راسخون : بازیهای المپیک درعصر نوین از زمان بازگشایی تا به امروز با اتفاقاتی مواجه بوده که منجر به تحریم، لغو بازیها، مبارزه با تبعیض نژادی، افزایش رشتهها و مرگ در اثر کشتار مونیخ، انفجار بمب و استفاده از مواد نیروزا را به دنبال داشته است.
به گزارش راسخون، به نقل از خبرگزاری مهر، طی 116 سال گذشته یعنی از سال 1896 که اولین دوره بازیهای المپیک نوین در زادگاه المپیک یونانیان یعنی آتن برگزار شد، تاکنون 29 دوره بازیهای تابستانی المپیک برگزار شده است که 18 کشور آمریکایی (آمریکای شمالی)، اروپایی و آسیایی میزبانی آنها را برعهده داشتهاند. (با احتساب سه دوره بازیهای المپیک که میزبانان آنها مشخص بود اما برگزار نشد).
میزبانان 29 دوره گذشته بازیهای المپیک بعضا بیشتر از یک بار و در شهرهای مختلف برگزارکننده این بازیها بودهاند. بازیهای المپیک تابستانی که شمار شرکت کنندگان در آنها به مراتب بیشتر از بازیهای المپیک زمستانی است که پس از گذشت هفت دوره از بازیهای تابستانی (با احتساب یک دوره که برگزار نشد) و از سال 1924 در فرانسه آغاز شد، در طول برگزاری در ادوار مختلف شاهد اتفاقاتی بود که در نوع خود جالب توجه بودهاند.
حتی برخی از ادوار بازیهای المپیک با وجود مشخص بودن میزبان به دلیل جنگ جهانی برگزار نشد یا اینکه برخی از کشورها حضور در برخی از ادوار بازیهای المپیک را بنا به دلایلی تحریم کردند. در طول تاریخ 116 ساله بازیهای تابستانی المپیک رشتههای زیادی به منشور این بازیها گنجانده شدند و در مقابل برخی رشتهها هم کنار رفتند.
در طول برگزاری بازیهای المپیک 18 نفر به دلیل جنگ، انفجار بمب و دوپینگ جان خود را از دست دادند. 18 سال پس از بازگشایی بازیهای المپیک، این بازیها صاحب پرچم شدند اما 6 سال طول کشید تا این پرچم برافراشته شد. همانگونه که مشعل یکی از نمادهای همیشگی المپیک بوده است اما حمل آن از یازدهمین دوره این بازیها آغاز شد. مجموعه این اتفاقات "خواندنیهای المپیک در مهر" را شامل میشود که عبارتند از:
میزبانی 18 کشور در 21 شهر
یونان برگزارکننده اولین دوره بازیهای المپیک تابستانی در عصر نوین بود که سال 1896 و به میزبانی آتن برگزار شد. از آن سال تاکنون آمریکا (چهار میزبانی)، بریتانیا و آلمان (سه میزبانی)، فرانسه و ژاپن (دو میزبانی)، بلژیک، هلند، فنلاند، ایتالیا، مکزیک، کانادا، شوروی، کره جنوبی، اسپانیا، یونان و چین (یک میزبانی) کشورهایی بودهاند که امتیاز برگزاری بازیهای المپیک به آنها داده شده است. (با احتساب سه دوره بازیهایی که برگزار نشد). ضمن اینکه هیچ وقت با پیشنهاد کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی برای میزبانی المپیک موافقت نشد.
در مجموع 21 شهر تا به امروز برگزارکننده بازیهای المپیک بودهاند. در این میان لندن با سه میزبانی بیشتر از دیگر شهرها محل رقابت شرکت کنندگان در المپیک بوده است اگرچه یکی از میزبانیهای این شهر به دلیل لغو کلی بازیها به سرانجام نرسید. ضمن اینکه برخی از شهرها هم به صورت مشترک میزبان المپیک بودهاند.
دیگر اینکه پس از میزبانی کشورهای آمریکایی و اروپایی، ژاپن اولین کشور آسیایی بود که به عنوان میزبان بازیهای المپیک انتخاب شد. قرار بود ژاپنیها سال 1940 به صورت متوالی در ساپورو و توکیو المپیک زمستانی و تابستانی را برگزار کنند اما هر دو بازیها به دلیل جنگ لغو شد. البته 24 سال بعد بالاخره ژاپن موفق شد بازیهای المپیک را برگزار کند. آنها در توکیو هجدهمین دوره این بازیها را برگزار کردند.
المپیک مانع از جنگ نشد
"بارون پیر فردی دو کوبرتن" که به همت وی بازیهای المپیک در عصر نوین بازگشایی شد، امید زیادی داشت که برگزاری این بازیها مانع از جنگ و خونریزی شود اما چنین نشد چون پس از گذشت پنج دوره از بازیهای المپیک، سال 1916 بازیهای المپیک آلمان به دلیل جنگ جهانی اول لغو شد و بعد از آن هم کشورهای پیروز در این جنگ مانع از حضور در کشورهای مغلوب در المپیک آتی شدند. جنگ جهانی دوم هم باعث شد این بازیها طی دو دوره متوالی در سالهای 1940 و 1944 برگزار نشود.
کشتار مونیخ
"کشتار مونیخ" نام واقعهای است که سال 1972 و در جریان بیستمین دوره بازیهای المپیک روی داد. آلمانیها در مونیخ برگزارکننده این دوره از بازیها بودند که طی آن سربازان فلسطینی 11 نفر از اعضای تیم المپیکی رژیم اشغالگر قدس را به گروگان گرفتند. پس از آن و طی یک حمله آزادسازی که البته نافرجام بود 9 ورزشکار، 5 نفر از گروگانان و یک پلیس کشته شدند.
مرگ با انفجار بمب
مرگ دو نفر و زخمی شدن بیش از 100 نفر در اثر انفجار بمب از اتفاقات تاریخی در جریان ادوار بازیهای المپیک بود. این اتفاق سال 1996 به هنگام میزبانی آمریکاییها در آتلانتا روی داد. تئوری های مختلفی در این مورد گفته شده که البته بیشتر آنها از "اریک رابرت رودلف" به بمب گذاری و محکوم شدن وی به بمب گذاری حکایت دارد. به این بهانه از بعد از حملات 11 سپتامبر 2001 تاکنون به منظور جلوگیری از فعالیتهای تروریستی احتمالی، شرایط امنیتی سختی روی بازیهای المپیک اعمال میشود.
بازیهای المپیک در عصر نوین از زمان بازگشایی تاکنون با اتفاقات زیادی مواجه شده است
غیبت، محرومیت و تعلیق
اتحاد جماهیر شوروی تا بازیهای المپیک 1982 هلسینکی در این بازیها شرکت نکرده بود و در مقابل برگزارکننده بازیهای بینالمللی به نام "اسپارتاکاید" بود. این بازیها محل رقابت ورزشکاران وهوادارنی بود که بازیهای المپیک را تحریم کرده یا محروم از حضور در آن بودند.
آفریقای جنوبی هم به دلیل مخالفت با سیاست آپارتاید در این کشور از سال 1946 به مدت 28 سال از این بازیها محروم شده بود. ورزشکاران افغانستان هم از سال 1999 به مدت سه سال در میادین المپیک غیبت داشتند چون حضورشان تعلیق شده بود اما آنها پس از سقوط رژیم طالبان از المپیک دو دوره پیش به این بازیها بازگشتند.
سلامی که به اخراج منجر شد
"اوری براندیژ"، رئیس وقت کمیته بینالمللی المپیک در بازیهای 1968 مکزیک دستور به بازگرداندن دو دونده آمریکایی به کشورشان داد و حتی تهدید کرد که در صورت انجام نشدن اینکار تیم دوومیدانی آمریکا اخراج خواهد شد چون دو دونده متهم یعنی "تامی اسمیت" و "جان کارلوس" پس از پیروزی در رقابتهای 200 متر به نشانه جنبش حمایت از حقوق سیاهان سلام نظامی با مشتهای گره خورده داده بودند.
کشورهایی که المپیک را تحریم کردند
هلند، اسپانیا و سوئیس به دلیل شورش مجارستانیها و کامبوج، مصر، عراق و لبنان کشور به دلیل بحران کانال سوئز بازیهای المپیک 1956 ملبورن را تحریم کردند. گوانا و 21 کشور آفریقایی نیز المپیک 1976 کانادا را تحریم کرده بودند. مسئولان برگزارکننده المپیک 1976 کانادا به جمهوری خلق چین (تایوان) اعلام کردند که نمیتواند با این نام در بازیها شرکت کند. بر همین اساس تایوان تا سال 1984 غایب المپیک بود و پس از آن هم با نام چینتایپه وارد المپیک شد.
المپیک 1980 مسکو تنها با حضور 80 کشور برگزار شد چون این بازیها از سوی ایالت متحده و 64 کشور غربی دیگر تحریم شده بود. المپیک بعدی نیز در غیاب اتحاد جماهیر شوروی و 14 عضو بلوک شرق - به جز رومانی - برگزار شد که مدعی بودند امنیت ورزشکارانشان تامین نیست.
کره شمالی نیز یکی از کشورهای تحریم کننده در طول تاریخ بازیهای المپیک بود. این کشور در المپیک 1988 در اعتراض به اینکه با کره جنوبی میزبان مشترک نیست، حضور در بازیها را تحریم کرد. گروههای طرفدار محیط زیست نیز المپیک پیشین را تحریم کردند چون چینیها بخشی از جنگلهای استوایی در اندونزی را برای این بازیها خریداری کرده بودند.
آتش و مشعل آتشین که یکی از نمادهای بازیهای المپیک است از سنتهای ایرانیان باستان به شمار میرود
پرخوری تاریخی میراسماعیلی!
آرش میراسماعیلی، جودوکار کشورمان در المپیک 2004 آتن به دلیل پرخوری قصدی از مبارزه با "ایهود واکس" اسرائیلی محروم شد چون بیش از حد اضافه وزن پیدا کرده بود.
کمک به پرنده سیاهپوست برای مبارزه با تبعیض نژادی
"لو زلانگ" دوندهای بود که روح ورزشکاری را در المپیک 1936 آلمان به نمایش گذاشت. وی با کمک که به "جسی اونز"، دونده و پرنده سیاه پوست در مسابقه پرش طول، باعث قهرمانی او شد و خود در رده دوم قرار گرفت.
اولین ورزشکار المپیکی که دوپینگ کرد
ورزشکاران از اوایل قرن بیستم به استفاده از مواد نیروزا روی آوردند. "هانس گونار لیلینوال" سوئدی اولین ورزشکار در میان المپیکیها بود که نتیجه آزمایش دوپینگش مثبت اعلام شد و مدال برنز خود را از دست داد. "بن جانسون" دونده دو سرعت کانادایی هم یکی از ورزشکارانی بود که در المپیک 1988 کره جنوبی به دلیل دوپینگ رد صلاحیت شد و این در حالی است که او برنده دوی صد متر شده بود.
استفاده ازمواد نیروزا در المپیک با وجود آنکه از سوی کمیته بینالمللی المپیک منع شده بود، در ادوار مختلف ادامه داشت تا جائیکه سال 1999 آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ به منظور مبارزه جدیتر با این پدیده شوم تاسیس شد.
اولین و آخرین مرگ دوپینگی در المپیک
استفاده از مواد نیروزا در جریان بازیهای المپیک مرگ هم در پی داشت البته فقط برای یکبار؛ این اتفاق برای "کنت انه مارک" دانمارکی در المپیک 1960 ایتالیا رخ داد. این دوچرخه سوار در حین مسابقه به زمین خورد و فوت کرد. استفاده از آمفتامین دلیل مرگ وی عنوان شد.
پرچم المپیک با تاخیر برافراشته شد
هجده سال پس از بازگشایی دوباره المپیک یعنی در سال 1914 این بازیها صاحب پرچم شد اما این پرچم 6 سال پس از تولدش در المپیک 1920 بلژیک برافراشته شد. پرچم المپیک دربرگیرنده معروفترین نماد این بازیها یعنی حلقههای المپیک است. پنج حلقهای که به نشانه اتحاد پنج قاره و به رنگهای قرمز، آبی، سبز، زرد و سیاه روی زمینهای سفید قرار گرفتهاند.
اولین حمل کننده مشعل المپیک
آتش المپیک یا همان مشعل که نماد بازیهاست و نقش مهمی در مراسم افتتاحیه دارد، در اداور مختلف بازیها توسط دوندگان به صورت امدادی حمل میشود. مشعل المپیک در عصر نوین همزمان با المپیک 1928 هلند وارد بازیها شد اما برای نخستین بار در المپیک برلین و توسط "کارل دیم" با حمایت "گوبلز" انجام شد.
افزایش تدریجی رشتههای المپیک
اگر مسابقات قایقرانی در نخستین دوره المپیک نوین به دلیل شرایط نامناسب جوی لغو نمیشدند، این رشته در کنار 9 رشته دیگر برگزار شده در این بازیها یعنی دوومیدانی، دوچرخهسواری، شمشیربازی، ژیمناستیک، وزنه برداری، تیراندازی، شنا و کشتی قرار میگرفت. پس از برگزاری این دوره از بازیها به تدریج رشتههای زیادی به فهرست ورزشهای المپیکی اضافه شدند و در مقابل برخی هم حذف شدند.
بدمینتون و تکواندو از رشتههایی بودند که ابتدا به صورت نمایشی در المپیک اجرا میشدند و برندگان آنها هم از قهرمانان رسمی المپیک محسوب نمیشدند اما در نهایت جزو رشتههای رسمی المپیک شدند. والیبال ساحلی و اسنوبورد از رشتههای جدید اضافه شده به المپیک هستند. در مقابل مسئولان برگزارکننده المپیک برخی رشتههای کم طرفدار یا پرهزینه را از این بازیها کنار گذاشتهاند. آنها تصمیم دارند از امسال بیسبال و سافت بال را از برنامه المپیک خارج کنند. در کل ورزشهایی که تحت نظارت فدراسیونهای بینالمللی هستند و فهرست آن در ماده ۶۴ منشور المپیک آمده است، شامل برنامههای المپیک میشوند.
ترینهای المپیک
طی 116 سال گذشته 29 دوره بازیهای المپیک برگزار شده است. در این میان المپیک 1936 برلین به المپیک هیتلری یا نازیسم معروف شد. المپیک 1984 لس آنجلس با شکوهترین المپیک بود. از نظر هزینه سرانه پرخرج ترین المپیک هم مربوط به بازیهای 1964 توکیو بود. دومین دوره بازیهای المپیک هم که سال 1900 در فرانسه برگزار شد، ضعیفترین بازیها بود.
شما مي توانيد آخرين اخبارايران و جهان رادر"واحداخبارواطلاع رساني راسخون"مشاهده نماييد.
100