1401/06/08
ساعت: 15:00
بازگشایی تمامی جادهها و خیابانهای مسدود شده در بغداد
به دنبال بازگشت آرامش به عراق درپی خروج حامیان جریان صدر از منطقه سبز در مرکز بغداد، فرماندهی عملیات مشترک عراق از بازگشایی خیابانهای مسدود شده در این شهر خبر داد. فرماندهی عملیات مشترک عراق پس از لغو مقررات منع آمد و شد اعلام کرد که تمامی خیابانها و جادههای مسدود شده در بغداد درپی تحولات دوشنبه امروز بازگشایی شدند. همچنین رسانههای عراق نیز اعلام کردند که موانع بتنی قرار داده شده در برخی مناطق بغداد نیز برداشته شدند.
منابع همچنین از جمعآوری چادرهای اعتصاب کنندگان در مقابل پارلمان عراق در منطقه سبز بغداد خبر دادند. این آرامش پس از آن در عراق برقرار شده است که حامیان جریان صدر درپی درخواست مقتدی صدر، رهبر این جریان برای خروج از منطقه سبز بغداد، خروج از این منطقه را آغاز کردند. رهبر جریان صدر در کنفرانس مطبوعاتی امروز خود در نجف اشرف از ملت عراق بابت اتفاقات پیش آمده معذرتخواهی کرد و از هوادارانش خواست تا اطراف منطقه سبز در مرکز بغداد را ترک کنند.
مقتدی صدر در ادامه سخنان خود خواستار عقبنشینی طرفدارانش از منطقه سبز بغداد شد و تصریح کرد: «در عرض یک ساعت طرفداران صدر باید از اطراف منطقه سبز و پارلمان عقب نشینی کنند و گرنه من از جریان صدر تبری میجوییم.» وی تأکید کرد: جریان صدر یک ساختار منضبط و مطیع است و اگر تا یک ساعت دیگر همه از منطقه سبز عقبنشینی نکنند، من از اعلام برائت میکنم و اگر اطاعت نکنند، موضعی دیگر خواهم گرفت.
رهبر جریان صدر عراق افزود: من یک شهروند عراقی هستم و دیگر در سیاست دخالت نمیکنم و کناره گیری من از سیاست، یک کناره گیری شرعی براساس موضع مرجعیت دینی است. مقتدا صدر گفت که صرفنظر از اینکه چه کسی این فتنه را آغاز کرده، من از مردم عراق بابت اتفاقاتی که افتاده است، عذرخواهی میکنم.
وی کناره گیری و عزلت خود از سیاست را نهایی و حتمی دانست و خطاب به هوادارانش در منطقه سبز بغداد افزود: عقب نشینی کنید و من دیگر حتی تظاهرات مسالمت آمیز نمیخواهم. دوشنبه حامیان جریان صدر درپی اعلام کنارهگیری مقتدی صدر از دنیای سیاست اقدام به یورش به کاخ ریاست جمهوری و نخست وزیری عراق در منطقه سبز بغداد کردند و طبق گزارشهای غیر رسمی طی درگیری در این منطقه دستکم ۳۰ نفر کشته و ۷۰۰ نفر دیگر زخمی شدند.
آغاز خروج حامیان صدر از منطقه سبز بغداد/ مقررات منع آمد و شد لغو شد
پس از درخواست رهبر جریان صدر از حامیانش برای خروج از منطقه سبز بغداد، منابع رسانهای عراق از آغاز خروج طرفداران وی از این منطقه خبر دادند. منابع رسانهای عراق امروز (سه شنبه) اعلام کردند که حامیان جریان صدر با پایان سخنرانی مقتدی صدر رهبر این جریان، درحال خروج از منطقه سبز بغداد هستند. همزمان با آغاز خروج حامیان صدر از منطقه سبز بغداد، فرماندهی عملیات مشترک عراق نیز در بیانیهای از لغو مقررات ممنوعیت آمد و شد در تمامی استان های عراق خبر داد.
شبکه روسیا الیوم نیز اعلام کرد که افراد مسلح مستقر در منطقه نیز در حال خروج از منطقه سبز بغداد هستند. حامیان صدر پس از آن خروج از منطقه سبز بغداد را آغاز کردند که رهبر این جریان در کنفرانس مطبوعاتی در نجف اشرف از ملت عراق بابت اتفاقات پیش آمده معذرتخواهی کرد و از هوادارانش خواست تا اطراف منطقه سبز در مرکز بغداد را ترک کنند.
1401/06/08
ساعت: 13:00
ضربالاجل 60 دقیقهای مقتدی الصدر به طرفدارانش و عذرخواهی از ملت عراق
رهبر جریان صدر با حضور در نشستی خبری در نجف اشرف، برای رویدادهای دو روز اخیر در عراق، از مردم این کشور عذرخواهی کرد و برای خروج طرفداران خود از تحصن ضربالاجل تعیین کرد.
«سید مقتدی الصدر» رهبر جریان صدر عراق، لحظاتی پیش با حضور در یک نشست خبری در محل اقامتش در نجف اشرف، به ناآرامیها و درگیریهای خونین دیروز و امروز در عراق واکنش نشان داد. به نوشته خبرگزاری رسمی عراق، وی تصریح کرد: من از آنچه در عراق اتفاق میافتد، بسیار ناراحتم. از ملت عراق عذرخواهی میکنم. تنها متضرر اتفاقاتی که در حال رخ دادن است، عراقیها هستند.قاتل و مقتول هر دو در آتش هستند.
سید مقتدی الصدر تاکید کرد: کشور من پس از اینکه اسیر فساد شد، با تأسف فراوان، اسیر فساد و خشونت شد. چه بد انقلابی است که خشونت و قتل مخدوش شده است. این انقلاب نیست.
رهبر جریان صدر تصریح کرد: وطن امروز اسیر فساد و خشونت است. ما امیدوار بودیم که اعتراضات مسالمت آمیز باشد نه با اسلحه. انقلابی که با خشونت مخدوش باشد، انقلاب نیست. من اکنون از انقلاب جریان صدر انتقاد میکنم. من از نیروهای امنیتی و الحشد الشعبی که بی طرف ایستادند، تشکر میکنم.
از فرماندهی کل نیروهای مسلح نیز قدردانی میکنم. وی از «سرایا السلام» و کلیه تحصنکنندگان مقابل پارلمان در منطقه سبز عراق خواست که طی ۶۰ دقیقه آینده به این تحصن پایان دهند و عقب نشینی کنند و گفت: «اگر جریان صدر در عرض ۶۰ دقیقه آینده از تحصن خارج نشود، من از جریان صدری برائت میجویم و موضع دیگری خواهم گرفت». رهبر جریان صدر ادامه داد: «من فقط یک شهروند عراقی هستم و کناره گیریام از صحنه سیاسی قطعی است.
فیلم| آغاز و پایان درگیریهای عراق
تصمیم روز دوشنبه سید مقتدی الصدر رهبر جریان صدر عراق مبنی بر کنارهگیری از سیاست، این کشور را وارد فاز جدیدی از درگیریها کرد. سید مقتدی الصدر بعدازظهر سهشنبه، در یک کنفرانس مطبوعاتی از مردم عراق عذرخواهی کرد و با تعیینضربالاجلی یکساعته خواستار خروج حامیان مدعی حمایت از جریان صدر از منطقه سبز شد. سپس حامیان این جریان بلافاصله از منطقه سبز خارج شدند و وضعیت بغداد به حالت عادی بازگشت.
تاکید رئیسی بر لزوم برقراری ثبات و امنیت در عراق
رئیس جمهور در دیدار وزیر خارجه عراق خواستار گفتگو بین جریان های سیاسی برای برقراری ثبات و امنیت در این کشور شد.
1401/06/08
ساعت: 10:00
شروع ماجرا
مقتدی صدر که تا همین دیروز به شدت روی خواستههای سیاسی خود پافشاری میکرد و با درخواست از عراقیها برای کنار کشیدن از فرایند انتخاباتی، میخواست همه ساختارهای حاکمیتی عراق را در دستان خود قبضه کند، یکشبه نظر خود را تغییر داد و گفت که برای همیشه از فعالیتهای سیاسی کنار میرود؛ تغییر موضعی که در روزهای نه چندان دور با کلمات مشابهی از سوی صدر بیان شده بود، اما نتیجه آن به گونه دیگری رقم خورد و به جای ثباتسازی، در کف خیابان خود را نشان داد.با عقبنشینی صدر از سیاست نهتنها اعتراضات خیابانی فروکش نکرد بلکه دیروز هوادارانش برای بازگشت مجدد او به عرصه سیاسی به ساختمانهای دولتی در منطقه سبز بغداد یورش بردند. کنارهگیری صدر پس از آن انجام شد که آیتالله سیدکاظم حائری با انصراف از مرجعیت شیعیان عراق، جریان صدر را از تفرقهافکنی در این کشور برحذر داشت. هرچند کنارهگیری صدر از سیاست به عقیده ناظران، اقدامی تاکتیکی برای چنگزدن بیشتر به مسائل سیاسی است.
درحالی که گروههای سیاسی عراق تلاش میکردند با تشکیل فوری دولت به انسداد سیاسی تقریبا یکساله در این کشور پایان دهند، مقتدی صدر، رهبر جریان صدر با رفتارهای دمدمی مزاجی که در هفتههای اخیر از خود نشان داده، پروسه انتخاب نخستوزیر را طولانی کرده است و در تازهترین خیمهشببازی خود همه عراقیها را شوکه کرد. مقتدی صدر روز دو شنبه اعلام کرد که هیچ زمانی ادعای رهبری و مرجعیت نداشته و برای همیشه از فعالیتهای سیاسی کنارهگیری میکند.
به گزارش شبکه السومریهنیوز، در بیانیه مقتدی صدر آمده است: «بسیاری از جمله آقای حائری فکر میکنند که این رهبری به لطف یا دستور آنان به دست آمده است در حالی که این به لطف خداوند و فیض پدرمان بوده است.» وی تأکید کرد که «نجف اشرف مقر اصلی مرجعیت دینی بوده و هست» و افزود که هرگز ادعای عصمت یا اجتهاد یا حتی رهبری نکرده و صرفاً خود را «امرکننده به معروف و نهیکننده از منکر» میداند و هدفی جز «اصلاح اعوجاجی که عامل اصلی آن نیروهای سیاسی شیعه بودهاند» ندارد و میخواسته آنان را «به ملتشان نزدیک کند».
صدر افزود: «با اینکه میدانم کنارهگیری آیتالله حائری و صدور این بیانیه به اراده شخصی وی نبوده، اما من نیز اعلام میکنم که دیگر در امور سیاسی دخالت نخواهم کرد و از اکنون به طور کامل از عرصه کنارهگیری میکنم و همه دفاتر وابسته به خود جز مرقد و موزه و مؤسسه میراث خاندان صدر را مسدود میکنم». وی با بیان اینکه همگان را از تعهداتشان معاف کرده، تأکید کرد: «اگر فوت کردم یا کشته شدم برای من فاتحه بخوانید.»
موضعگیری جدید مقتدی صدر شاید در ظاهر برای گروههای سیاسی عراق خبر مسرت بخشی باشد که در دو ماه گذشته به دلیل جنجالآفرینیهای او و طرفدارانش با چالشهای سیاسی مواجه شده بودند، اما این اختلافات سر دراز دارد. در هفتههای اخیر همه گروههای سیاسی عراق در نشست گفتگوهای ملی از مقتدی صدر خواسته بودند به روند گفتگوها بپیوندد تا بتوانند با همکاری همدیگر بحران سیاسی را حل کنند، اما جریان صدر به هیچ صراطی مستقیم نبود و روی خواستههای خود اصرار داشت.
در ابتدا بر این مسئله تأکید داشت که باید پارلمان منحل شده و راه برای برگزاری انتخابات زودهنگام هموار شود. درحالی که عراقیها با این درخواست مخالفت کرده بودند، روز یک شنبه درخواست فراتر از قانون را مطرح کرد و از همه گروههای سیاسی عراق خواست در انتخابات آتی مشارکت نکنند، درخواستی که معلوم نبود بر اساس کدام منطق اعلام شده بود و صدر با این اقدام نشان داد که عراق را تنها برای جریان منحصر به خود میخواهد که دیگر جریانهای سیاسی نباید در آن حضور داشته باشند.
هنوز یک روز از طرح درخواست جدید نگذشته بود که مقتدی در چرخشی ۱۸۰ درجهای تصمیم گرفت که برای همیشه به زندگی سیاسی خود پایان دهد. شاید به تصور برخی از عوام در عراق این تصمیم صدر وفاداری برای ملت تلقی شود که او خود را فدای عراقیها کرده است، اما تجربه رفتارهای او در گذشته نشان داده است که نمیتوان به حرفهای صدر اطمینان کرد، زیرا در روز استعفای نمایندگان جریان صدر در خردادماه، مقتدی در سخنانی که آن را فداکاری و ایثار برای ملت توصیف کرده بود، گفت: «من دغدغه قدرت و سیاست نداشتم و فقط خواستار رسوا کردن هر فاسد ظالمی بودم».
صدر همچنین گفته بود با وجود اینکه در عرصه سیاسی حضور ندارد، اما همه تلاش خود را برای حل اختلافات در بین عراقیها و تشکیل دولت خواهد کرد. اما پایبندی به این اظهارات تنها چند هفته دوام داشت و به محض معرفی نامزد نخستوزیری از سوی کمیته هماهنگی شیعیان، صدر و هوادارانش ساز ناکوک خود را کوک کردند و در مخالفت با تصمیم گروههای سیاسی ساختمان پارلمان را اشغال کردند و تازه به صحن پارلمان نیز راضی نشدند و پس از آن مقابل شورای عالی قضایی که با درخواست صدریها مبنی بر انحلال پارلمان مخالفت کرده بود، تجمع کردند.
انصراف آیتالله حائری از مرجعیت
آیتالله سید کاظم الحسینی الحائری از مراجع تقلید شیعیان، امروز بیانیهای صادر کردند که به لحاظ تاریخی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این بیانیه دارای ابعاد متعددی است و باید متخصصان امر و صاحبان رای و اندیشه، طلاب دین و دانشگاه این بیانیه را با دقت تحلیل و تفسیر کنند. صدور این بیانیه باعث شد تا مقتدا صدر برای سومین بار در طول یک سال گذشته بگوید که بساط سیاسی خود را جمع کرده است. اما قبل از اینکه این بیانیه را به صورت کامل در کانال کار کنیم، لازم است یک نکته را خدمت شما عرض کنم.
حدود 15 سال پیش، وقتی مقتدا صدر جوان از تعقیب ارتش و دولت مرکزی عراق به واسطه ایران جان سالم به در برد و خودش را به ایران رساند، آیتالله خامنهای او را به حضور پذیرفتند و توصیههای متعددی به مقتدا صدر کردند. (نقل به مضمون) یکی از توصیهها این بود که شما فرزند فرد بزرگی هستید، از خانواده روحانیت بزرگ عراق که جایگاه والایی در نزد شیعیان دارند، هستید و حیف است که جایگاه و عنوان خانوادگی «صدر» به همین سادگی به فراموشی سپرده شود. بهتر است راه پدر را ادامه دهید و راهی حوزه علمیه شده و دروس حوزوی را تحصیل کنید.
بر اساس این توصیه و به سفارش اکید رهبری، در قم همه امکانات برای مقتدا صدر جهت تحصیل دروس حوزوی فراهم شد و راههای ارتباط گرفتن او با عراق هم به خوبی فراهم شد که بتواند کار سیاسی خودش را هم ادامه دهد. حاج قاسم هم در این مسیر هیچ کوتاهی نکرد، اما این پسر با پدر و سایر اعضای خانواده اختلاف بسیار داشت. به جای تحصیل یا با گوشیاش بازی میکرد یا سرگرم پلیاستیشن بازی بود! یا آنکه در مباحث سیاسی چنان غرق میشد که دروس را یک خط در میان میرفت.
از توصیه رهبری و امکاناتی که برایش فراهم شد، فقط ایرانستیزی را با خود برداشت و پس از روی کار آمدن مصطفی الکاظمی راهی عراق شد. او که فکر میکرد با چند سال حضور در قم میتواند مرجع تقلیدی باشد، بدون آنکه از احدی از اساتید حوزه مدرک خاصی برای گذراندن دروس علمی را داشته باشد تلاش کرد تا از پله دین، به قدرت برسد. او نگاهش به ساختار قدرت در ایران بود، اما هیچ وقت متوجه نشد که فرق است میان «شیر و شیر» و شد آن چیزی که الان مشاهده میکنید.
آیتالله کاظم الحسینی الحائری هم که از شاگردان قدیم مرحوم شهید صدر بود و مقتدا را هم بدون شک از طفولیت میشناخت و با رفتار و کردارش آشنا بود! با این حال، آیتالله حائری نگاهش به مساله سیاست، دین و ولایت فقیه هم با بسیاری از ساکنان نجف و کربلا متفاوت بود. رفتارهای بچهگانه و ادا و اصولهای مسخره مقتدا صدر در صدور برخی دستورات در خلال چند هفته گذشته برای اوباش خیابانیاش، نه در جایگاه یک رهبر حزب سیاسی، بلکه در جایگاه یک رهبر دینی صورت میگرفت او نگاهش به این مساله، دینی بود تا سیاسی و عملاً فکر میکرد دارد فتوا صادر میکند!
این موضوع بالاخره طاقت آیتالله کاظم الحسینی الحائری را طاق کرد و بیانیهای که در ادامه مشاهده میکنید و میخوانید را صادر نمود. بیانیهای که دارای اهمیت تاریخی بسیاری است و ایشان در جایگاه یک فقیه جامع الشرایط، صحبتهایی کردهاند که علاوه بر ارزشهای فقهی، در حوزه سیاسی، اجتماعی و جامعهشناسی مذهبی هم قابل توجه است. آنچه او در این بیانیه توصیه میکند، ناشی از درک درست این مجتهد جامع الشرایط از وضعیت روز جامعه عراق است. توصیه او به مقتدا صدر که به صورت غیرمستقیم وارد شده، بخش بزرگی از حامیانش را از او خواهد گرفت و رفتار عجیب مقتدا در صدور بیانیه عزل سیاسی ناشی از این مساله است.
در ادامه متن این بیانیه را میخوانید:
بسم الله الرحمن الرّحیم
با حمد بیکران خداوند متعال و با سلام و صلوات بر محمد مصطفی پیامبر رحمت صلوات الله علیه و آله و اهل بیت پاک آن حضرت. لَا یُکَلِّفُ اللهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَها. خداوند هیچ کس را مگر در حد توانش تکلیف نمیکند.
بیتردید یکی از مهمترین مسئولیتها و بزرگترین امانتها در زمان غیبت امام عصر(عج) این است که فقهای جامع الشرایط، امور امت و مصالح عام و خاص را از طریق فتوا، بیان احکام شرعی، راهنمایی و توصیه و هرکاری که موجب حفظ کیان و عزت امت و دور کردن خطرات است، بر عهده بگیرند.
پس از آنکه خداوند توفیق داد در خدمت آیتالله العظمی شهید سیّدمحمّد باقر صدر(رضوان الله تعالی علیه) شاگردی کنم، این مسئولیت را برعهده گرفتم و تمام تلاش خود را در حد توان، برای تحقق اهدافی که او برای آنها شهید شد و انجام اعمال اسلامی در عراق حسینی(ع) و یاری اسلام اصیل و حمایت از مومنان به ویژه جامعه عراق در برابر مکر استعمارگران بیگانه به کار بستم.
روشن است که سلامت جسمانی و توان پیگیری مسائل مربوط به امت مسلمان از ملزومات انجام این مسئولیت بزرگ است اما با توجه به اینکه امروز وضع سلامت من به سبب بیماری و سن بالا مناسب نیست، احساس میکنم که مانع انجام وظایفی شده که بر عهده دارم. لذا اعلام میکنم که از این به بعد، این مسوولیت سنگین و بزرگ را ادامه نمیدهم و همه وکالتها و اجازههای صادر شده از طرف ما یا از طرف دفاتر ما و نیز حق دریافت هرگونه وجوهات شرعی از طرف وکلا و نمایندگان به نیابت از ما از این تاریخ ساقط است. و در پایان باید سخنی از باب سفارش به فرزندان مؤمن خود بگویم:
یک) بر همه مومنان لازم است که از ولی فقیه، رهبر انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای(دام ظله) اطاعت کنند چرا که ایشان بهترین و شایستهترین شخص برای رهبری امت و اداره مبارزه با نیروهای ستمگر و مستکبر در این شرایط هستند که نیروهای کفر و شر ضد اسلام محمدی اصیل هم قسم شدهاند.
دو) به فرزندانم در عراق عزیز چند سفارش میکنم:
الف: حفظ وحدت و انسجام و اینکه به استعمار و صهیونیسم و مزدورانشان فرصت ندهند که آتش فتنه را شعلهور کنند و بدانند که دشمن مشترک آنان، آمریکا، صهیونیسم و پیروانشان هستند و بنابراین باید با کفار با شدت رفتار کنند و بین خودشان با رحم و مدارا.
ب: آزادسازی عراق از هرگونه اشغال بیگانه و حضور هر نیروی امنیتی یا نظامی بیگانه و به ویژه نیروهای آمریکایی که به بهانههای مختلف سینه عراق را شکافتهاند و اینکه اجازه ندهند در عراق یعنی سرزمین مقدسات، باقی بمانند چرا که ماندن آنها از بزرگترین حرامها نزد خداوند متعال است، همانطور که در بیانیههای گذشته بر آن تاکید کردیم.
ج: از مسئولان و کسانی که پستهایی را برعهده گرفتهاند، میخواهم که به وظایف شرعی و اقداماتی که برای انجام آن به مردم عراق متعهد شدهاند عمل کنند و منافع شخصی و گروهی خود را کنار بگذارند و به مردم مظلوم عراق یاری رسانند چرا که امنیت آنها و عزت مردم و ثبات کشور در آن است.
د: بر همه علما و طلاب و نخبههای فرهنگی و نویسندگان هوشیار لازم است که مردم را آگاه کنند تا دوست را از دشمن بشناسند و منافع واقعی خود را درک کنند تا در آنچه نمیدانند و سودی برایشان ندارد، مورد غفلت قرار نگیرند و فریبکاری دشمنان و توطئه های آنها را بشناسند یا دستکم در دام اهداف مغرضانه و منحرفانه آنها قرار نگیرند.
ه: بر فرزندان دو شهید صدر که رحمت خدا بر آن دو باد، لازم است که بدانند که دوستی آن دو شهید، اگر با ایمان به روش آن دو در عمل صالح و با پیروی واقعی از اهداف آن دو همراه نباشد، کافی نخواهد بود و بدانند که تنها ادعا یا نسبت خویشاوندی به آن دو شهید کفایت نمیکند و هر کس تلاش کند به نام آن دو شهید، بین فرزندان امت و مذهب تفرقه بیاندازد یا به نام آن دو رهبری را بر عهده گیرد در حالی که فاقد درجه اجتهاد و دیگر شرایط قید شده در رهبری شرعی است، در واقع او صدری نخواهد بود هرچند چنین ادعای کند یا نسبتی داشته باشد.
و: همه مومنان را به حمایت از الحشد الشعبی مقدس سفارش میکنم و همه باید از آن بهعنوان نیرویی مستقل که در دیگر نیروها وارد نشده است، حمایت و آن را تایید کنند زیرا همانگونه که بارها تاکید کردهام، کنار دیگر نیروهای مسلح عراقی، قلعه محکم و دست توانا برای کسانی است که در پی امنیت و منافع مردم کشور عراقند.
ز: باید بعثی های جنایتکار و فاسد و مزدوران را از مناصب و مسئولیتها در کشور دور کرد و به هیچ وجه نباید قدرت در اختیار آنان قرار بگیرد زیرا آنها خیر شما را نمیخواهند و به هیچ چیز جز منافع حزبی و خدمت به اربابان استعمارگر و صهیونیست و پیروان آنها، نمیاندیشند.
مقتدی صدر اعلام کرد برای همیشه از دنیای سیاست کنار میرود
سید مقتدی الصدر، رهبر جریان صدر عراق امروز (دوشنبه) پس از بیانیه مهم آیتالله سید کاظم حائری، اعلام کرد که هیچ زمانی ادعای رهبری و مرجعیت نداشته و برای همیشه از فعالیتهای سیاسی کنارهگیری میکند.
در بیانیه مقتدی الصدر آمده است: «بسیاری از جمله آقای حائری فکر میکنند که این رهبری به لطف یا دستور آنان به دست آمده است در حالی که این به لطف خداوند و فیض پدرمان بوده است.» وی تأکید کرد که «نجف اشرف مقر اصلی مرجعیت دینی بوده و هست» و افزود که هرگز ادعای عصمت یا اجتهاد یا حتی رهبری نکرده و صرفا خود را «امرکننده به معروف و نهی کننده از منکر» میداند و هدفی جز «اصلاح اعوجاجی که عامل اصلی آن نیروهای سیاسی شیعه بودهاند» ندارد و میخواسته آنان را «به ملتشان نزدیک کند.»
صدر افزود: «با اینکه میدانم کنارهگیری آیت الله حائری و صدور این بیانیه به اراده شخصی وی نبوده، اما من نیز اعلام میکنم که دیگر در امور سیاسی دخالت نخواهم کرد و از اکنون به طور کامل از عرصه کنارهگیری میکنم و همه دفاتر وابسته به خود جز مرقد و موزه و مؤسسه میراث خاندان صدر را مسدود میکنم.» وی افزوده که همگان را از تعهداتشان معاف کرده و «اگر فوت کردم یا کشته شدم برای من فاتحه بخوانید.»
انتقاد آیتالله حائری از اقدامات مقتدی الصدر در ماهها و هفتههای اخیر پس از آن است که روز گذشته نیز سید «رشید الحسینی» از روحانیون نزدیک به مرجع عالیقدر شیعیان در نجف اشرف، در پاسخ به سوالی از جانب مردم، به این موضوع که حامیان جریان صدر، اعتراضات و تظاهراتهای اخیر علیه پارلمان و دستگاه قضایی کشور را «انقلاب» علیه فساد توصیف میکنند، واکنش نشان داد و گفت: «هر اقدام انقلابی باید با هدایت امام معصوم(ع) در زمان ظهور یا مرجع عالیقدر در زمان غیبت، صورت گیرد. ما باید مشروعیت خود را از مرجعیت بگیریم...» این سخنان وی با حمله شدید حامیان مقتدی صدر در شبکههای اجتماعی مواجه شد.
جریان صدر عراق از بیش از یک ماه گذشته به دلیل اختلافات سیاسی، طرفدارانش را به تظاهرات وا داشته و آنان با اشغال ساختمان پارلمان روند سیاسی کشور را تعطیل و تشکیل دولت جدید را به تاخیر انداختهاند. همزمان حامیان صدر در محوطه شورای عالی قضایی عراق به عنوان مهمترین نهاد قضایی این کشور نیز تحصن کرده و موجب تعطیلی تمامی نهادهای قضایی در عراق شدهاند.
«محمد صالح العراقی» چهره نزدیک به سید مقتدی الصدر نیز با حمایت از تجمع اخیر آشوبگران حامی صدر در مقابل ساختمان شورای عالی قضایی و ادعای «انقلاب مردم عراق بر فساد»، چهارشنبه پیش تهدید کرد که اگر مردم این کشور بخواهند، انقلاب ادامه مییابد افزود: «اگر مردم تصمیم به ادامه انقلاب و تضعیف و نابودی مفسدان داشته باشند، گام ناگهانی دیگری برمیداریم که فکرش را هم نمیکنند.»
سردرگمی آشوبگران حامی جریان صدر در منطقه سبز عراق + فیلم
ورود حامیان جریان صدر به کاخ ریاستجمهوری عراق
پس از اعلام کنارهگیری مقتدی صدر از تمامی فعالیتهای سیاسی، آشوبگران حامی وی که در منطقه سبز و اطراف پارلمان تحصن کردهاند، دچار نوعی سردرگمی شدهاند. به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، سید مقتدی صدر رهبر جریان صدر عراق بعد از ظهر امروز (دوشنبه) مدعی شد که از تمامی فعالیتهای سیاسی کنارهگیری میکند. در پی صدور بیانیه وی آشوبگران حامی جریان صدر در منطقه سبز دچار آشفتگی شده و برخی نیز اقدام به حمله به برخی ساختمانهای دولتی کردهاند.
در این میان تعداد زیادی از آنها به سمت کاخ ریاستجمهوری به راه افتادهاند و سعی دارند موانع و بلوکهای سیمانی را کنار بزنند، جایی که رئیسجمهور میزبان نخستوزیر، رئیس پارلمان و رئیس شورای عالی قضایی است تا درباره چگونگی برون رفت از بحران سیاسی گفتوگو کنند. در همین حال کمیته نظارت بر تظاهرات و تحصنها در جریان صدر اعلام کرد که به کار خود پایان داده و تمامی فعالیتهایش را به حالت تعلیق درآورده است.
حامیان جریان صدر نیز در منطقه سبز در دستههای پراکنده در خیابانهای مختلف این منطقه به راه افتاده و برخی در حمایت از مقتدی صدر شعار میدهند و برخی نیز تلاش دارند وارد ساختمانهای دولتی و حاکمیتی شوند. بر روی پل «المعلق» نیز نیروهای ویژه مستقر شدهاند تا مانع ورود دیگر حامیان صدر به منطقه سبز شوند، همزمان تمامی درهای منطقه سبز نیز بسته شده و تعداد زیادی از نیروهای امنیتی مقابل آنها مستقر شدهاند.
رسانههای عراقی نوشتهاند که پل الجمهوری نیز به طور کامل مسدود شده و نیروهای امنیتی اجازه عبور خودرو و افراد را نمیدهند. تعداد زیادی از نیروهای امنیتی نیز از مناطق مختلف بغداد به سمت منطقه سبز گسیل شدهاند. از سوی دیگر در حالی که تمامی صفحات مربوط به مقتدی صدر و جریان صدر از جمله حساب کاربری دفتر «شهید صدر» در شبکههای اجتماعی بسته شده است، برخی کاربران خود را به جای این صفحات جا زده و اقدام به تهییج فضا میکنند و از حامیان جریان صدر میخواهند تا به سمت منطقه سبز حرکت کنند.
جریان صدر بغداد را ناآرام کرد؛ منع آمدوشد در سراسر عراق
پس از اینکه رهبر جریان صدر اعلام کرد که از سیاست کنارهگیری میکند، آشوبگران حامی این جریان، چند ساختمان دولتی در منطقه سبز را اشغال کردند. به گزارش خبرگزاری فارس، عراق ده ماه پس از انتخابات پارلمانی و تشکیل نشدن دولت به دلیل اختلافات سیاسی، امروز شاهد حوادث امنیتی بود.
طرفداران جریان صدر هم که چند هفته است در داخل منطقه سبز تحصن کردهاند، بلافاصله پس از انتشار بیانیه مقتدی، پراکنده شدند و چند مرکز دولتی را اشغال کردند. همزمان خبرها حاکی از خروج کارمندان سفارت آمریکا از منطقه سبز، از طریق بالگرد، بود. حامیان صدر نیز به سمت کاخ ریاست جمهوری یورش بردند و وارد آن شدند.
رئیس جمهور عراق خواستار خویشتنداری و ممانعت از تنش شد
رئیس جمهور عراق در بیانیهای با اشاره به شرایط دشوار کشور، همگان را به پایبندی به آرامسازی، خویشتنداری و ممانعت از تنش فراخواند.
درخواست نخست وزیر عراق از مقتدی صدر
نخست وزیر عراق در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «من برای درخواست سید مقتدی صدر به منظور توقف خشونت ارزش قائل هستم، همانطور که برای دعوت حاج هادی العامری و همه کسانی که در آرامش و جلوگیری از خشونت بیشتر نقش داشتند، ارزش قائلم. من از همه میخواهم که مسئولیت ملی حفظ خون عراقیها را بر عهده بگیرند.»
همچنین دفتر نخست وزیری عراق از مقتدی صدر خواست تا تجمعکنندگان را به خروج از این ساختمانها که عمدتا در منطقه سبز بغداد قرار دارند، دعوت کند. در بیانیه رسمی دفتر نخست وزیری عراق که عصر روز دوشنبه منتشر شده، آمده است که حمله به منطقه سبز و ورود غیر قانونی به نهادهای دولتی، پیامدهای ناشی از بروز و ادامه اختلافات سیاسی را نشان میدهد.
در این بیانیه آمده است: از مقتدی صدر که همواره حامی حکومت و مدافع اقتدار آن و احترام به نیروهای امنیتی بوده است، میخواهیم که برای دعوت تظاهراتکنندگان برای خروج از ساختمانهای دولتی کمک کند. الکاظمی تأکید کرد که تعرض معترضان به نهادهای دولتی اقدامی محکوم و خارج از چارچوبهای قانونی است.
وی در پایان بیانیه خود خواستار همکاری با نیروهای امنیتی و خویشتنداری همگان و خروج فوری معترضان از منطقه سبز بغداد شد. ظهر روز دوشنبه مقتدی صدر با انتشار بیانیهای اعلام کرد که از دنیای سیاست خداحافظی کرده است و همه دفاتر وابسته به خود جز مرقد و موزه و مؤسسه میراث خاندان صدر را مسدود میکند. دفتر مقتدی صدر نیز با انتشار بیانیه ای از هواداران خود خواست به هیچ وجه در امور سیاسی دخالت نکرده و هیچ شعار یا سخنی را به نام جریان صدر به زبان نیاورند. در پی صدور این بیانیه، منطقه سبز عراق شاهد افزایش تنش و تحرکات هواداران مقتدی صدر و تشدید تدابیر امنیتی شده است.
ارتش عراق خواستار خروج حامیان صدر شد
این اغتشاشات باعث شد که ستاد عملیات مشترک عراق جلسه فوری برگزار کند و از حامیان صدر بخواهد که از منطقه سبز خارج شوند؛ هر چند این افراد، گوششان به این این بیانیه بدهکار نبود و کار به جایی رسید که نیروهای ضد شورش با استفاده از گازهای اشکآور سعی کردند آشوبگران را متفرق کنند. نیروهای عراقی همچنین برای این منظور، تجهیزات نظامی به سمت منطقه سبز اعزام کردند.واکنش فراکسیون نوری المالکی به آشوبگری حامیان صدر؛ عاملان فتنه بازداشت شوند
فراکسیون پارلمانی دولة القانون به شدت از آشوبگری حامیان رهبر جریان صدر انتقاد و تأکید کرد که عاملان این فتنه باید مجازات شوند.مرزهای زمینی ایران و عراق بسته شد/ زوار از تردد در داخل عراق بپرهیزند
در پی بروز ناآرامیها در عراق، سفارت ایران در بغداد از زوار ایرانی خواست که از هرگونه سفر و تردد به بغداد، کاظمین و سامرا خودداری کنند و از سوی دیگر مرزهای زمینی ایران و عراق بسته و پروازها از تهران به بغداد هم متوقف شد.چارچوب هماهنگی: همه نهادها برای دفع فتنه دست به کار شوند
کمیته هماهنگی شیعیان موسوم به چارچوب هماهنگی تأکید کرد که جریان صدر باید به میز گفتوگو بازگردد.الفیاض: از فرآیند سیاسی حمایت میکنیم/عراق به دوران دیکتاتوری باز نمیگردد
رئیس سازمان الحشد الشعبی تأکید کرد که این سازمان با ملت عراق عهد میبندد که فرآیند سیاسی را از طریق نهادهای قانونی، حفظ کند.
شنیده شدن صدای چند انفجار در منطقه سبز بغداد
منابع خبری از شنیده شدن صدای چند انفجار در منطقه سبز عراق خبر میدهند.مقتدی صدر تا توقف خشونت و درگیریها اعتصاب غذا کرد
رهبر جریان صدر شامگاه دوشنبه خبر داد که تا توقف خشونت و درگیریها اعتصاب غذا میکند.امیرعبداللهیان پیگیر وضعیت زائران ایرانی در عراق شد
وزیر امور خارجه در تماس تلفنی با سفیر ایران در بغداد پیگیر سلامت و امنیت زائران ایرانی در عراق شد.درخواست «هادی العامری» برای توقف درگیریها در بغداد
رئیس ائتلاف الفتح با فراخواندن همگان به آرامش، از همه طرفها خواست که استفاده از سلاحهای گرم و تیراندازی را متوقف کنند.تداوم درگیریهای مسلحانه در بغداد؛ آژیرهای هشدار در سفارت آمریکا به صدا درآمد
رسانههای عراقی بامداد سهشنبه از وقوع تیراندازیهای مجدد و شنیدهشدن صدای چند انفجار در منطقه سبز واقع در مرکز بغداد خبر میدهند.حمله اغتشاشگران عراقی به اماکن گروههای مقاومت+ فیلم
رسانههای عراقی با انتشار تصاویری نوشتند که مقرهای متعلق به برخی گروههای مقاومت هدف حملات اغتشاشگران و آشوبطلبان حامی جریان صدر قرار گرفتند.درگیر شدن اعضای «سرایا السلام» با نیروهای امنیتی عراقی
بارزانی خواستار خویشتنداری همه طرفها و گفتوگو ملی شد
ابراز نگرانی کشورهای خارجی از ناآرامیها در عراق
برخورد راکتهای کاتیوشا به منطقه سبز؛ پدافند سفارت آمریکا فعال شد
افزایش تلفات در درگیریهای بغداد؛ سراسر عراق روز سهشنبه تعطیل شد
الجزیره خبر داد؛ مذاکرات برای پایان درگیریها در بغداد
گزارشی از تحولات سیاسی عراق
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ نخست وزیر عراق پس از دو روز بحران سیاسی امنیتی در بغداد سکوت خود را شکست و در نطقی تلویزیونی با اعلام هشدار خطر فتنه، تمامی گروههای سیاسی را به خویشتن داری و گفتگوی مستقیم فرا خواند. همزمان گروههای مردمی هم خودشان را برای تظاهراتی گسترده در محکومیت به هرج و مرج کشاندن اوضاع سیاسی در این کشور اماده میکنند.
دوری از سیاست برای هفتمین بار!
تنها از همین یک پیشینه، حداقل دو نکته برداشت می شود: ما شاهد نقش آفرینی و بازیگریِ یک شخصیت ویژه، از نمط شخصیت هایِ غیر روتینیِ جهان سیاست هستیم که کلیدواژه های خاص و روش های بازی خاص خود را دارند و تحلیل بازی آنها با تعاریف عادی و مرسوم سیاسی، به اشتباه در حوزه شناختی، و در نتیجه، اشتباه در تعامل مناسب با شرایط منجر می شود.
کنارهگیری از سیاست، نه یک تصمیم برای اجرا که یک روش و تاکتیک ویژه سیاسی، برای تمهید مقدماتِ افزون تر، و ادامه سیاست ورزیِ قدرتمندانه تر بوده و در چارچوب تاکتیکِ "فشار از پایین و چانه زنی در بالا" هم قابل تفسیر است. امری که با ورود فوری و سازمان یافته فعالان جریان صدری و تشکیلات وابسته به مقتدا، بلافاصله پس از هفتمین اعلام کناره گیری او از سیاست به عرصه سازماندهی آشوب، به روشنی خودنمایی کرد و آفتاب آمد، دلیل آفتاب.
دامن زدن به تشنج
از منارههاى مساجد شهرک صدر ندای «حی علی الجهاد» بلند شده
لحظه به لحظه بر تعداد نیروهای مسلح سرایا السلام وابسته به جریان صدر در منطقه سبز بغداد افزوده میشود
طرفداران مقتدی صدر با آرپیجی به سمت نیروهای امنیتی شلیک میکنند و میگویند: یا مقتدی!
شنا کردن هواداران صدر در قصر جمهوری وسط درگیری ها
استفاده نیروهای "سرایا السلام" از سلاح سنگین در درگیری با نیروهای امنیتی!
به گزارش خبرگزاری اسپوتینک، شماری از نیروهای سرایا السلام وابسته به مقتدی صدر در درگیری با نیروهای امنیتی از سلاح سنگین استفاده کردند.
اوضاع شب گذشته در بغداد
شهر مقدس کاظمین عراق خالی از زائر شد
کانال تلگرامی صابرین نیوز با انتشار ویدئویی نوشت: برای نخستین بار به سبب اوضاع امنیتی، شهر مقدس کاظمین خالی از زائر شد.
واکنش کاربران فضای مجازی
بالا گرفتن بحران در کشور همسایه/ چرا صدر عراق را به آشوب کشاند؟
قاسم محبعلی کارشناس مسائل خاورمیانه در این رابطه با اینکه آیا این وضعیت قابل پیش بینی بود به خبرآنلاین گفت: قبل از انتخابات واضح بود که هیچ گروهی اکثریت لازم را برای تشکیل دولت در عراق ندارد و جریان صدر هم که بیشترین کرسی را بدست آورده است نیاز داشت با گروههای دیگر ائتلاف کند، از این رو این موضوع و مسائل خاص عراق، وضعیت پیچیده ای را شکل داده بود.
به همین جهت در بین احتمالات می شد این مورد را نیز مدنظر قرار داد که اگر توافقی پیرامون یک دولت موقت سیاسی برای رسیدن به انتخابات جدید حاصل نشود یا تفاهمی بین گروههای شیعه بوجود نیاید، بحران عراق اوج و شدت بگیرد. با این همه شخصیت مقتدی صدر شخصیت غیر قابل پیش بینی است و او از گذشته و در جریان تحولات مختلف نشان داده است که از منطق خاصی پیروی نمی کند و در این موضوع هم نمی توان منطق مشخصی برای رفتار او بیان کرد.
محبعلی در پاسخ به این سوال که آیا اعلام خروج از سیاست توسط صدر با هدف خاصی انجام شده است، گفت: تحلیل ها بیشتر بر این محور هست که مقتدی صدر به دنبال بدست گرفتن قدرت است. این را باید در نظر گرفت که عراق هم هنوز در یک وضعیت سیاسی با معیارهای دولت های مدرن نیست. گروهها بر اساس معیارهای خانوادگی یا قومی و قبیله ای چه در بین شیعیان و چه سنی ها و کردها عمل می کنند و شخصیت ها نیز به شکل خانوادگی نقش ایفا می کنند.
گروههایی هستند که به دلایل مختلف از وضعیت فعلی ناراضی هستند. گروههای قوم گرا یا برخی شیعیان با مداخلات خارجی یا حتی نقش آفرینی ایران در عراق ناراضی هستند. عراق همیشه کشوری بوده است که محل بازی بازیگران خارجی بوده است. از این رو رفتارها بر اساس رسیدن به هدفی برای آرامش عراق شکل نمی گیرد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه در پاسخ به این سوال که آیا صدر تحت تاثیر گروهی خاص است یا تنها به دنبال به هم ریختن بازی گروههای دیگر است گفت: مقتدی صدر بر موج عرب گرایی و قوم گرایی و استقلال عراق سوار شده و بالا آمد و افکار عمومی عراق هم بعد از حضور نظامی امریکا از مداخلات خارجی سرخورده بوده و هستند. صدر به شکل غیر مستقیم تحت تاثیر طرفداران چینن موضوعاتی هست و کشورهایی مانند کشورهای عرب خلیج فارس یا جریان های بعثی عراق روی او تاثیر دارند. جریانهای بعثی با اینکه تحت عنوان بعث فعالیت نمی کنند ولی این جریان هنوز در عراق وجود دارد و از این روند استقبال می کنند.
اقتدای «مقتدی» به مرجعیت، ندای اتحاد شیعی به برکت اربعین حسینی(ع)
عراق دچار تحولات فراوانی شد تا امروز به ثباتی نسبی رسید؛ ثباتی که گویا عدهای چشم دیدن آن را ندارند. اواسط دوشنبه آیتالله سید کاظم حائری از مراجع بزرگ تقلید شیعیان که به توصیه شهید محمد صدر پس از ایشان زعامت مقلدان ایشان را به عهده داشت، به علت کهولت سن و عدم توانایی در رتق و فتق امور مقلدان، شیعیان مقلد خود را به تبعیت از آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی فراخواند و به نوعی به طرفداران جریان صدر توصیه کرد هر کس تلاش کند به نام آن دو شهید صدر (شهید محمد صدر و شهید سیدمحمدباقر صدر) بین فرزندان امت و مذهب تفرقه بیاندازد یا به نام آن دو رهبری را بر عهده گیرد در حالی که فاقد درجه اجتهاد و دیگر شرایط قید شده در رهبری شرعی است، در واقع صدری نخواهد بود هرچند چنین ادعای کند یا نسبتی داشته باشد.
این اعلام موضع علنی از سوی آیتالله حائری و هدایت شیعیان مقلد ایشان به سوی وحدت و نه تفرقه، باعث واکنش تند مقتدی صدر پسر شهید محمد صدر و اعلان کناره گیری او از سیاست برای بار چندم شد که سالهای سال است پس از شهادت پدر هنوز هم به دنبال جانشینی و موروثی کردن مرجعیت، حداقل برای خود است. به دنبال این واکنش طرفداران جریان صدر به خیابانها ریختند و با حمله به مقر احزاب گوناگون در شهرهای مختلف عراق وضعیت شهرهای این کشور را مختل کردند.
به گفته حسن لاسجردی، کارشناس مسائل منطقه مقتدی صدر پیش از این نیز چندین بار از صحنه سیاسی عراق خداحافظی کرده بود اما این حرکات یه دلیل شخصیت بی ثبات مقتدی صدر خیلی قابل توجه نیست. این کارشناس مسائل منطقه معتقد است که کنارهگیری های سریالی مقتدی صدر صرفا به دلیل امتیاز گیری از رقبا یا همان جریانات سیاسی عراق و مانوری سیاسی است.
اما همانطور که اندکی به آن اشاره شد، ریشه واقعی وقوع این منازعات سیاسی که گاه و بیگاه نیز به کف خیابان های عراق نیز کشیده میشوند از کجا سرچشمه میگیرد؟ همه چیز به خود مقتدی صدر بازمیگردد؛ غیرقابل پیشبینی اما با برنامه، صفاتی است که دوست و دشمن مقتدی صدر رهبر جریان صدر عراق در آن اتفاق نظر دارند؛ مقتدی معمای پیچیده ای که در عین حال ساده بازی میکند اما هیچوقت نمیتوانی حرکت بعدی او را در شطرنج سیاست پیشبینی کنی!
او در زمین بازی سیاست عراق روزی در اردوگاه کمونیست ها چادر میزند و ائتلاف سائرون را برای شرکت در انتخابات پارلمان تشکیل میدهد و روزی دیگر در ابتدا با ائتلاف چارچوب هماهنگی شیعیان ( إطار التنسیقی ) همراهی میکند اما به میانه بازی که میرسی میبینی با جریان اهل سنت و احزاب کرد عراق بر سر یک میز نشسته تا گزینه نخست وزیری خود را درست در نقطه مقابل چارچوب هماهنگی عراق علم کند.
کاملا غیرقابل پیشبینی!
اما چرا پارلمان عراق و اینکه نخست وزیری عراق دست چه جریانی باشد، امروز و تا این اندازه برای مقتدی صدر با اهمیت شده است؟ پس از سرنگونی صدام قانون اساسی جدیدی در عراق شکل گرفت که بر اساس مواد آن تنها انتخاباتی که در این کشور برگزار خواهد شد انتخابات پارلمانی است و از دل این انتخابات است که رئیس پارلمان، رئیس جمهور، نخست وزیر و حتی برخی فرماندهان ارشد نظامی ارتش عراق انتخاب میشوند.
در حقیقت میتوان گفت آنکه اکثریت پارلمان را داشته باشد حاکم مطلق عراق است. صدری ها این بار هم درکنار سایر جریانات سیاسی عراق از شیعیان، احزاب اهل سنت، کردهای ساکن شمال عراق و مابقی احزاب سیاسی این کشور با شعارهای مردمی و ضد فساد در انتخابات پارلمانی شرکت کردند و نمایندگان آن توانستند به عنوان جریان غالب به اکثر صندلی های پارلمان تکیه بزنند.
بر اساس نتایج نهایی انتخابات، فراکسیون الصدریه، با ۷۳ کرسی در رتبه اول، ائتلاف «تقدم» (بزرگترین ائتلاف اهل سنت به رهبری محمد الحلبوسی، خمیس الخنجر و سلیم الجبوری) با ۳۷ کرسی در رتبه دوم، ائتلاف «دولة القانون» به رهبری نوری المالکی با ۳۳ کرسی در رتبه سوم، حزب دموکرات کردستان عراق با ۳۱ کرسی در رتبه چهارم، ائتلاف کردستان و ائتلاف الفتح به رهبری هادی العامری با ۱۷ کرسی در رتبه بعدی قرار گرفتند.
علت موفقیت جریان صدر علاوه بر سر دادن شعارهای مردمی و ضد فساد این بود که اتاق فکر این جریان با برنامه ریزی مناسب در هر حوزه انتخاباتی تنها یک نفر را برای نمایندگی پارلمان معرفی کردند و این درحالی بود که سایر جریانات به خصوص ائتلاف چارچوب هماهنگی شیعیان دو یا چند نفر را به عنوان نمایندگان جریان خود معرفی میکردند که این امر باعث تقسیم آرا میشد تا نهایتا این نماینده جریان صدر باشد که آرای اکثریت را نصیب خود کند و در جایگاه نفر اول هر حوزه انتخاباتی به پارلمان راه یابد.
اما این تمام ماجرا نبود و تازه جنگ جدید برای انتخاب نخست وزیر عراق شروع شده بود. شعارهای مردمی و ضدفساد جریان صدر به همراه تمرکز بر انتخاب یک نفر در هر حوزه انتخاباتی از عوامل اصلی موفقیت مقتدی در انتخابات پارلمانی عراق بودند.
به طور سنتی و طبق آنچه در قانون اساسی عراق که پس از سقوط صدام نوشته شده، پست ریاست پارلمان به اهل سنت، ریاست جمهوری به کردها و نخست وزیری به شیعیان خواهد رسید. مقتدی صدر که تا پیش از اعلام نتایج انتخابات عراق در جلسات سایر گروهای شیعه مثل ائتلاف فتح یا دولت قانون در قالب چارچوب هماهنگی شرکت میکرد به پشتوانه این آرا دچار غرور شده و ضمن دستور به نماینده خود برای عدم شرکت در جلسات با بارزانی(احزاب کرد) و الحلبوسی (اهل سنت) ائتلاف میکند و گزینه نخست وزیری خود را ارائه میدهد.
این حرکت اما به مذاق چارچوب هماهنگی خوش نمی آید و آنها در ابتدا از مقتدی میخواهند مثل گذشته که شیعیان به همراهی هم بر سر یک گزینه مشترک برای نخست وزیری به اتفاق نظر می رسیدند این بار هم همانگونه شود و دولتی توافقی تشکیل شود نه دولت اکثریت.
اما مقتدی که آرای خود را به نسبت هر کدام از احزاب شیعه داخل چارچوب هماهنگی بالاتر میدید این خواسته چارچوب را رد کرد و به نمایندگان خود آماده باش برای استعفا داد. در مقابل نیز چارچوب هماهنگی با فراخواندن نمایندگان خود مانع از تشکیل جلسات شد و به مقتدی این پیام را رساند که درست است، تعداد نمایندگان فراکسیون صدر در پارلمان عراق از یکایک احزاب شیعه بیشتر است اما تعداد مجموع نمایندگان چارچوب هماهنگی به بیش از ۹۰ نماینده میرسد که از ۷۳ عدد صدریها بالاتر است.
نماینده جریان صدر که پیش از انتخابات و پیروزی این جریان در جلسات چارچوب هماهنگی شرکت میکرد، پس از اعلان نتایج و به دستور شخص مقتدی از شرکت در این جلسات محروم شد. کشمکش ها میان صدر و چارچوب ادامه داشت تا اینکه همانطور که اشاره شد به دستور مقتدی تمام ۷۳ نماینده پارلمان عراق استعفا دادند و این استعفا پذیرفته شد.
اما مقتدی با همه زرنگی خود، اینجای داستان را نخوانده بود چراکه بر اساس قانون اساسی عراق جای این نمایندگان مستعفی جریان صدر را نفر دوم هر حوزه انتخاباتی پر میکند که در این انتخابات نفرات چارچوب هماهنگی به جای نمایندگان صدر به پارلمان آمدند تا به همراه نمایندگان مستقل همراه چارچوب به تعداد حدود ۱۴۰ نماینده برسد. این تعدادِ نمایندهِ مقابل جریان صدر وقتی مهم میشود که بدانیم پارلمان عراق برای تشکیل اولین جلسه خود و انتخاب رئیس جمهور و سپس نخست وزیر، به شرکت دو سوم نمایندگان خود یعنی ۲۲۰ نفر از مجموع ۳۱۹ نماینده نیاز دارد که با این اوصاف تنها حدود ۱۸۰ نماینده برای شروع جلسات حاضرند که کافی نیست.
محمدباقر حکیم کارشناس مسائل عراق در این رابطه حمایت از الکاظمی نخست وزیر عراق را از اهداف اساسی مقتدی صدر برای کش دادن ماجرای عدم تشکیل دولت در عراق میداند و به همین خاطر است که پس از گذشت حدود ۱۰ ماه از انتخابات عراق هنوز هم مصطفی الکاظمی نخست وزیر مانده و از ادامه شرایط موجود هم راضی است.
آقای نخست وزیر، حتی زمانی که طرفداران مقتدی به پارلمان عراق حمله میکنند و آن را به اشغال در می آوردند از نیرویهای امنیتی عراق برای مداخله استفاده نمی کند چراکه به گفته حسن لاسجردی کارشناس مسائل عراق، ادامه این شرایط به نفع اوست و حتی منتظر است تا گروههیا سیاسی عراق روزی بر روی او و برای نخست وزیری مجدد وی به اتفاق نظر برسند. الکاظمی شاید تنها کسی باشد که از اختلاف میان شیعیان عراق بر سر انتخاب نخست وزیر جدید بیشترین سود را برده باشد، چراکه از مهر پارسال تاکنون ۱۰ ماهی میشود که اضافی بر سازمان و به امید انتخاب مجدد در راس قدرت است.
اما هدف مقتدی صدر از انجام اینگونه حرکات چه بود؟
مقتدی که پیشتر و پس از آنکه نتوانست به تنهایی یا با ائتلاف سهگانهای که به آن اشاره شد، پارلمان تشکیل دهد اعلام کرد از صحنه سیاسی عراق خداحافظی میکند ولی با این وجود با برگزاری نماز جمعه ۸۰ هزار نفری به نوعی اردوکشی خیابانی و اعلان قدرت کرد. او میگوید عراق بایدبه دست عراقی جماعت اداره شود و نه آمریکا و انگلیس و ترکیه و حتی ایران هم نباید در امورات عراق دخالت کنند؛ البته لازم به ذکر است که دخالت ایران کجا و دخالت ترکیه و آمریکا کجا؟
مقتدی هنوز نخواسته یا نتوانسته با این قضیه کنار بیاید که در سالهای اخیر این ایران بود که انبارهای تجهیزات خود را به روی مجاهدان عراقی، نیروهای جبهه مقاومت و ارتش از هم گسیخته عراق گشود و هرآنچه لازم بود از فشنگ و هواپیمای جنگنده برای دوستان عراقی فراهم کرد تا علاوه بر حضور میدانی در صحنه نبرد با داعش که تا بغداد پیش آمده بود، حمایت های لجستیک هم چاشنی این جنس دخالتهایش باشد.
این درحالی است که هماکنون کشوری مثل ترکیه با بمباران مناطق گردشگری و مسکونی شمال عراق و پیش از آن آمریکا نیز با به خاک و خون کشیدن میلیونها عراقی از شیعیان و اهل سنت تا کردها، مزه دخالت واقعی را به طرفداران جریان صدر و مردم عراق چشانده اند.
شاید روحیات شخصی مقتدی است که اجازه نمیدهد میان کمکهای ایران به عراق و دخالت سایر کشورهایی که بانیان وضع موجود در عراق اند تفاوت قائل شود. با تمام این مواضع مقتدی، اما بر اساس برآوردهای برآوردهای نهادهای مرتبط تحولات عراق در داخل ایران، باید گفت که تمام برنامههایی که توسط مقتدی صدر پیاده میشوند، نه به آمریکا، نه به رژیم جعلی اسرائیل، نه عربستان و نه به هیچ کشور دیگری مرتبط نیست.
مقتدی صدر به هیچ جا وابسته نیست گرچه ممکن است کشورها و رژیم های نامبرده از اقدامات او سوء استفاده کنند اما این خود مقتدی است که بازی را جلو میبرد. موضع ایران، آنهم حالا که برای مقامات امنیتی ایران مسجل شده تمام اقدامات مقتدی صرفا محدود به او و اتاق فکر اوست، چیست؟
به گفته حسن لاسجردی، مقتدی می خواهد قدرت اول عراق شود و باقی خاندانهای سیاسی این کشور را ذیل خود تعریف کند که این امر بعید به نظر میرسد. درحال حاضر نیز صدر در عین حال که فعالیت های سیاسی خود را پیگیری می کند در حوزه دینی نیز با وجود اینکه هنوز به مرجعیت نرسیده، مطابق رساله پدر و برادرش برای پاسخ به استفتائات مردم فتوا صادر می کند.
برآوردهای نهادهای مرتبط تحولات عراق در داخل ایران، مقتدی صدر با همه حواشی که دارد، نه دشمن ماست و نه ضد ماست. با تمام این اوصاف اما امروز کوبیدن مقتدی صدر شدیداً ممنوع است و انتساب او به آمریکا و رژیم صهیونیستی در جهت خواست و اهداف دشمنان ایران و عراق است چراکه آنان درپی به رهبری رساندن مقتدی صدر هستند تا در داخل بیت شیعی و درست در نقطه مقابل ایران مرجعی باشد که جلوی ایران بایستد. به طور خلاصه و در یک کلام کشورهای غربی، مقتدی را مهره ای مناسب در جهت اهداف خود می بینند و با سوءاستفاده از برنامههای او به دنبال آنند که حتی یک صدام شیعه از دل مقتدی به منصه ظهور بگذارند.
از سویی دیگر بر پایه برآوردهای نهادهای مرتبط تحولات عراق در داخل کشور چه بسا بعید نیست پس از به قدرت رسیدن مقتدی صدر و تضعیف جایگاه نیروهای جبهه مقاومت در عراق وقتی کار غربی ها با مقتدی تمام شد، همان بلایی را که بر سر شهید محمد صدر (رحمه الله علیه) پدر او آوردند( توسط رژیم بعث شهید شد اما جمهوری اسلامی متهم شد) به سر مقتدی بیاورند و بازهم گناه شهادت یکی دیگر از اعضای خاندان صدر را به گردن جمهوری اسلامی بیاندازند.
پیشبینی ها این است که پس از به قدرت رسیدن مقتدی صدر در عراق و بعد از اینکه کار غرب با او تمام شود، مشابه پدر خود، آیتالله سید محمد صدر (رحمه الله علیه) ترور شود.
با این اوصاف ایران چگونه باید با مقتدی رفتار کند؟
به گفته حسن لاسجردی، «نگاه ایران در قبال عراق برقراری معادله گفتگوهای عراقی - عراقی است و به نظر میرسد تنها نهادی که میتواند در نهایت مشکل عراق را یک بار و برای همیشه حل کند نهاد مرجعیت است و گروههای سیاسی باتوجه به آنچه تاکنون از خود نشان دادهاند در این زمینه خیلی نمیتوانند مثمر ثمر واع شوند»
این بار اما خود مقتدی پیش دستی میکند و پیش از آنکه مرجعیت شیعه بیانیهای در حرمت ریختن خون مسلمین در ماه حرام بدهد، ضمن احترام به تصمیم آیتالله حائری، از مردم عراق عذرخواهی میکند و به معترضان هواخواه خود میگوید تنها کمتر از یک ساعت فرصت عقب نشینی دارند. این عمل صدر بازهم بار دیگر همه را غافلگیر کرد اما به وضوح نشان داد که چرا ایران سیاستی برادرانه را برای مواجهه با مقتدی در پیش گرفته تا کیان شیعه بیش از این دچار خسارات آنهم از جانب خود نشود.
منابع:
فارس
جوان
ایرنا
خبرنگاران جوان
خبرآنلاین
اعتماد آنلاین