راه های تثبیت آموزه های دینی در کودک

گاهی اوقات لازم است که شما یک مسیری را صدها بار طی کنید تا بتوانید یک مفهوم را برای فرزندتان روشن کنید.
 

برای آموزش دادن معارف دینی و مذهبی به فرزندتان باید تلاش و کوشش کنید و طبق مقتضای سنی کودک به او آموزش دهید تا معارف را با جان و دل خودش کسب کند تا فرزند صالح و سالمی برای شما باشد. برای تثبیت کردن این اعتقادت و باورها در وجود فرزند، لازم است که نکاتی را رعایت کنید. عدم رعایت این نکاتی که ذکر خواهد شد سبب کم رنگ شدن اعتقاد و باور کودک می‌شود. آنهایی که دوست دارند پدر و مادر خوبی باشند و فرزند صالحی را تربیت کنند، این نوشتار را از دست ندهند. 

توجه: قبل از بیان کردن اصل مطلب لازم است به این نکته اشاره کنیم که: کودکان، انعکاس تربیت والدین هستند. اگر پدر و مادر ها دوست دارند تا خصیصه‌ ها و رفتارهای مثبت در فرزندشان نهادینه شود، در گام اول باید آن رفتار خوب را در خود پرورش دهند؛ چون کودک به خوبی رفتارهای والدین را آنالیز می‌کند و از والدین خود الگو می‌گیرد. خودتان را اصلاح کنید، فرزندتان راحت تر اصلاح خواهد شد. 
 

گاهی اوقات لازم است که شما یک مسیری را صدها بار طی کنید تا بتوانید یک مفهوم را برای فرزندتان روشن کنید. نباید در بین راه خسته شوید و احساس ضعف کنید. باید برای تربیت آنها تلاش کنید و در پی آن، صبر و استقامت خودتان را بالا نگهدارید تا بتوانید به مقصود و هدف تان برسید. نباید نا تحت و افسرده شوید که چرا خواسته من عملی نمی‌شود، بلکه باید تلاش و صبر خودتان را بیشتر کنید. رسول اکرم( صلى الله علیه و آله و سلم) فرمودند : صبور سه نشانه دارد : اول آن که سستى نمى کند ، دوم آن که افسرده و دلتنگ نمى شود و سوم آن که از پروردگار خود شِکوه نمى کند ؛ زیرا اگر سستى کند، حق را ضایع کرده، و اگر افسرده و دلتنگ باشد شکر نمى گذارد و اگر از پروردگارش شکوه کند او را معصیت کرده است.[1] 

توجه: رفتارهای هستند که در مقابل صبر قرار دارند و باعث دور شدن شما از هدف تان می‌شود و آنها عبارت اند از :عصبانیت، بی توجهی و بی حوصلگی در تربیت فرزند دلبندتان. این نوع رفتارها نمی‌تواند کمک کننده و کارگشا باشد. بلکه باید رفتار شما مهربانانه و گفتار نیکو و اخلاق پسندیده باشد که سبب جذب شدن فرزندتان به آموزه های دینی می‌شود. دختر حضرت امام خمینی (قدس سره) می‌گوید؛ کودکی 5 ساله بودم، در نماز به حضرت امام اقتدا کردم؛ بعد از تمام شدن نماز، مادرم به من گفت؛ دخترم! به شکل صحیح اقتدا نکردی. از امام پرسیدم، ایشان 15 دقیقه برایم توضیح دادند. [2] 
 

با رفتارهای که در مقابل کودک انجام می‌دهیم یا با قول و قرار های که با یکدیگر می‌گذاریم و در انجام دادن آنها کوتاهی می کنیم و تناقض های که در نوع رفتار ما در مقابل کودک وجود دارد، در واقع دارید یک گوهر گرانبهای به نام اعتماد را از بین می‌برید. 

ما بزرگترهای اگر به کسی اعتماد نداشته باشیم، برای حرفهای آن شخص هیچ ارزشی قائل نمی‌شویم چون احتمال کذب بودن در حرفهای او وجود دارد. پس با فرزندتان صادق باشید و اعتماد او را جلب کنید تا سبب احساس امنیت در وجود فرزند ایجاد شود و حرف های شما را به راحتی قبول کند. اما اگر تناقض در حرف و عمل شما وجود داشته باشد فرزندتان می‌گوید؛ اگر حرف های آنها خوب است پس چرا خودشان عمل نمی‌کنند. 
 

نمی‌توانید انکار کنید که رفتارهای دیگران در شما تاثیر گذار نیست. بلکه رفتارهای خوب یا بد دیگران می‌تواند در نوع رفتارهای ما نیز تاثیر گذار باشد. وقتی فرزندان شما ببینند یک خانواده مذهبی که دارای فرزندان با ادب، محجبه و خوش برخورد است و والدین از وجود این فرزندان احساس رضایت دارند،سعی می‌کنند تا خودشان را شبیه آنها کنند.

پس توجه داشته باشید که با هر خانواده ای ارتباط نداشته باشید. خانواده های خوب برای زندگی شما بذر خوشبختی و آرامش می‌کارند اما ارتباط داشتن با خانواده‌ های نااهل، بذر ناامنی و دل مردگی را در زندگی شما می‌کارد.  حضرت علی (علیه‌السلام) به مالک اشتر فرمودند: ای مالک! مردان آبرومند و خانواده‌های خوب و خوش سابقه را در نظر بگیر و از میان آنان مردان رادمنش، شجاع و با سخاوت را انتخاب کن که ایشان مجموعه کرم و مرکز نیکی و احسانند. [3]
 

در لحظه به لحظه تربیت کودک این نکته ارزشمند است که والدین با یکدیگر هماهنگ باشند مخصوصا در آموزش معارف دینی. چون کودک نباید در امر تربیت دچار تعارض دوگانه شود. به نحوی که پدر از یک روشی و مادر از روش دیگری استفاده کند باعث می‌شود کودک گرفتار دوگانگی شود و در انجام دادن آنها ناتوان می‌شود. 

نکته: پدر و مادر باید تلاش کنند و بستر را برای تربیت صحیح فرزندان آماده سازند و آنها  را به شکل نیکو تربیت کنند، چون خودشان بهرمند خواهند شد. پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند؛ به فرزندان خود احترام بگذارید و آنان را آداب نیکو بیاموزید تا آمرزیده شوید. [4] 

پی نوشت :
[1] علل الشرایع، جلد 2، صفحه 498، ح1
[2] نگرشی نو به تربیت دینی کودکان و نوجوانان، صفحه 86
[3] کتاب خصال، ترجمه کمره ای، جلد 2، صفحه 80
[4] میزان الحکمة، جلد 1، صفحه 107