خط
محمداصغر اشرف مشهدی

(وف 983 ق)، شاعر و خطاط. معروف به اشرف‏خان میرمنشى. از سادات حسینى عربشاهى مشهد و از امراى دربار اكبر، پادشاه هندوستان بود و خطاب اشرف‏خان را از او گرفت. غزل و رباعى را خوب مى‏سرود. و انشاء نگارش مى‏كرد و هنر هفت‏قلم را بسیار زیبا مى‏نوشت. ...

محمدسعید اشرف مازندرانی

(وف 1116 ق)، خطاط و شاعر، متخلص به اشرف. وى نوه‏ى دخترى علامه‏ى مجلسى است. در اصفهان به دنیا آمد. از محضر پدر و استادانى چون میرزاقاضى و آقا حسین خوانسارى بهره برد. وى در 1070 ق بر اثر مرگ فرزندش محمد رفیع و وفات جد مادریش، محمدتقى مجلسى، به هندوستان رفت و معلم زیب‏النساء بیگم، دختر بزرگ اورنگ‏زیب، ...

زین العابدین اشرف الملک اصفهانی

(وف 1300 /1296 ق)، خطاط. ملقب به اشرف‏الملك. از استادان مسلم خط نسخ در دوره‏ى فتحعلى‏شاه و محمدشاه و ناصرالدین‏شاه و از كتاب وى بود، به همین مناسبت سلطانى رقم مى‏كرد و به فرمان ناصرالدین شاه ملقب به اشرف‏الملك شد. از آقا محمود اصفهانى تعلیم خط گرفت. اما از روى خطوط میرزا احمد نیریزى مشق بسیار مى‏كرد ...

عبدالعلی اشرف الکتاب یزدی

(س چهاردهم ق)، خطاط. از آثار او: یك صفحه از یك قطعه شعر فارسى كه چنین شروع مى‏شود. «عهد سلطان عصر احمدشاه كز رخش تخت و تاج رخشنده» به خط نسخ كتابت خوش، با رقم: «كاتبها ناظمها لتقدیم... فرمان فرما... و انا العبد الاقل الراجى الى غفور الولى عبدالعلى اشرف الكتاب الیزدى فى سنه 1335...«. ...

محمد اشرف الکتاب

(س سیزدهم و چهاردهم ق)، خطاط. معروف به اشرف الكتاب. از آثار وى: یك قطعه، به خط نسخ دو دانگ جلى و رقاع نیم دو دانگ عالى، با رقم: «... انا العبد سید محمد الملقب به اشرف الكتاب سنه 1301». ...

عبدالله اشرف طباطبایی

(ز 1123 ق)، خطاط. از آثار او: كتابت «بلدالامین كفعمى» است به قطع نیم ربعى مذهب و نسخ غبار خوش، با رقم: «و قد استمت كتابت هذا الكتاب متنا و حاشیه على ید الفقیر الحقیر تراب اقدام الكتاب اشرف بن عبدالله طباطبایى فى عصر یوم الاحد و هو الحادى عشر من شهر محرم الحرام من شهور سنه ثلث و عشرین و مائه بعد اللف ...

محمدعلی اشرف ارسنجانی

(تو 1270 ش)، از خوشنویسان معاصر است. خط نسخ را بسیار نیكو مى‏نوشت و اغلب كتیبه‏هاى مساجد و مدارس شیراز به خط وى است. ...

ابوالقاسم اشراق شیرازی

(س چهاردهم ق)، خطاط و شاعر، متخلص به اشراق. وى در شیراز متولد شد. تحصیلات مقدماتى را نزد دایى خود، آیت‏اللَّه حاج میرزا عبدالباقى آموخت. سپس به سرودن شعر و خوشنویسى پرداخت. ظاهراً در استاندارى فارس خدمت مى‏كرده است. ...

جواد اسیر خوانساری

(وف 1287/1286 ق)، خطاط و شاعر، متخلص به اسیر. وى از خاندان امیركبیر و در ساختن ماده تاریخ بسیار زبردست و از خوشنویسان بنام خوانسار بوده است. آثار شعر و خط او در سقف و كتیبه‏هاى سادات رییسان خوانسار موجود است. او داراى «دیوان» اشعار بوده است. از جمله ماده تاریخهایى كه سروده قطعه‏اى است كه در تاریخ بناى ...

اسماعیل صفوی

(930 -892 ق)، شاعر و خطاط. معروف به شیخ شاه. از نوادگان شیخ صفى بود. مادر شاه اسماعیل، حلیمه خاتون، دختر اوزون حسن پادشاه آق قویونلو بود. دو برادر بزرگتر اسماعیل، به نامهاى على و ابراهیم، پس از مرگ پدرشان، شیخ حیدر، پى‏درپى جانشین او در مسند ارشاد طریقه‏ى صفوى شدند و بعد از درگذشت آنان مسند ارشاد به ...

اسماعیل زهدی

(س سیزدهم ق)، خطاط. از آثار وى: یك لوحه‏ى ثلث دودانگ عالى، به خط نسخ كتابت جلى عالى، با رقم: «كتبه الفقیر اسمعیل الزهدى سنه 1202»؛ مرقّع ثلث سه‏دانگ و نسخ كتابت و رقاع كتابت عالى، با رقم: «كتبه اضعف الكتاب اسمعیل الزهدى سنة اربعین و مائة و الف» (1140)؛ «فیروزنامه‏ى» منظوم تركى در قواعد خطوط، به خط نسخ ...

اسماعیل حجار اصفهانی

(ز 1309 ق)، خطاط و حجّار. از آثار وى: حجارى ستون سنگى سمت چپ ایوان شمالى مسجد سید اصفهان است كه به خط نستعلیق چنین نوشته شده: «حاجى اسمعیل حجار، التماس دعا دارم سنه 1309». ...

اسماعیل جلایر

(وف 1290/1285 ق)، نقاش رنگ و روغن، قلمدانكار و خطاط. نقاشى را در مدرسه‏ى دارالفنون و زیر نظر زبده‏ترین استادان زمان خود آموخت. در اغلب رشته‏هاى هنرى، از قبیل: آبرنگ و سیاه‏قلم و نقطه‏پردازى و شبیه‏سازى پراستعداد بود. آثار رنگ و روغنى خود را با رنگهاى شاد و زنده تصویر مى‏كرد و بعضى اوقات از رنگ سیاه و ...

اسماعیل تفرشی

(س سیزدهم ق)، خطاط. از كاتبان بود و به خط وى: یك نسخه‏ى «لبّ قصص مثنوى» مولانا، به قلم كتابت متوسط، با رقم: «... میرزا اسمعیل خلف مرحوم میرزا معصوم تفرشى... فى سنه‏ى 1283». ...

اسماعیل اصفهانی

(وف 1132 ق)، خطاط و شاعر. میرزااسماعیل از همطرحان شفیعا بود كه شعر نیز مى‏سرود. از اوست: بى وعده آمد امشب آن مرهم دل ریش همچون گلى كه آید در غیر موسم خویش ...

امیرصدرالدین اسکویی

(س دهم ق)، خطاط و شاعر. از مردم اسكوى آذربایجان و از امراى دربار شاه طهماسب بود. در صرف و نحو و تعلیق نیز مهارت داشت. وى در سرودن غزل توانا بود. این بیت از اوست: تیرى كه ز شست تو مرا بر جگر آید من منتظر استاده كه تیرى دگر آید ...

اسکندر ابراهیم آبادی نطنزی

(ز 1103 ق)، خطاط. از آثار وى: كتیبه‏ى سمت راست ایوان جنوبى مسجد جمعه‏ى نطنز، به خط نستعلیق، با رقم: «... فى ثامن شهر رجب سنة ثلاث و مائة و الف كتبه العبد الراجى اسكندر ابراهیم آبادى النطنزى». ...

معین الدین محمد اسفزاری هروی

(وف 915 ق)، نویسنده، شاعر و خطاط. از نویسندگان و منشیان معروف خراسان بود كه در جوانى به هرات رفت و در آنجا به كسب فضایل و كمالات معنوى همت گماشت. در ادب و انشاء شهرت یافت و مورد توجه خواجه قوام‏الدین نظام‏الملك خوافى، وزیر سلطان حسین بایقرا، قرار گرفت و به دربار وى راه یافت و به مرتبه‏اى رسید كه نشان ...

محمد اسعدالدوله

(س سیزدهم و چهاردهم ق)، ادیب و خطاط. رییس ذخیره‏ى توپخانه بود و مدتى در شیراز مى‏زیست. وى در علوم ادبى فارسى و عربى ماهر بود و نستعلیق را استرار مى‏نوشت. هنگام تألیف «آثار عجم»، سال 1313 ق، در قید حیات بود. ...

اسعد

(س ششم ق)، خطاط. اثر وى: كتاب نصف دوم كتاب «قانون» ابن‏سینا، به خط نسخ تحریر كتابت خفى متوسط و عناوین رقاع كتابت خوش، با رقم «آخر كتاب القانون تصنیف شیخ الرییس ابن‏على حسین بن عبداللَّه... (ساقط) و افق الفراغ من نسخة یوم الاحد الخامس عشر من ذیب الحجة من سنة ست و ثمانین و خمسمائه (586)، و كتب اسعد بن ...