اختلالات روانی رایج که باید بشناسید (بخش سوم)

نیاز به انزوای اجتماعی، رفتار و تفکر عجیب و غریب، و اغلب باورهای غیرمتعارف از ویژگی‌های اختلال شخصیت اسکیزوتایپال است.
 

همه‌ی ما لحظات داریم که احساس ناامنی می‌کنیم و زمان‌هایی هست که ترجیح می‌دهیم به جای رویارویی با اوضاعی ناراحت‌کننده خودمان را پنهان کنیم. اما افرادی که دچار اختلال شخصیت اجتنابی هستند خجالت افراطی و عزت نفس پایین را به حدی تجربه می‌کنند که نمی‌توانند در بیشتر تلاش‌های فردی و حرفه‌ای مشارکت کنند. همان‌طور که از اسمش پیدا است، علامت این اختلال اجتناب از مجموعه‌ی گسترده‌ای از وضعیت‌ها است. علت این اجتناب به عزت نفس بسیار پایین بر می‌شود، ترسی غیرمنطقی از تحقیر شدن، و باور فرد به این‌که همتایان و همکاران او را به خاطر بی‌کفایتی طرد خواهندکرد.

بر اساس گزارش موسسه‌ی ملی سلامت روان، تقریبا ۵ درصد بزرگسالان اختلال شخصیت اجتنابی دارند. مهم است توجه داشته‌باشید که بسیاری از علائم اختلال شخصیت اجتنابی بسیار شبیه اختلالات دیگر از قبیل اضطراب، و ترس است – بنابراین اگر شک کردید که دچار اختلال شخصیت اجتنابی هستید، با یک روان‌پزشک ملاقات کنید تا تمام علائم شما را ارزیابی کند و ماهیت دقیق مشکل‌تان را مشخص کند.

این اختلال روانی یک بیماری ذهنی نیست که توجه زیادی به آن شود، اما یک مشکل واقعی است، مشکلی که با درمان بهبود می‌یابد. بنابراین اگر هر یک از این ۶ علامت برای شما به طرز دردناکی آشنا است، بدانید که شاید اختلال شخصیت اجتنابی داشته‌باشید – و بدانید که می‌توانید کمک بگیرید.
۱. اضطراب شما باعث می‌شود از کار و مدرسه اجتناب کنید 
۲. روابط نزدیک برایتان یک چالش است 
۳. مدام می‌ترسید آدم‌ها دوست‌تان نداشته‌باشند 
۴. ترس از سرخوردگی مانع از آن می‌شود که کاملا درگیر تجربیات زندگی شوید 
۵. نفرت از خود و عزت نفس پایین بر افکار شما غلبه دارد 
۶. خودتان را منزوی می‌کنید
 

اختلال اضطرابی گروهی از اختلالات روانی هستند که دارای نشانه‌هایی از اضطراب و ترس هستند. اختلال اضطراب یا اختلال اضطرابی یک بیماری شایع است، که عمدتا بیشتر زنان و میان‌سالان با آن مواجه هستند. اضطراب ناشی از نگرانی درمورد آینده است و ترس واکنشی به رویداد کنونی. احساس اختلال اضطرابی می‌تواند دارای نشانه‌های فیزیکی همچون تپش قلب و لرز باشد.

چطور می‌توانید بگوید که آیا اضطراب هر روزه‌تان به مرز اختلال رسیده‌ است یا نه؟ کار ساده‌ای نیست. اضطراب به شکل‌های بسیار مختلفی بروز می‌کند- مثلا حملات هراس، فوبیا، و اضطراب اجتماعی – و تفاوت بین تشخیص اضطراب بیماری گونه و اضطراب “عادی” همیشه واضح و آشکار نیست. این یک نقطه‌ی شروع است: اگر به صورت منظم هر یک از علائم زیر را دارید، شاید بهتر باشد با پزشک‌تان مشورت کنید.
۱. نگرانی بیش از حد   
۲. مشکلات خواب 
۳. ترس‌های غیرمنطقی 
۴. تنش عضلانی 
۵. سوء هاضمه‌ی مزمن 
۶. ترس از صحنه 
۷. خودآگاهی 
۸. هراس 
۹. گذشته نمایی 
۱۰. کمال گرایی 
۱۱. رفتارهای اجباری 
۱۲. عدم اعتماد به نفس
 

اختلال شخصیت مرزی ۱.۶% از مردم جهان را مبتلا کرده است- و شاید بیشتر. در اینجا آن‌چه باید درباره‌ی این بیماری روانی پیچیده و اغلب سوءتعبیر شده بدانید ذکر می‌شود. سرسری گرفتن اختلالات شخصیتی کارِ راحتی است: “من واقعا نسبت به تمیز نگه داشتن خانه‌ام وسواس دارم.” یا، “اه، نوسان‌های خلق و خوی او خیلی بد است؛ آیا او دوقطبی است؟”

حقیقت این است، که طبق انجمن ملی سلامت، اختلالات شخصیتی- الگوهای ناسالم و انعطاف‌ناپذیر فکری طولانی مدت- برای حدود ۹% از امریکایی‌ها یک چالش واقعی است. از ۱۰ اختلال شخصیتی( که شامل اختلال وسواس(OCD)، اختلال شخصیت پارانویا، و اختلال شخصیت خودشیفتگی می‌شود) اختلال شخصیت مرزی (BPD) به نظر می‌رسد بیش‌تر از همه سوء تعبیر شده باشد.

نامِ “اختلال” به تنهایی برای ایجاد سردرگمی کفایت می‌کند، چراکه به نظر می‌رسد “مرزی” به این اشاره داشته باشد که BPD یک مشکل تمام و کمال نیست. دکتر جان اولدهام، صاحب کرسی موقت روانپزشکی و علوم رفتاری در مدرسه پزشکی بیلور در هوستون می‌گوید متخصصان اساسا احساس می‌کردند که اختلال شخصیت مرزی در مرز بین جنون(اختلال روانی شدید) و اختلال روانی(بیماری روانی ملایم) قرار می‌گیرد، و به عنوان یک اختلال مشخص دسته بندی نمی‌شود. تا زمان انتشار DSM-III در ۱۹۸۰ BPD به خودی خود به عنوان یک اختلال ذکر نمی‌شد. با وجود این “مرزی” مشکلِ کار بود.

از آن زمان به بعد، متخصصان در درک و تعریف بهتر این بیماری پیچیده رشد چشمگیری داشته‌اند. دکتر اولدهام می‌گوید هر چند متخصصان هنوز از علت زمینه‌ای آن ۱۰۰% مطمئن نیستند، شواهد بسیاری وجود دارد که این بیماری”تا حدودی ژنتیکی وراثتی است و تا حدودی عملکردی از تجارب استرس‌زا در هنگام رشد و بلوغ است که به یک مداخله‌ی کاملا چشمگیر در عملکرد موفق منجر می‌شود.”

اما چند زنگ خطر اصلی وجود دارد. بر اساس جدیدترین مدل تشخیصی در DSM-V در این‌جا نشانه‌هایی که ممکن است شما یا کسی که می‌شناسید دچار BPD باشد ذکر می‌شوند.
۱: اعتماد به نفس پایین  نشانه
۲: اجتناب از فکر کردن به آینده  نشانه
۳: مشکلِ همدلی  نشانه‌
۴: روابط آشفته  نشانه‌
۵: اضطراب منکوب کننده  نشانه
۶: ترس مداوم از به حال خود رها شدن  نشانه
۷: افسردگی  نشانه
۸: نوسان‌های خلقی  مکرر   
۹: خشم غیرقابل کنترل 
۱۰: ناتوانی در کنترل اعمال 
۱۱: افکار خودکشی
 

افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال اغلب عجیب و غیرعادی توصیف می‌شوند و معمولا تعداد روابط نزدیک آنها کم است ( اگر رابطه‌ای داشته باشند). آنها به طور کلی چگونگی شکل‌گیری روابط و تاثیر رفتار خودشان را بر دیگران نمی‌فهمند. همچنین ممکن است درباره‌ی انگیزه و رفتار دیگران دچار سوء‌تفاهم شوند و بی‌اعتمادی قابل توجهی نسبت به دیگران در آنها شکل بگیرد.

آن‌چه باید در مورد اختلال شخصیت اسکیزوتایپال باید بدانید این است که این بیماری یک اختلال شخصیتی است که نیاز به انزوای اجتماعی، اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی، رفتار و تفکر عجیب و غریب، و اغلب باورهای غیرمتعارف از ویژگی‌های آن است. کسانی که به این اختلال مبتلا هستند از داشتن رابطه‌ی نزدیک با سایر آدم‌ها بسیار اذیت می‌شوند و بنابراین هیچ‌گاه رابطه‌ی نزدیکی ندارند. آنها ممکن است روشی عجیب در حرف‌ها و پوشش‌شان داشته باشند و اغلب در شکل‌ دادن رابطهبا دیگران مشکل دارند. در برخی موارد، ممکن است درگفت‌وگوها واکنش عجیبی از خود نشان بدهند، مثلا ممکن است پاسخ مخاطب را ندهند یا با خودشان حرف بزنند.

آنها مکررا به اشتباه تصور می‌کنند موقعیت‌ها عجیب و غریب هستند و معنای غیرمعمولی برای‌شان دارند؛ پدیده‌های ماوراءالطبیعه و باورهای خرافی برای آنها غیرعادی نیستند. افراد مبتلا به این اختلال به دلیل چیزهایی مثل اضطراب، افسردگی، و علائم دیگر به دنبال مراقبت‌های پزشکی می‌روند. اختلال شخصیت اسکیزوتایپال در کم‌تر از ۳% جمعیت کلی رخ می‌دهد و میزان شیوع آن در مردان کمی‌ بیش‌تر است.

علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال ، از جمله افزایش میل به فعالیت‌های انفرادی یا سطح بالایی از اضطراب اجتماعی، را می‌توان در نوجوانان دید. شخص ممکن است در مدرسه عملکردی کم‌تر از حد انتظار داشته باشد یا از همسالان‌اش دوری کند، و در نتیجه اغلب مورد زورگویی و آزار دیگران قرار می‌گیرد.
 

اختلال دو قطبی ، که تحت عنوان افسردگی نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که گریبان زندگی تقریبا ۵ درصد جمعیت بزرگسال جهان را در هر سال می گیرد. قربانیان این اختلال مجبورند در دنیایی متغیر از عواطف زندگی کنند که هیچ کنترلی بر آن ندارند. این اختلال غالبا دوستان و خانواده‌ی فرد مبتلا را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

اختلال دو قطبی اساسا دوره‌های به شدت نامتوازنی بین شیدایی(مانیا) و افسردگی است. این امر سبب ایجاد فراز و نشیب‌های شدید با تغییرات روحی ناگهانی و غیرقابل کنترل می‌شود. بسامد این دوره‌ها بین افراد متفاوت است و برخی بیش‌تر از افسردگی مستعد شیدایی هستند و بالعکس. به طور میانگین اختلال دو قطبی معمولا در اواسط بیست سالگی ایجاد می‌شود، اما شروع علائم در کودکان کم ‌سن‌وسال و بزرگسالان میانسال نیز دیده شده است. به عنوان ششمین ناتوانی شایع در دنیا می‌تواند از طریق وراثت منتقل شود یا از افسردگی ناشی شود.

بهترین راه برای تعیین آن‌که آیا شما یا شخصی که می‌شناسید اختلال دو قطبی دارید یا نه، جست‌وجو به دنبال علائم افسردگی، شیدایی، یا ترکیب این دو است: 
 

این یک علامت ترکیبی رایج است که در افراد دوقطبی تجربه می‌شود. یک نوسان خلقی، تغییر ناگهانی از وضعیتی به شدت مثبت به دیدگاهی منفی است. آنها هم‌چنین می‌توانند برعکس نیز اتفاق بیفتند.
 

وقتی شیدایی با افسردگی برخورد کند جسم و ذهن را با سیگنال‌های متناقض گیج می‌کنند. این‌ها شامل احساس ناراحت‌کننده‌ی افسردگی در ترکیب با احساسات اضطراب، بی‌خوابی، عدم تمرکز حواس، پریشانی، و افکار غیرقابل کنترل است. این علامتی جدی است زیرا روحیه‌ی افسرده در ترکیب با گرایش‌های گاه‌ و ‌بیگاه می‌تواند منجر به شکل‌گیری افکار خودکشی شود.
 

فرازهای احساسی شدیدی وجود دارد اما قربانی مستعد زودرنجی افزون نیز هست. وقتی قربانیان از دنیای اطرافشان عصبانی می‌شوند و بی‌قرار هستند ممکن است دریابند معمولا چیزهای کوچک و دنیوی باعث واکنش افراطی‌شان می‌شود.

منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده – پریسا جعفری