ابتدا به سخنان ایشان در این خصوص اشاره می‌کنیم و بعد در این مورد توضیح خواهیم داد. ایشان در حرم رضوی در آغاز سال1391 یعنی اول فروردین سال91 فرمودند: «استکبار و قدرت‌های استکباری می‌دانند که رگ حیات‌شان به نفت و گاز وابسته است. آن‌روز که نتوانند این نفت ارزان را به‌دست بیاورند، آن‌روز که مجبور باشند برای تهیه نفت و گاز امتیاز بدهند و از زورگوئی دست بردارند، آن روز برای آنها مصیبت‌بار است. از طرف دیگر، کشورهای غربی از لحاظ منابع نفتی دچار مشکل شده‌اند و روزبه‌روز مشکل آنها بیشتر خواهد شد. منابع نفتی کشورهای اروپائی و به‌طور کلی کشورهای غربی، بعضی چهار سال دیگر تمام خواهد شد، بعضی شش سال دیگر تمام خواهد شد، بعضی نُه سال دیگر تمام خواهد شد؛ لذا مجبورند از منابعِ غیر خودشان استفاده کنند. کشور آمریکا که امروز حدود سی و چند میلیارد بشکه نفت ذخیره دارد، طبق محاسباتی که کارشناسان کشورمان کرده‌اند - که آمارشان متکی به آمار خود آمریکائی‌هاست - نفتش تا سال ۲۰۲۱، یعنی تا نُه سال دیگر تمام خواهد شد. نفت دنیا که امروز بیش از پنجاه درصدش از خلیج فارس خارج می‌شود، آن روز متکی خواهد شد به سه منبع عمده نفتی در منطقه ما و در خلیج فارس؛ که البته یکی از آن سه منبع، ایران است....»(بیانات در تاریخ 1/1/1391، حرم مطهر رضوی)
اول: نظر ایشان متکی بر نظر کارشناسان است که از رصد آمار متخصصان امریکایی که در اندیشکده‌ها و مراکز پژوهشی بیرون می‌آید صورت پذیرفته است. نظر متخصصانی که در برنامه‌های متعدد دولت امریکا همیشه استفاده می‌شده که با اتکا به این نظرات و گمانه‌زنی‌ها بسیاری از اقدامات سیاسی و اقتصادی خود را شکل می‌دهند.
دوم: این عدد 10سال یا 15سال تخمینی است و امکان دارد با تولید بیشتر یا کمتر، این عدد تغییر کند. یعنی امکان دارد دولت امریکا مانند گذشته و قبل از دولت ترامپ تولید نفت خود را در یک حد مشخص نگاه دارد و منابع نفتی او دیرتر رو به اتمام بگذارد یا امکان دارد کسی مانند ترامپ طبق سیاستی خاص تولید را بیشتر کند و اتمام ذخایر زودتر تخمین زده شود. در هر صورت این عدد یک عدد قطعی نیست و امکان تغییر دارد. زیرا کارشناسان هنگامی که می‌خواهند این گمانه‌زنی را انجام دهند میگویند با روند فعلی این ذخایر در این مدت تمام می‌شود پس باید طبق این پیش‌بینی برنا‌مه‌ریزی کرد.
سوم: فرض کنید امریکا به یک منبع جدید دست پیدا کرد و همان کارشناسان با تغییر نظرشان بگویند طبق این یافته جدید ذخایر نفتی امریکا به بیست‌سال رسیده و باید طبق این زمان برنامه‌ها را تغییر داد. اگر برفرض این اتفاق هم بیوفتد تغییری در اصل موضوع نمی‌کند زیرا بسیاری از نظرات کارشناسی قابل تغیر هستند. رهبر انقلاب با این بیان اتفاقا مبنای رفتاری خود را تکرار کردند که هیچ‌گاه بدون مراجعه به نظر متخصصان سخنی نگفته و نظری نمی‌دهد که شایستگی ایشان را در این خصوص نشان می‌دهد و ناکامی کسانی که می‌خواهند با طرح این موضوع ایشان را دارای نظرات غیرکارشناسانه معرفی کنند.
چهارم: سوای نظر کارشناسان در فنون سخنوری برخی اعداد حالت کثرت دارند و برخی دیگر حالت قلّت؛ مثلا عدد چهل عدد کثرت است و اصلاحی است؛ یعنی وقتی می‌خواهند بگویند یک مدت بلند میگویند چهل روز، یا چهل سال؛ برخی اعداد هم بیانگر حداقل‌هاست یعنی وقتی میگویند ده‌سال دیگر یعنی به زودی، یعنی پایان پذیر و گذرا؛ مثلا میگویند ده‌ساعت تحمل کنی این مشکل تمام می‌شود، حال شاید این ده ساعت شد بیست ساعت یا هشت ساعت؛ پس برخی اعلام‌ها حالت حداقلی دارند و برخی حالت حداکثری. در اینجا باید اشاره کرد که رهبر انقلاب در همین سخنرانی می‌گوید: «ایران کشوری با یک چنین ثروتی است. آنها تا چهار سال دیگر، تا ده سال دیگر، تا پانزده سال دیگر نفت‌شان تمام می‌شود؛ اما جمهوری اسلامی - بر طبق منابعی که تا امروز اکتشاف شده است - تا هشتاد سال دیگر نفت و گاز دارد؛ این خیلی جذاب است.»(همان)
پنجم: اینکه تولید نفت در امریکا دوبرابر شده به این معنی است که ذخایر آنها با سرعت بیشتری رو به اتمام است! پس تولید بیشتر نشان دهنده بیشتر بودن ذخایر نفتی نیست، بلکه برعکس نشان از رفتن به سمت اتمام ذخایر است. لازم به ذکر است ترامپ وقتی به مسند ریاست جمهوری رسید سعی کرد خود را از نفت خاورمیانه دور کند تا در تولید نفت به کشورهای عربی وابسته نباشد. این حرکت ترامپ به‌این جهت بود که کشورهای عربی را تحت فشار بگذارد و از آنها برای حضور در خلیج فارس پول بیشتری دریافت کند. ترامپ آن جمله «گاو شیرده» را به همین دلیل استفاده کرد. حال آنکه می‌بینید تولید نفت ایالات متحده با روی کار آمدن بایدن کمتر شده است که نشان از تفاوت سیاست‌ورزی بایدن با ترامپ است. اگر به اخبار مربوط به تولید نفت امریکا نگاهی بیاندازیم متوجه تغییر برخی سیاست‌ها می‌شویم.
اولین گزارش در خرداد سال99 منتشر شد که در آن براساس گزارش چشم‌انداز انرژی جهان از نگاه آمار سال 2019 توسط شرکت نفت و گاز بریتانیاییBP؛ آمریکا سال گذشته عمده‌ترین تولید و مصرف کننده نفت در سراسر جهان شد. آمریکا سال گذشته 17.9 درصد از کل نفت جهان را تولید کرده و در گزارش مذکور برای ششمین سال متوالی به عنوان عمده‌ترین تولید کننده نفت در جهان ثبت شد. میزان تولید نفت آمریکا سال گذشته در مقایسه با 2018 با افزایش 11درصدی روزانه به طور متوسط به 17میلیون و 45هزار بشکه نفت رسید. این میزان در سال2018 در سطح 15میلیون و 360هزار بشکه نفت بود.
همچنین آژانس بین‌المللی انرژی در مهرماه سال99 اعلام کرد که: «امریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در دنیا است و این جایگاه را از سال ۲۰۱۷ تاکنون تصاحب کرده است. امریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت شیل در دنیا است و سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای تصاحب این جایگاه انجام داده است. جالب است بدانید یک دهه قبل این کشور بزرگ‌ترین واردکننده نفت در دنیا بود و هم اکنون در زمره بزرگ‌ترین صادر کنندگان قرار دارد و به همین در تلاش است تا تعاملات تجاری و اقتصادی خود را به طور کلی تغییر دهد و در گستره کشورهای بزرگ اثرگذار در بازار نفت دنیا قرار بگیرد. هم اکنون در ۳۲ ایالت امریکا نفت تولید می‌شود ولی تولید در ایالت تگزاس بیش از دیگر ایالت‌ها است. آمارهای ارائه شده توسط آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد ۴۱ درصد از نفت تولیدی در امریکا در ایالت تگزاس تولید می‌شود و به همین دلیل است که اهمیت این ایالت برای اقتصاد امریکا بسیار زیاد است. از طرف دیگر امریکا یکی از صنعتی‌ترین اقتصادهای دنیا است و بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت هم محسوب می‌شود. در سال ۲۰۱۹ میلادی امریکا روزانه ۷.۴۷ میلیون بشکه نفت مصرف می‌کرد که کمتر از نصف توان تولیدی این کشور است. در سال جاری امریکا در رده بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفتی قرار دارد و با توجه به سرمایه‌گذاری‌هایی که دولت ترامپ در صنعت نفت انجام داد، انتظار می‌رود توان صادراتی آمریکا رشد بیشتری بکند. شاید این سؤال پیش بیاید که امریکا چگونه توانست این تغییر بزرگ را در توان تولید نفت خود ایجاد کند و از یک واردکننده به یک صادرکننده تبدیل شود. بررسی‌ها نشان داده است دلیل اصلی پیشگامی امریکا در به‌کارگیری از روش‌های جدید حفاری نفت است. هم اکنون ریگ‌های نفتی می‌توانند به صورت افقی هم حفاری کنند و این باعث می‌شود تا بالاترین بهره‌وری در فرایند حفاری ایجاد شود و توان تولید نفت شیل افزایش چشمگیری پیدا کند. در فاصله سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ میلادی، یعنی در سال‌هایی که این تکنولوژی تازه در امریکا استفاده شده است، توان تولید نفت در این کشور بالغ بر ۹ درصد رشد کرده است و انتظار می‌رود در سال جاری هم توان تولید نفت در این کشور بیش از ۱۲ درصد افزایش یابد. سهم امریکا در کل نفت تولیدشده در دنیا در انتهای ماه ژوئن برابر با ۱۹ درصد بود.»
در اواسط سال99 پایگاه خبری اویل پرایس گزارش کرد: «داده‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا(EIA) نشان می‌دهد عربستان برای نخستین‌بار در ۳۵سال اخیر هفته گذشته هیچ محموله‌ای به ایالات متحده آمریکا صادر نکرده است. گزارش این نهاد نشان داد که "آمریکا حداقل اکنون به اندازه گذشته به نفت خاورمیانه وابسته نیست." براساس داده‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ایالات متحده آمریکا در ماه اکتبر، ۸میلیون و ۵۴۴هزار بشکه نفت وارد کرد، این رقم در ماه ژوئن، بیش از ۳۶میلیون بشکه بود. واردات نفت آمریکا تا حدی غیرمعمول بوده، زیرا عربستان تهدید کرده است به‌طور سیل‌آسا به آمریکا نفت خام صادر می‌کند. آمریکا در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی ماهانه بیش از ۴۵ میلیون بشکه نفت خام از عربستان وارد می‌کرد، این رقم در آمار هفتگی اخیر به صفر رسیده است.»
در اواخر همین سال99 وزارت انرژی آمریکا اجازه فروش 10میلیون بشکه نفت ذخایر استراتژیک را صادر کرد. در خبرها آمد که: «وزارت انرژی آمریکا هفته گذشته در فروش بر اساس قیمت رقابتی، قراردادهایی به شرکت‌های گلنکور، عرضه و تجارت ماراتون پترولیوم، موتیوا اینترپرایز، فیلیپس۶۶، شل تردینگ، شرکت بازاریابی و عرضه والرو و دولت استرالیا اعطا کرد. در مهلت داده شده برای ارائه قیمت‌های پیشنهادی خرید، مجموعاً ۱۰شرکت به اطلاعیه وزارت انرژی آمریکا پاسخ داده و ۶۰پیشنهاد خرید را تنظیم کرده بودند.» دلیل این فروش خرید 77میلیون بشکه نفتی بود که در زمان پاندمی و افت شدید قیمت نفت ثورت گرفت.
جالب آنکه در ابتدای سال1400 امریکا علارغم تحریم نفت ایران نامش به عنوان یکی از خریداران نفت ایران به میان آمد. به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل خبرگزاری فارس: «آمارهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) فاش کرد واشنگتن در دو سه ماهه گذشته علی رغم تحریم‌های خود علیه ایران، 2بار از این کشور نفت و محصولات پتروشیمی خریده است. بر اساس این سازمان آمریکایی، به نظر می‌رسد، واردات تخمینی 36هزار بشکه در روز در اکتبر2020 و 33هزار بشکه در روز در مارس سال جاری، نخستین خریدهایی است که آمریکا از ایران حداقل از سال1993 انجام داده است.» همچنین اسپوتنیک گزارش داد که: «طبق داده‌های سازمان اطلاعات انرژی، آمریکا در ماه اکتبر سال ۲۰۲۰ حدود ۳۶هزار بشکه نفت خام در روز و در ماه مارچ سال کنونی ۳۳هزار بشکه در روز از ایران نفت خام وارد کرده است.»
آیا این اعداد و ارقام و تغییر مواضع و چرخش‌های ناگهانی ایالات متحده در موضوع تولید، خرید و فروش نفت جالب نیست؟ نام امریکا به‌عنوان پرمصرف‌ترین کشور جهان در نفت ثبت است و البته منابعی دارد که رو به اتمام است. امریکا با خرید نفت ارزان از عربستان ذخایر استراتژیک خود را پر می‌کند و قصد ندارد از ذخایر اصلی خود، نفت زیادی بفروشد. دلیل این حرکت چیست؟ چیزی جز ترس سیاست‌مداران و برنامه‌ریزان امریکا از اتمام نفت در این کشور می‌باشد؟ شاید ترامپ برای دریافت پول بیشتر از کشورهای حوزه خلیج فارس به این فکر نمی‌کرد که استخراج بی‌رویه نفت باعث اتمام ذخایرش در آینده‌ای نزدیک می‌شود. زیرا بایدن در این خصوص تصمیم دیگری دارد.
منابع:
خبرگزار اسپوتنیک
خبرگزاری آناتولی
درگاه آژانس بین‌المللی انرژی
سایت خبری اتاق بازرگانی
شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی شانا
خبرگزاری ایرنا
خبرگزاری فارس
.jpg)
