یادداشت روزنامه‌های ۱ آبان
روزنامه کیهان
بیرون از این خانه هیچ خبری نیست/حسین شریعتمداری
۱- آن روز‌ها غم سنگینی بر قلب مبارک رسول خدا (ص) سایه انداخته بود و می‌فرمود «سوره هود مرا پیر کرد». اما چرا سوره هود؟! پاسخ این سؤال را از زبان حضرت امام - رضوان الله تعالی علیه- بخوانید. ایشان می‌فرمودند؛ «.. جمله فاستقم کما امرت در دو جای قرآن هست. یک جا در سوره «شورا» و یک جا هم در سوره «هود»، لکن پیغمبر اکرم (ص) فرموده است «شیبتنی سوره هود ... سوره هود مرا پیر کرد» چرا سوره هود را فرمود؟ برای آنکه- این آیه- در سوره هود یک ذیلی دارد و آن این است که فاستقم کما امرت و من تاب معک (آن‌گونه که تو را فرمان داده شده است استقامت کن و آنان که با تو به سوی خدا آمده‌اند نیز باید استقامت کنند) خواسته است که ملت‌ها مستقیم باشند.
کسانی که به پیغمبر (ص) گرایش پیدا کردند و رسیدند به اینکه، پیغمبر، پیغمبر اسلام است و به او ایمان آوردند هم باید استقامت کنند. پیغمبر (ص) برای این ذیل می‌فرماید که شیبتنی سوره هود، ... ایشان خوف نداشت از اینکه خودش استقامت داشته باشد، خودش می‌دانست دارد، اما می‌ترسید که ما استقامت نداشته باشیم». این سخن نیز از حضرت امام است؛ «من با جرأت مدعی هستم که ملت ایران و توده میلیونی آن در عصر حاضر بهتر از ملت حجاز در عهد رسول‌الله (ص) و مردم کوفه در عهد امیرالمومنین (ع) هستند».
۲- امام راحل (ره) در سالروز ولادت رسول اعظم (ص) و امام صادق علیه‌السلام می‌فرمودند؛ «آن چیزى که مى‌خواستم امروز عرض کنم این است که در ولادت حضرت رسول- صلى اللَّه علیه وآله- قضایایى واقع شده است، قضایاى نادرى به حسب روایات ما و روایات اهل سنت وارد شده است که این قضایا باید بررسى بشود که چى است. از جمله قضیه شکست خوردن طاق کسرى و فرو‌ریختن چهارده کنگره از آن قصر و از آن جمله خاموش شدن آتشکدههاى فارس و ریختن بت‌ها به روى زمین... اینکه چهارده کنگره از کنگرههاى قصر ظلم خراب شد، به نظر شما نمىآید که یعنى در قرن چهاردهم این کار مىشود، یا چهارده قرن بعد این کار مىشود؟». باز هم از حضرت امام است که تاکید داشتند «امروز جهان تشنه فرهنگ اسلام ناب محمدى (ص) است».
۳- روز نهم آذرماه ۱۳۵۸ خبرنگار مجله آمریکایی تایم در مصاحبه اختصاصی خود با حضرت امام (ره) از ایشان پرسیده بود:
«شما یک زندگی جدا از دنیای جدید داشته‌اید. مباحث مربوط به اقتصاد مدرن و حقوق و روابط بین‌الملل را مطالعه نکرده‌اید. تحصیلات شما در علوم اسلامی و الهی است. شما با دنیای کنونی، سیاست و معادلات جاری آن در زندگی اجتماعی درگیر نبوده‌اید. با این وجود، آیا احساس نمی‌کنید که باید در راهی که اعلام کرده‌اید تجدید نظر کنید»؟! و حضرت امام در پاسخ او گفته بودند:
«ما معادله جهانی و معیار‌های اجتماعی و سیاسی که تا به حال به واسطه آن تمام مسائل جهان سنجیده می‌شده است را شکسته‌ایم. ما خود چارچوب جدیدی ساخته‌ایم که در آن عدل را ملاک دفاع و ظلم را ملاک حمله گرفته‌ایم. از هر عادلی دفاع می‌کنیم و بر هر ظالمی می‌تازیم، حال شما اسمش را هرچه می‌خواهید بگذارید، ما این سنگ بنا را خواهیم گذاشت. امید است کسانی پیدا شوند که ساختمان بزرگ سازمان ملل و شورای امنیت و سایر سازمان‌ها را بر این پایه بنا کنند. نه بر پایه نفوذ سرمایه‌داران و قدرتمندان که هر موقعی خواستند هر کسی را محکوم کنند، بلافاصله محکوم نمایند. آری با ضوابط شما. من هیچ نمی‌دانم و بهتر است که ندانم».
۴- نگاه بسیاری از صاحبنظران به انقلاب اسلامی با اندکی تفاوت، همان نگاه خبرنگار مجله تایم بود و از این روی دوام آن را باور نداشتند! ولی با گذشت چند سال از عمر انقلاب تقریباً همگان به این باور رسیدند که باورشان با واقعیت فاصله‌ای پر ناشدنی داشته است و انقلاب اسلامی و نظام برخاسته از آن همانگونه که امام راحل ما (رضوان الله تعالی علیه) پیش‌بینی کرده بود، سقف ظلمانی جهان سلطه را شکافته و طرحی نو در انداخته است و بنایی را بنیان نهاده است که «از باد و باران نیابد گزند» بنیانی که طی چهل و چند سال اخیر علی‌رغم انواع توطئه‌ها و دشمنی‌های بی‌وقفه قدرت‌های ریز و درشت، نه تنها آسیب ندیده بلکه در سراسر منطقه نیز تکثیر شده است و امروزه از آن به عنوان قطب قدرتمندی در مقابل قدرت‌های استکباری یاد می‌شود و به قول حضرت امام (ره) خطاب به مردم ایران «شما مطرح شده‌اید در دنیا. در همه گوشه‌های دنیا، دولت‌های دنیا از شما یک نحو هراسی دارند که مبادا یک وقت ملت‌هایشان مثل شما بشوند - به ریشه ایران‌هراسی این روز‌ها توجه کنید-... استقامت کنید تا پیروزی نهایی به دستتان بیاید. خودتان را بسازید. جوان‌های خودتان را بسازید و کودکان خودتان را بسازید... ملت‌ها همه عاشق ایرانند».
۵- در این کلام حکیمانه رهبر معظم انقلاب که روال حرکت ایشان نیز تائید‌کننده آن است دقت کنید؛ «قبل از وقوع انقلاب اسلامى ایران با توجه به حاکمیت دو تفکر اومانیسم و ماتریالیسم در جهان، چنان القا مى‌شد که نظام‌هاى حکومتى منحصراً باید به یکى از دو شیوه لیبرال دموکراسى یا سوسیال دموکراسى باشد و چنانچه انقلابى در جهان رخ دهد، چاره‌اى جز اتکا به تفکر اومانیسم و یا ماتریالیسم نداشته و باید تحت حمایت یکى از دو بلوک شرق یا غرب باشد. بر این اساس بسیارى از نظریه‌پردازان انقلاب بر آن بودند که انقلاب اسلامى ایران را در چارچوب یکى از این دو تفکر تحلیل نمایند در حالى که انقلاب اسلامى هم در تأسیس و پیروزى و هم در اهداف و سیر حرکت خود، جداى از این دو تفکر بود. بلکه چالشى علیه نظام اختاپوسى سرمایه‌دارى دنیا از یک طرف و نظام الحادى مارکسیستى از طرف دیگر بود و، چون مستقل بود با هیچ کدام کنار نیامد.
در حقیقت انقلاب اسلامى در عصر غربت دین که دین به عنوان مخدّر جامعه معرفى مى‌شد، به وقوع پیوست و شعار ضرورت مهندسى دین در حیات فردى و اجتماعى بشر را سرلوحه خویش قرار داد و الگوى خود را بعثت پیامبر (ص) در صدر اسلام و رسالت خود را نیز رسالت انبیاء معرفى کرد. همانگونه که اسلام، یک مکتب و طرحى براى زندگى و اساساً یک انقلاب است، بالطبع انقلابى که متکى به آن باشد، خاصیتش نیز خاصیت اسلام است. نظر به الگوپذیرى انقلاب از بعثت پیامبر اعظم (ص)، رهیافت شباهت‌جویى بین این دو، ما را به یگانه و منحصر به فرد بودن انقلاب اسلامى در دوران معاصر رهنمون مى سازد».
۶- و بالاخره، در سالروز میلاد رسول خدا (ص) و حضرت امام جعفر صادق علیه‌السلام، ضمن تبریک این روز مبارک، بایسته است که گفته شود، بزرگترین دستاورد انقلاب اسلامی آن است که نشان داده است، بیرون از خانه معصومین علیهم‌السلام هیچ خبری نیست و «فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلاَّ الضَّلاَلُ».
روزنامه خراسان
سلام و صلوات ابدی بر مبارک‌ترین مولود عالم هستی/کورش شجاعی
مبارک‌ترین مولود عالم هستی به مشیت حضرت باری، ۱۴۰۰ سال پیش در مکه پا به عرصه حیات این دنیایی گذاشت و زمین و زمان به وجودش متبرک شد. عبدالمطلب جد گران قدرش با الهام از سروش غیبی، این مبارک زاده آمنه و عبدا... را «محمد» نامبردار کرد. این «دردانه هستی» و نیکوسرشت موجود هنوز پا به دنیا نگذاشته بود که نعمت و سایه "پدر" را از دست داد و تنها شش سال از دامن پرمهر مادر بهره برد و پس آن گاه یتیم شد. اما به اراده خداوندی زیر چتر حمایت ابوطالب عموی گران مقدارش قد کشید و بالید و «چوپانی» کرد و آن قدر «نیک پندار» و «راست گفتار» و «درست کردار» بود که از همان نوجوانی و جوانی آن چنان نزد مردم به «امانتداری» و «راستگویی» شهره شد که «محمد امین» صدایش می‌کردند. از همان سنین جوانی مورد اطمینان مردم و تجار و بازرگانان بود. خدیجه بن خویلد از ثروتمندان و تجار و معاریف مکه، مال التجاره‌اش را به خاطر صداقت و امانتداری «محمد امین» بدو سپرد، همان بزرگوار بانویی که پس از مدتی با افتخار به زوجیت زاده آمنه درآمد و پس از مبعوث شدن حضرت به رسالت، به فرموده قرآن ام المومنین شد و اولین زن گرونده به پیامبر و دین بر حق او و پس آن گاه منصوره دو عالم، زهرای اطهر از دامن او پا به عرصه حیات گذارد، وه که چه مادری و چه دختری که حضرت ختمی مرتبت این دو و «مریم» مادر عیسی روح ا... و «آسیه» همسر فرعون را چهار زن برتر عالم نامید.
قول و «داوری» محمد امین را حتی آن گاه که به رسالت برگزیده نشده بود مردم بسیار قبول داشتند، داوری اش بر سر جایگذاری مجدد «حجر الاسود» توسط قبایل از جمله این موارد بود. چرخ روزگار می‌چرخید تا وعده خداوند به بعثت پیامبر آخر الزمان محقق شود حال محمد امین چهل ساله شده و شب‌های فراوانی را در «حرا» به عبادت و مناجات با معبود یکتا گذرانده که ناگاه به اذن و حکمت الهی، فرشته وحی نازل می‌شود و با تلاوت آیات اقراء باسم ربک الذی خلق ...، گشوده شدن پنجره وحی به روی پیامبر خاتم را به عالمیان اعلام می‌کند.
از آن هنگامه تاکنون و از اکنون تا «ابد» حضرت مصطفی آخرین پیامبر و برگزیده حق تعالی همچنان منادی حق و توحید و عدل و معاد و انسانیت و معنویت است. پیامبری که صاحب «خلق عظیم» و بخشش بی نهایت و رحمت بی‌پایان است، پیامبری که «یتیم» بود، اما بهترین پدر بود برای فرزندانش و البته همچنان «پدر» است برای «امت» تا همیشه زمان، پیامبری که ۲۳ سال همه گونه رنج و سختی کشید تا انسان را از هر چه قید و غل و زنجیر بردگی است برهاند و به اوج انسانیت و معنویت و عبودیت برساند، پیامبری که برای آزادی و آزادگی و رهانیدن بندگان خدا از شرّ هرچه «بُت» و طاغوت و مدعیان «خدایگانی» و «ظل اللهی» رسالت خود را به احسن وجه به انجام رساند، پیامبری که رحمت للعالمین است و رحمت و بخشش و کرامت را به انجام رساند که در جریان فتح مکه نه تنها ابوسفیان و هند جگرخوار را که جگر حمزه سیدالشهداء را به دندان کشید بلکه «وحشی» قاتل حمزه را نیز می‌بخشد، پیامبری که صبر و شرح صدر خدایی دارد، الم نشرح لک صدرک. پیامبری که در اوج عزت خدادادی است، اما آن چنان با تواضع و فروتنی رفتار می‌کند که به گاه نشستن در کنار و دایره یاران و مسلمانان، عرب تازه وارد شده بر جمع، حضرتش را نمی‌شناسد، وجود مبارکی که خالق هستی، او را بهانه آفرینش و خلقت افلاک می‌داند و می‌فرماید لولاک لما خلقت الافلاک، انسان کامل حضرت ختمی مرتبت و مصطفای عالم هستی، عقل کل آن نگار به مکتب نرفته‌ای که به غمزه مسئله آموز صد مدرس شده، به راستی و به تمامیت آینه تمام نمای جلوه حق تعالی است و رحمتش نشئت گرفته از رحمت الهی، کرامتش ادامه کرامت الهی، رأفتش استمرار رأفت الهی و همه وجودش نشانه بندگی و عبودیت به درگاه حق تعالی.
پیامبری که با همه عظمت خدادادی اش بر همه خلق حتی کودکان «پیش سلام» بود و با همه رنجی که در سینه داشت همیشه لبخندی ملیح در چهره نورانی اش دلربایی می‌کرد. مردم از عطر وجودش، عبور حضرت اش را از کوچه‌ها تشخیص می‌دادند، بزرگ پیامبری که نعمت‌های الهی را به بهترین شکل شکرگزار بود و در عصری که عرب جاهلیت دختران خود را زنده به گور می‌کردند، حضرتش پیش پای دخترش زهرای اطهر تمام قد می‌ایستاد و به استقبالش می‌رفت «قام الیها» و بر دست و پیشانی منصوره دو عالم بوسه می‌زد. پیامبری که می‌فرماید انّی (انما) بُعثت لِاُتمم مکارم الاخلاق و خود صاحب بالاترین و برترین مرتبه اخلاق و حفظ کرامت انسانی بود تا بدان جا که به فرموده خدای عزّوجل در قرآن کریم لکم فی رسول ا... اسوة حسنه و خدا کند که همه خلق خصوصا ما که افتخار مسلمانی داریم و به ویژه مسئولان در اندیشه و گفتار و رفتار به سنت حبیب خدا حضرت محمد مصطفی و اخلاق کریمانه حضرتش عالم و عامل باشیم. همان پیامبر عظیم الشأنی که به تصریح قرآن کریم، خداوند، ملائکه و اهل ایمان از ازل تا به ابد بر او درود و صلوات می‌فرستند. اِنّ ا... و ملائکتهُ یصلون علی النبی یا ایهاالذین امنوا صلّوا علیه و سلّموا تسلیما. درود و سلام و صلوات مدام بر وجود حضرت ختمی مرتبت و عترت طاهرینش.
روزنامه ایران
پیام آور مهربانی/محمدمهدی اسماعیلی*
ربیع الاول، ماه زیبایی‌ها و تجلی رحمت الهی بر هستی و طلوع آفتاب حقیقت است. ماهی که در آن خاتم پیامبران، حضرت محمد مصطفی (ص) متولد شد و به یمن ولادت معجزه آسای برترین فرستاده خداوند، مهربانی و عطوفت معنا گرفت و سیره و سنت نبی مکرم اسلام برای همیشه‌ی تاریخ، معیار انسانیت و زیست اخلاقی شد. در میان القاب آن حضرت، لقب رحمت للعالمین مفهومی ژرف و عالمگیر دارد. بدین معنا که چتر بخشندگی آن وجود نازنین بر سر همه مخلوقات و سراسر این جهان هستی و ساکنان آن گسترده است. بی علت نیست که آفتاب درخشان مهربانی آن بزرگوار شرق و غرب عالم را فراگرفته و زبان مدح و ثنایش فارغ از هر دین و آیین و گرایشی، از دل هر جستجوگر حقیقتی جاری گشته است. در عصر تاریکی و جهل، او پیام آور روشنایی و دانایی بود و به اعجاز مهرگستری و بخشندگی، قلوب مطمئنه را تسخیر کرد. منکران خورشید عالم تاب خاتم الانبیا اما، از همان روز نخست با کینه ورزی و دشمنی، خاک بر این آفتاب تابان پاشیدند و بر جهل خویش باقی ماندند. کسانی هم که با پیش گرفتن مشی نفاق، در ظاهر به آن وجود مقدس ایمان آوردند، بذر اختلاف افکنی کاشتند و تلاش کردند تا امت واحده اسلام را چندپاره و متفرق کنند که متاسفانه آثار و تبعات آن تا به امروز دامنگیر جهان اسلام است. اگر در روزگار پیامبر، جهل مردم رسالت او را دشوارتر از همه پیامبران الهی کرد، در جهان معاصر هم تجاهل آگاهانه منکران رحمت للعالمین مانع مهم تحقق آموزه‌های اسلامی و سیره نبوی گشته است. در این میان ابتکار بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) در نامگذاری ایام ولادت رسول گرامی اسلام با عنوان هفته وحدت، نقطه امیدبخش همبستگی، انسجام و همدلی میلیون‌ها مسلمان در سراسر جهان است. در واقع امام راحل با دوراندیشی و فهم دقیق خود از تلاش دشمنان اسلام برای اختلاف افکنی میان مسلمانان و جلوگیری از قدرت یافتن جوامع اسلامی و تشکیل امت واحده، نقطه اختلاف را به مدار اشتراک تبدیل کرد و به ما آموخت که پیشرفت و تعالی انسان امروز و جامعه اسلامی، جز در سایه وحدت و انسجام به دست نمی‌آید. در جهان پر تلاطم امروز و در میانه میدان اسلام هراسی و تصویر سازی مجعول و وارونه رسانه‌های سرسپرده غربی از دین مبین اسلام، انسجام و اتحاد مسلمانان امری لازم و ضرورتی اجتناب ناپذیر است. از رهگذر این انسجام می‌توان به نشر تعالیم اسلامی و نشان دادن چهره حقیقی اسلام رحمانی و مواهب اسلام ناب محمدی امیدوار بود. همچنان که در درازای تاریخ، تصویر پیامبر رحمت در آیینه فرهنگ و هنر، همواره پرتلالو و درخشان بوده و زیباترین نظم‌ها و والاترین نثر‌ها در وصف آن وجود بی بدیل به رشته تحریر درآمده است؛ و چه نیکوست که در آستانه این میلاد مبارک، هم زبان با استاد سخن، شیخ اجل بگوییم:
چشم مرا تا به خواب دید جمالش
خواب نمی‌گیرد از جمال محمد
سعدی اگر عاشقی کنی و جوانی
عشق محمد بس است و آل محمد
*وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
روزنامه شرق
توده‌ها خود باید سخن بگویند/احمد غلامی
اگر بخواهیم صورت‌بندی کلی از جریان‌های سیاسی حاضر در عرصه سیاسی به دست دهیم، ناگزیریم تا حدودی به این دسته‌بندی قائل باشیم: «ما، آنها و دیگران!». با تأکید بر این نکته که هرکس از موضع و جایگاه خودش می‌تواند «ما» باشد و بقیه «دیگران». «ما» در اینجا باورمندان به جمهوری اسلامی‌اند، «آنها» از منتقدان داخلی و خارجی شکل گرفته است و «دیگران» مخالفان حکومت در خارج از کشورند. ما، آنها و دیگران، زیرشاخه‌های فراوانی دارند و همچون شبکه‌ای مستقل در کار سیاست‌اند. مهم‌ترین ویژگی این شبکه، با همه اختلاف‌ها و تضادهایشان این است که تاکنون دچار آنتاگونیسمی جدی نشده است، چراکه همه این جریان‌ها فاقد قدرت‌اند و هر جا قدرتی نباشد مقاومتی نیز وجود ندارد. ما، آنها و دیگران، تمام کسانی‌اند که خواهان اصلاح یا دگرگونی‌اند، اما هیچ‌کدام از هژمونی لازم برای تحقق این خواسته‌ها برخوردار نیستند و به معنای دقیق‌تر اگر هیچ قدرت برتری وجود نداشته باشد، این خلأ (قدرت برتر) به نفع دولت‌ها تغییر خواهد کرد. خاصه اینکه در میان جریان‌های موجود که هریک تلاش می‌کنند خودشان صدای توده مردم باشند، رقابت‌های سلبی نیز مزید بر علت شده است. به طور مثال، اپوزیسیون در سال‌های اخیر تمام همتش را به کار بست تا اصلاح‌طلبان را از ریخت بیندازد و اصلاح‌طلبان با عملکرد ضعیف‌شان، اپوزیسیون را در این راه یاری کردند. اما آنچه این گروه‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند و در برداشتِ آنان از سیاستْ شکاف انداخته است، بیش از آنکه در موضع‌گیری‌هایشان باشد که هست، در برداشت حسی‌ای است که این جریان‌ها از فضای سیاسی کشور دارند. نزدیکی منتقدان داخلی به مسائل سیاسی و اقتصادی کشور و آگاهی از مطالبات مردم، این باور را در آنان به وجود آورده است که با جبران اشتباهات گذشته‌شان می‌توانند دوباره صدای مردم باشند و در برابر، مخالفان بیرون از مرز‌ها بر این باورند که جریان‌های سیاسی داخلی توان، مقبولیت و بعضاً مشروعیت خود را در جماعت‌سازی از دست داده‌اند.
در خلأ میان این جریان‌ها، اصولگرایان قرار دارند که با فراغ بال و اعتمادبه‌نفسِ نشئت‌گرفته از قدرت دولتی و مجلسی، فکر می‌کنند قادرند وضعیت را بسامان کنند و با حذف رقبا و مخالفان و با یک چوب راندن آنان و با محدودسازی سیاسی و اجتماعی و با اتکا به اینکه در غیاب هژمونی می‌توانند با اقتدار مردم را اقناع ساخته، در حالِ تحکیم مواضع خود هستند. آنان بیش از اینکه بخواهند صدای مردم باشند، درصدد ایجاد راهکار‌هایی برای کنترل مردم‌اند. ما، آنها و دیگران، جملگی نخبگانِ سیاست اند با اثرگذاری محدود در توده‌ها، چراکه این جریان‌ها چندان به خودانگیختگی مردم باور ندارند و درصددند با شیوه‌های ایدئولوژیکْ توده‌ها را به تحرک وادارند، رانسیر تأکید می‌کند مبارزه سیاسی به مفهوم واقعی آن، نه بحث و جدلی عقلانی بین افراد و گروه‌های با علایق مختلف، بلکه تلاش مردمی است که می‌خواهند صدایشان را به هر نحوی به گوش برسانند تا حرف‌شان به‌عنوان شریکی برابر و قانونی در مباحثات و منازعات ارج نهاده شود. رانسیر باوری به نمایندگی از طرف توده‌ها ندارد و معتقد است: «توده‌ها خود باید سخن بگویند تا آن سویه‌های سحرآمیز و لحظه‌های به‌غایت شاعرانه نهفته در فرایند خلق سوژه‌های سیاسی، یعنی روند سوژه‌مندشدن توده‌ها در عرصه سیاست رخ بدهد»، برخلاف آنچه غالب جریان‌های سیاسی در داخل و خارج پیگیر آن هستند. اگر بخواهیم با برداشتی دلبخواهی از تعابیر رانسیر پیش برویم، اصولگرایان حامیان «کهن‌سیاست»اند، یعنی کوشش هواداران زندگی جماعتی در راه ایجاد نوعی فضای اجتماعیِ یکدست با ساختاری اندام‌وار. فضایی سنتی که هیچ گشودگی‌ای ایجاد نمی‌کند تا رخداد سیاسیِ سرنوشت‌سازی به وقوع بپیوندد. اصلاح‌طلبان و منتقدان داخلی در کار «پیراسیاست» اند. کوشش برای سیاست‌زدایی از سیاست، یعنی حذف ابعاد سیاسی آن. باورمند به کشمکش‌های سیاسی، اما در قالب حزب‌ها و کارگزارانی که به‌عنوان نماینده مردم به رسمیت شناخته شده‌اند. رویکردی واضح و بدون ابهام که انگیزه‌ای برای دادخواهی و سرریز آن در سیاستِ راستین باقی نمی‌گذارد. اما ژیژک، تعبیر دیگری به نام «ابرسیاست» به تعابیر رانسیر اضافه کرده است که دست بر قضا می‌توان مخالفان داخلی و خارجی را در آن گنجاند. ابرسیاست، زیرکانه‌ترین و ریشه‌ای‌ترین شکلِ انکار منطق سیاست راستین است، یعنی حذف کامل کشمکش‌های سیاسی از طریق به افراط‌کشاندن آن و گشودن قفل اختلاف‌نظر با توسل به تندروی‌های کاذب، در قالب جنگ بین ما و آنها.
این رویکرد‌ها جملگی بیش از آنکه خلاقانه باشند نوعی تلاش‌های تدافعی‌اند برای احیای نوستالژیِ ازدست‌رفته و رقابت نه در میدان سیاست، بلکه در عرصه پساسیاست. آنچه اینک می‌تواند سیاست داخلی ایران را متأثر سازد برخورد بی‌واسطه با مردم است. برخوردی که مردم باور کنند هیچ انگیزه‌ای جز احقاق حق آنها و ایجاد دموکراسی و برابری وجود ندارد. اما آیا چنین چیزی در جریان‌های موجود در عرصه سیاست وجود دارد؟
* برای نوشتن این یادداشت از مقاله «رانسیر و سیاست رادیکال» ترجمه صالح نجفی در کتاب «گزیده مقالات: نظریه/ سیاست/ دین»، اسلاوی ژیژک، گزینش و ویرایش مراد فرهادپور، مازیار اسلامی و امید مهرگان، نشر گام نو استفاده شده است.
اخبار ویژه ۱ آبان
روزنامه کیهان
جعبه سیاه رانت بزرگ ارزی در حال گشوده شدن است
اقدام دولت تدبیر و امید از سال ۹۷ برای واگذاری دلار به نرخ ۴۲۰۰ تومان، رانت بزرگی را توزیع کرد و جعبه سیاهی است که از سوی قوه قضائیه، در حال گشوده شدن است. روزنامه اصلاح‌طلب آرمان، این مطلب را ضمن گزارشی عنوان کرده و از قول یک کارشناس اقتصادی می‌نویسد: ارز ۴۲۰۰ تومانی یک تولید اشتباه و خطای تصمیم‌گیری و سیاستگذاری اقتصادی بود که در سال ۹۷ رخ داد. استدلال دولت وقت این بود که باید نظام چند نرخی را در شرایط تحریم بپذیریم و کالا‌های اساسی و ضروری مردم را با نرخ حمایتی وارد کنیم. غافل از اینکه پیاده‌سازی نظامات چند نرخی الزامات و زیرساخت‌هایی را می‌خواهد که اگر فراهم نباشد نظام چند نرخی ارز، پیامد‌های مخرب‌تری را بر کشور تحمیل می‌کند.
دولت وقت این الزامات و زیرساخت‌ها نظیر سامانه نظارتی، اعتبارسنجی واردکنندگان و... را فراهم نکرد و ارز‌های ۴۲۰۰ تومانی به عده‌ای داده شد که یا از کشور فرار کردند یا کالا را به قیمت بازار آزاد فروختند یا کالای دیگری وارد کردند، در واقع رانت بزرگی در کشور توزیع شد؛ که این یک جعبه سیاهی است که قوه قضائیه به این مسائل ورود کرده است؛ اینکه چه کسانی ارز‌های ۴۲۰۰ تومانی از کشور خارج کرده یا چه سرانجامی پیدا کرد باید مورد بررسی قرار بگیرد.
چرا روزنامه غربگرا از تعهد لغو همه تحریم‌ها طفره می‌رود
یک روزنامه غربگرا و بزک‌کننده برجام می‌گوید: تاکید ایران بر لغو همه تحریم‌ها، چشم‌انداز روشنی برای موفقیت مذاکرات ترسیم نمی‌کند. «شرق» در سرمقاله‌ای با عنوان «کلاف سردرگم مذاکرات هسته‌ای» نوشت: «تاخیر نسبتا طولانی در مذاکرات وین شـائبه عدم آمادگی ایران برای بازگشت به مذاکرات هسته‌ای و درپیش گرفتن استراتژی «خرید زمان»، سرعت بخشیدن به غنی سـازی و افزایش زمان‌گریز هسته‌ای را تقویت کرده اسـت. این استنباط از آنجا نشأت می‌گیرد که از زمان روی کار آمدن دولت رئیسی ایـران از سـرگیری مذاکــرات را به «امـا و اگر»هایی پیوند زده که مسیر مذاکرات را اگرنه ناممکن، بلکه بسیار سـنگلاخ و دشـوار می‌کند. اظهارات منسوب به امیرعبداللهیان در جلسـه غیرعلنی روز یکشـنبه مجلـس از زبـان یکـی از نماینـدگان، در صـورت صحت، بر ابهامات آینده مذاکرات هسته‌ای خواهد افزود. این نماینده سـه محـور ۱- اقدام جدی آمریکا قبل از مذاکرات، ۲- شـروع مذاکــرات از زمان خروج ترامپ از برجام و ۳- اقدام در برابـر اقدام را از اهم مطالب وزیر خارجه برشمرده است. پایبندی دولت (و تیم مذاکره‌کننده) بـر قانون «اقدام راهبردی برای لغـو تحریم‌ها» و تصمیم دولت سیزدهم در پرهیز از «شـرطی کردن اقتصاد» و جدا کردن مسیر اقتصاد کشـور از مذاکرات هسته‌ای از دیگر موارد مطرح شده وزیر خارجه در نشست غیرعلنی مجلس بوده است.
باید توجه داشـت آمال سیاستمداران و واقعیت‌های حاکم بر تحولات دو عنصر جدا از هم هستند که هریک از قاعده‌ای متفاوت از دیگـری تبعیت می‌کند و تحقق آرزوهـا در قالـب واقعیت‌ها همواره دست‌یافتنی نیست. هنر سیاست‌ورزی پل زدن بر این دو در تأمین حداکثری منافع ملی اسـت. قاعـده‌ای که مذاکرات بیست‌ودو ماهه منتهی به توافق هسته‌ای را رقم زد. برجام توافقی براسـاس «مصالحه» بود. اصل حاکم بر مصالحه نیز «بده و بسـتان» اسـت. اینکه آقای امیرعبداللهیان شـرطی بگذارد که محقق نشـود و شعری بگوید که در قافیه‌اش درماند، مشکلی از کشور را حل نخواهد کرد. جدا کردن مسیر اقتصاد کشور از مذاکـرات نیز در شـرایطی که چـه بخواهیم و چه نخواهیم اقتصاد ما به صورت کامل تقریبا به مسـائل بین‌المللـی و به‌ویژه برجـام گره خـورده و در واقع گروگان آن است، بیشـتر به یک شوخی شباهت دارد که در حد همان آرزو‌های ایشان باقی خواهد ماند.
سـنجاق کردن پایبنـدى بـه قـانـون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها با مذاکرات که با هدف بسـتـن دسـت دولت قبلی در مذاکرات با اغراض سیاسی و عجله تصویب شد، اگرچه در ظاهر ابزاری موجه و با تمسک به قانون برای چانه‌زنی است، ولی مشـروط کردن توافق به «لغو همه تحریم‌ها اعم از هسته‌ای، موشکی، تروریسم و حقوق بشر» که در بند هفتم این قانون ذکر شـده، چشـم‌انداز روشنی برای موفقیت مذاکرات ترسیم نمی‌کند. اشتباه محاسباتی سیاستمداران در سرنوشـت ملت‌هـا، بسـیار بیشتر و تأثیرگذارتر از خطای اقتصاددانان اسـت. اگر اشتباه گروه دوم در محاسـبات نادرست در اعداد و ارقام است، اشتباه سیاستمداران، اما در انتخاب مسیر نادرست است که ممکن اسـت به فاجعـه‌ای جبران‌ناپذیر تبدیل شـود. تحلیل این روزنامه غربگرا از جهات مختلف، ناقض واقعیات و نوعی فرار به جلو است. در واقع ما اکنون در سال ۹۱-۹۲ قرار نداریم که غربگرایان بخواهند مذاکرات انجام نشده را بزک کنند و برای آن دستاورد‌های معجزه‌آسا در حد بازگشت ۱۵۰ میلیارد دلار اموال بلوکه‌شده ایران و خرید ۲۰۰ فروند هواپیما و کاهش نرخ دلار ۳۷۰۰ تومانی به ۱۰۰۰ یا ۵۰۰ تومان بتراشند گرفتاری امروز اقتصاد کشور که ۷ برابر شدن نرخ ارز گوشه‌ای از آن را ردیف می‌کند، خروجی روند تله‌گذاری و شیرین‌سازی برجام در رسانه‌های زنجیره‌ای است که به اعتراف مدیرمسئول روزنامه شرق برای جا انداختن برجام، دروغ گفتند و مبالغه (!) کردند.
برجام طبق وعده چندباره شخص آقای روحانی قرار بوده همه تحریم‌های مالی و بانکی و نفتی را در روز اجرای توافق (۲۷ دی ۱۳۹۴) یکجا لغو (و نه تعلیق) کند و منطقا نیز همین‌گونه است. وگرنه دلیلی نداشت دولت امتیاز بدهد و ۹۵ درصد برنامه هسته‌ای را تعطیل کند که مثلا تحریم‌های با عنوان هسته‌ای تعلیق شود و همان تحریم‌ها با برچسب و عنوان دیگر برگردد و مثلا در روند پسابرجام، ۷۰۰ تحریم به ۱۵۰۰ تحریم تبدیل شود؟! اصل مهم در مصالحه مدعایی شرق، انتفاع واقعی ایران در زمینه لغو تحریم‌های مالی و بانکی و نفتی بوده، نه حقه‌بازی و کلاهبرداری که آمریکا و غرب به کمک پادو‌های سیاسی و رسانه‌ای خود در داخل ایران مرتکب شدند.
از سوی دیگر، روزنامه شرق در حالی درباره دو ماه تاخیر دولت ایران در بازگشت به مذاکرات ابزار ناخرسندی کرده که دولت جو بایدن بیش از ۳ ماه برای همین روند جدید مذاکرات وقت‌کشی کرد و در حالی که اوایل دی‌ماه ۹۹ تشکیل شده بود، از میانه‌های فروردین ۱۴۰۰ به مذاکرات کذایی برگشت که آن هم وقت‌کشی بود وگرنه دولت عهدشکن آمریکا برای بازگشت به تعهدات نقض کرده خود، نیازی به مذاکره نداشت و اگر صداقت داشت، باید رأساً اقدام به این کار می‌کرد که طبیعتا در نگاه جهانی، ایران را هم وادار به انجام تعهدات خود می‌کرد. اما دولت بایدن هرگز چنین نگرشی نداشته و به تحریم‌های ترامپی (ابطال کامل برجام) به چشم ابزار چانه‌زنی و امتیازخواهی دوباره توافق منعقده برجام نگاه می‌کند.
نکته بعدی این است که برای یک توافق و به قول شرق «مصالحه» درباره مذاکره و چانه‌زنی نمی‌کنند. طرف ایرانی در این معامله - با همه نادرستی و ایراداتش - تعهد خود را اداره کرده و به مدت ۶ سال - به‌ویژه در سه سال اخیر - معطل و منتظر اجرای تعهد طرف مقابل بوده است. در چنین روند تلخ و عبرت‌آموزی، روزنامه متهم شرق، چگونه جرأت می‌کند مجددا از واقع‌گرایی و تنازل و چانه‌زنی و مذاکره دوباره حرف بزند و حال آنکه هنوز متهم کلاهبرداری آمریکا در چک برگشتی برجام (با تیتر‌هایی مانند «امضای کری تضمین است») می‌باشد؟!
پزشکیان: اطلاعات اموال مدیران اطلاعات شخصی است(!)
وزیر دولت اصلاحات و نایب‌رئیس سابق مجلس می‌گوید اموال و دارایی مسئولان اطلاعات شخصی است و نباید در رسانه‌ها منتشر شود. مسعود پزشکیان گفت: اخبار شخصی یک مسئولی که جرمی مرتکب شده را باید به دادگاه ارایه کرد، ولی اخبار دارایی‌های شخصی من را رسانه‌ها حق ندارند منتشر کنند، مگر آن که خودم بخواهم. به گزارش برنا، وی درباره «محرمانه بودن اموال و دارایی مسئولان» گفت: هیچ کجای دنیا اطلاعات شخصی یک فرد را به شخص دیگر نمی‌دهند. اطلاعات من را باید حاکمیت بداند، اما اینکه اطلاعاتم را به کسانی دیگر بدهند درست نیست، کجای دنیا چنین کاری را کرده‌اند.
او ادامه داد: اینکه حاکمیت در دارایی من سرک بکشد ایرادی ندارد، باید اطلاعات من و بچه‌هایم، خواهر و برادرم در دست حاکمیت باشد تااگر خلافی اتفاق افتاد یقه من را بگیرد و اطلاعات را به دادگاه ارائه کند، اما اینکه اطلاعات شخصی یک مسئول را به افراد دیگر بدهند، کجای دنیا این کار را انجام می‌دهند که ما انجام دهیم؟ نباید شعارگونه و احساسی پیش برویم و بعد هم، سر مردم کلاه بگذاریم. پزشکیان گفت: در همه جای دنیا عدد و رقم و حساب و کتاب باید مشخص باشد، اما اینکه در دسترس همگان باشد، در هیچ جای دنیا چنین چیزی مرسوم نیست. بار‌ها گفته‌ام مسئولین FATF داخلی را پیاده کنند تا همه چیز مشخص شود، عده‌ای دارایی‌های کشور و ثروت مردم را خوردند، بردند و متوجه نشدیم؛ بهترین راه این است که FATF داخلی درست شود.
درباره اظهارات آقای پزشکیان گفتنی است؛ اطلاعات مورد نظر ایشان دو نوع است. یکی اطلاعاتی که امنیتی محسوب می‌شود (مانند آدرس محل زندگی و...) که امر شخصی محسوب می‌شود و طبعاً دارای ملاحظات امنیتی هم هست. اما اطلاعات دیگر، مربوط به کلیت دارایی و اموال مسئولان است که اتفاقاً امر شخصی نیست. در این موارد اطلاع مردم در کنار اطلاع حاکمیت، راه سوءاستفاده از موقعیت را تا حدود زیادی محدود می‌کند. در واقع اگر مسئولی، ریگی به کفش نداشته باشد، نباید از انتشار فهرست اموال (ولو به شکل اجمالی) خوف و هراسی داشته باشد تا در فواصل و مقاطع زمانی مختلف معلوم شود که چه میزان بر اموال و دارایی‌های وی افزوده شده است.
از سوی دیگر عجیب است که نایب‌رئیس سابق و عضو فراکسیون امید در مجلس سابق، از موضع یک فرد بی‌خبر بگوید «عده‌ای دارایی‌های کشور و ثروت مردم را خوردند و بردند و متوجه نشدیم»! خب! چرا متوجه نشدید؟ مگر وزیر و نماینده و نایب‌رئیس مجلس در چند دوره نبودید؟ او و امثال وی در همین دوره هشت ساله دولت «تدبیر و امید»، چقدر بنا را بر نظارت و حساب‌کشی از مدیران گذاشتند و چقدر تبدیل به ابزار توجیه سوءمدیریت دولتمردان وقت شدند؟ متاسفانه آقای پزشکیان در اظهارات اخیر هم با خلط موضوع مبارزه با فساد را به FATF گره می‌زند و حال آنکه با اصل بدیهی شفافیت اموال و دارایی مدیران - به مفهوم انتشار عمومی - مخالفت می‌کند و این در حالی است که در موضوع FATF، بزرگترین دولت‌های متهم به فساد و پولشویی و جرائم مالی، بانیان و گردانندگان FATF هم هستند.
اکونومیست: آمریکا به ایران ثابت کرد غیرقابل اعتماد است
نشریه اکونومیست می‌گوید سیاست سختگیرانه دولت ترامپ و بایدن علیه ایران شکست خورده است. این نشریه می‌نویسد: روند مذاکرات و رایزنی‌ها برای احیای توافق برجام، به خوبی پیش نمی‌رود. اما گزینه‌های جایگزینِ هم خیلی مناسب به نظر نمی‌رسند. سارکوزی رئیس‌جمهور اسبق فرانسه سال ۲۰۰۷ گفته بود دیپلماسیِ سختگیرانه در قبال ایران، بهترین راه جهت جلوگیری از وقوع یک فاجعه و درگیری در آینده است. دونالد ترامپ سه سال قبل از برجام خارج شد. ایران نیز در جبهه مقابل، رویکرد سختگیرانه‌ای را اتخاذ کرده است. تهران در جریان شش دور مذاکرات وین، از انجام گفتگو‌های مستقیم با آمریکا خودداری کرد. دولت جدید نیز تحت ریاست‌جمهوری «ابراهیم رئیسی»، تاکنون به روند مذاکرات وین بازنگشته است. مقام‌های ایرانی اعلام کرده‌اند که گفتگو‌های هسته‌ای می‌توانند در ماه نوامبر سال جاری میلادی از سرگرفته شوند.
ایران اکنون غنی‌سازی اورانیوم خود را به بیش از ۶۰ درصد رسانده و از سانتریفیوژ‌های پیشرفته آی آر ۹ استفاده می‌کند. در عین حال، تولید اورانیومِ فلزی را نیز آغاز کرده و در مسیر بازرسی‌های آژانس به خاطر رویه طرف‌های غربی، محدودیت‌هایی را ایجاد کرده است. توان هسته‌ای ایران در شرایط کنونی، به مراتب بیشتر از زمانی است که توافق برجام منعقد شد. توافقی که در نوع خود محدودیت‌های قابل ملاحظه‌ای را بر توانمندی‌های هسته‌ای ایران لحاظ می‌کرد.
آنتونی بلینکن می‌گوید: «آمریکا خود را برای گزینه‌های جایگزینِ مذاکره آماده می‌کند تا بتواند از این طریق جلوی پیشرفت‌های هسته‌ای ایران را بگیرد.» البته بحران جاری و نوظهور در روابط ایران و آمریکا، از همان روزی که ترامپ از توافق برجام خارج شد، قابل پیش‌بینی بود. ترامپ ضمن خارج کردنِ آمریکا از توافق برجام، سیلی از تحریم‌ها را علیه ایران عملیاتی کرد با این حال این رویکرد ترامپ در مجبور کردن ایران جهت پذیرش شروط آمریکا و حاضر شدن بر سر میز مذاکره جهت انعقاد توافقی جدیدتر، شکست خورد. در نقطه مقابل: ایران به نحو قابل ملاحظه‌ای توانمندی‌های هسته‌ای خود را گسترش داد، بیش از پیش از نظر موشکی تقویت شد، و تا حد زیادی از نیرو‌های نیابتی خود در اقصی نقاط خاورمیانه نیز حمایت کرد.
بایدن در دوران کارزار تبلیغاتی خود در بحبوحه انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا، وعده داد که آمریکا را بار دیگر به چهارچوب توافق برجام بازگرداند. با این حال وی وقتی به قدرت رسید، همچنان ساختار تحریم‌های دولت ترامپ علیه ایران را حفظ کرد و امید داشت که از این طریق، بتواند ابزار چانه‌زنی و اهرم فشار مناسبی را در برابر ایران داشته باشد. از نظر ایران، آمریکا ثابت کرده که غیرقابل اعتماد است. از سویی مزایای اقتصادی توافق برجام نیز برای ایران به شدت ناچیز بوده و تهران بر این باور است که سخت‌ترین فشار‌های اقتصادی و تحریمی آمریکا را در نتیجه توافق برجام متحمل شده است.
با این همه، اکنون اقتصاد ایران تا حدی در حال بهبود یافتن است. صندوق بین‌المللی پول تخمین زده که این اقتصاد تا ۳ درصد در سال جاری میلادی رشد خواهد کرد. باید توجه داشت که این تخمین قبل از افزایشِ اخیر قیمت نفت ارائه شده است. چین در شرایط فعلی بزرگترین خریدار نفت ایران است و ایران را نیز در ابتکار مشهور خود یعنی «یک کمربند، یک جاده» ادغام کرده است. روسیه نیز رایزنی‌های زیادی را انجام داده تا ایران را در «گروه تجاری اوراسیا» همراه کند.
از حیث منطقه‌ای نیز ایران قوی‌تر از قبل شده است. اکنون دولت بشار اسد در سوریه به لطف حمایت‌های ایران تقویت شده و دیگر متحدان آن ایران در یمن نیز قدرت گرفته‌اند. در افغانستان، آمریکایی‌ها مجبور به ترک این کشور شده‌اند. کشور‌های عربِ حاشیه خلیج‌فارس نیز تلاش‌های زیادی انجام می‌دهند تا روابط خود را با ایران ترمیم کنند.
کشور‌های غربی و مخصوصا آمریکا بیش از همه از این هراس دارند که توافق برجام، توافقی است که نقطه پایان دارد (پس از ۱۵ سال، محدودیت‌ها علیه ایران به کل لغو می‌شوند) دولت بایدن در ابتدای حضور خود در قدرت، تاکید داشت که به دنبال دستیابی به یک توافق قوی‌تر و گسترده‌تر با ایران است. این در حالی است که ایران در واکنش به این مسئله تاکید داشته که مذاکره فقط محدود به مسائل هسته‌ای خواهد بود و دولت آمریکا در قدم اول به نشانه حسن نیت بایستی تمامی تحریم‌های دوره ترامپ علیه ایران را لغو کند. طبیعتا آنچه آمریکا از ایران طلب می‌کند، بسیار بعید است رنگ واقعیت را به خود بگیرد. ناظران و تحلیلگران بر این باورند ایران در شرایط کنونی به سطحی از دانش هسته‌ای دست پیدا کرده که به راحتی نمی‌خواهد از آن چشم‌پوشی کند.
به مردم نگویید که رئیسی چه اقتصادی را تحویل گرفته است (!)
آقای زیباکلام و امثال وی به مدت ۸ سال، نواقص و کم‌کاری‌ها را حتی تا روز‌های آخر به گردن دولت قبل از خود می‌انداختند، اما حالا که مسئولیت وضعیت فعلی اقتصادی متوجه عملکرد دولت روحانی است، در مقابل بیان این واقعیت تُرش می‌کنند! زیباکلام در روزنامه آرمان ضمن عصبانیت از اظهارات سربسته و مجمل رئیس‌جمهور رئیسی درباره وضعیت نابسامان دولت و اقتصادی که تحویل گرفته، نوشت: آقای احمدی‌نژاد بسیاری از ناکامی‌هایی را که کشور با آن مواجه بود بر گردن اصلاح‌طلبان و غفلت آنان از مسائل اقتصادی می‌انداخت. آقایان روحانی و اسحاق جهانگیری تا همین اواخر مشکلات را بر سر دولت آقای احمدی‌نژاد می‌انداختند. ظاهرا این سنت «حمیده» همچنان قرار است در دولت سیزدهم و کابینه آقای رئیسی هم جاری باشد که مشکلات و مصائب را بر گردن دولت قبل بیندازند».
این مدل تحلیلگری آقای زیباکلام نوعی ردگم‌کنی است. او در حالی برای زدن دولت جدید، موضع روحانی و جهانگیری را نکوهش می‌کند که خود در طول سال‌ها و تا همین اواخر هرجا قافیه عملکرد دولت روحانی تنگ می‌آید، به فرافکنی مسئولیت و متهم کردن دولت احمدی‌نژاد متوسل می‌شد! اما حالا با زبان بی‌زبانی می‌گوید سرقفلی این کار - ولو تا ۸ سال - برای خود ماست و کسی در دولت جدید حق ندارد ولو بحق و بر اساس واقعیات، اعلام کند که کدام اقتصاد و دولت و زمین سوخته را تحویل گرفته است!
در همین حال «مشرق» در واکنش به یادداشت زیباکلام نوشت: زیباکلام اذعان کرده که روحانی و اسحاق جهانگیری تا همین اواخر مشکلات را بر سر دولت آقای احمدی‌نژاد می‌انداختند، با این حال وی در ادامه به دولت رئیسی خرده گرفته که چرا در ماه‌های ابتدایی فعالیت دولت از «میراث دولت قبل» سخن می‌گویید! آیا نباید در ماه‌های ابتدایی، از دولت روحانی سخن گفت؟! دولتی که کشور را با تورم ۴۸ درصدی و نقدینگی ۳۹۲۱ هزار میلیارد تومانی به دولت بعدی تحویل داد.
دولت سیزدهم در شرایطی کلید پاستور را تحویل گرفته که متوسط رشد اقتصادی ۸ ساله دولت روحانی، ۱/۲ درصد بود که کمترین رقم بین دولت‌ها است. همچنین ضریب جینی به عنوان شاخص شکاف طبقاتی از ۳۶۵ هزارم در سال ۱۳۹۱ به بالای ۴۰۰ هزارم در سال ۱۳۹۹ رسید که بالاترین میزان در دهه‌های اخیر است. دولت رئیسی باید با تمام توان به رفع مشکلات و رسیدگی به مطالبات مردم اقدام کند. اما تورم ۴۸ درصدی و نقدینگی سرسام‌آور در دولت روحانی و بدهی‌های کلان دولت تدبیر و امید به بانک مرکزی و بی‌عملی دولت روحانی در ساخت مسکن و... انکارشدنی نیست.
روزنامه خراسان
عابر بانک‌های بیت کوین در فروشگاه‌های وال‌مارت
فارس- فروشگاه‌های زنجیره‌ای وال‌مارت که بزرگترین فروشگاه زنجیره‌ای جهان به شمار می‌رود در حال نصب صد‌ها عابر بانک بیت‌کوین در فروشگاه‌های خود است تا از این طریق شرایط را برای خرید بیت‌کوین توسط مشتریانش فراهم کند. هم اکنون ۲۰۰ عابر بانک بیت‌کوین در فروشگاه‌های وال‌مارت آمریکا در سراسر آمریکا نصب شده است.
روس‌ها در فکر واردات سیب‌زمینی از ایران
فارس- سه برابر شدن قیمت سیب‌زمینی در روسیه و نگرانی در خصوص بروز کمبود آن در ماه‌های آینده، تجار روسیه را مجبور کرده تا به سمت یافتن فروشندگان بیشتر در بازار جهانی بروند. از آن جا که روسیه واردات سیب‌زمینی از اتحادیه اروپا، اوکراین، آمریکا و برخی دیگر از کشور‌ها را ممنوع کرده یافتن تأمین‌کنندگان سیب‌زمینی برای تجار این کشور کار ساده‌ای نیست. حالا واردکنندگان سیب‌زمینی در روسیه به فکر واردات این محصول از کشور‌هایی نظیر ایران، قزاقستان و مولداوی هستند. گفته می‌شود محموله‌های سیب‌زمینی که قرار است تجار روس از ایران خریداری کنند، بزرگ خواهد بود.
۴ برابر شدن صف‌های خرید امید به بورس را زنده نگه داشت
فارس- در هفته پایانی مهرماه، بورس روندی نسبتاً صعودی داشت. به طوری که شاخص کل و هم وزن به ترتیب ۲.۸ و ۱.۱۴ درصد رشد کردند. در این هفته اگر چه خروج پول حقیقی‌ها از بورس به میزان ۱۲۲۷ میلیارد تومان ثبت شد، اما میانگین ارزش صف‌های فروش افت ۴۴ درصدی نسبت به هفته قبل داشت و میانگین ارزش صف‌های خرید نیز ۴۶۸ میلیارد تومان معادل ۳۱۶ درصد نسبت به هفته سوم مهر رشد کرد. به این ترتیب رشد ارزش صف‌های خرید امیدواری برای وضعیت مثبت بازار در هفته پیش‌رو را زنده نگه داشته است.
ثبت بالاترین تورم ۱۳ سال اخیر اروپا در پی گرانی سوخت
تسنیم- اداره آمار اروپا (یورواستات) اعلام کرد نرخ تورم سالیانه در این منطقه در ماه سپتامبر به بالاترین رقم طی ۱۳ سال گذشته رسیده و قیمت‌ها برای مصرف کننده ۳ ٫ ۴ درصد افزایش یافته است. بالا رفتن ۱۷.۶ درصدی هزینه انرژی دلیل اصلی افزایش تورم در اروپا بوده است.
افت ۵۰ هزار تومانی قیمت گوشت قرمز در برخی نقاط تهران!
تسنیم- قیمت گوشت قرمز در روز‌های اخیر کاهش محسوسی داشته است به طوری که بر اساس مشاهدات میدانی هر کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی تا ۸۹ هزارو ۵۰۰ تومان نیز در تهران کاهش یافته است. این در حالی است که این محصول در ماه‌های گذشته تا ۱۴۰ هزار تومان به فروش می‌رسید؛ بنابراین گزارش، میزان کشتار دام در ماه‌های اخیر افزایش زیادی داشته که این امر در کاهش قیمت گوشت قرمز نقش به سزایی دارد و در واقع عرضه زیاد شده است.
روزنامه ایران
گروسی: ایران غنی‌سازی مخفیانه ندارد
خبر اول این که، «رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سفر قریب الوقوع خود به ایران خبر داد و تأکید کرد که چند هفته آینده برای تعیین سرنوشت مذاکرات برجامی وین، سرنوشت ساز است. به گزارش فارس مدیرکل آژانس در مصاحبه با روزنامه امریکایی «واشنگتن‌پست» خبر داد که ایران در پاسخ به درخواست فوری وی، از او دعوت کرده است تا طی روز‌های آینده با رهبران سیاسی جمهوری اسلامی ایران در تهران دیدار کند.
«واشنگتن‌پست» در این خصوص گزارش داد که توقف در روند برنامه بازرسی‌های آژانس از تأسیسات هسته‌ای ایران یکی از موضوعاتی است که «گروسی» قصد دارد در دیدار با مقام‌های ایرانی مطرح کند و در صورتی که این موضوع به‌صورت حل نشده باقی بماند، بازگشت به برجام، تقریباً غیرممکن خواهد شد. مدیر کل آژانس در این گفتگو در خصوص آینده مذاکرات وین گفت که تمامی اعضای برجام از جمله انگلیس، آلمان، روسیه و چین به همراه اتحادیه اروپا که نقش هماهنگ کننده را دارد و امریکا که به‌صورت یکجانبه از برجام خارج شده‌اند، به وی گفته‌اند در صورتی که نظام نظارتی آژانس در ایران به‌طور کامل احیا نشود، احیای برجام بسیار دشوار خواهد بود.
«گروسی» با طرح مجدد این ادعا که ایران هنوز به سؤالات آژانس در خصوص اثرات اورانیوم غنی‌شده یافت شده در سه تأسیسات هسته‌ای خود پاسخ نداده، گفت: این امر به طور کلی به اعتبار بیانیه‌های ایران لطمه می‌زند، زیرا طبق بخشی از توافق اولیه، ایران ملزم به اعلام تأسیسات و تجهیزات در برنامه هسته‌ای خود است. مدیر کل آژانس همچنین در گفتوگویی دیگر با «مرکز استیمسون» تصریح کرد شواهدی از غنی‌سازی مخفیانه اورانیوم توسط ایران وجود ندارد.
آزادی ۲ راننده ایرانی بازداشت شده در باکو
خبر دیگر اینکه، سخنگوی وزارت امور خارجه پنجشنبه از آزادی ۲ راننده ایرانی بازداشت شده در باکو خبر داد. به‌گزارش «ایران» سعید خطیب‌زاده در گفتوگویی با شبکه خبر اعلام کرد که ۲ شهروند ایرانی و ۲ راننده ایرانی که چندی پیش توسط پلیس جمهوری آذربایجان بازداشت شده بودند بعد از رایزنی‌های وزیر امور خارجه کشورمان در نیویورک و بعد هم رایزنی تلفنی با وزیر خارجه جمهوری آذربایجان و کار‌های اداری انجام شده، آزاد و تحویل سفارت جمهوری اسلامی ایران شدند. او یادآور شد: این تحولی که صورت گرفت، ان‌شاءالله در مسیر عادی‌سازی بیشتر شرایط است و امیدوارم همه کمک کنند ما شرایط عادی‌تری را در منطقه داشته باشیم. گمرک جمهوری آذربایجان نیز در بیانیه‌ای از آزادی این ۲ نفر در پی توافق حاصله بین ایران و جمهوری آذربایجان خبر داد. «شهرود نوروزی» و «جعفر برزگر» هم اکنون در سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو در حال انجام کار‌های اداری برای خروج از این کشور هستند.
سکته قلبی ضرغامی تکذیب شد
دست آخر اینکه، خبر سکته قلبی عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تکذیب شد. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، حسن میثمی مدیر روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خبر‌ها درباره سکته قلبی عزت‌الله ضرغامی را تکذیب کرد.
روزنامه شرق
سیل در گیلان جان ۲ نفر را گرفت
سیلاب جان دو نفر را در استان گیلان گرفت که جسد یکی از این دو نفر تاکنون پیدا نشده است. در روز‌های پنجشنبه و جمعه حجم سیلاب در برخی از نقاط استان گیلان برخلاف انتظار هواشناسی و مدیریت بحران استان به بیش از ۲۴۰ میلی‌متر رسید و علاوه‌بر خساراتی که از خود بر جای گذاشت، جان دو نفر را نیز گرفت. سیاوش غلامی، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر گیلان، از کشف جسد یک زن ۶۷ساله در منطقه گیله‌سرا محدوده فومن به شاندرمن خبر داد و اظهار کرد: این زن بر‌اثر برهم‌خوردن تعادلش از روی پل به داخل رودخانه سقوط کرد.
او افزود: پس از اطلاع‌رسانی بخشداری مرکزی ماسال به هلال‌احمر درباره سقوط این زن به رودخانه، تیم امدادی جمعیت هلال‌احمر به محل حادثه اعزام شدند و پیکر زن ۶۷ساله را پس از چندین ساعت جست‌وجو پیدا کردند. غلامی ادامه داد: در سیلاب روز پنجشنبه همچنین در رودخانه سه‌سار بخش میرزاکوچک صومعه‌سرا مردی موتورسوار که قصد عبور از این رودخانه را داشت، در رودخانه غرق شد و جان خود را از دست داد و با وجود تلاش نیرو‌های امدادی، تاکنون پیکر این فرد پیدا نشده است.
حریق در مرکز درمانی
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران از حریق در یک مرکز درمانی در خیابان برادران مظفر خبر داد. سید‌جلال ملکی در گفتگو با ایسنا اظهار کرد: ساعت ۵:٣١ صبح دیروز یک مورد آتش‌سوزی در یک مرکز درمانی در خیابان انقلاب، خیابان برادران مظفر جنوبی به سامانه ١٣۵ سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران اطلاع داده شد که بلافاصله پس از آن سه ایستگاه آتش‌نشانی به‌همراه خودرو‌های پشتیبانی به محل اعزام شدند. با توجه به اینکه ایستگاه ۴۶ در فاصله چند صد متری این بیمارستان بود، در حداقل زمان به محل رسید.
ملکی گفت: آتش‌نشانان در محل مشاهده کردند که در قسمت حیاط این بیمارستان هفت طبقه با پوشش سیمان و ورق‌های آهنی بخشی ایجاد شده بود که به‌عنوان تأسیسات از آن استفاده می‌شد. او ادامه داد: این محل دچار آتش‌سوزی شده بود و میزان شعله و حرارت در ابتدا زیاد بود. خوشبختانه، چون داخل حیاط بود، مشکلی برای داخل بیمارستان نداشت؛ اما مقداری دود از‌طریق پنجره‌ها به بخشی از طبقات نفوذ کرده بود.
ملکی در ادامه گفت: آتش‌نشانان همزمان با خاموش‌کردن آتش وارد ساختمان شدند و بیماران حاضر در ساختمان را خارج کردند. حدود ٣٠ نفر برای پیشگیری به بخش‌های امن‌تر منتقل شدند و پس از ایمن‌سازی محل مجددا به محل مراجعه کردند. او تأکید کرد: این حریق مصدوم نداشت و آتش به‌سرعت خاموش شد. تخلیه دود و ایمن‌سازی نیز انجام شده است. محل پس از بررسی‌های کارشناسی تحویل داده خواهد شد.
