل کرده است. به همین دلیل باید در سبد تغذیه‌ای روزانه دانش‌آموزان حتما یک پاکت شیر یک نفره لحاظ شود. کلسیم موجود در شیر، باعث حفظ سلامت دندان‌ها می‌شود.
 

ماست

کلسیم و اسیدهای موجود در ماست به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها کمک می‌کنند.
 

هویج

خوراکی‌هایی مانند هویج، کلم بروکلی، سیب‌زمینی و کدو حاوی ویتامین A هستند. این ویتامین برای حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها ضروری است. گاز زدن این خوراکی‌ها به تمیز شدن دندان‌ها هم کمک می‌کند.
 

سیب

این میوه، خوراکی شیرین و کم کالری است. هیدرات کربن موجود در سیب به سلامت دندان‌ها آسیب نمی‌زند.
 

ساندویچ‌ها

بهتر است با نان مناسب کم شیرین آماده شوند. برای میان‌وعده می‌توانید کره بادام زمینی و نان به آنها بدهید. ساندویچ بوقلمون یا تخم‌مرغ هم گزینه‌های خوبی هستند. این خوراکی‌ها همگی سرشار از کلسیم، فسفر، ویتامین D هستند. بنابراین برای حفظ سلامت استخوان‌های فک و دندان مناسب هستند.
 

ناهار با طعم سلامت دندان

برای آنکه یک تیر و دو نشان بزنید، بهتراست ناهاری را درنظر بگیرید که سلامت دندان‌ها را به لحاظ ترکیب‌های موجود در آنها حفظ کند. این خوراکی‌ها باید به شکلی باشند که هم به دندان آسیب نزنند و هم دارای ترکیب‌های مفید باشند تا سلامت دندان حفظ شود.
  

این پنج نکته مهم است

در وعده غذایی بچه‌ها باید غلات، میوه‌ها و سبزی‌ها گنجانده شود تا ویتأمین‌های مورد نیاز لثه‌ها تأمین شود. بچه‌ها را به خوردن خوراکی‌هایی مانند ساقه کرفس، سبزی و... عادت دهید. به این ترتیب زمانی که مسواک نمی‌زنند، تأثیر خوراکی‌های شیرین روی دندان‌ها از بین می‌رود. غذاهای نشاسته‌ای را در برنامه غذایی بچه‌ها بگنجانید؛ برای مثال سیب‌زمینی. این خوراکی حاوی نشاسته و پتاسیم است.

قبل از خرید هر خوراکی حتما اطلاعات روی بسته را بخوانید تا خوراکی‌های سالم شامل انواع کم شیرین و... را انتخاب کنید. از دادن خوراکی‌هایی که بین فضای دندان گیر کرده یا روی شیارهای دندانی می‌چسبند، خودداری کنید. این خوراکی‌ها مهم‌ترین عوامل پوسیدگی دندانی در کودکان هستند. تافی، چیپس، پفک و... از این گروه خوراکی‌ها هستند.
 

کنترل نهایی

بچه‌ها را از نظر روانی برای شروع سال تحصیلی جدید آماده کنید. یکی از این راهکارها، خرید لوازم مدرسه مورد علاقه آنهاست. نکته‌های لازم برای مراقبت‌های شخصی در مدرسه را با بچه‌ها مرور کنید. همزمان با شروع مدرسه، حتما آنها را در یک کلاس ورزشی ثبت‌نام کنید تا میزان تحرک بدنی‌شان به‌طور ناگهانی افت نکند.

درباره تنظیم زمان خواب و استراحت بچه‌ها مطمئن شوید. برای این کار از کمی قبل از شروع مدرسه باید زمان خواب و بیداری را به زمان عادی بازگردانید. سلامت آنها را از نظر شنوایی، بینایی، تزریق واکسن و... بررسی کنید. از سلامت جسمی آنها از هر نظر مطمئن شوید. برای مثال اختلالی در راه رفتن یا حرکت دیگر اعضای بدن نداشته باشند.
 

ترس از مدرسه، نشانه دارد

 از چند روز مانده به شروع درس و مدرسه، فرزندتان بی‌دلیل هر روز دچار مشکل گوارشی، سردرد، حالت کسلی و عصبانیت و... است. دکتر و دارو هم اثری ندارد. به ظاهر هیچ مشکلی نیست، اما چرا وضعیت جسمی فرزندتان به این شکل است؟ این معما خیلی ساده ‌است! اینها همگی نشانه ترس از مدرسه هستند. با این نشانه‌ها آشنا هستید؟ این نکته را هم فراموش نکنید که همه این رفتارها، کاملا غیرارادی و ناخودآگاه بوده و واکنش روان، به تغییر شرایط است. برای رفع این مشکل یا باید خودتان آگاهی لازم را داشته باشید یا از درمانگر کمک بگیرید.
 

سرگیجه

 حالت ضعف، همراه با سرگیجه و حالت تهوع. این وضعیت کاملا شبیه به حالتی است که فرزندتان دچار مشکل گوارشی شده و علائم سرگیجه را نشان می‌دهد.
 

 سردرد

 شکایت از درد سر، به‌ویژه در ساعت‌های اولیه بیدار شدن از خواب و در زمان خوابیدن از مشکلات دیگر مدرسه‌هراسی است.
 

 مشکلات گوارشی

 یبوست، اسهال، دل‌پیچه، بی‌اشتهایی و گاهی پراشتهایی، همگی نشانه ترس فرزند شما از مدرسه است.
 

 پرخاشگری

 فرزندتان ممکن است سر هر مسئله کوچکی، حالت پرخاشجویانه داشته باشد.
 

گریه

 زمینه آن کاملا اضطرابی است. گریه ممکن است تا چندبار در روز در کودک دیده شود. این گریه ممکن است با بهانه‌گیری همراه باشد. بهانه‌ها هم ممکن است به شکل علاقه به خوردن چیزی، خریدن چیزی، رفتن به گردش خاصی و... دیده شود.
 

تکرر ادرار

ممکن است اضطراب فرزندتان به شکل تکرر ادرار دیده شود. علاوه براینکه ممکن است به شکل مقطعی دچار شب ادراری هم بشود. راهکار درمان این مشکل قطعا به رخ کشیدن مشکل و مشاجره و دعوا کردن با کودک نیست.
 

ایجاد مشکل در روند آموزش

گاه رفتارهایی از سوی برخی از بچه‌ها برای جلب توجه پدر و مادرصورت می‌گیرد. به این معنی که کودک می‌خواهد توجه والدین را به‌خودش جلب کند تا به این ترتیب حس از دست دادن آنها را جبران کند و در نهایت زمینه برای بازگشت او به خانه فراهم شود.
 

 بد رفتاری با اولیاء مدرسه

 از پرخاش به آموزگار گرفته تا درگیری با سایر اولیاء مدرسه مانند مدیر، ناظم و.... از دیگر نشانه‌های ناخودآگاه اختلال ترس از مدرسه هستند.

منبع : هفته نامه همشهری شش و هفت