به‌طورکلی، عوامل خطرزا با عواقب حادتر کووید -19 شامل موارد ذیل است:
سن
بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در امریکا، از هر 10 مرگ‌ومیر ناشی از کووید-19 در آمریکا 8 مورد در بزرگسالان 65 ساله و بالاتر رخ‌داده است. خطر مرگ ناشی از عفونت و احتمال لزوم بستری شدن در بیمارستان یا مراقبت‌های پزشکی فوری، با افزایش سن به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. برای مثال، بزرگسالان 65-84 ساله در ایالات‌متحده 4 تا 11درصد از مرگ‌ومیرهای کووید-19 را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که بزرگسالان در سن 85 و بالاتر 10 تا 27 درصد این مرگ‌ومیرها را شامل می‌شوند. بر اساس آمار این مرکز، این روند ممکن است به دلیل این واقعیت باشد که بسیاری از افراد سالخورده دارای بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی و دیابت هستند که می‌تواند علائم کووید-19 را تشدید کند. توانایی سیستم ایمنی در مقابله با عوامل بیماری‌زا نیز با افزایش سن کاهش می‌یابد و افراد مسن را در معرض عفونت‌های شدید ویروسی آسیب‌پذیر می‌کند.دیابت
به نظر می‌رسد دیابت با خطر ابتلا به عفونت شدید کووید-19 مرتبط است. شایع‌ترین نوع دیابت در ایالات‌متحده دیابت نوع 2 است که وقتی سلول‌های بدن به هورمون انسولین پاسخ نمی‌دهند، بروز می‌کند. درنتیجه، قندی که به‌عنوان منبع انرژی باید به سلول‌ها منتقل شود در جریان خون باقی می‌ماند. (بیماری دیابت نوع یک زمانی رخ می‌دهد که لوزالمعده در وهله اول انسولین کمی ایجاد می‌کند).در یک بررسی از 13 تحقیق مرتبط، دانشمندان دریافتند که مبتلایان به دیابت در مقایسه با مبتلایانی که هیچ‌یک از بیماری‌های زمینه‌ای نظیر فشارخون بالا، بیماری قلبی یا بیماری تنفسی نداشتند، نزدیک به 3.7 برابر بیشتر به وضعیت حاد کووید-19 مبتلا و یا در اثر ابتلا به این بیماری درگذشتند. بااین‌وجود، دانشمندان نمی‌دانند که آیا دیابت به‌طور مستقیم شدت بیماری را افزایش می‌دهد یا اینکه سایر بیماری‌هایی همراه با دیابت، ازجمله بیماری‌های قلبی و عروقی و کلیه، عامل شدت بیماری هستند.
این یافته‌ها با آنچه محققان در مورد سایر عفونت‌ها و دیابت مشاهده کردند، متناسب است. به‌عنوان‌مثال، دانشمندان در مجله Diabetes Research and Clinical Practice گزارش دادند آنفلوانزا و ذات‌الریه در افراد مسن مبتلابه دیابت نوع دو شایع‌تر و حادتر هستند. در بررسی مطالعات وابسته به ارتباط بین کووید19 و دیابت، نویسندگان مقاله برای توضیح اینکه چرا یک فرد مبتلا به دیابت ممکن است هنگام ابتلا به کووید19 بدتر شود، چند عملکرد ممکن را پیدا کردند. این عملکردها التهاب مزمن، افزایش فعالیت انعقادی، اختلال در پاسخ ایمنی و آسیب بالقوه لوزالمعده توسط کووید- 19 و سارس است.
یک تحقیق پایه‌ای نشان داده است که پیشرفت دیابت نوع دو با تغییرات سیستم ایمنی بدن مرتبط است.هیچ تحقیقی به بررسی این ویروس خاص و پاسخ ایمنی در بیماران مبتلا به دیابت نپرداخته است. بااین‌حال، در مطالعه‌ای که در سال 2018 در مجله تحقیقات دیابت منتشر شد، دانشمندان با بررسی تحقیقات گذشته دریافتند که سیستم ایمنی بدن بیماران چاق یا دیابتی با آسیب گلبول‌های سفید به نام قاتل طبیعی (NK) و سلول‌های B از بین می‌رود. هر دو این سلول‌ها به بدن در مقابله با عفونت‌ها کمک می‌کنند. این تحقیق همچنین نشان داد که این بیماران افزایشی در تولید مولکول‌های التهابی به نام سیتوکین‌ها دارند. هنگامی‌که سیستم ایمنی بدن بیش‌ازحد سیتوکین ترشح می‌کند، به‌اصطلاح "طوفان سیتوکین" ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث از بین رفتن و آسیب رساندن به اعضاء بدن شود. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که طوفان‌های سیتوکین ممکن است عامل ایجاد عوارض جدی در مبتلایان به کووید-19 باشد. به‌طورکلی، دیابت نوع دو با اختلال در سیستم ایمنی بدن ارتباط دارد، این سیستم به مقابله با عفونت‌هایی مانند کووید-19 کمک می‌کند و می‌توان توضیح داد چرا فرد مبتلا به دیابت در معرض خطر بالای سرایت شدید است.
همه مبتلایان به دیابت نوع دو در معرض خطر یکسان نیستند و مطالعه‌ای که در اول ماه مه در ژورنال Cell Metabolism منتشر شد، نشان داد افراد مبتلا به دیابت که قند خون خود را در محدوده مشخصی کنترل می‌کنند، در مقایسه با کسانی که نوسانات بیشتری در قند خون دارند، به‌احتمال‌زیاد، دوره بیماری خفیف‌تری دارند.
تحقیق دیگری نشان داد افراد مبتلا به دیابت نوع یک نیز در معرض خطر عوارض جانبی زیاد هستند. این مطالعه نشان داد که از 64 نفر مبتلا به علائم شبه کووید-19 یا کووید 19، دو نفر درگذشتند. تقریبا از هر 10 نفر مبتلا چهار بیمار باید در بیمارستان تحت معالجه قرار بگیرند و یک‌سوم این افراد، وضعیت کتواسیدوز دیابتی (یک وضعیت بالقوه کشنده که در آن بدن دچار کمبود انسولین می‌شود و قند خون به طرز خطرناکی بالا می‌رود) را تجربه می‌کنند. میانگین سنی بیماران حدود 21 سال بود و نشان می‌دهد که خطرات می‌تواند برای گروه‌های سنی بالاتر به‌طور بالقوه بیشتر باشد.
بیماری قلبی و پرفشار خونی
طبق گزارش انجمن قلب آمریکا، افرادی که بیماری زمینه‌ای در سیستم قلبی عروقی دارند، مانند بیماری قلبی و فشارخون بالا، معمولا نسبت به کسانی که بیماری زمینه‌ای ندارند، بیشتر از عوارض ناشی از ابتلا به کووید19- رنج می‌برند. گفته می‌شود، افراد سالم نیز می‌توانند از آسیب قلبی ناشی از عفونت ویروسی رنج ببرند.به‌عنوان‌مثال، اولین مرگ به خاطر ویروس کرونا که در آمریکا گزارش شد، هنگامی رخ داد که ویروس به عضله قلب یک خانم آسیب رساند و باعث افزایش ناگهانی ضربان قلب شد. این زن57 ساله قبل از ابتلا در شرایط سالمی به سر می‌برد و به‌طور مرتب ورزش می‌کرد و طبق گزارش‌ها، وی دارای قلبی سالم با اندازه و وزن طبیعی بود. تحقیقی در مورد بیماران کووید-19 در ووهان چین، نشان داد که از هر پنج بیمار یک بیمار دچار ضعف قلبی شده است، برخی از بیماران دارای بیماری قلبی زمینه‌ای بودند و برخی نبودند.
دانشمندان با دیدن این الگوهای نوظهور، تئوری‌های مختلفی ایجاد کردند که مبنی بر این بود که چرا کووید-19 ممکن است هم به بیماران قلبی و هم به افراد سالم آسیب بزند.
در یک نظریه، ویروس ممکن است با حمله مستقیم به ریه‌ها، میزان اکسیژن بدن را کاهش دهد تا جایی که قلب برای پمپ کردن خون پر از اکسیژن در بدن شدیدتر کار کند. این ویروس همچنین ممکن است مستقیما به قلب حمله کند، زیرا بافت قلبی حاوی آنزیم مبدل آنژیوتانسین 2(ACE2) است، مولکولی که ویروس به آن متصل می‌شود تا به سلول‌ها سرایت کند. در بعضی از افراد، کووید-19 همچنین می‌تواند پاسخ ایمنی زیادی که به‌عنوان طوفان سیتوکین شناخته می‌شود را شروع کند، درنتیجه بدن به‌شدت ملتهب می‌شود و قلب آسیب می‌بیند.
سیگار کشیدن
افرادی که سیگار می‌کشند ممکن است مستعد ابتلا به عفونت شدید کووید-19 باشند، به این معنی که آنان با افزایش خطر ابتلا به ذات‌الریه، آسیب‌دیدگی اعضاء بدن و نیازمندی به دستگاه‌های تنفسی روبرو هستند. تحقیقی در چین که روی بیش از 1000 بیمار انجام شد و در مجله پزشکی نیو انگلستان منتشرشده نشان می‌دهد که 12.3درصد از افراد سیگاری در این تحقیق، در مقایسه با 4.7 درصد از افراد غیر سیگاری، در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) بستری شدند، یا نیازمند دستگاه تنفس مصنوعی بودند یا درگذشتند.دود سیگار ممکن است بدن را از چندین طریق در معرض ویروس کرونا قرار دهد. اول اینکه، افراد سیگاری نسبت به ابتلا به عفونت‌های ویروسی آسیب‌پذیر هستند زیرا قرار گرفتن در معرض دود به‌مرورزمان سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند، به بافت‌های دستگاه تنفسی آسیب می‌رساند و منجر به التهاب مزمن می‌شود. سیگار کشیدن همچنین با بسیاری از بیماری‌ها نظیر آمفیزم و تصلب شرایین همراه است که می‌تواند علائم کووید-19 را تشدید کند.
یک تحقیق جدید، توضیحی بهتر درباره اینکه چرا کووید-19 به سیگاری‌ها شدیدتر آسیب می‌زند، ارائه می‌کند. تحقیقات اولیه هنوز موردبررسی قرار نگرفته است، اما تفسیرهای اولیه از داده‌ها نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض دود باعث افزایش تعداد گیرنده‌های آنژیوتانسین 2 در ریه‌ها می‌شود، گیرنده‌ای که سارس و کووید برای آلوده کردن سلول‌ها به آن متصل می‌شوند.
بسیاری از گیرنده‌ها بر روی سلول‌هایی ظاهر می‌شوند که مایع مخاط مانندی را ترشح می‌کنند تا بافت‌های تنفسی را از عوامل بیماری‌زا، ذرات و سموم حفظ کنند. به‌خوبی مشخص‌شده است که تعداد این سلول‌ها با افزایش زمان سیگاری شدن رشد می‌کند، اما دانشمندان نمی‌دانند آیا افزایش متعاقب گیرنده‌های آنژیوتانسین 2 به‌طور مستقیم به علائم بدتر کووید-19 منجر می‌شود یا خیر. علاوه بر این، مشخص نیست که سطح بالای آنژیوتانسین 2 در افراد سیگاری نسبتا منحصربه‌فرد است یا در بین مبتلایان به بیماری مزمن ریه شایع است.
چاقی
چندین تحقیق اولیه ارتباط بین چاقی و بیماری شدید کووید-19 را در افراد نشان داده است. یک تحقیق بر روی بیماران کووید-19 که سن آنان کمتر از 60 سال بود، در نیویورک سیتی انجام شد، این تحقیق نشان داد که افراد چاق، دو برابر دیگران نیازمند بستری در بیمارستان بودند و 1.8 برابر بیشتر از افراد دیگر در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شدند.محققان این تحقیق بیان کردند: در کشوری مانند ایالات‌متحده که در آن نزدیک به 40درصد از بزرگسالان چاق هستند، این تحقیق پیامدهای مهم و کاربردی دارد. به‌طور مشابه، یک تحقیق مقدماتی دیگری که هنوز موردبررسی قرار نگرفته است، نشان داد که دو عامل خطرزای مهم در بستری شدن بخاطرکرونا، سن و چاقی هستند. این مطالعه، که در medRxiv منتشرشده است، به بررسی داده‌های هزاران بیمار مبتلا به کووید-19 در شهر نیویورک پرداخته است، اما طبق مطالعات نیویورک‌تایمز، مطالعات انجام‌شده در شهرهای دیگر دنیا نیز نتایج مشابهی در این مورد بدست آوردند.
یک تحقیق مقدماتی از شنژن چین نشان داد که بیماران چاق مبتلا به کووید-19 بیش از دو برابر احتمال ابتلا به التهاب ریه شدید را در مقایسه با بیمارانی که وزن طبیعی داشتند، نشان دادند. این محققان گزارش کردند: افراد دارای اضافه‌وزن که چاق نبودند ، 86 درصد بیشتر از افراد با وزن طبیعی در معرض ابتلا به ذات‌الریه شدید قرار داشتند. مطالعه دیگری نشان داد که تقریبا نیمی از 124 بیمار مبتلا به کووید-19 بستری در بخش مراقبت‌های ویژه در لیل فرانسه نیز چاق بودند.
مشخص نیست که چرا چاقی با بستری شدن بیشتر در بیمارستان و بیماری شدید کووید-19 ارتباط دارد، اما محققان این تحقیق معتقدند که چندین امکان وجود دارد. به‌طورکلی چاقی به‌عنوان یک عامل خطرزای عفونت شدید تصور می‌شود. به‌عنوان‌مثال، افرادی که چاق هستند، در دوران بیماری شیوع آنفلوانزای خوکی نیز بیماری طولانی‌تر و شدیدتری تجربه کردند. بیماران چاق نیز ممکن است با کاهش ظرفیت ریه یا افزایش التهاب در بدن مواجه شوند. تعداد بیشتری از مولکول‌های التهابی که در بدن در گردش هستند، ممکن است منجر به واکنش‌های ایمنی مضر و بیماری شدید شوند.
گروه خونی
به نظر می‌رسد نوع خون پیش‌بینی کننده میزان حساسیت فرد در مواجه با بیماری سارس و کووید- 19 است، اگرچه دانشمندان ارتباطی بین گروه خونی و شدت بیماری پیدا نکرده‌اند.جیائو ژائو و همکارانش، در دانشگاه علم و فناوری جنوبی شنژن، به بررسی گروه خونی 2173 بیمار مبتلا به کووید-19 در سه بیمارستان در ووهان چین و همچنین گروه‌های خونی بیش از 23هزار فرد غیر مبتلا به کووید-19 پرداختند. آنان دریافتند در ووهان و شنژن افراد مبتلا به گروه خونی A (Aمثبت، Aمنفی و ABمثبت، ABمنفی) در مقایسه با انواع غیر گروه A در معرض خطر بالاتر بیماری هستند. افراد با گروه خونی O (O منفی و مثبت) در مقایسه با گروه خونی غیر O در معرض خطر کمتر ابتلا به عفونت بودند.
دانشمندان در یک تحقیق جدیدتر درباره گروه خونی و کووید-19، 1559نفر را آزمایش کردند. از این تعداد 682 مورد مثبت شد. افراد مبتلا به گروه خونی A (مثبت و منفی) 33درصد بیشتر از سایر گروه‌های خونی تست مثبت داشتند و هر دو گروه خون Oمنفی و مثبت نسبت به سایر گروه‌های خونی تست مثبت کمتری داشتند. اگرچه فقط 68 فرد مبتلا به گروه خونی AB وجود داشتند، نتایج نشان می‌دهد که این گروه نیز کمتر از سایرین، تست کووید- 19 مثبت داشتند.
پژوهشگران ارتباط بین گروه خون و عوامل خطرزای ابتلا به کووید-19 شامل سن، جنس، چاقی، اضافه‌وزن، سایر بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، پرفشار خونی، بیماری‌های ریوی و بیماری‌های قلبی عروقی را در نظر گرفتند. به گفته آنان، برخی از این عوامل با گروه خونی ارتباط دارند و بین دیابت و گروه‌های خونی B وA منفی و بین وضعیت اضافه‌وزن و گروه‌های خونی O مثبت ارتباط وجود دارد.
هنگامی‌که آنان این ارتباط‌ها را مورد ملاحظه قراردادند، هنوز به دنبال ارتباطی بین گروه خونی و حساسیت به کووید-19 بودند. هنگامی‌که محققان داده‌های خود را با تحقیقات ژائو و همکارانش در خارج از کشور مقایسه کردند، نتایج مشابه و نیز کاهش معناداری در موارد مثبت کووید-19 را در بین افراد گروه خونی B مشاهده کردند.
اینکه چرا گروه خونی ممکن است خطر ابتلا به کووید و سارس را افزایش یا کاهش دهد، مشخص نیست. گروه خونی یک فرد نشان می‌دهد که چه نوع آنتی‌ژن خاصی، سطح سلول‌های خونی را پوشش می‌دهد. این آنتی‌ژن‌ها برای کمک به مبارزه با عوامل بیماری‌زا، آنتی‌بادی‌های خاصی تولید می‌کنند. نتایج تحقیقات گذشته نشان می‌دهند که حداقل در کروناویروس وسارس، آنتی‌بادی‌های ضد A به مهار ویروس کمک می‌کنند.
عوامل ژنتیکی
بسیاری از بیماری‌های زمینه‌ای می‌توانند علائم کووید-19 را بدتر کنند، اما چرا افراد سالم گاهی به بیماری خطرناکی مبتلا می‌شوند یا با ویروس از بین می‌روند؟ دانشمندان گمان می‌کنند که برخی عوامل ژنتیکی ممکن است افراد به‌خصوص را در معرض ابتلا به این بیماری قرار دهد، و بسیاری از گروه‌های تحقیقاتی قصد دارند به‌طور دقیق نقاط آسیب‌پذیری را که در کد ژنتیکی ما قرار دارد، مشخص کنند.در یک نظریه، ژن‌هایی که سلول‌ها را برای ساختن گیرنده‌های آنژیوتانسین 2 هدایت می‌کنند، ممکن است بین افرادی که با عفونت‌های شدید روبرو می‌شوند و افرادی که به‌هیچ‌وجه علائمی نشان نمی‌دهند، متفاوت باشند. از طرف دیگر، بر اساس گزارش اخیر منتشر شده سایت لیو ساینس، ممکن است تفاوت‌ها به خاطر ژن‌هایی باشند که به سیستم ایمنی بدن در برابر عوامل بیماری‌زای تهاجمی کمک می‌کنند.
برای مثال، تحقیق منتشرشده در تاریخ 17 آوریل مجله ویروس‌شناسی نشان می‌دهد که ترکیب‌های خاص ژن‌های آنتی‌ژن گلبول سفید خونی انسان، که سلول‌های ایمنی بدن را برای شناسایی میکروب‌ها تنظیم می‌کنند، ممکن است در برابر کووید و سارس محافظت‌کننده باشند، درحالی‌که سایر ترکیبات، بدن را در معرض حمله قرار می‌دهند.
گلبول‌های سفید خون تنها یک دستگاه قوی در سیستم ایمنی بدن ما هستند، بنابراین، تاثیر نسبی آنها بر عفونت کووید-19 ناشناخته است. علاوه بر این، مطالعه مجله ویروس‌شناسی فقط از مدل‌های رایانه‌ای برای شبیه‌سازی فعالیت گلبول‌های سفید خون در مقابل ویروس کرونا استفاده کرده است، ما به اطلاعات بالینی و ژنتیکی بیماران مبتلا به کووید-19 نیاز داریم تا نقش گلبول سفید خون در پاسخ‌های ایمنی در زندگی واقعی را درک کنیم.
نتایج این تحقیق در نشریه Morbidity and Mortality Weekly Report منتشرشده است.
منبع: ایسنا
