آیت الله سیدابراهیم رئیسی در جمع قضات دادگاه های استان تهران با تقدیر از تلاش های قضات محاکم گفت: حکم متقن در دادگاه زمینه را برای دادگاه تجدید نظر جهت تایید حکم اولیه را فراهم می کند و دادگاه تجدید نظر حکم متقن را تایید می کند.
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه حکم در دادگاه باید متقن صادر شود گفت: وقتی حکم متقن باشد کار دادگاه تجدیدنظر، تایید حکم خواهد بود. این نگاه که برخی ها می گویند ما حکم را می دهیم و با توجه به اینکه مرحله بعدی وجود دارد و بروید در مرحله تجدید نظر احقاق حق کنید به هیچ وجه درست نیست. به همین منظور حکم باید به طور متقن و مستند مورد استفاده قرار گیرد.
رئیسی با اشاره به اینکه دادگاه همان محلی است که باید فصل الخطاب باشد گفت: این دادگاه است که باید حرف آخر را بزند، البته مقام عالی در تشخیص قضایی قطعا رای قضات است.
وی افزود: کار دادگاه باید دقیق، متقن، ستدل و با ادله کافی باشد. لازم به ذکر است کثرت ورود پرونده به محاکم از دقت نظر می کاهد.
رئیسی افزود: آنچه امیرالمومنین در مورد قاضی امر می کند اصبرهم علی تکشف الامور است و این بدان معنی است که قاضی باید با حوصله حرف شاکی، متهم و اصحاب دعوا را بشنود از سوی دیگر باید گزارش ضابط را دقیق خوانده و نظر دهد.
رئیس قوه قضاییه با اشاره به آمار ورودی پرونده ها به دادسراها گفت: امیدواریم آمار ورودی کاهش یابد در حال حاضر یکی از معضلات قوه قضاییه افزایش ورودی پرونده هاست و در راس برنامه های این دوره آن است که تلاش ها به کاهش ورودی پرونده ها بینجامد. یعنی جایی که کاهش ورودی پرونده ها می شود ناهنجاری های فرهنگی به هنجار تبدیل می شود و این هنجارها باعث می شود تا ما شاهد افزایش پرونده ها نباشیم.
رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: ساز و کار دیگر مربوط به دقت قاضی است، اگر پرونده ای با رضایت شاکی خصوصی ختم نشد شورای حل اختلاف به عنوان همکار شما کمک کند تا این مساله حل و فصل شود. البته جرایمی که با شکایت شاکی خصوصی آغاز می شود و با رضایت ختم نمی شود مشکل است.
وی ادامه داد: فلش شورای حل اختلاف هم باید به سمت کارهای اصلی یعنی همان حل اختلافات برود.
بالاترین رقم ورودی پرونده ها به دادگستری ها مربوط به توهین و تهدید است
رئیس قوه قضائیه با اشاره به موضوع بیشترین ورودی پرونده ها به دادگستری ها گفت: بالاترین رقم ورودی پرونده ها به دادگستری ها مربوط به توهین و تهدید است.وی خطاب به قضات گفت: هر چه حکم متقن باشد، در فرآیند رسیدگی ها کار راحت تر خواهد بود. همچنین به قول معروف باید یک سوزن به خود و یک جوالدوز هم به مردم بزنیم. مردم از صدور حکم نامتناسب چه می کشند، این موضوعی است که برخی از همکاران باید آن را در نظر بگیرند. از نکاتی که امروز مورد توجه است، تناسب حکم با موضوع است، انتظار عمومی هم از ما همین است که بین حکم و موضوع پرونده تناسب لازم باشد.
رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برخی اعتراضات صنفی گفت: فرق است بین کسی که حقوقش عقب افتاده و اعتراض می کند و کسی که سوار بر موج این خواسته به حق آن فرد می شود. فردی که در کار تولیدات است و حقوقش عقب افتاده اگر اعتراض می کند، قطعا مشکل دارد و اخلالگر نیست و باید بین این اعتراض که از نوع صنفی است با سایر موارد تفاوت قائل شد.
رئیسی با اشاره به جرم سیاسی در قانون گفت: جرم سیاسی با امنیتی را قانون تفاوت قائل می شود و در رابطه با جرم سیاسی گفته شده که هیئت منصفه باید حضور داشته باشد و البته این حضور می تواند به قاضی کمک کند. جای رسیدگی به جرم سیاسی در دادگاهی است که با سازوکار خاص خودش تشکیل می شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود خطاب به قضات گفت: نسبت به شنیدن سخن کارشناس و وکیل باید توجه لازم را کرد، البته تصمیم نهایی با قضات است. البته اگر وکیل درست از حق دفاع کند و یا به عنوان مثال پزشکی قانونی ابعاد درست قضیه را تشخیص دهد، تمامی این موارد به قاضی کمک می کند.
رئیس قوه قضائیه افزود: البته ضابطین ما وقتی گزارش را به قاضی می دهند باید این نکته را مدنظر قرار دهند که تصمیم گیرنده نهایی شخص قاضی است.
رئیسی به اهمیت استقلال قضات اشاره کرد و گفت: یکی از مواردی که در استقلال قاضی تأثیرگذار است موضوع عزت قاضی است. قضات باید طوری عمل کنند که متهم در زندان بگوید که قاضی منصفانه حکم داد.
وی با بیان یک مثال در این رابطه گفت: سال ۵۹ در کرج مرحوم شهید غلامرضا سلطانی حاکم شرعی بودند، بنده خودم بارها از محکومینی که علیه آنها حکم صادر شده بود شنیدم که می گفتند این شخص حکم عادلانه ای صادر کرده است.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به دستورالعمل هایی که اخیرا ابلاغ شده است، گفت: دستورالعمل هایی که اخیرا ابلاغ شده جهت استحضار نیست بلکه جهت اقدام است.
وی با اشاره به دستورالعمل کاهش جمعیت کیفری که اخیرا ابلاغ شده است، گفت: قضات در نظر بگیرند که تا جایی که راه دارد حکم به زندان ندهند، همچنین همکارانم به زندان ها سری بزنند و وضعیت را ببینند. باید وضع زندان ها را متحول کنیم. از کل کشور عددی که مربوط به افرادی است که تنها یک بار به زندان رفته اند قابل توجه است. باید این را در نظر گرفت که کسی که یک بار به زندان می رود، حال و هوایش متفاوت می شود.
تا جایی که امکان قانونی دارد حکم زندان ندهید
وی خطاب به قضات محاکم گفت: مرخصی گرفتن حق همه است اما باید با وقت قبلی باشد تا مردم معطل نشوند. ما معتقدیم برخورد بسیار موثر است و چند روز پیش به یکی از قضات که از مدیران بود گفتم خداوند اول شخصیت عالم اصلی حضرت محمد(ص) می‌فرمایند اگر بداخلاق باشید مردم از اطرافت کنار می‌روند.وی تاکید کرد: در ارتباط با دستورالعمل کاهش جمعیت کیفری تا جایی که امکان قانونی دارد حکم زندان ندهید. آقایان و خانم‌هایی که حکم زندان می‌دهند گاهی و هر چند وقت در یکی از زندانها دور بزنند. البته ما باید وضعیت زندانها را متحول کنیم اما تا می‌توانیم حکم زندان ندهید.
رئیسی در ادامه افزود: در ارتباط با کمبود فضای اداری مناسب هر جا که امکان داشته باشد و به میزان کافی منابع داشته باشیم سعی می‌کنیم به شکل استجاری فضا را فراهم کنیم اما خرید ساختمان در توانمان نیست مگر اینکه زمینی وجود داشته باشد و بخواهیم احداث کنیم.
وی با اشاره به دوران تحول قضایی گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی در حکمی که صادر کردند دوران تحولی را برای دستگاه قضایی ترسیم کردند که این تحول به دست اجزاء سازمان اتفاق می‌افتد و با بخشنامه اتفاق نمی‌افتد.
رییس قوه قضاییه تصریح کرد: اگر شعبه‌ای بخواهد عادی حرکت کند از حرکت پرشتاب مجموعه بازمی‌ماند باید حرکتی در خور تحول انجام داد.
