کارگردان :گاي ريچي
درام / معمايي /اکشن /هيجاني
[داده هاي اطلاعاتي ، داده هاي اطلاعاتي، داده هاي اطلاعاتي ، من بدون گل نمي توانم آجر بسازم .»شرلوک هلمز ]
بازيگران :رابرت داوني جونيور(شرلوک هلمز )جود لاو(دکتر واتسون)، لرد بلک وود(مارک استرانگ)ريچل مک آدامز (ايرنه آدلر). 128دقيقه ، درجه ي نمايشي :PG-13.
در «دايره المعارف داستان هاي پليسي»از شرلوک هلمز به عنوان «بزرگ ترين کارآگاه در عرصه ي ادبيات و احتمالا مشهورترين مخلوقِ ادبي همه ي اعصار »ياد شده است . اين شخصيت جذاب و ماندگار، اولين بار در رمانِ اتود در قرمز لاکي نوشته ي سرآرتور کانن دويل(1930-1859)در سال 1887ظاهر شد . استقبال خوانندگان انگليسي از اين کارآگاه باهوش و يکه بزن باعث خلق حدود ده رمان و داستان ديگر با محوريت کاراکتر شرلوک هولمز شد . آخرين کتاب اين مجموعه تحت عنوان پرونده هاي شرلوک هولمز در سال 1927چاپ و منتشر شد.ارزش کاري آرتور کانن دويل اين است که توانسته نوعي ويژگي علمي جذاب به رمان پليسي ببخشد و در عين حال اين نوع رمان را براي عامه مردم دست يافتني و جذاب کند .
اما جالب است بدانيد که کتاب هاي شرلوک هولمز از نخستين داستان هاي پليسي است که از زبان هاي روسي، عربي و انگليسي به زبان فارسي ترجمه شده است . عبدالحسين ميرزا مويد الدوله (شاهزاده فجري) در سال 1283هجري شمسي کتاب پليس لندن(اثر «گونان دويلي»(را از عربي به فارسي ترجمه کرد که در واقع ترجمه ي يکي از داستان هاي شرلوک هولمزيِ کونان دويل بود. دو سال بعد، يعني در سال 1285هجري شمسي ميراسماعيل موسوي عبداله زاده تعدادي از داستان هاي شرلوک هولمز را از روسي به فارسي ترجمه کرد. اين کتاب تحت عنوان شرلوک خومس در ايران و عثماني در تهران به چاپ رسيد . اما جداي از اين کتاب هاي ترجمه اي ،داستان هاي شرلوک هولمز منبع اقتباسي براي نگارش اولين کتاب کارآگاهي ايران،داروغه ي اصفهان، شرلوک هلمس ايران، نوشته ي کاظم مستعان السلطنه ، در سال 1304هجري نيز بوده است . در اين داستان ،صادق ممقلي کاراگاه موفقي است که معماهاي جنايي را با دستياري محمود حل مي کند. محمد حسين ميرزا جهانباني در سال 1306هجري شمسي ، و مجيد مسعود در سال 1336هجري شمسي، نيز به ترتيب داستان هاي شرلوک هولمز را به فارسي ترجمه و منتشر کردند . از بين اين مترجمان کار مجيد مسعودي جدي تر از بقيه بود. اين مترجم موفق شد کتاب ماجرا هاي شرلوک هولمز کارآگاه نامي جهان را در شش جلد ترجمه و منتشر کند. اما در دوران ما نيز خوشبختانه کتاب هاي شرلوک هولمز توسط شادروان کريم امامي به فارسي سليس و روان ترجمه شده است .اين کتاب ها که هم اکنون چاپ سوم آن (سال 1387)در بازار کتاب کشورمان موجود است، در چهار جلد (تحت عنوان هاي رسوايي در بوهم، برق نقره اي، سيماي زرد و عينک دور طلايي )از سوي انتشارات «طرح نو»چاپ و منتشر شده است . همچنين بايد به ترجمه هاي خوب مژده دقيقي از آثار کونان دويل، که توسط انتشارات هرمس منتشر شده اشاره کرد
محبوبيت شرلوک هولمز در سينما نيز قابل توجه است.تا کنون بيش از 200فيلم سينمايي براساس ماجراهاي شرلوک هولمز ساخته شده و بيش از 70بازيگر سرشناس جهان در نقش کاراگاه شرلوک هولمز ايفاي نقش کرده اند؛بازيگراني مثل بازيل رتبون، جرمي برت، فرانک لانگلا، پيتر کاشينگ، جان باريمور، جيمز دارسي، مايکل کين، جان کليسي ، پيتر کوک، روپرت اورت، ويليام ژيلت ، استيوارت گرينجر، چارلتون هستون، آنتوني هيگينز، ريموند ميسي، راجر مور، جان نويل ،لئونارد نيموي ، کريستوفر پلامر، جاناتان پرايس، نيکول ويليامسن ، رابرت داوني جونيور و ...اما ببينيم اين اقاي شرلوک هولمز کيست . هولمز در روز شش ژانويه ي سال 1854در روستايي در انگلستان متولد شده و تحصيلات خود را دردانشگاه آکسفورد به پايان رسانده است .هولمز که اولين معماي جنايي خود را در بيست سالگي کشف کرد ،پس از فراغت از تحصيل ، حرفه ي کارآگاه خصوصي را به عنوان حرفه اصلي خود انتخاب کرد . او در ژانويه ي 1881در منزلي در لندن، واقع در خيابان بيکر پلاک 221ب ،با دکتر واتسون طبيب بازنشسته ي نظامي همخانه شد. هولمز قد بلند و باريک است، پيپ مي کشد و به مصرف کوکائين معتاد است اما دکتر واتسون سعي دارد وي را ترک دهد .هولمز يک جرم شناس ماهر است و از بسياري از علوم روز سررشته داردو...
در فيلم گاي ريچي، شرلوک هولمز همچون يک سوپرمنِ دوران معاصر به تصوير کشيده شده است؛ يا به قول جوئل سيلور، تهيه کننده ي فيلم،«همچون جيمز باند در سال 1891»دوستداران حرفه اي سينماي اکشن يقينا از صحنه هاي اکشن اين فيلم که محل و زمان وقوع آنها در لندن ويکتورياي است،لذت خواهند برد .رابرت داوني جونيور شرلو ک هولمزي را مجسم کرده که به مراتب از حيث بدني چالاک تر و آماده تر از هر شرلوک هولمزديگري است که تا کنون ديده ايم .اين آقاي هولمز يک همه چيزدان منحصر به فرد است که هوش استثنايي او در قياس با هوش معمولي همخانه اش، دکتر واتسون (جود لاو)بيشر خود نمايي مي کند. رابطه ي ميان هولمز /واتسون نيز در فيلم به يک رابطه «خاص» و تبديل شده است. در خارج از خانه «خيابان بيکر» بايک لندنِ ويکتوريايي مواجه هستيم؛لندني که همه چيزش، از مترو گرفته تا ترافک و پست و روزنامه هايش با يک نظم دقيق کار مي کند. قطب منفي ماجرا ،آدم شيطان صفتي است به نام لرد بلک وود(مارک استرانگ). اين موجود شرير که به جادوهاي سياه دسترسي دارد و حرف هاي ترسناکي از نوع «مرگ فقط يک آغاز است » مي زند، با کارهاي خود هراس عظيمي در شهر بزرگ لندن ايجاد کرده و ناگفته پيداست که هيچکس قادر به کشف توطئه هاي اين موجود خبيث نيست جز کاراگاه شرلو ک هولمز.
فيلم شرلوک هولمز گرچه از بسياري از فيلم هاي هاليوودي سال هاي اخير بهتر است اما نمي توان آن را يک کار کامل و بي عيب عنوان کرد. شکي نيست که کاراکتر هولمز در اين فيلم دستخوش تغييرات بسيار زيادي شده و داستان روي پرده نيز برخي اصولِ لايتغير داستان هاي کلاسيک شرلوک هولمز را نقض کرده است .اما مسئله ي فيلم در جاي ديگري است . حداقل چهار فيلمنامه نويس ِ هاليوودي فيلمنامه ي فيلم را نوشته اند و سرچشمه ي مشکلات فيلم از همين جاست . تعدد نويسندگان باعث اين شده که فيلم تمرکز اصلي خود را از دست بدهد و دچار نوعي عدم انسجام شود.
گاي ريچي فيلمسازي است که فيلم هايش همواره آکنده از انرژي حرکتي است. اين سبک فيلمسازي آکنده از انرژي باعث مي شود تا معايب فيلم براي مدتي به چشم نيايد اما بهره گيري از سکانس هاي اکشن هاليوودي -صحنه هاي مربوط به کشتارگاه و کارگاه کشتي سازي-نمي تواند ضعف هاي اصلي فيلم را به طور کامل بپوشاند
منبع:نشريه دنياي تصوير،شماره189
