خبرگزاری بلومبرگ روز شنبه ۳۰ بهمن از قول دو دیپلمات ارشد گزارش داد که هفته گذشته ناظران بینالمللی هستهای مقادیری اورانیوم را در ایران شناسایی کردهاند که میزان غنای آن در آستانه غنای مورد نیاز برای ساخت یک سلاح هستهای غنیشده است. به گزارش بلومبرگ شناسایی این مقدار اورانیوم بر این خطر تأکید میکند که فعالیتهای اتمی غیرکنترل شده جمهوری اسلامی ایران ممکن است باعث ایجاد یک بحران جدید شود. آژانس بینالمللی انرژی اتمی تلاش دارد تا روشن کند که ایران چگونه توانسته است که اورانیوم غنیشده با خلوص ۸۴ درصد را انباشت کند. برای ساخت بمب هستهای اورانیوم تنها باید ۶ درصد بیشتر از این (۹۰ درصد) غنی شود.
ایران پیش از این به آژانس بین المللی انرژی اتمی، بازوی هستهای سازمان ملل متحد، گفته بود که سانتریفیوژهایش برای غنیسازی اورانیوم تا حدی تغییر یافتهاند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در حال آمادهسازی گزارش سهماهه خود درباره فعالیتهای هستهای ایران و در آستانه نشست شورای حکام در ۶ مارس در وین است. به نوشته بلومبرگ در آن نشست بررسی فعالیتهای هستهای ایران در دستور کار است.
بورل: ایران فورا باید با آژانس بینالمللی انرژی هستهای همکاری کند
همزمان، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز یکشنبه در توئیتی گفت با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران گفت وگو کرده است و «من بار دیگر بر موضع اتحادیه اروپا در مورد رفتار [جمهوری اسلامی] ایران تأکید کردم: توقف نقض حقوق بشر، توقف حمایت از جنگ تجاوزکارانه روسیه و توقف بازداشت غیرموجه شهروندان اتحادیه اروپا.» او نوشته است: «[جمهوری اسلامی] ایران فورا باید با آژانس بینالمللی انرژی هستهای همکاری کند.»کمالوندی: تاکنون اقدام به غنی سازی بالای 60 درصد نکردهایم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در واکنش به خبر پیدا شدن اورانیوم با غنای 84 درصد، با بیان اینکه وجود ذره یا ذرات بالاتر از 60 درصد در فرآیند غنیسازی به معنی تولید با غنای بالای 60 درصد نیست، گفت: "تاکنون مبادرت به غنی سازی بالای 60 درصد نکردهایم". "بهروز کمالوندی" سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران با ذکر این نکته که مطالب منتشر شده در بلومبرگ با هدف سیاه نمایی و تحریف حقایق صورت گرفته است، یادآور شد: "آنچه آژانس با ایران مطرح کرده در خصوص وجود ذره یا ذراتی (particale) از اورانیوم با غنای بالای 60 درصد در محل شیر برداشت محصول از طریق نمونه برداری متداول است".روز یکشنبه خبرگزاری بلومبرگ به نقل از دو دیپلمات بلند پایه مدعی شد بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران هفته گذشته اورانیوم 84 درصد غنیشده را شناسایی کردهاند.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اوایل فوریه گفت که بازرسی غافلگیرانه در تاسیسات هستهای فردو تغییری اعلام نشده در ارتباط بین دو آبشار سانتریفیوژ IR-6 که اورانیوم را تا 60 درصد غنیسازی میکنند را مشخص کرده است. او مدعی شد که ایرانی ها بدون اطلاع قبلی به آژانس، تغییرات قابل توجهی در طراحی کارخانه غنی سازی سوخت ایجاد کردند.
بریتانیا، آلمان، ایالات متحده و فرانسه نگرانی خود را در مورد اطلاعات مندرج در گزارش آژانس ابراز داشتند. در بیانیه مشترک منتشر شده توسط دفاتر مطبوعاتی وزارتخانه های خارجه، نمایندگان آنها تاکید کردند که "تولید اورانیوم غنی شده ایران در تاسیسات فردو خطرات قابل توجهی برای رژیم عدم اشاعه سلاح های هسته ای دارد و با نیازهای غیرنظامی توجیه نمی شود." با این حال بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: "گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره غنیسازی اورانیوم تا 60 درصد در سایت فردو بر اساس اطلاعات قدیمی و قضاوت نادرست یکی از بازرسان آژانس است".
تحلیل
روز یکشنبه وزیر امور خارجه با مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتوگویی تلفنی داشت. آنچه از این گفتوگو به بیرون منتشر شده را باید از دو نگاه مورد ارزیابی قرار داد، یک نگاهی است که حسین امیرعبداللهیان آن را در خلال یک توئیت منتشر کرده و نگاه دوم نیز آن چیزی است که جوزب بورل در توئیتی دیگر به آن اشاره کرده است.تفاوت عمدهای میان دو اظهارنظر هست و به نظر هر یک آنچه را که خواسته و آنچه را که دنبالش بوده به عنوان پیام رسانهای منتشر کرده و حتما هم انتظار دارد که افکار عمومی دیدگاه و نظرات او را بپذیرد. به صورت خلاصه باید گفت آنچه مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مطرح کرده، پر از عصبانیت، نگرانی و نوعی دلهره است که از تک تک کلمات به کار رفته توسط او میتوان این نتیجه را گرفت.
جوزپ بورل، در صفحه توییترش درباره گفتوگوی با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نوشت: با حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران گفتوگو کردم. دوباره موضع اتحادیه اروپا را در قبال رفتار ایران مورد تاکید قرار دادم؛ نقض حقوق بشر را متوقف کند، دست از حمایت از جنگ متجاوزانه روسیه بکشد و بازداشت شهروندان اتحادیه اروپا را متوقف کند. ایران باید فورا با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند.»
این اظهار نظر بورل را در کنار گزارشی که امروز بلومبرگ به نقل از دو دیپلمات بلند پایه مدعی شد که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران هفته گذشته اورانیوم ۸۴ درصد غنیشده را شناسایی کردهاند، بگذارید تا به اصل ماجرا و عصبانیت او در در درخواست از ایران برای همکاری فوری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی پی ببرید. در واقع، بورل خبرهای دیگری هم شنیده است که این شکل عصبانی است.
به هر حال علیرغم فتنهانگیزی اروپایی- امریکایی و عربی – عبری، مشخص است که ایران به هیچ عنوان تسلیم نشده و هیچ یک از درخواستهای غربیها را بر خلاف ادعا و انتظار نوچههای رسانهای آنها نپذیرفته است. نه شهروندان (منظورش همان افسران سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی اروپایی که در ایران بازداشت شدهاند) آزاد شدهاند و نه ایران دست از همکاری با روسیه کشیده است.
از سوی دیگر با نگاهی به توئیت امیرعبداللهیان میتوان گفت که او اصلا صحبتهای بورل را نشنیده است: امشب در گفتگوی تلفنی با جوزپ بورل در خصوص روابط ایران و اتحادیه اروپا، توافق برای رفع تحریمها، همکاری ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تحولات اوکراین بحث و تبادل نظر کردیم. تاکید شد که جمهوری اسلامی ایران نظامی متکی بر مردم است و ۲۲ بهمن بار دیگر آن را اثبات کرد.
معنی این پیام وزیر امور خارجه این است که اظهارنظرها و درخواستهای اروپاییها از ایران هیچ محلی از اعراب ندارد و به نظر توئیت پر از عصبانیت بورل هم ناشی از همین مساله باشد. اینکه امیر عبداللهیان مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را به حضور گسترده مردم در راهپیمایی 22 بهمن حواله کرده، یادآور این نکته بوده که بهتر است زیاد روی تفالههای فراری از ایران سرمایهگذاری نکنید؛ ایران نه دست از جنگ با ناتو در اوکراین میکشد، نه حاضر است افسران بازداشت شده غربی را آزاد کند و نه اروپا در جایگاهی است که بتواند ایران را وادار کند که با آژانس همکاری کند.
مساله غنیسازی اورانیوم تا 84درصد که فعلاً به صورت یک شایعه دیپلماتیک توسط غربیها منتشر شده در واقع یک پیام آشکار برای طرفهای غربی است که فکر میکردند ایران به هیچ عنوان بالای 60درصد نخواهد رفت و اگر جان کربی میگوید که «ایران را پاسخگو خواهیم کرد» کسی را یارای پاسخگو کردن ایران نیست و اروپا و امریکا با هم کوچکتر از آن هستند که به چنین خواستهای برسند. این میزان غنیسازی فقط 6درصد کمتر از خلوص مورد نظر برای ساخت تجهیزات مناسب است.
به هر حال، باید دید بورل به امیرعبداللهیان زنگ زده یا ماجرا بر عکس بوده؛ هر چند در کلیت ماجرا توفیری ایجاد نخواهد کرد. مساله مهم این است که در سایه کنفرانس امنیتی مونیخ غربیها فکر میکردند که میتوانند برای دنیا ببرند و بدوزند اما دیدند که دوران این مسائل گذشته و کشوری مانند ایران مستقلتر از آن است که این جماعت بتوانند برایش تصمیم بگیرند. بورل عصبانی بسیار دیدنی است و از این میزان عصبانیت واقعاً خوشحالم. /جعفری