خط
اسد همدانی

(س دهم و یازدهم ق)، خطاط و شاعر، متخلص به جانى. وى معاصر صادقى بیك افشار، صاحب «مجمع الخواص» بود و در غزل و معما دست داشت و اقسام خطوط را خوش مى‏نوشت. در هنگام تألیف «مجمع الخواص» (1016 ق)، درگذشته بود. ...

اسدالله کرمانی

(وف 893 ق)، خطاط. وى نستعلیق، ثلث و نسخ را خوش مى‏نوشت. بنا به قول صاحب «مناقب هنروران» از شاگردان عبدالرحیم انیسى و كاتبى متین‏القلم بود. صاحب «پیدایش خط و خطاطان» وى را شاعر و در كسب علم و تعلیم خط، شاگرد شیخ محمد كرمانى دانسته است. در كتابخانه‏ى ایا صوفیه استانبول، قرآنى به خط اوست كه در ابتداى آن ...

اسدالله رشتی

(س سیزدهم ق)، خطاط. در اصفهان ساكن بود و همان جا درگذشت. از آثار وى: قطعه‏اى، به خط نستعلیق چهاردانگ خوش، بدون رقم كتیبه‏ى دور مقبره‏ى پدرش سید محمدباقر در محله‏ى بیدآباد اصفهان. ...

اسدالله رجالی اصفهانی

(وف 1372 ق)، خطاط. پدر وى نقاش و خطاط بود. اسداللَّه از شاگردان افسر و جلالى بود و انواع نستعلیق را از خفى تا قلم پارویى بسیار جلّى خوب مى‏نوشت. در عین حال سریع‏القلم بود و تا آخر پیرى نشاط روح و نیروى قلم را از دست نداد. از آثار وى: كتیبه‏ى داخل ایوان شمالى مسجد سید اصفهان، به خط نستعلیق و با رقم: «كتبه ...

اسدالله حسینی مرعشی

(س سیزدهم ق)، خطاط. از خطوط او: قرآن نیم ورقى جلد روغنى، دو صفحه اول متن و حاشیه مذهّب خوب، به خط نسخ كتابت جلى متوسط، با رقم «قدفرغ من تسوید كتابت القرآن، ابن‏محمد شریف‏الحسینى المرعشى القاضى الشوشترى، العبد الآثم اسداللَّه غفراللَّه ذنوبهما سنة 1267». ...

اسدالله حسینی قریشی

(ز 1298 ق)، خطاط. از آثار وى كتیبه‏اى است كه در میان نقاشیهاى سه گانه‏ى سر در قیصریه‏ى اصفهان و پشت بغلهاى كاشیكارى عهد صفویه، به فرمان ناصرالدین شاه، به خط نستعلیق چنین نوشته شده در عهد دولت و زمان... ناصرالدین شاه قاجار... صورت اتمام و سمت انجام پذیرفت... اسداللَّه الحسینى القرشى سنة 1298. ...

اسحاق محمد

(س دهم ق)، خطاط. از كاتبان گمنام بود. از آثار وى: یك نسخه خمسه‏ى نوائى است به قلم كتابت خفى متوسط و رقم: «اسحق محمد بن اسحق» با تاریخ كتابت 961 ق. ...

اسحاق

(س دوازدهم ق)، خطاط. از خوشنویسان گمنام بود. به خط وى، قطعه‏اى به قلم نستعلیق چهار دانگ و سه دانگ خوش، با رقم: «حرره اسحق»، در كتابخانه‏ى ملى پاریس موجود است. ...

ارغون کاملی

(وف ح 750 ق)، خطاط. داراى اصل و نسب ایرانى بود و در بغداد مى‏زیست. وى از شاگردان یاقوت مستعصمى بود. از آثار او: یك صفحه از مرقع، به خط ثلث سه دانگ جلى عالى و نسخ یاقوتى، با رقم: «كتبه ارغون الكاملى حامدا و مصلیا»؛ قرآن سلطانى كوچك مذهب عالى، متن به خط ریحان و سر سوره‏ها ثلث دودانگ عالى، با رقم: «كتبه ...

علی عسکر ارسنجانی

(وف 1302 ق)، ادیب، عارف، خطاط، نقاش و شاعر. از اهالى قصبه‏ى ارسنجان شیراز و مردى درویش مسلك بود كه به ملااحمد ارسنجانى دست ارادت داده بود. از علوم رسمى و كمالات بهره داشت و خط نسخ را خوب مى‏نوشت و در نقاشى و چهره‏سازى نیز دست داشت. وى در زادگاه خود بدرود حیات گفت. از آثار او: دعاى صباح، جانمازى، دو صفحه‏ى ...

حسین ارسنجانی

(س سیزدهم ق)، خطاط. از آثار وى: قرآن رحلى كوچك، شش صفحه‏ى اول آن مذّهب مرصّع ممتاز، به خط نسخ كتابت خوش، با رقم: «... حسین بن على عسكر ارسنجانى... سال 1285».[1] از اوست: قرآن رحلى كوچك جلد روغنى ممتاز- شش صفحه‏ى اول مذهب مرصع ممتاز، نسخ كتابت خوش با رقم: «... حسین بن على عسكر ارسنجانى...» سال 1285 در ...

قاسم طوسی مشهدی

(وف 995 ق)، خطاط و شاعر، متخلص به ارسلان. وى معاصر مؤلف «تذكره‏ى مذكر الاحباب» بود كه در ماوراءالنهر نشو و نما یافت و به هندوستان رفت و در دربار اكبرشاه تقرب یافت. وى بیش از آنكه در شعر توانا باشد در خطشناسى و خوشنویسى استاد بود. از آثار وى: «دیوان» اشعار. ...

ارسطو

(س سیزدهم و چهاردهم ق)، خطاط. وى از شكسته‏نویسان است. به خط وى قطعه‏اى است به قلم كتابت خفى خوش كه چنین رقم دارد: «... ارسطو در طهران تحریر كرد در حالت افسردگى و دل تنگى در منزل... نور چشم مكرم میرزا على‏اكبر در قورخانه‏ى مباركه محض یادگارى قلمى شد، الراجى ارسطو، 1313». ...

محمدباقر اردوبادی

(س دهم ق)، خطاط و شاعر. وى امر قضاوت اردوباد را بر عهده داشت. مردى با كمال بود و هفت خط را خوش مى‏نوشت. محمدباقر شعر نیز مى‏سرود. ...

ارجمند منشی

(س دوازدهم و سیزدهم ق)، خطاط. میرزا ارجمند از منشیان و خوشنویسان و مصوّران زمانه بود و خط شفیعایى را به چندین عنوان مى‏نوشت. چندى خدمت میر منشى گرى نواب عمادالملك را داشت و در آخر عمر به ملازمت فتحعلى‏خان درآمد. ...

ابوسعید احمد ادیبی خوارزمی

(س هفتم ق)، شاعر و خطاط. وى اهل خوارزم بود و در فصاحت و بلاغت و املاء و انشاء مهارت داشت حسن خط و كتابت وى در درجه‏ى عالى و بیشتر از یاقوت حموى مى‏زیست. ...

احمد ادیب کرمانی

(وف 1329ق)، شاعر و خطاط. وى در كرمان متولد شد. همچون پدر به زبان فارسى و عربى، مسلط و در نظم و نثر متبحّر بود. خطى خوش داشت و به سرودن انواع شعر توانا بود. در كرمان وفات یافت. از آثار اوست: «سالار نامه»، در تاریخ ایران كه به تشویق عبدالحسین میرزاى فرمانفرما به نظم آورد «دیوان» اشعار فارسى مشتمل بر سه ...

احمد ادیب صفوی

(س سیزدهم ق)، خطاط و شاعر، متخلص به ادیب. از سلسله‏ى سادات صفویه موسوى بود كه در كرمانشاه سكونت یافت. وى در علوم ادبى و خط و انشاء و شعر دست داشت. در اوایل «رهى» تخلص مى‏كرد ولى پس از چندى تغییر تخلص داد. «دیوانى» قریب به چهار هزار بیت از او به جا مانده كه مقدار كمى از آن مراثى و قطعه و رباعى و باقى ...

محمود مصطفوی ادیب شیرازی

(وف ح 1310 ش)، خطاط و ادیب. در خط نستعلیق شیوه شیرینى داشت و بسیار خوش مى‏نوشت. در شیراز وفات یافت. از آثار وى: كتابهاى «دبستان الفرصه»، «بحور الالحان» كه از مؤلفات میرزا نصیرالدین فرصت شیرازى است و در بمبئى چاپ شده؛ همچنین «كلیات سعدى» تصحیح شوریده به قلم او كتابت شده است. ...

رضاقلی ادیب شیرازی

(وف 1330 ق)، خطاط و شاعر. وى از اهالى شیراز بود، خط نستعلیق را خوش مى‏نوشت و گاهى شعر مطایبه‏آمیز مى‏گفت. در شیراز درگذشت و در تكیه‏ى حافظیه دفن شد. از آثار او: یك نسخه «مناجات» خواجه عبداللَّه انصارى، به قلم نیم دودانگ متوسط، با رقم: «حرره الفقیر رضا قلى ادیب شیرازى 1307 غفرله»؛ یك نسخه «پند لقمان»، ...