توصیه‌های مرتبط با کاهش آلودگی هوا
رشد اقتصادی، صنعتی و جهش در تولید، با اعمال تأثیرات مخربِ ناشی از افزایش مصرف انرژی و ایجاد پسماند، تهدید بزرگی برای محیط زیست، هوای پاک و در نتیجه سلامت انسان ها محسوب می شوند. با وجود اینکه در دنیای پیچیده امروز- به دلیل حضور مواد شیمیایی خطرناک و آلاینده در هر آنچه روزانه می خریم یا مصرف می کنیم، زباله‌های الکترونیکی و افزایش قابل توجه خودرو ها- تصور کاهش انواع آلودگی، امری غیر ممکن به نظر می رسد؛ اما باید باور داشته باشیم موارد زیادی وجود دارد که می توانیم برای کاهش تأثیر خود بر محیط زیست انجام دهیم. در ادامه این مطلب 10 توصیه ساده اما کاربردی شرح داده می‌شود..png "10 توصیه اثربخش برای جلوگیری از افزایش آلودگی حاصل از افزایش مصرف انرژی در سال جهش تولید")
کیفیت هوا با همه چیز، از آسم در کودکان گرفته، تا گرم شدن کره زمین مرتبط است. بنابراین بی توجهی به مسئله آلودگی هوا، علاوه بر سلامت شهروندان، سلامت کره زمین را نیز به خطر انداخته و بدین ترتیب در زندگی نسل‌های بعدی نیز تأثیر خواهد داشت. با این حال، هنوز هم دیر نیست و با رعایت نکات زیر، می توانیم تغییرات زیادی ایجاد کرده و همگی راحت‌تر نفس بکشیم:
1.رفت و آمد هوشمند
یکی از مهم‌ترین عوامل آلاینده هوا، انتشار گازهای گلخانه‌ای و دود حاصل از سوخت های فسیلی مصرفی در وسایل حمل و نقل فردی و عمومی است. به جای رانندگی، می توانید از روش‌های دیگری مثل پیاده روی، دوچرخه سواری و یا وسایل حمل و نقل عمومی (مترو، اتوبوس‌های شهری، BRT و...) استفاده نمایید.یکی دیگر از روش‌های مرسوم در کشورهای پیشرفته استفاده از سرویس، یا به اشتراک گذاشتن ماشین بین کارمندان یک شرکت یا کارخانه مشخص، به منظور کاهش تعداد خودروهای تک سرنشین است که با اصطلاح Carpool شناخته می‌شود.
به علاوه، برنامه ریزی برای کاهش تعداد دفعات رفت و آمد و به عبارتی سفرهای شهری، در کنار به حداکثر رساندن میزان دورکاری (مثلاً بهره گیری از خدمات بانک داری الکترونیک به جای مراجعه حضوری) نقش مؤثری در حفظ سلامت و پاکیزگی هوا دارد. (1)
.png "10 توصیه اثربخش برای جلوگیری از افزایش آلودگی حاصل از افزایش مصرف انرژی در سال جهش تولید")
2.کنترل منظم خودرو
اگر به هر علتی ناچار به استفاده از وسیله نقلیه شخصی هستید، کنترل منظم، معاینه فنی به موقع، تنظیم باد لاستیک‌ها (متناسب با فصل)، تنظیم موتور و رعایت دستورالعمل های سوخت گیری صحیح بنزین (مثلاً نریختن سوخت روی زمین و یا محکم کردن درپوش بنزین) را فراموش نکنید.رعایت چند نکته ساده می تواند میزان مصرف بنزین شما را کاهش دهد که علاوه بر صرفه اقتصادی، برای داشتن محیط زیستی عاری از آلودگی بسیار اهمیت دارد. مثلاً به خاطر داشته باشید که با توجه به طراحی ماشین‌های جدید، بیش از 30 ثانیه کارکردن درجا پیش از حرکت لازم نیست.
همچنین اگر در شهرهای گرمسیری زندگی می کنید، ماشین‌های روشن (رنگ بدنه و تو دوزی) در کنار استفاده از شیشه‌های مات یا دودی (با درجه مجاز) تأثیر به سزایی در خنک‌تر ماندن داخل ماشین و بنابراین کاهش نیاز به مصرف کولر، و در نتیجه مصرف کمتر بنزین دارد. (2)
3.در خانه خود گیاهان بیشتری پرورش دهید
طبق گزارشات اخیر ناسا (NASA) گیاهان خانگی مثل گل ژربرا، گل اسپاتی فیلوم (گیاه صلح)، پاپیتال (پیچک انگلیسی) ، شامادورا (نخل بامبو) ، آگلونما پیکتوم (Chinese evergreen) و انواع مختلف گیاه دراسنا (Dracaena) منجر به تصفیه دی اکسید کربن هوا می شوند. این گیاهان با جذب ترکیبات شیمیایی مضر هوا از طریق منافذ برگ ها، مانند فیلتر عمل کرده و سموم را به کمک ساقه و ریشه هایشان، در خاک دفع می کنند. بنابراین حتی اگر در آپارتمان زندگی می کنید، با پرورش چند گلدان گل، علاوه بر زیبایی منزل، هوای داخل خانه را نیز تصفیه و پاکسازی کنید. (3).png "10 توصیه اثربخش برای جلوگیری از افزایش آلودگی حاصل از افزایش مصرف انرژی در سال جهش تولید")
4.ترک سیگار، قلیان و سایر دخانیات
سیگار، قیلیان، پیپ و مانند آن، نه تنها سلامت شخص شما را به خطر می اندازد بلکه با انتشار انواع آلاینده‌ها از جمله بنزن، مونوکسید کربن، آمونیاک، آرسنیک، کلروفرم، سیانید و... باعث آلودگی هوا و در نتیجه به خطر انداختن سلامت نزدیکان شما نیز خواهد شد.لازم به ذکر است که، بر طبق تحقیقات گسترده روی سیگار های الکترونیک (برقی)، این نوع سیگار نیز بر خلاف تبلیغات، باعث انتشار نیکوتین و ذرات ریز معلق در هوا می شود؛ و مهم‌تر اینکه، میزان کوتینین حاصل از وِیپ‌ها با کوتینین حاصل از سیگارهای معمولی یکسان است.
توصیه‌های مرتبط با کاهش آلودگی محیط زیست
محیط زیست یکی از ضروریات زندگی بشری است که در صورت آلودگی، باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های تنفسی و... شده و به این ترتیب به عنوان یکی از عوامل اصلی مرگ و میر شناخته می‌شود. آنچه از دست ما ساخته است، صرفه جویی، بازیافت، انتخاب و استفاده از محصولات دوستدار محیط زیست در زندگی روزمره است:5.صرفه جویی در مصرف کاغذ
به طور کلی، صنعت ساخت کاغذ به عنوان یکی از آلاینده‌ترین انواع صنایع در جهان شناخته شده است. پروسه تهیه کاغذ شامل دو مرحله اصلی تهیه خمیر و سفیدکردن است که از لحاظ بهره برداری از منابع آب شیرین و انرژی مورد نیاز، بسیار پر مصرف هستند. به علاوه، مشکلات زیست محیطی حاصل از صنعت ساخت کاغذ به همین موارد محدود نمی‌شود.تولید فاضلاب، پسماند‌های جامد حاصل از لجن تولید شده حین فرآیند تصفیه، قطع درختان و انتشار آلاینده‌ها در هوا را نیز باید مد نظر داشت. پیشنهاد می‌شود علاوه بر به حداقل رساندن مصرف کاغذ، به خصوص در ادارات و مراکز تجاری – با جایگزین کردن نامه‌های الکترونیک به جای نامه‌های کاغذی- به جای دور ریز کاغذ‌های استفاده شده، آن‌ها را از زباله‌های تر جدا کرده و برای استفاده مجدد، به مراکز بازیافت تحویل دهید. (4)
6.دقت در نوع و کاربرد لوازم و مواد شیمیایی مورد استفاده در منزل
از حدود دهه 1970 خطر کاربرد رنگ‌های برپایه سرب، در لوازم و ساختمان سازی، تأیید شد. علاوه بر این، استفاده از سوخت‌های دارای سرب، باتری ها، ابزار آلات و دستگاه های تصفیه، در کنار سوزاندن زباله ها، منابع عمده ی خانگیِ منجر به آلودگی هستند.به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که علاوه بر کنترل لوازم برقی و دستگاه‌های مورد استفاده در منزل (از لحاظ عدم نشتی یا قطعی سیم ها) ، در انتخاب لوازم، مواد شوینده و بهداشتی نیز ویژگی دوستدار محیط زیست بودن را در نظر داشته باشید.
همچنین در زمان خرید به برچسب محصولات دقت نمایید که لوازم منزل (مانند مبلمان و دکوراسیون) ، لوازم آرایشی و مهم‌تر از همه اسباب بازی‌های کودکان حاوی سرب یا رنگ‌های برپایه سرب نباشند. (5)
.png "10 توصیه اثربخش برای جلوگیری از افزایش آلودگی حاصل از افزایش مصرف انرژی در سال جهش تولید")
7.استفاده مجدد و بازیافت محصولات مصرفی
انجام چند راهکار ساده اما کاربردی برای افزایش فرایند بازیافت و کاهش دور ریزهای خانگی، می تواند تأثیر به سزایی در کنترل آلودگی داشته باشد:- خرید و استفاده از محصولات قابل بازیافت یا ساخته شده از مواد بازیافتی
- خودداری از مصرف کیسه های پلاستیکی
کیسه‌های کاغذی، پارچه‌ای و سبدهای خرید جایگزین‌های بسیار مناسبی برای کیسه‌های پلاستیکی هستند. البته امروزه به واسطه رعایت مسائل بهداشتی، مصرف این نوع کیسه‌ها افزایش یافته است، اما کافی است دقت نمایید که پس از خرید، کیسه‌های پلاستیکی را نیز مانند سایر لوازم قابل بازیافت از زباله‌های تر جدا کرده و به جای دور ریختن آن‌ها، به جایگاه‌های مخصوص تعبیه شده، تحویل دهید.
- انتخاب محصولات با بسته بندی حداقل
- تبدیل زباله‌های باغچه و دور ریز مواد خوراکی به کود گیاهی
به جای تأمین مواد معدنی مورد نیاز خاک باغچه یا گلدان هایتان از طریق کودهای شیمیایی، می‌توانید به سادگی از بقایای مواد غذایی مثل پوست میوه ها، سبزیجات و مانند آن کود گیاهی غنی بسازید. به این ترتیب علاوه بر کاهش میزان زباله‌ها و سوزاندن آن‌ها، مانع ترکیب شدن مواد شیمیایی موجود در کود با هوا شده و از آلودگی هوا می کاهید. (6)
.jpeg "10 توصیه اثربخش برای جلوگیری از افزایش آلودگی حاصل از افزایش مصرف انرژی در سال جهش تولید")
توصیه‌های مرتبط با کاهش مصرف انرژی
بشر بدون وجود کره زمین قادر به زندگی نخواهد بود، بنابراین برای تک تک ما ضروری است که جهت حفظ و نگهداری آن تلاش کنیم. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که هر فرد می تواند انجام دهد مدیریت انرژی به عنوان ابزاری برای کنترل و کاهش مصرف انرژی است که علاوه بر کاهش هزینه‌های زندگی، به ذخیره سازی منابع انرژی، کنترل قیمت‌های جهانی و وضع قوانین مرتبط، منجر خواهد شد. (7)8.خاموش کردن وسایل الکتریکی در صورت عدم استفاده
هنگام خروج از خانه از خاموش بودن لوازم برقی مانند کولر، تلویزیون، لامپ‌ها و... اطمینان حاصل نمایید، تا علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی و ممانعت از انتشار آلاینده‌های ناشی از مصرف سوخت در نیروگاه‌ها، هزینه قبض برق خود را نیز به میزان چشم گیری کاهش دهید.ممکن است اصلاً به نظر نرسد، اما لوازمی مثل تلویزیون، شارژها، کامپیوتر، لپ تاپ، دستگاه هایی با نمایشگر زمان (پنل تایمر) ، مودم اینترنت و اسپیکرها اگر به پریز متصل باشند، حتی در صورت خاموش بودن هم برق مصرف می کنند که طبق پژوهشی در امریکا حجمی معادل فعالیت 50 نیروگاه در سال را شامل می‌شود! (8)
نکته دیگری که شاید بی اهمیت به نظر برسد، کم کردن درجه لوازم گرمایشی در هنگام استفاده از گاز یا اتو، در فصل‌های سرد است؛ به این صورت گرمای حاصل از استفاده‌ی انرژی الکتریسیته، خود به خود حرارت لازم را تأمین می کند.
9.استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر و سبز
انرژی برق به دلیل تولید مقادیر زیاد ترکیبات آلی فرار، اکسیدهای نیتروژن و دی اکسیدهای گوگرد بسیار سمی و خطرناک برای لایه اوزون، در نیروگاه‌ها و شرکت‌های کمکی مرتبط، انرژی سبز محسوب نمی‌شود. بنابراین پیشنهاد می‌شود حدالامکان از انرژی خورشیدی استفاده کنید؛ مثالاً برای خشک کردن لباس‌ها یا تأمین نور خانه در طول روز (با کنار زدن پرده ها) .از طرف دیگر امروزه انواع مختلف پنل‌های خورشیدی با طراحی‌های متنوع و رنگارنگ، قابلیت نصب راحت و اندازه‌های مختلف در دسترس هستند که علاوه بر تولید الکتریسیته لازم برای منزل، می توانند جهت گرم کردن آب هم مورد استفاده قرار بگیرند؛ و حتی با فروش الکتریسیته مازاد به خانه‌های اطراف، برای شما سودمند نیز باشند. (9)
.jpg "10 توصیه اثربخش برای جلوگیری از افزایش آلودگی حاصل از افزایش مصرف انرژی در سال جهش تولید")
10.کنترل مصرف انرژی و جلوگیری از هدر رفتن آن
کنترل و کاهش میزان مصرف انرژی در خانه راه‌های مختلفی دارد:- گرمایش و سرمایش منزل
سقف یا درزهای درها و پنجره‌ها را عایق بندی کرده و از پنجره‌های دو جداره استفاده کنید. به این صورت به حفظ دمای داخلی خانه در فصل‌های گرم و سرد کمک خواهیدکرد و مبلغ پرداختی قبض‌ها را نیز کاهش می‌دهید.
- لامپ‌های کم مصرف را جایگزین لامپ‌های معمولی کنید
لامپ‌های زرد رنگ (روشنایی) معمولی، علاوه بر مصرف بالای انرژی، در فصل‌های سرد با نفوذ در عایق بندی سقف، درجه حرارت داخلی را نیز کاهش می دهند.
- از پرده استفاده کنید
پرده‌ها در فصل تابستان، مانع از ورود گرما به داخل منزل، و در فصل زمستان، مانع از خروج گرمای داخل منزل می شوند.
- مانع از هدر رفت آب شوید
روش‌های مختلفی برای جلوگیری از هدر رفتن آب تصفیه شده، یا حتی استفاده مجدد از آب‌های خاکستری (آب هایی مثل آب حاصل از شستشوی سبزیجات و میوه ها) وجود دارد. به عنوان مثال در حمام یک ظرف مخصوص داشته باشید و از زمان باز کردن شیرآب تا رسیدن آب گرم به لوله ها، به جای جاری شدن آب کف حمام، آن را در ظرف تعبیه شده جمع آوری کرده و برای شستشو و امثال آن به کار گیرید. آب‌های خاکستری را می توانید برای آبیاری باغچه یا گلدان‌ها نیز استفاده کنید. (10)
کاهش آلودگی، کنترل مصرف انرژی و سلامت ما در ارتباط مستقیم هستند!
پیشرفت‌های تکنولوژی و صنعت در سال‌های اخیر، استاندارد زندگی شهروندان را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. اما رشد اقتصادی با مصرف انرژی زیادی همراه است که باعث آلودگی هوا، گسترش ترکیبات مضر و سمی در محیط زیست و تقلیل منابع انرژی نیز خواهد شد.اکسیدهای نیتروژن، دی اکسید گوگرد و سایر گازهای آلاینده، به عنوان عوامل مهم بیماری زا، به سلامت افراد جامعه آسیب جدی می رسانند. بنابراین، پیشبرد راهکارهای منجر به رشد و پیشرفت اقتصادی و صنعتی یک جامعه- مانند جهش تولید- در صورتی که با حفاظت محیط زیست، کنترل مصرف انرژی و همیاری همگانی در کاهش آلودگی‌ها همراه باشد، علاوه بر ارتقاء استانداردهای زندگی، سلامت همگانی را نیز در پی خواهد داشت.
پی نوشتها
1.www3.epa.gov.
2.www.tasnimnews.com
3. www.npi.gov.au
4. www.ettelaat.com
5. www.everydayhealth.com
6. www.article.tebyan.net
7.K. Ince Bahar, Cetecioglu Zeynep, Ince Orhan. Book: Environmental Management in Practice. Edited by Elzbieta Broniewicz. IntechOpen. 2011.
8.www.choice.com.au
9.. Xianhui He, Yung-ho Chiu, Tzu-Han Chang, Tai-Yu Lin, and Zebin Wang. The Energy Efficiency and the Impact of Air Pollution on Health in China. Healthcare (Basel) , 8 (1) , 2020.
10. www.thehastingscenter.org
