نویسندگی
آزاد خاتون آبادی محمد حسین

(تو 1316 ق)، نویسنده و شاعر. میرزامحمود از علما و ائمه جماعت و مدرسین اصفهان ساكن محله‏ى پاقلعه بود. تحصیلات خویش را در اصفهان، ابتدا در مدرسه حقایق كه دومین مدرسه جدید اصفهان بود، شروع نمود؛ بعداً در مدارس قدیمه به تكمیل آن همت گماشت و از سال 1298 ش به خدمت وزارت فرهنگ درآمد. وى از اعضاى انجمن ادبى ...

حسین خان آزاد

(وف 1355 ق). پزشك، نویسنده و شاعر. وى فرزند میرزا یوسف‏خان مستشارالدوله بود. تحصیلات خود را در رشته‏ى پزشكى در دانشگاه لندن به پایان رساند. پس از بازگشت به ایران جزو پزشكان دربار ناصرى درآمد و از ظلّ‏السلطان پسر ناصرالدین شاه لقب حكیم‏باشى گرفت. اما چون استبداد قاجار و وضع نامطلوب سیاسى و اجتماعى ایران ...

افراسیاب آزاد

(ز 1333 ق)، وكیل دعاوى، نمایشنامه نویس و روزنامه‏نگار. وى از نویسندگان پركار اواخر دوره‏ى مشروطیت و یكى از آغازگران مكتب نمایشى اخلاقى در ایران بود. او كه به كار وكالت عدلیه مشغول بود تعداد بسیارى نمایشنامه نوشته است كه بیشتر آنها به معرض نمایش هم گذاشته شده‏اند. آزاد در دوره‏ى 1295 تا 1320 ش نیز نمایشنامه‏هاى ...

یحیی آرین پور

(ح 1364 -1286 ش)، نویسنده و شاعر، متخلص به دانش. در تبریز متولد شد. نیاى پدریش عباس‏میرزا بود و از طرف مادر سلسله نسبش به خواجه نصیرالدین طوسى مى‏رسد. آرین‏پور در شرح حال خود در «كتاب امروز» مى‏گوید: روز و ماه و حتى سال تولدم را به درستى نمى‏دانم، آنچه از این بابت در شناسنامه‏ام آمده راه به جایى نمى‏برد ...

عباس آریانپور

(1363 -1285 ش)، نویسنده و شاعر. وى پس از گذراندن تحصیلات مقدماتى و متوسطه، به مدیریت داخلى مجله‏ى «عالم نسوان» منصوب شد و تا سه سال در این سمت باقى بود. سپس به شركت نفت وارد شد. و پس از دریافت دیپلم دوره‏ى متوسطه شعبه‏ى بازرگانى، مدتى به تدریس علوم بازرگانى در دبیرستان ادب اصفهان پرداخت. آریانپور در ...

کمال الدین آرمین

(تو 1294 ش)، پزشك و نویسنده. وى پس از پایان تحصیلات مقدماتى، در دبیرستان ثروت در تهران تحصیلات متوسطه را گذراند و پس از آن تحصیلات عالى خود را در دانشكده‏ى پزشكى تهران به پایان رساند. پایان‏نامه‏ى تحصیلى او در زمینه‏ى «روند چسبندگى سخت‏شامه در كاسه‏ى سر كودكان و اهمیت جراحى آن» بود. پس از پایان تحصیلات ...

حسینقلی آراگل زرگر شیروانی

(وف 1333 ق)، نویسنده. اصلاً ارمنى بوده و به دین اسلام درآمد و به حسینقلى مسمى شد. وى در كربلا درگذشت و همان جا دفن شد. از آثار وى: «دلیل المنهاج»، در ردّ بابیه؛ «منهاج الطالبین»، فارسى، در رد بهائیه، كه سید محمد بحرالعلوم و محدث نورى و شیخ الشریعه اصفهانى و شیخ فضل‏اللَّه نورى و میرزا ابراهیم سلماسى ...

علی آذری

(تو 1282 ش)، نویسنده. وى در بادكوبه متولد شد و از اهالى سراسكندر كرسى‏نشین هشترود آذربایجان بود. تحصیلات مقدماتى خود را در آذربایجان و مشهد و تحصیلات متوسطه‏ى خود را در مدرسه‏ى دانش گذراند. در سال 1299 ش به علت از دست دادن پدر ترك تحصیل كرد و به خدمت اداره‏ى فوائد عامه و فلاحت و تجارت خراسان درآمد. وى ...

ابومحمد حسن آذری

(ز 450 ق)، نویسنده. وى كتابى جدول‏وار در اخبار ملوك عجم و خلفا نوشت. این كتاب را در زمان خلیفه‏ى عباسى قائم بامراللَّه (467 -422 ق) به اتمام رساند. نام این اثر «مختصر در طبقات ملوك» است. ...

حسنعلی آذرخش

(تو 1298 ش)، پزشك، نویسنده و شاعر، متخلص به شكیبا. در دارالفنون و دبیرستان ادب به تحصیل پرداخت و سپس به رشته‏ى پزشكى روى آورد و براى تكمیل این رشته به فرانسه رفت. وى علاوه بر پزشكى با شعر و شاعرى نیز انس و الفت داشت. دوبار به سفر حج رفت. وى در وزارت بهدارى سرپرست امور مبارزه با تریاك شد. از آثار او است: ...

فتحعلی آخوندزاده

(1295 -1228 /1227 ق)، شاعر و نویسنده‏ى ترك زبان و فارسى‏گوى ایرانى تبار. وى در شِكى متولد شد. در قشون روس، عنوان مترجمى نایب‏السلطنه‏ى قفقاز و درجه‏ى سرهنگى گرفت، وى مروج مبادى فرهنگ اروپایى بین مسلمین بود و آثار متعددى به زبانهاى تركى، فارسى و عربى نوشت كه حاوى نكات انتقادى بود. گویا آخوندزاده نخستین ...

هدایت الله فلسفی شیرازی

فاضل ادیب، و نویسنده‏ى توانا، از قضات دادگسترى بوده، در شیراز متولد شده، و هم در آن شهر تحصیل علوم دینى و ادبى، از فقه و اصول و ادبیات عربى و فارسى نموده، در سال 1304 خورشیدى روزنامه‏ى «شوش» را در محمره (خرم شهر فعلى) منتشر نموده، سپس به خدمت وزارت عدلیه وارد گردیده، سالها در دادگسترى به شغل قضاوت اشتغال ...

نظام الدین اصفهانی

ادیب شاعر فاضل نویسنده، قاضى القضاة عراق بوده، و با خواجه نصیرالدین طوسى ملاقات نموده، و در مدح جوینیان قصائدى پرداخته، و كتاب «شرف ایوان البیان» در شرافت خاندان صاحب دیوان را جهت خواجه عطاملك جوینى تألیف نموده، و به فارسى و عربى شعر گفته، و از دوستان و مادحین خاندان پیغمبر اكرم صلى الله علیه و اله و ...

عرفان

احمدبن عبدالصمد بن عبدالله، نویسنده‏ى ادیب فاضل. پدرش از مراغه به اصفهان آمده، و عرفان در 5 شنبه 15 شعبان 1311 در این شهر متولد گردیده، در مدارس اصفهان تحصیل نموده، و خصوصا ادبیات و زبان انگلیسى را خوب آموخته، و از سال 1341 به نوشتن مجله‏ى «عرفان» و سپس روزنامه‏ى «عرفان» همت گماشته، و تا آخرین روزهاى ...

محمد صادق (مینا)

ابن محمد صالح اصفهانى در اواسط عهد صفویه به هندوستان مهاجرت نموده، فاضل و ادیب و نویسنده و شاعر بوده، كتب چندى در رجال و تاریخ نوشته كه از آن جمله است: 1- رجال 2 - شاهد صادق، فارسى كبیر، در انواع علوم 3 - الشمس البازغة در حكمت، رد بر میرداماد در مبحث حدوث دهرى 4 - صبح صادق، در رجال، فارسى و بزرگ، در ...

حیدر علی کمالی

فرزند حاج محمد مهدى، در شوال 1288 متولد، و در ذى حجه‏ى 1365 در طهران وفات یافت. شاعر و ادیب و نویسنده‏ى ماهر بوده، كتب چندى تألیف نموده كه از آن جمله است: 1- دیوان اشعار 2- لازیكا 3- مظالم تركان خاتون 4- منتخبات اشعار صائب؛ و غیره. ...

عباس شیدا

فرزند اسحاق. ادیب و شاعر و نویسنده‏ى محقق، در علم و فضل ممتاز بود. در 14 ذى حجه‏ى سال 1299 در شهركرد متولد، و در اصفهان خدمت جمعى از بزرگان علم و ادب، در فقه و اصول و منطق و كلام و حدیث و تفسیر تحصیل نموده كه از آن جمله است: آخوند كاشى، و آقا شیخ مرتضى ریزى، و میرزا حسین همدانى، و در خط از شاگردان میرزا ...

داود مرعشی

ابن‏میرزا عبدالله بن محمد شفیع، از اكابر سادات عالى درجات، به جلالت شأن معروف، و به اقتفاى فضایل و كمالات، موصوف. به منصب رفیع تولیت روضه‏ى رضویه، و مصاهرت دودمان صفویه ممتاز گردیده. در 1065 در اصفهان تولد، و در سال 1133 در اصفهان وفات یافته، شاعر و ادیب و نویسنده است. كتب زیر از اوست: 1- دیوان اشعار ...

محمد حسین فصیح

فرزند محمد ولى میرزا. شاعر و ادیب و نویسنده‏ى توانا، متخلص به «فصیح»، در غره‏ى ذى حجه‏ى سال 1333 متولد، و در روز جمعه 30 ربیع‏الثانى سال 1374 وفات یافته، در تخت فولاد در تكیه‏ى آقا شیخ مرتضى ریزى مدفون گردید. مدتى در روزنامه‏هاى اصفهان به خصوص «باختر» و «عرفان» مقاله مى‏نوشت. مردى شوخ و بذله‏گو و حاضر ...

حبیب الله اصفهانی

فرزند میرزا عبداللَّه. عالم و فاضل و ادیب و نویسنده بوده، در سال 1106 وفات یافته. وى مؤلّف كتاب: «توصیف الوزراء» است كه آن را رجال میرزا حبیب اللَّه نیز گویند، در احوال وزارى دولت صفویّه. ظاهراً وى سید نور الدین حبیب اللَّه نسّابه اصفهانى است. ...