موشک بالستیک، اسم رمز جدال پرحاشیه اروپا با ایران
روزنامه اعتماد در گزارشی به تنش اخیر میان ایران و چند کشور غربی بر سر ادعای ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه اشاره کرد و نوشت: مقامات آمریکایی در راستای ادعای خود هشدار داده‌اند روابط تهران و مسکو در درگیری اوکراین، به تلاش‌های تهران برای بهبود روابط با غرب پس از انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان رییس‌جمهور آسیب می‌رساند.به ادعای خبرگزاری رویترز، وزارت خارجه اوکراین روز دوشنبه اعلام کرد که کاردار سفارت ایران را احضار کرده تا درباره آنچه این نهاد «عواقب ویرانگر و جبران‌ناپذیر» برای روابط دوجانبه مدعی آن است، هشدار بدهد. اوکراین مدعی است در صورت تایید گزارش‌ها مبنی بر اینکه تهران موشک‌های بالستیک به روسیه داده است، روابط ایران و اوکراین به شکلی منفی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
در همین رابطه، به گزارش ایرنا، سرتیپ فضل‌الله نوذری، یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، اوایل روز دوشنبه گزارش‌ها در باب ارسال موشک به روسیه را تکذیب کرد و آنها را «جنگ روانی» توصیف کرد. نوذری افزود، ایران از هیچ یک از طرف‌های درگیری اوکراین و روسیه حمایت نمی‌کند. وزارت خارجه ایران نیز این ادعاها را رد کرده و تاکید کرده تهران از زمان آغاز جنگ اوکراین هرگز در درگیری‌های نظامی شرکت نکرده است.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز گفت: همان‌طور که بارها تاکید شده، جمهوری اسلامی ایران با جنگ مخالف است و از راه‌حل سیاسی برای حل اختلافات روسیه و اوکراین و پایان دادن به درگیری‌های نظامی حمایت می‌کند. این درحالی است که لوموند به نقل از پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا مدعی شد اطلاعات ارسال محموله موشک‌های ایران به روسیه «موثق» است.
همزمان نشریه فایننشال تایمز با انتشار گزارشی به نقل از فرماندهی ستاد مشترک ارتش اوکراین مدعی شد که ایران چهارشنبه گذشته ٢٠٠ موشک بالستیکی «فتح۳٦٠» را از طریق دریای خزر به روسیه تحویل داده است. به ادعای اولکساندر سیرسکی، رییس ستاد مشترک ارتش اوکراین، از آغاز حمله روسیه به این کشور، دولت مسکو دست کم ۱۰ هزار موشک و ۱۴ هزار پهپاد رزمی به سمت اوکراین پرتاب کرده که در نتیجه آن شمار بالایی از غیرنظامیان این کشور کشته و زیرساخت‌های آن ویران شده‌اند.
پیشتر سی‌ان‌ان و وال استریت ژورنال به نقل از منابعی ناشناس مدعی شدند که ایران موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد را به روسیه منتقل کرده است، ادعایی که به سرعت و قویا توسط مقام‌های رسمی کشورمان تکذیب شد. با این همه مقامات غربی و اوکراینی در گذشته نیز در باب همکاری‌های نظامی ایران و روسیه ادعا‌هایی را مطرح کرده و با استناد به شواهد ادعایی می‌گویند که تهران تجهیزاتی، چون موشک و پهپاد را دراختیار روس‌ها قرار داده است. پیتر استانو، سخنگوی روابط خارجی اتحادیه اروپا در ایمیلی به خبرگزاری‌ها با طرح ادعایی گفت: ما از اطلاعات موثق ارائه شده از سوی متحدان در مورد تحویل موشک‌های بالستیک ایران به روسیه مطلع هستیم.
استانو همچنین مدعی شد که در صورت تایید این گزارش‌ها، این امر نشان‌دهنده افزایش حمایت ایران از جنگ روسیه علیه اوکراین خواهد بود. استانو افزود، رهبران اتحادیه اروپا قبلا تصریح کرده‌اند به سرعت و در هماهنگی با شرکای بین‌المللی، اقدامات محدودکننده جدید و قابل توجه علیه ایران تعریف کرده و بدین طریق به تهران پاسخ خواهند داد. یکی دیگر از مقامات اروپایی که نخواست نامش فاش شود در گفتگو با لوموند مدعی شد که ایالات‌متحده اطلاعات مربوط به انتقال ادعایی موشک‌های گزارش شده را با متحدان به اشتراک گذاشته و احتمالا به‌زودی آن را علنی خواهد کرد. اما، جان کربی، سخنگوی کاخ سفید در واشنگتن گفت: من نمی‌توانم گزارش‌ها مبنی بر انتقال موشک‌ها را تایید کنم. او مدعی شد که چنین سناریویی اثرات مخربی بر اوکراین و خاورمیانه خواهد داشت.
از سوی دیگر، کرملین روز دوشنبه گزارش‌های رسانه‌ها مبنی بر اینکه ایران موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد به روسیه ارسال کرده است را تکذیب کرد. روزنامه وال استریت ژورنال روز جمعه با استناد به ادعاهای مقامات امریکایی و اروپایی که نام‌شان فاش نشد، مدعی شد که ایرانبه‌رغم هشدار‌های غرب مبنی بر عدم ارایه چنین تسلیحاتی به مسکو، موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد به این کشور تحویل داده است.
سی‌ان‌ان نیز گزارش مشابهی را در همان روز منتشر کرد که در آن شان ساوت، سخنگوی شورای امنیت ملی به کانال خبری مستقر در امریکا گفت که هرگونه انتقال موشک‌های بالستیک ایران به روسیه نشان‌دهنده افزایش حمایت ایران از روسیه در درگیری در اوکراین خواهد بود. دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در یک کنفرانس مطبوعاتی در مسکو به خبرنگاران گفت روسیه به دقت این گزارش‌ها را بررسی کرده است. اما چنین اطلاعاتی درست نیست.
پسکوف با توصیف ایران در مقام شریکی مهم برای روسیه، افزود: همکاری و گفتگو بین دو کشور در همه زمینه‌ها از جمله «حساس‌ترین» موضوعات در حال پیشرفت در روابط تهران و مسکو است. سخنگوی کرملین در ادامه افزود: ایران و روسیه متحدان نزدیکی هستند که در سال‌های اخیر در بحبوحه تنش‌های فزاینده با ایالات‌متحده، روابط دوجانبه را تقویت کرده‌اند.
اوکراین هفته گذشته مدعی شد تعمیق همکاری نظامی تهران و مسکو تهدیدی برای اوکراین، اروپا و خاورمیانه است و از جامعه جهانی خواست تا فشار بر ایران و روسیه را افزایش بدهد. لحن تهدید و هشدار اوکراین روز دوشنبه از سوی فرح دخل‌الله، سخنگوی ناتو تکرار شد. او مدعی شد ائتلاف نظامی غربی از گزارش‌های رسانه‌ها آگاه است، اما درباره دقیق بودن آنها فعلا هیچ اظهارنظری نخواهد کرد. ویدانت باتیل، سخنگوی وزارت خارجه امریکا نیز مدعی شد: همان‌طور که شرکای ما قبلا اعلام کرده‌اند، هرگونه انتقال موشک‌های بالستیک و فناوری مرتبط از سوی ایران به روسیه به منزله تشدید تنش‌ها به شکلی بی‌سابقه است. باتیل در ادامه ادعاهای خود افزود: صراحتاً اعلام کرده بودیم ما برای پیامد‌های بزرگ همکاری تهران و مسکو آماده‌ایم. ایالات‌متحده پیشتر ادعا کرد بود به فرآیند تحویل تسلیحات به مسکو از جانب ایران، پاسخی «شدید» خواهد داد.
مقامات آمریکایی در راستای ادعای خود هشدار داده‌اند روابط تهران و مسکو در درگیری اوکراین، به تلاش‌های تهران برای بهبود روابط با غرب پس از انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان رییس‌جمهور آسیب می‌رساند. مقامات غربی مدعی‌اند مسکو برای رویارویی با تحریم‌های غرب، برای تدارکات تسلیحات به ایران و کره‌شمالی روی آورده است تا بتواند به جنگ در اوکراین ادامه دهد. اوکراین و مقامات غربی نیز بارها مدعی شده‌اند اهدافی در اوکراین تقریبا هر روز توسط روسیه هدف حمله قرار می‌گیرد.
مقامات اوکراینی نیز اخیرا مدعی شده‌اند قطعاتی از موشک‌های کره‌شمالی را در خاک خود پیدا کرده‌اند. تهران بارها تحویل تسلیحات به روسیه برای به‌کار‌گیری در جنگ اوکراین را تکذیب کرده و آنها را ادعا‌هایی بی‌پایه و اساس می‌خواند. گزارش‌های ادعایی تحویل موشک‌های بالستیک ایران به روسیه در حالی رسانه‌ای شده که درگیری در منطقه رو به افزایش است و ناظران معتقدند کرملین بار دیگر حمله به زیرساخت‌های کلیدی اوکراین را در آستانه زمستان افزایش داده است.
این اظهارات درحالی مطرح می‌شود که شرکای غربی کی‌یف و در راس آنها ایالات‌متحده در ماه‌های اخیر کمک‌های تسلیحاتی و مالی بی‌سابقه‌ای را دراختیار اوکراین قرار داده‌اند. مسکو متحدان کی‌یف را به بنزین ریختن بر آتش جنگ در اوکراین به واسطه ارایه سلاح به این بازیگر متهم و تهدید کرده است که به فعل و انفعال آنها پاسخ خواهد داد. برخی ناظران انتظار دارند جنگ با آغاز پاییز از سوی مسکو تشدید شود و به تصرف مناطق بیشتری در خاک اوکراین بینجامد. /اعتماد
ادعای پنتاگون: روسیه موشک‌های ایران را تحویل گرفته، اما استفاده نکرده است
ژنرال پاتریک (پت) رایدر سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) در تداوم ادعاهای واشنگتن مبنی بر ارسال موشک های بالستیک از سوی ایران به روسیه برای بکارگیری در جنگ علیه اوکراین، ادعا کرد که روسیه موشک‌های بالستیک ایرانی تحویل گرفته اما تاکنون از آن استفاده نکرده است.ژنرال پاتریک رایدر سخنگوی وزارت دفاع آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی به خبرنگاران در واشنگتن گفت: ایالات متحده آمریکا تایید می‌کند ایران، محموله‌هایی از موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد فتح ۳۶۰ را به روسیه منتقل کرده است که تاکنون از آن استفاده نکرده است. این مقام ارشد نظامی آمریکا در عین حال مدعی شد که بر اساس برآورد ایالات متحده آمریکا، این موشک‌ها می‌تواند ظرف چند ماه آینده علیه اوکراین به کار گرفته شود.
تکذیب انتقال موشک‌های ایرانی به روسیه
یک منبع آگاه نظامی ادعای مقامات اروپایی مبنی بر ارسال موشک‌های بالستیک ایرانی به روسیه را تکذیب کرد و گفت: این ادعاها از اساس کذب است و هیچ موشکی به روسیه منتقل نشده است. این مقام آگاه نظامی تأکید کرد: طرح ادعاهای کذب در خصوص انتقال تجهیزات نظامی و موشکی صرفاً جنبه جنگ روانی دارد و بی‌پایه و اساس است. رسانه‌های آمریکایی هفته گذشته به نقل از منابع ناشناس گزارش دادند که واشنگتن اعتقاد دارد ایران این نوع سلاح‌ها را برای استفاده در جنگ اوکراین به روسیه ارسال کرده است.سخنگوی دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا نیز روز دوشنبه در پاسخ به سؤالی دراین‌خصوص به خبرنگاران گفت: «ما اطلاعات موثقی از سوی متحدان دریافت کرده‌ایم که حکایت از اقدام ایران در ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه دارد».البته این ادعاها توسط سخنگوی مشاور امنیت ملی کاخ سفید تأیید نشد. جان کربی روز دوشنبه تصریح کرد که نمی‌تواند گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها درباره ارسال موشک از سوی ایران به روسیه را تأیید نکرد. جمهوری اسلامی ایران نیز صریحاً ادعاهای مطرح شده دراین‌خصوص را رد کرده است. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به این گزارش‌ها گفته بود که جمهوری اسلامی ضمن مخالفت با جنگ از راهکار سیاسی برای حل‌وفصل اختلافات روسیه و اوکراین حمایت می‌کند.
ادامه اختلاف نظر در واشنگتن بر سر موشک‌های ارسالی ایران به روسیه
بارها نوشتم که هیچ هماهنگی میان وزارت خارجه امریکا و وزارت جنگ با کاخ سفید و سیا وجود ندارد. سیاست اتهام‌زنی به ایران در ارسال موشک به روسیه را وزارت خارجه و وزارت جنگ امریکا تبلیغ می‌کنند در حالی که سازمان جهنمی سیا و حتی خود کاخ سفید چنین موضوعی را رد می‌کنند. این سطح از اختلافات در واشنگتن نشان می‌دهد که میان مقامات امریکایی اختلاف‌نظر جدی در مورد بسیاری از مسائل مهم و راهبردی وجود دارد.در این میان وزیر خارجه یهودی امریکا که به لندن سفر کرده است، ضمن تداوم سیاست‌های ضدایرانی، در حالی که نشان می‌داد از شکست راهبردی در روسیه عصبانی است، با طرح اتهاماتی بی‌اساس که همگی رد شده است، گفت: «یکی از دلایل تداوم حملات پوتین به اوکراین، حمایت چین است و ما کسانی که ماشین جنگی روسیه را تغذیه می‌کنند، پاسخگو خواهیم کرد.»
وزیر خارجه آمریکا در ادامه، رسماً ایران را به ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین متهم کرد و گفت: «ما به‌صورت آشکار و خصوصی به ایران هشدار داده بودیم که برداشتن این گام یک تشدید خطرناک خواهد بود. روسیه در حال حاضر محموله‌هایی از این موشک‌ها را دریافت کرده است».
این ادعای بلینکن در حالی است که پیشتر «جان کربی» سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید و «ویلیام برنز» رئیس سیا، ادعای رسانه‌های آمریکایی درباره ارسال موشک‌های بالستیک از سوی به روسیه را تایید نکرده بود. اینکه چرا وزیر خارجه و وزیر جنگ در این رابطه اصرار دارند، اما سیا و کاخ سفید آن را رد می‌کنند را باید در داخل رقابت‌ها و اختلاف‌ها در واشنگتن جستجو کرد.
این در حالی است که «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز روز دوشنبه گفت: جای تاسف است که برخی از طرف‌ها که خود بخشی از جنگ و نزاع در بحران اوکراین هستند، با انگیزه‌های سیاسی، اتهاماتی را علیه ایران مطرح می‌کنند. ما در موضوع اوکراین بخشی از جنگ و نزاع نیستیم و و بارها تاکید کرده‌ایم که راهکار سیاسی را بهترین راهکار برای حل این بحران می‌دانیم. /کریم جعفری
