نگاهی اجمالی به علت و علائم ایجاد جوش دوران بلوغ
جوش های دوران بلوغ معمولا بر روی صورت، پشت، بازوها و یا قسمت بالای سینه دیده می شود. در ابتدا این جوش ها سفید هستند اما مدتی بعد قرمز و برجسته می شوند. جوش ها وقتی دیده می شوند که منافذ پوستی توسط سلول های مرده پوست یا چربی اضافی مسدود شوند. گاهی اوقات این مسئله منجر به عفونت و التهاب میشود.غدد چربی غدد پوستی ریزی هستند که سبوم ترشح می کنند، ماده مومی یا روغنی که پوست و مو را چرب می کند. این غدد در داخل منافذ پوست ما در سراسر بدن، به جز کف دست و کف پا وجود دارند و در صورت و پوست سر بیشتر از جاهای دیگر هستند.
از آنجایی که این غدد داخل منافذ پوست سبوم تولید می کنند، سلولهای پوستی دائماً درحال رشد و لایه های بیرونی مرده پوست در حال ریزش هستند. گاهی این اتفاق نمی افتد و سلول های مرده پوست در منافذ باقیمانده و توسط سبوم به هم چسبیده و باعث انسداد منافذ می شوند. انسداد منافذ پوست اغلب در دوران بلوغ اتفاق می افتد زیرا غدد سباسه در این زمان سبوم بیشتری تولید می کنند.
درجاییکه سبوم و سلول های مرده پوست تجمع یافته و منافذ را مسدود می کنند، رشد باکتری های نامطلوب از جمله پروپیونی باکتریوم آکنه (P. Acnes) نیز رخ می دهد.
پروپیونی باکتریوم آکنه یک باکتری فلور نرمال پوست است و همیشه بر روی پوست ما وجود دارد اما وقتی شرایط مناسب باشد می تواند با سرعت بیشتری تولید مثل کند و به یک مشکل تبدیل شود. این باکتری برای رشد خود از سبوم تغذیه می کند و ماده ای تولید می کند که باعث پاسخ ایمنی بدن می شود. در نتیجه با آمدن سلول های ایمنی به آن ناحیه، التهاب و لک های پوستی نمود پیدا می کنند.
اگرچه جوش های دوران بلوغ به عفونت باکتریایی مربوط می شوند اما مسری نیستند. یعنی یک نفر نمی تواند در اثر تماس پوستی با جوش های فردی دیگر به آن مبتلا شود.
بنابراین می توان گفت که به ترتیب چهار عامل اصلی تولید بیش از حد چربی پوست در دوران بلوغ، انسداد فولیکول های مو توسط چربی و سلول های مرده پوست، تکثیر باکتری ها و التهاب در بروز یک جوش مؤثر هستند. نوجوانان به دلیل تغییرات هورمونی، بیشتر در معرض تولید بیش از حد چربی پوست و در نتیجه وقوع مراحل بعد و بروز جوش هستند. معمولا علت جوش صورت دختران نوجوان شروع دوره قاعدگی و تغییرات هورمونی ناشی از آن است.
ممکن است جوش ها چرکی و حالت آبسه داشته باشند که بیشتر در پسرها این نوع دیده می شود. این جوش ها با رسیدن نوجوان به بلوغ در صورت او پدیدار می شود و با گذشت زمان تعداد آنها بیشتر می شود.
جوش های دوران بلوغ با علائمی همچون برجستگی های سرسفید یا سرسیاه، برجستگی های کوچک قرمز و ظریف، جوش چرکی، توده های بزرگ، سفت و دردناک زیر پوست و تودههای دردناک و پر از چرک در زیر پوست همراه است.
راهکارهایی برای از بین بردن جوش دوران بلوغ
از آنجا که جوش های دواران بلوغ با افزایش سن فروکش می کنند و رعایت اصول مراقبت از پوست و درمان های فعلی می تواند کمک زیادی در کنترل آنها کند در ادامه به چند راهکار مراقبتی و درمانی در این رابطه می پردازیم.مایعات فراوان بخورید تا جوش نزنید
خوردن مایعات و میوه های آب دار و یا سبزیجات بیشترین تاثیر را در جلوگیری از ایجاد جوش بر روی صورت دارد. در هنگام مشاهده هرگونه جوش در دوران نوجوانی به آن ها دست نزده و با استفاده از گاز به آرامی ضدعفونی کنید.مواظب رژیم غذایی روزانه باشید
یکی از مهمترین مواردی که در دوران جوانی و بروز آکنه موثر است تغذیه می باشد. نوجوانان باید توجه داشته باشند که از چه غذاهایی استفاده می کنند و ترجیحا بهتر است به سراغ غذاهای چرب و یا ادویه دار نروند. شیرینی نیز در این دوران می تواند نقش مهمی در ایجاد جوش داشته باشد. بهترین کار دوری از خوردن شیرینی و محافظت از پوست در برابر عوامل محیطی همچون نور آفتاب و یا گرد و خاک است توجه به این موارد می تواند جوش ها را به میزان قابل توجهی کاهش داده و تولید چربی پوست را در حد نرمال نگه دارد.رعایت بهداشت و حمام روزانه
یکی از بهترین روش های پیشگیری از بروز جوش و آکنه بر روی پوست صورت شستن آن با استفاده از آب گرم و صابون پیش از خواب است. سعی کنید صابونی که انتخاب می کنید زبر و خشک نبوده و موجب حساسیت پوستتان نشود. صابون هایی که تحت عنوان ضد باکتری عرضه می شوند بهترین انتخاب برای شستن پوست حساس صورت هستند.استفاده از اسپری مو را کاهش دهید
از دیگر موادی که می تواند به پوست آسیب بزند استفاده از ژل و یا اسپری های مو می باشد. علت این امر التهابی است که به هنگام جوش زدن در پوست ایجاد می شود و این مواد می توانند تحریک کننده باشند. منافذ پوست در این حالت بسته شده و جوش های بیشتری را بر روی صورت خود مشاهده خواهید کرد.جوی دوسر استفاده کنید
یکی دیگر از روش های مراقبت از پوست در برابر خشکی استفاده از جوی دو سر است. در این روش باید جوی دو سر را با روغن گیاهی همچون روغن زیتون ترکیب کرده و آن را بر روی پوست بمالید.روش دیگری نیز وجود دارد که در آن جوی دو سر را درون وان ریخته و درون آن دراز میکشید. به این ترتیب تمام خواص و مواد مغذی جو وارد بدن شده و از خشکی پوست پیشگیری خواهد کرد.
ماسک عسل استفاده کنید
ابتدا به وسیله بخور منافذ پوست را باز کرده و سپس حدود یک چهارم فنجان از عسل طبیعی را آب نیمی از لیمو ترکیب کرده و روی پوست بگذارید. اجازه دهید ماسک خوب خشک شده و سپس در دو مرحله صورت خود را بشوئید. ابتدا با استفاده از آب گرم صورت را خوب شسته و پس از آن از آب سرد استفاده کنید. این کار باعث می شود منافذ پوست بسته شده و دیگر دچار جوش و آکنه نشوید.ماسک روغن درخت چای عامل کاهش جوش بلوغ
استفاده از ترکیبات و ماسک های گیاهی می تواند در دراز مدت تاثیرات ماندگاری در زیبایی و سلامت پوست صورت داشته باشد. یکی از این ترکیب ها روغن درخت چای و ژل آلوئه ورا است. حدود یک قاشق از ژل آلوئه ورا را برداشته و آن را با 3 تا 4 قطره از روغن درخت چای مخلوط کرده و بر روی پوستی که دچار جوش آکنه شده بگذارید. توجه کنید که این ماسک نباید بیشتر از 20 دقیقه بر روی پوست باقی بماند و پس از این مدت با آب ملایم شسته و با استفاده از حوله نرمی خشک کنید.استعمال سیگار ممنوع
اگر تمایل دارید پوستی سالم و درخشان داشته باشید باید از سیگار و دخانیات دوری کنید. گاهی جوش های دوران نوجوانی به گونه ای است که نیاز به مصرف آنتی بیوتیک دارد به همین دلیل باید مساله را با پزشک درمیان بگذارید تا درصورت نیاز دوز مناسبی از کورتیکواستروئید را تجویز نماید. این دارو باید به صورت دوره ای مصرف شود تا اثرگذاری بهتری داشته و شما را نیز دچار هیچ مشکلی نکند.زمان مراجعه به پزشک
در انتهای مقاله ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که جوش دوران بلوغ تا چه سنی ادامه دارد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم جوش های دوران بلوغ معمولا پس از گذشت یک بازه زمانی طولانی عمدتا تا قبل از ۲۵ سالگی به خودی خود از بین می روند اما با توجه به اینکه در نوع احساس نوجوان نسبت به خود مؤثر هستند بهتر است به دکتر بیماریهای پوست مراجعه شود. به خصوص در مورد جوش های التهابی، ندولها و کیستها که نیاز به درمان تخصصی دارند. آکنه شدید می تواند باعث زخم شدن پوست، گسترش عفونت یا حتی ماندن جای جوش یا لک های پوستی دائمی شود. به همین دلیل، افرادی که متوجه می شوند آکنه آن ها اثراتی به صورت جای جوش یا لک بر جای می گذارد باید با پزشک صحبت کنند.منبع: گروه سلامت راسخون