حال این روزهای اقتصاد خوش نیست، آمارها و شاخصها نزولی هستند،زندگی که دیگر پیشکش و برای زنده ماندن هزینهها گزافتر از آن شده که روزگار کرونایی بتواند از پس آن بربیاید، در این ایام از مرغ بیجان تا شیر بیچربی و حتی نان هم لاکچری محسوب میشوند و دل کاسب و غیر کاسب به یارانهها خوش است و چشم بر طرح مجانی شدن آب و برق دوختهاند، آری روزگار این روزها اینگونه است.
بررسیهای میدانی نشان میدهد قیمتها دیگر به افزایشهای ماهیانه هم اکتفا نمیکنند و روزانه و حتی ساعتی باید شاهد این جهشها باشیم چنانکه کمکم فرهنگ «امروز خرید نکنید فردا گرانتر میشود» در حال نهادینه شدن در جامعه است، زمانی بود که کمپینهایی راه میافتاد که فلان محصول یا بهمان کالا را نخریم تا ارزان شود اما امروز این کمپینها و هشتک ها جای خود را به هر چه گرانتر صفها طولانیتر و متقاضیان بیشتر داده است، این طبع و خوی جدید هیچ سنخیتی با فرهنگ ما نداشته و ندارد و لزوم بازنگری در نوع خریدها بیشازپیش حس میشود.
در ابتدای گرانیها از سوی مسئولین شعار «مبارزه با بازار سازیها و اخلال در قیمتها» به گوش رسید، اما گویا ساختار بازارها از لحاظ تورم و افزایش قیمت توجهی به اخطارها و سخنرانیها نمیکند و ستادهای تنظیم بازار فقط تشکیل میشوند اما اثری بر سفرههای هرروز کوچکتر شده مردم ندارند، این سخن امروز صادق است چراکه تمام نظارتها را دیدهایم و رشد قیمتها را با تمام وجود حس کردهایم و بهخوبی به این نکته رسیدهایم که دیگر قدرتی برای خرید نمانده است.
کالای اساسی چیست؟
کالاهای اساسی به کالاهایی گفته می شود که سهم زیادی در سبد محصولات مورد نیاز خانواده را به خود اختصاص می دهد از جمله مرغ، گوشت و برنج.
چه کسی مسئول تنظیم بازار کالاهای اساسی است؟
براساس این مصوبات در زمینه هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و وزارت جهاد کشاورزی برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی، از این به بعد مسئولیت برنامه ریزی و هماهنگی تأمین (تولید و واردات انواع نهاده های کشاورزی و دام و طیور) و همچنین مسئولیت تولید، عرضه و تنظیم بازار مرغ و تخم مرغ تا مرحله عمده فروشی به قیمت مصوب، با وزارت جهاد کشاورزی است. مسئولیت تصمیم گیری در مورد صادرات مرغ و تخم مرغ نیز با وزارت جهاد کشاورزی است.
همچنین برای عرضه کافی کالا و دسترسی مصرف کنندگان به نرخ مناسب، وزارت صنعت، معدن و تجارت، مسئولیت تنظیم بازار کلیه کالاهای اساسی و ضروری، از جمله محصولات کشاورزی و دامی در مرحله توزیع و خرده فروشی را به عهده دارد. وزارت صمت همچنین مکلف است دسترسی کامل و برخط وزارت جهاد کشاورزی به اطلاعات سامانه جامع تجارت را تأمین و حمایتهای سیاستی و نظارتی لازم را اعمال کند.
وزارت جهاد کشاورزی نیز مکلف است اطلاعات لازم در مورد تأمین، حمل و انبارش این کالاها را به طور برخط، از طریق سامانه جامع تجارت، در اختیار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار دهد.
بر این اساس شرکت بازرگانی دولتی به وزارت صنعت، معدن و تجارت رفت و مکلف شد که به خرید تضمینی محصولات کشاورزی شامل گندم، دانههای روغنی، برنج و خرید توافقی شکر، مطابق مصوبات شورای اقتصاد و دستورالعملهای مربوط اقدام کند، اما شرکت پشتیبانی امور دام در وزارت جهاد کشاورزی ماند و مکلف شد در اجرای سیاستها و مصوبات کارگروه تنظیم بازار، همکاری و هماهنگی لازم را انجام دهد. بنابراین مسئولیت ذخایر راهبردی کالاهای نهایی شامل گندم، برنج، روغن، شکر، گوشت قرمز و گوشت مرغ و همچنین تنظیم بازار این کالاها به وزارت صنعت، معدن و تجارت منتقل شد و در مورد نهادههای دامی شامل ذرت، انواع کنجاله و جو برعهده وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت.
ترخیص کالاهای اساسی از گمرک
وی ادامه داد: با توجه به رسوب بالغ بر ۵ میلیون تن کالاهای اساسی در اقلام مختلف در گمرکات و بنادر کشور و عدم ترخیص آنها، کمبودهایی در این راستا در سطح کشور طی این مدت مشهود بود، ضمن اینکه برخی از این کالاها در صورت عدم ترخیص فاسد می شدند و قابلیت استفاده آنها فراهم نبود، لذا با توجه به آن تصمیماتی اخذ شد تا نسبت به ترخیص این کالاها اقدام شود.
بازرس کل امور صنعت معدن تجارت سازمان بازرسی افزود: در همان جلسه مقرر شد بانک مرکزی نسبت به تامین ارز ترجیحی کالاهای اساسی موجود در گمرکات و بنادر کشور که اسناد آن به خریداران منتقل نشده، اقدام کند و همچنین نسبت به صدور اعلامیه تامین ارز به صورت اعتباری با تعهد تامین ارز ظرف سه ماه از زمان ترخیص کالا وفق مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت برای کالاهای اساسی که اعتباری خریداری شده و در گمرکات و بنادر کشور موجود هستند و اسناد آن در اختیار خریداران قرار گرفته، اقدام شود.
میرمحمدی تصریح کرد: البته در این جلسه تصمیمات دیگری هم توسط وزارت صمت و گمرک جمهوری اسلامی اتخاذ شد که امکان استفاده از ترخیص کالاهای موجود در گمرک با ارز اشخاص و با اولویت تشخیص از ناحیه وزارت صمت که تا به حال تامین ارز بانکی نشده، بدون کد رهگیری اقدام متناظر معمول شود و تمهیداتی در ارتباط با ویرایش ثبت سفارش برای استفاده از ارز اشخاص و تغییر نوع ارز اتخاذ شد تا در صورت دریافت مجوزهای قبلی، نیازی به تمدید مجوزهای ثبت سفارش نداشته باشد، همچنین بنا شد رفع تعهدات ارزی واردات در قبال صادرات طبق روال معمول انجام شود و بانک مرکزی کد رهگیری واردات در قبال صادرات خود و غیر واردکنندگان را ظرف ۲۴ ساعت صادر نماید. منتها سازمان بازرسی کل کشور با توجه به وضعیت کالاهای اساسی در کشور و رسوب این کالاها در گمرکات و بنادر در ارتباط با بندهایی از این صورت جلسه که ناظر به تعیین تکلیف کالاهای اساسی رسوبی بود، به واسطه جایگاه نظارتی خود موافقتش را اعلام کرد که ان شاءاالله این فرآیند هر چه سریعتر از سوی گمرک عملیاتی شده و شاهد آن باشیم تا کالاهای اساسی که نقش ویژه ای در معیشت مردم دارند، به وفور در سطح جامعه فراهم و کمبودی نیز در سطح کشور ملاحظه نشود.
آخرین اقدامات دولت برای کاهش قیمت کالاها
ربیعی با بیان اینکه بعضی از افزایش قیمتها بهدلیل این است که نتوانستیم ارز را به موقع وارد کنیم، گفت: به تبع آن کالاها دیر وارد کشور شدند و با تمهیدات انجام شده، استفاده از ارز صادراتی و تهاتر، نهادههایی که روی قیمت مرغ و تخممرغ تاثیر داشت، مورد توجه قرار گرفت. سخنگوی دولت ادامه داد: با تصمیمی که در مورد گمرک گرفته شد و با ارزهای غیرنیمایی و تمهیدات بانک مرکزی، گشایشی در این زمینه صورت گرفت که بر قیمتها تاثیر خواهد گذاشت. ربیعی تاکید کرد: ستاد تنظیم بازار هم جلسات خود را پیوسته برگزار میکند و تقسیم کاری هم میان وزارت جهاد کشاورزی و صنعت صورت گرفته است تا زنجیره توزیع و تولید را یکجا ببریم. سخنگوی دولت اظهار کرد: عرضه مرغ و تخممرغ در بازار سوی جهاد کشاورزی انجام خواهد شد و فکر میکنم در روند تاثیر داشته باشد. با اختیارات داده شده و هماهنگیهای صورت گرفته بخشی از مشکلات در حال مرتفع شدن است.
سخنگوی دولت با بیان اینکه ۲۵ هزار تن برنج تاکنون ترخیص شده است، گفت: طبق گزارشی که وزیر جهاد کشاورزی دادند، اختیارات و اقدامات لازم صورت گرفته و برخی از مشکلات در حال رفع شدن است.
ربیعی گفت: ذخیرهسازی کالاها نیز وضع مناسبی دارد؛ مدتی از ذخیرهها استفاده کردیم و فکرمان نیز به شرایط کنونی معطوف شده است، امیدواریم با تلاشی که بانک مرکزی انجام داد، ارزها به سرعت تامین شود و با یکپارچگی در همه مراحل واردات و توزیع که به وزارت جهاد داده شد، شاهد کاهش قیمت در روزهای آینده باشیم. وی ادامه داد: فکر ما الان به میوه و اقلام مربوط به شب عید معطوف است که امیدواریم با تلاش بانک مرکزی برای تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی و با یکپارچگی ورود، عرضه و فروش نهادهها شاهد کاهش قیمتها باشیم.
سخنگوی دولت با اشاره به موضوع قاچاق در مرزها هم گفت: در مورد قاچاق گوسفند تصمیماتی گرفته شد. همچنین صادرات تخممرغ متوقف شده است تا به تعادل قیمت در بازار برسیم.
قرارگاه کنترل قیمت ها
به گفته فرمانده سپاه، بسیج نقش خودش را در نظارت و بازرسی و درخصوص عرضه مستقیم کالا بر عهده خواهد گرفت.
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب روز دوشنبه در سخنرانی تلویزیونی بهمناسبت سالروز ولادت رسول اکرم(ص) و امام صادق(ع) با تاکید بر اینکه بسیاری از مشکلات کنونی اقتصادی ارتباطی به تحریم ندارند و ناشی از ناهماهنگیها هستند، گفتند: بسیاری از گرانیهای اخیر توجیه ندارد و باید با هماهنگی بین دستگاههای مربوطه هرچه زودتر علاج شوند. ایشان، گرانی گوشت، مرغ، گوجه تا پوشک بچه را بهرغم موجود بودن جنس و کالا، گرانیهای بیمبنا و بیدلیل خواندند و افزودند: همه این گرانیها و مشکلات، با هماهنگی دستگاهها قابل حل هستند و باید مشکلات از جلوی پای مردم برداشته شود.
صادرات کالاهای اساسی غیرقانونی است
روحالله لطیفی درباره اینکه آیا از مرزهای رسمی کشور صادرات کالاهای اساسی انجام میشود گفت: پس از تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارز نیمایی و به ویژه افزایش جهشی نرخ ارز، صادرات هر گونه کالای اساسی و کالایی که دولت به آن یارانه تخصیص میدهد، ممنوع است. وی با بیان اینکه تاکنون اجازه صادرات ۲۵ قلم انواع کالاهای اساسی و یارانهدار را ندادهایم، گفت: به دلیل مابهالتفاوت قیمت این کالاها، کشورهای همسایه و سایر کشورها تقاضای بسیار زیادی برای خرید این اقلام از ایران دارند و در مقطعی هم شاهد آن بودیم که در مناطقی مانند آبادان و خرمشهر از کشورهای همسایه برای خرید روغن و سایر مواد غذایی هجوم آورده بودند که این موضوع مدیریت شد. سخنگوی گمرک ایران تاکید کرد: صادرکنندگان حتی برای صادرات محصول فرآوری شده حاصل از کالای اساسی هم با محدودیتهایی مواجه هستند، بهطوری که برای صادرات آن هزینه یارانهای که دولت برای ماده اولیه آن پرداخت میکند و مابهالتفاوت در آن محصول محاسبه میشود و صادرکننده ملزم به پرداخت این هزینه به دولت است. لطیفی ادامه داد: در ضمن حتی برخی از محصولات فرآوری شده هم با ممنوعیت صادرات مواجه هستند و اگر صادرات آن ممنوع نباشد صادرکننده میتواند آن محصول را صادر کند. وی با اشاره به قاچاق کالاهای اساسی از کشور گفت: وقتی مابه التفاوت کالاها در ایران با سایر کشورها به ویژه کشورهای همسایه تفاوت معناداری داشته باشد، وقوع قاچاق طبیعی است و معمولا این کالاها بهصورت غیر قانونی و بهطور کوله بری از کشور خارج میشود.
وعده رزم حسینی و کاهش قیمت کالاهای اساسی
وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: به طور قطع تصمیمات این جلسه تغییرات مهمی در کوتاه مدت بر روی بازار خواهد داشت، برای مثال در بخش قیمت گذاری، توزیع و خرید تضمینی گوشت قرمز توسط شرکت پشتیبانی امور دام تصمیمی است که به زودی قیمت این کالا را در بازار کاهش خواهد داد.
وی گفت: آنچه که ستاد مبارزه با قاچاق کالا هم به ما اطمینان داده تا با توجه به کاهش قیمت کالاهای اساسی در کشورمان نسبت به کشورهای همسایه جلوی قاچاق این کالاها را به صورت جدی تری بگیرد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: تردیدی نیست که با تصمیمات این جلسه در هفته آینده تغییرات محسوسی در قیمت کالاهای اساسی خواهیم داشت.
شرکت پشتیبانی امور دام موظف به خرید تضمینی گوشت در کشور شد
در این جلسه کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی گفت: بر اساس مصوبه تنظیم بازار گوشت در سطح عمده فروشی پس از این توسط وزارت جهاد کشاورزی کنترل میشود و شرکت پشتیبانی امور دام باید با خرید تضمینی جلوی کاهش این کالا را در بازار بگیرد.
توییتر
منبع:
1.ایسنا / چه کسی مسئول تولید و تنظیم بازار کالاهای اساسی است؟
2.دنیای اقتصاد / تشکیل قرارگاه کنترل قیمت ها
3.مهر / گرانی های عجیب و غریب کالاها/مقابله با بازارسازی ها درحدشعار ماند
4.دنیای اقتصاد / توضیح سازمان بازرسی درباره جلسه ترخیص کالاها
5.دنیای اقتصاد / وعده رزم حسینی برای کاهش قیمت کالاهای اساسی
6.تابناک / چه کسی مسئول تنظیم بازار کالاهای اساسی است؟
توییتر
** درج توییت های کاربران توییتر نشان از تایید یا رد آنها نیست و صرفا برای آگاهی مخاطبین درج می شود.