نوجوان خود را بهتر بشناسیم (بخش اول)

رشد نوجوان در این دوران بسیار زیاد است، که معمولا والدین از این رشد و تغییرات جسمی نوجوان خود لذت می ­برند.
 

دوران نوجوانی و بلوغ به زمانی گفته می­ شود، که بین دوران کودکی و بزرگسالی است.
 
دوره ای از رشد و تغییر در جسم و روان است؛ که معمولا شروع آن با ظاهر شدن صفات ثانویه جنسی می ­­باشد، که این صفات در دختران و پسران کاملا متفاوت است؛ برای مثال (در دختران با بزرگ شدن پستان، پیداش موهای زائد، بزرگ شدن استخوان های لگن و...، در پسران کلفت تر شدن صدا، پهن شدن استخوان های شانه، پیدایش جوش های صورت، بزرگ تر شدن بیضه ها و ...) به همراه می ­باشد، پیدایش این تغییرات  در حدود سن 10_13 سالگی و پایان آن در حدود 18_22 سالگی ­است؛ و بعد از اتمام این دوره نوجوان کاملا ویژگی های یک فرد بالغ را پیدا می­ کند.
 
به طور کلی می­توان گفت که رشد نوجوان در این دوران بسیار زیاد است، که معمولا والدین از این رشد و تغییرات جسمی نوجوان خود لذت می ­برند.
 
تغییرات مهم این دوره که اتفاق می­ افتد شامل: رشد سریع جسمی، رشد روانی، رشد جنسی و رشد اجتماعی.
 

اگر دوران نوجوانی را به سه قسمت تقسیم کرد؛ یعنی اوایل دوره نوجوانی، اواسط دوره نوجوانی و در نهایت اواخر دوران نوجوانی در هر کدوم از این قسمت ها اتفاقات جسمانی متفاوتی برای نوجوان می­افتد که کاملا در دختران و پسران از هم مجزا می ­باشد.
 

 این دوران در دختران در سن 10الی13 سالگی است و در پسران در سن 5/10 الی 15 سالگی می­باشد، افزایش قد و وزن در این دوران در مقایسه با سال های قبل خیلی بیشتر است؛ مقدار چربی بدن در دختران افزایش پیدا می­ کند در حالی که در بدن پسران رو به کاهش می­ باشد و بیشتر ماهیچه های ان ها قوی تر و حجیم تر می­ شود، در دختران ترشح هورمون استروژن سبب رشد پستان ها و ضخیم شدن جدار مخاط واژن می­ گردد و واژن حالت اسیدی پیدا کند که این حالت اسیدی موجب می­شود واژن در برابر آلودگی، قارچ ها و عفونت ها مساعد گردد.
 
در پسران با افزایش سلول های منی ساز و لوله های آنها بیضه ها بزرگ تر می ­شوند؛ در پسران هورمون تستوسترون ترشح می ­شود، که ترشح این هورمون سبب صفات ثانویه جنسی در پسران و بزرگ تر شدن آلت تناسلی آنها می­شود.
 

این دوران در دختران حدود 12تا14 سالگی و در پسران دوازده و نیم سالگی تا 15 سالگی است، در اواسط دوران نوجوانی هم همانند دوره قبل رشد جسمانی بسیار با سرعت است، استخوان بندی دست ها و پاها افزایش قابل توجهی پیدا می­کند، سپس ساق پاها و ران ها افزایش پیدا می­کنند که این رشد نامعمول نوجوان باعث می­شود که ظاهری نامناسب یا بی­قواره داشته باشد.[1]
 
مهمترین اتفاقی که در این دوران برای دختران روی می ­دهد، شروع قاعدگی است که زمان قاعدگی در دختران با یک دیگر کاملا متفاوت است؛ از مهمترین عامل در این زمینه، عامل ارثی است یا به طور مثال (دختران ورزشکار و دخترانی که از نظر جسمی لاغرتر هستند دیرتر از دخترانی که ورزش نمی­ کنند یا جسمی چاق دارند، این تغییر در آنها روی می­ دهد.)
 
رویش موهای صورت پسران که از گوشه لب های فوقانی آنها شروع کرده و تا وسط ادامه پیدا می­کند، نوجوان احساس بوی بدی در دهان و بدن خود می­کند، که نتیجه ترشح هورمون آندروژن  می­باشد.
 

در دختران حدود13تا17  در پسران حدود 16تا18 می­ باشد، در این دوران هم دختران و هم پسران تقریبا شبیه فردی بالغ شده ­اند؛ در پسران موهای صورت به ناحیه چانه گسترش پیدا می­ کند و موهایی در قفسه سینه آن ها پدیدار می ­شود و در دختران شکل رحم دختران مانند خانم های بالغ می­ شود.[2]
 

در این دوران نوجوان با نفی ارزش ها  و نشان دادن تعارض و پرخاشجویی  و با نوعی خود نمایی سعی دارد هویت خود را به اثبات برساند، و تحمل درد و رنج ، حساس و زود رنج شدن یا به عبارتی تغییرات خلقی امری کاملا طبیعی می­باشد؛ در این دوران با این که نوجوانان تجربه کافی ندارند به تدریج رشد ذهنی و منطقی آن ها بالا می­رود و بعد از مدتی قادر هستند استعدادهای خود را به خوبی شناسایی کنند، در این دوران نوجوانان تمایل به رفتارهای نامطلوب دارند مثل : ( سیگار کشیدن، دعوا کردن، خشونت و ..) یا حالات عاطفی مختلفی را مثل: ( خشم و ترسو...) را تجربه می ­کنند، تمایل زیادی به برقراری روابط اجتماعی دارند، در این دوران دختران به دنبال شخص یا هویتی هستند که خود را به آن متعهد سازند به همین جهت است که خود را برای انتخاب های مهم آماده می­سازد، پسران نیز علاقه به شرکت در مجالس دوستانه، ورزش کردن و ... هستند.
 
و اما از مهمترین رویداد هایی  که در این دوران برای بیشتر نوجوانان ممکن است، اتفاق افتد، شناختن جنس مخالف و پدید آمدن عشق های نوجوانی می­ باشد؛ که اگر این نوع عشق ها با تفکری منطقی و تصمیمی درست همراه نباشد، آینده نوجوان به خطر می ­افتد و به سمت انحرافات کشیده خواهد شد.[3]
 
پس باید والدین توجه کنند که  در این دوران ارتباطات و معاشرت ها با دیگران به شد بر روی او اثر گذاشته و در همین ارتباطات است که خود باوری و هویت او شکل می­گیرد و ارتباطات نادرست روی آنان اثر نامطلوبی دارد.
 
ادامه دارد....