
در پی وقوع آتشسوزی یکی از انبارهای مواد محترقه واقع در بندر بیروت، انفجار مهیبی در انبارهای مجاور حاوی نیترات آمونیوم رخ داد.
شدت انفجار به حدی بود که بخشی از ساختمان نخست وزیری هم تخریب شد و صدای آن کیلومترها دورتر هم شنیده شد. برخی خبرگزاری گزارش دادند که در قبرس هم لرزش ناشی از انفجار احساس شده است.
این حادثه ناشی از انفجار ۲۷۵۰ تن نتیرات آمونیوم بوده که در یکی از انبارهای این بندر دپو شده بود.
فرضیههای علت وقوع انفجار در بندر بیروت
در پی این حادثه دستگاه قضایی لبنان دایره تحقیقات خود درباره انفجار بندر بیروت را که به کشته شدن بیش از ۱۷۰ تن و زخمی شدن هزاران تن دیگر منجر شد، گسترش داد و این تحقیقات تنها به کارمندان و مسؤولان اداری محدود نبوده بلکه شامل حال مسؤولان عالی رتبه در مدیریت بندر و در راس آنها حسن قریطم، مدیر بندر شد که فادی عقیقی، کمیسر دولت در دادگاه نظامی دستور بازداشت او را برای انجام تحقیقات صادر کرد، علاوه بر این مسؤولانی در اداره گمرک و دستگاههای مربوط به امنیت بندر برای تحقیقات بازداشت شدند، همزمان تحقیقات به سمت فرضیههای مختلفی از جمله اقدام تروریستی رفت.
این تحقیقات که از سه روز قبل آغاز شده و ادامه دارند، تاکنون به بازداشت ۲۱ تن در جریان بازجوییها منجر شده است.
یک منبع قضایی به الشرق الاوسط گفت: فهرست اسامی بازداشتشدهها احتمالا افزایش مییابد و شامل روسای بزرگی خواهد شد که در مظان اتهام هستند.
این منبع تاکید کرد: مسئولیت پیامدهای فاجعه انفجار انبار شماره ۱۲ بندر بیروت بر گردن کارمندان، کادر اداری و کارگران بندر نبوده بلکه متوجه مسؤولان بزرگ چه ریاست بندر، چه مدیریت گمرک و یا مسؤولان امنیتی آن و نیز تمامی وزرا و چهرههای سیاسی است که از زمان تخلیه ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیوم در بندر بیروت در بهار سال ۲۰۱۴ تا زمان وقوع انفجار روی کار آمدند و نیز کسانی که از وجود این حجم مواد منفجره و خطرناک اطلاع داشتند و عامدانه آن را نادیده گرفتند و یا اینکه در مورد آن کوتاهی کردند.
دستور دولت لبنان برای تشکیل یک کمیته حقیقتیاب شامل چهرههایی که خود در دایره اتهام هستند از جمله بدری ضاهر، مدیر کل گمرک لبنان (وابسته به میشل عون، رئیس جمهور این کشور)علامت سوالهایی را در ذهن ایجاد میکند اما منبع قضایی یاد شده تاکید کرد: این کمیته تحقیقاتی اداری و روتین را انجام میدهد که ارتباطی با اقدامات قضایی ندارد، برخی اعضای این کمیته از جمله بدری ضاهر نیز مورد محاکمه قضایی قرار خواهند گرفت و از هیچ کسی حال جایگاه آن فرد هر چقدر هم بالا باشد، هرگز حمایت سیاسی انجام نخواهد شد.
او افزود: تمامی کسانی که بازداشت شدهاند و کسانی که برای بازجویی دوباره فراخوانده شدهاند، از انبار این مواد منفجره و قابل اشتعال در بندر اطلاع داشتهاند و میدانستند که این مواد خطری دائمی و مستمر هستند.
این منبع قضایی در ادامه گفت: تمامی کسانی که مسؤولیت داشتهاند و تمامی کسانی که نامههایی در این خصوص دریافت کردند اما اقدامات لازم برای خارج کردن این مواد از بندر را در پیش نگرفتند، بازداشت خواهند شد و به عنوان مسؤول جنایی این فاجعه ونه فقط به دلیل کوتاهی و اهمال محاکمه خواهند شد.
روبرت بائر: انفجار بیروت قطعا انفجاری از نوع انفجار تسلیحات نظامی است
«روبرت بائر» عامل سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) که سال ها در منطقه خاورمیانه برای این سازمان اطلاعاتی آمریکایی خدمت کرده در تحلیلی درباره انفجار بیروت به شبکه خبری سی ان ان ادعا کرد: انفجار بیروت قطعا انفجاری از نوع انفجار تسلیحات (مهمات) نظامی است.
احتمال عملیات خرابکاری توسط نیروهای آمریکایی
بر اساس این گزارش تصاویر راداری گشت زنی و عملیات شناسایی غیرعادی چهار فروند هواپیمای جاسوسی نیروی دریایی آمریکا مربوط به روز گذشته (دوشنبه) منتشر شده است.تحلیلگران امنیتی بر این باورند که این موضوع تاکنون بی سابقه بوده است.
اهمیت این نکته و انتشار این تصاویر در آن است که منابع اطلاعاتی آمریکا از وجود ۵۰ تُن نیترات که حدود نُه سال است در این بندر دپو شده بود، خبر داشتند.

فضای سیاسی چند روز گذشته لبنان را میتوان به آرامش نسبی قبل از توفان تشبیه کرد. ناامن سازی و ایجاد خلأ سیاسی در این کشور به عنوان پروژه مشترک پیمانکاران داخلی، رقبای سیاسی و جریانهای خارجی ضد لبنانی در دستور کار قرار گرفت که در مرحله نخست نتیجهای نداشت.
جهت دهی به اعتراضات داخلی نیز که با انگیزههای اقتصاد شکل گرفته بود، اگر چه برای مدتی توانست فضای داخلی لبنان را بحرانی کند، اما سهم اندکی در مانع تراشی در فرایند تشکیل دولت در لبنان داشت.
از سویی دیگر اجبار مقاومت به دوگانه همراهی با معترضان یا حذف از ساختار سیاسی نیز پروژه بعدی بود که پیگیری شد. حزب الله چارهای نداشت؛ یا باید در کنار معترضان قرار میگرفت که این به معنای همراهی با سناریوی ناامن کردن لبنان بود یا آنکه جایگاه مردمی آن در بین معترضان آسیب میدید.
هر چند رسانههای عربی و آمریکایی در همان لحظه نخست و پیش از آنکه حتی غبار و خاکسترهای انفجار بیروت فروکش کند انگشت اتهام را به سوی حزب الله نشانه رفتند اما باید گفت این موضوع نشان دهنده احتمال خرابکاری نیز هست.
رسانه ها و شخصیت های سیاسی به دروغ حزب الله را متهم ساختن
.png)
برخی رسانه های عرب زبان از همان ابتدا انگشت اتهام رو به سمت حزب الله نشانه رفتند.حسن نصرالله در واکنش به این ادعاها گفت: با کمال تأسف باید بگویم که از همان ساعت اولیه وقوع انفجار برخی رسانه های داخلی و رسانه های منطقه ای که البته برخی شخصیت های سیاسی نیز با آنها همراه شدند، روایت پیشداورانه خود را مطرح ساخته و مدعی شدند که انفجار، ناشی از انبارهای تسلیحاتی حزب الله بوده است!
تخریب حزب الله؛ هدف اصلی از اتهام زنی ها
دبیرکل حزب الله لبنان تأکید کرد: هدف این رسانه ها و شخصیت های سیاسی از مطرح ساختن ادعاهایی از این دست، این بود که ملت لبنان را علیه حزب الله تحریک کنند. هدف، تخریب حزب الله بود. این بالاترین سطح از ظلمی بود که علیه حزب الله مرتکب شدند. من صراحتاً و با قاطعیت وجود هرگونه انبارهای تسلیحاتی و مواد منفجره متعلق به حزب الله در بندر بیروت را رد می کنم. حزب الله نه در گذشته و نه اکنون چنین انبارهایی در بندر بیروت در اختیار نداشته است.وی اظهار داشت: لازم است بیان کنم که حزب الله خود جزئی از این ملتِ مصیبتزده به دنبال فاجعه بیروت است. ما پیشتر هم شاهد اتخاذ این دست از مواضع کینه توزانه بوده ایم. کسانی که چنین اتهاماتی را مطرح می سازند می خواهند آنقدر دروغ بگویند تا در نهایت مردم حرف آنها را باور کنند. این نهایتِ مظلومیت حزب الله است. تحقیقات ثابت خواهد کرد که حزب الله هیچگونه تسلیحات و مواد منفجره ای در بندر بیروت نداشته است.
نصرالله تأکید کرد: درباره این مسأله نیز که مدعی هستند مدیریت بندر بیروت برعهده حزب الله است باید بگویم که چنین چیزی درست نیست.
سیدحسن نصر الله: هیچ اموالی در این بندر متعلق به ما نبوده است
ما هیچگونه مدیریتی بر بندر بیروت نداریم و اساساً نمی دانیم چه چیزهایی در این بندر نگهداری می شود.مالک نیترات آمونیوم منفجرشده در بیروت چه کسی بود؟
سخنگوی یک شرکت ویژه ساخت مواد منفجره در کشور موزامبیک اعلام کرد: بار نیترات آمونیومی که منجر به انفجار در بندر بیروت بود، مربوط به شرکت ما بود که از گرجستان به سمت موزامبیک میآمد اما این بار نرسید..png)
وی به شبکه «سی ان ان» عربی گفت: این بار ویژه ساخت مواد منفجره برای شرکتهای معدن در موزامبیک بود که حدود هفت سال پیش در بندر بیروت مصادره و توقیف شد.
وی در ادامه از مدت نگهداری این بار در بندر بیروت ابراز تعجب کرد و گفت: این مادهای نیست که بتوان بدون هیچ استفاده از آن، آن را نگه داشت. ماده مذکور بسیار خطرناک است و انتقال آن باید بر اساس استاندارهای دقیق حمل و نقل انجام شود. این مادهای بسیاری خطرناک و اکسیده شونده است که برای تولید مواد منفجره از آن استفاده میشود. مانند باروت نیست... باروت پایدارتر از این ماده است.
واکنش رسانههای رژیم صهیونیستی به سخنان دبیر کل حزب الله
واکنش فوری رسانههای رژیم صهیونیستی به سخنان دبیر کل حزب الله لبنان حاکی از سرخوردگی آنها درباره تصورشان نسبت به حزب الله پس از فاجعه بندر بیروت است.رسانههای صهیونیست به سخنان تاثیرگذار و محکم امروز سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله درباره واقعه انفجار بندر بیروت واکنش نشان دادند.
شبکه المیادین به نقل از رسانههای رژیم صهیونیستی نوشت: هر کسی که گمان میکند که سید حسن نصرالله بعد از فاجعه لبنان اعتماد به نفس خود را از دست داده است باید در گمان خود تجدید نظر کند.
فرضیه اقدام تروریستی
با وجود گذشت سه روز از این انفجار ویرانگر ، هنوز مسؤولان تحقیقات دلایل واقعی که به انفجار مخزن نیترات آمونیوم منجر شده را مشخص نکردهاند اما یک منبع امنیتی برای الشرق الاوسط شرح داد: تحقیق فنی به دستیابی به سرنخی که دلایل انفجار را مشخص میکند، نزدیک شده است.این منبع با اشاره به اینکه فرضیه منفجر کردن این مخزن با یک موشک بسیار بعید است، تاکید کرد: تصاویری که از نیروهای هوایی به دست آمد و یا آنهایی که از پایگاه دریایی نزدیک به بندر بیروت گرفته شدند، در اختیار کارشناسان لبنانی و فرانسوی قرار داده شدند و مشخص شد که ویدیوهایی که در رسانهها و شبکههای اجتماعی از سقوط یک موشک در محل انفجار منتشر شده، تصاویری جعلی، ساختگی و بی اعتبار هستند.
با این حال منبع امنیتی یاد شده در ادامه فرضیه اقدام تروریستی را بعید ندانست و گفت: گمانهزنیها درباره انفجار نیترات آمونیوم در نتیجه جوشکاری یکی از دربهای آهنی دقیق نیست، ماده نیترات به آسانی آتش نمیگیرد و برای شعلهور شدن به درجه حرارتی حدود ۲۲۰ درجه سانتیگراد نیاز دارد و یا اینکه مایع با این درجه حرارت به آن برسد.
منبع امنیتی یاد شده با تاکید بر لزوم تحقیق گسترده درباره علت انبار ماده نیترات آمونیوم که برای ساخت مواد منفجره و نه هدف دیگری استفاده میشود و نیز وجود مواد اشتعالی که خیلی سریع آتش میگیرند و کابلها گفت: احتمال انفجار به واسطه یک کابل متصل به جعبهای در داخل مخزن از جمله فرضیههایی است که فرضیه اقدام تروریستی را تقویت میکند.
هدف از این سناریوی جدید چیست؟
اینکه آیا قرار است سناریویی مانند سناریوی ترور رفیق حریری نخست وزیر سابق لبنان رخ دهد که در سال ۲۰۰۵ کشته شد و ترور او زمینه خروج ارتش سوریه از مرزهای لبنان و سرزمینهای اشغالی را فراهم کرد، پرسشی است که پاسخ آن در چند روز آینده از طریق رفتارهای آمریکا به دست خواهد آمد.البته دامنه این سناریوی جدید گستردهتر، عمیقتر و خطرناکتر است. اگر هم بپذیریم که اسرائیلیها و آمریکا در انفجار بیروت دخالتی نداشتهاند و احتمال خرابکاری نیز وجود ندارد، اما بی تردید از این انفجار برای بهره برداری سیاسی و ایجاد زمینه برای شکل دهی جدید به ساختار سیاسی لبنان چشمپوشی نخواهند کرد.
این بار نیز بازار شبکههای الحدث و العربیه و رسانههای غربی رونق گرفت تا در آتشی بدمند که به احتمال زیاد آمریکاییها برافروختهاند.
سفر وزیر خارجه فرانسه و فشارهای این کشور در کنار دخالتهای گاه و بیگاه سفیر آمریکا در بیروت، تحرکات اسرائیل در مرزهای اشغالی، گشت زنی هواپیماهای جاسوسی آمریکا در خط ساحلی لبنان – سوریه یک روز قبل از انفجار بیروت، دیدار هفته گذشته رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا با همتای اسرائیلی، استعفای ناگهانی ناصیف حتی وزیرخارجه لبنان، فشارهای خارجی و منطقهای برای فروپاشی کابینه لبنان و شناسایی نقاط آسیب پذیر لبنان توسط پهپادهای رژیم صهیونیستی از مهمترین رخدادهای هفتههای گذشته در لبنان است که بایستی در عنصر زمانی و مکانی انفجار بیروت و نیز پیامدهای بعد از آن در نظر داشت.
این در حالی است که نگهداری این حجم از مواد شیمیایی در بندر بیروت موضوعی نیست که اسرائیلیها از آن بی خبر باشند. با نگاهی به تحلیلهای بعد از این انفجار میتوان بخوبی میتوان درک کرد که کدام جریان قرار است سیر تحولات انفجار بیروت را به نفع خود به دست بگیرد.
این نکته را باید در نظر داشت که این بندر، اصلیترین بندر لبنان است که بیش از ۷۰ درصد واردات این کشور و نیازمندیهای اصلی مردم از طریق آن وارد میشود و در چنین شرایطی آسیب بسیار جدی به اقتصاد لبنان وارد خواهد شد. موضوعی که مطلوب مخالفان مقاومت است تا با چنین شرایطی فشار حداکثری بر مقاومت وارد کنند یا دست کم رفتارهای بیرونی آن در ارتباط با رژیم صهیونیستی را تعدیل یا برای مدتی خنثی سازند.
بنابراین به نظر میرسد تمامی قطعات پازل فراهم شده است تا لبنان در شرایط اقتصادی و سیاسی ناآرامی قرار گیرد تا سناریو جدیدی طراحی شود.
بیش از ۷۰ درصد واردات این کشور و نیازمندیهای اصلی مردم از طریق بندری وارد میشد که دچار انفجار شد از همین اکنون نیز رسانههای سعودی و آمریکایی و اردوگاه وابسته به رژیم صهیونیستی در داخل خارج تلاش خواهد کرد تا حزب الله و همپیمانان مقاومت به عنوان متهم اصلی معرفی شوند.
آمریکاییها هم که در لحظهای نخست انفجار مواضع شفافی اتخاذ نکردند، بی تردید در اوضاع آشفته اقتصادی لبنان تلاش خواهند کرد تا به بهانه بازسازی یا ارائه کمکهای مالی، شروط خود را به دولت لبنان تحمیل کنند.
قطعاً مهمترین شروط آنها حذف تدریجی مقاومت از صحنه سیاسی لبنان ونیز عملی شدن قانون سزار درباره سوریه خواهد بود. کمترین نتیجهای که این سناریو برای آمریکا و رژیم صهیونیستی خواهد داشت این است که برای مدتی توان داخلی دولت به موضوعی انفجار بیروت مصروف خواهد شد.
منبع:
آخرین خبر / نصرالله: انفجار بیروت به حزبالله ارتباطی ندارد
2.ایرنا / انفجار بیروت به روایت تصویر
3.ایسنا / دامنه تحقیقات درباره انفجار بیروت گسترش یافت/ فرضیه "اقدام تروریستی" وجود دارد
4.فارس / مالک نیترات آمونیوم منفجرشده در بیروت پیداش شد
5.مشرق / احتمال دست داشتن نیروهای آمریکایی در انفجار لبنان
6.مشرق / چه کسانی از انفجار بیروت سود میبرند؟