تأويل از ريشه لغت “الاول” است به معناي برگشت به سوي اصل و اساس و آن عبارت است از برگرداندن چيزي به سوي هدف و مقصودي كه از آن چيز مورد نظر است. چه آن كه آن مقصد علم باشد يا فعل و كار. مثال براي علم آنكه...

قبل ازاين كه ادله هر دو گروه را مطرح كنيم بايد بگوييم اين ادله به طور مطلق و بدون تفكيك بين دو كاربرد عقل (عقل برهاني و عقل اجتهادي) بيان شده‌اند. شايد اين به خاطر اين بوده كه مرز دو روش مذكور واضح و مشخص...

در معناي تفسير گفته شد كه در آن سخن از استنباط و كشف معناي پوشيده است و نياز به تأني و تأمل عقلي دارد. بنابراين از نظر مفسرين فريقين كه قايل به جواز تفسيرند. (جز اخباريين از شيعه كه ديدگاه اينها را چندي...

در روايات به عقل بهاي بيشتري داده شده است به طوري كه علماء بزرگ ما بابهاي جداگانه‌اي براي جمع‌آوري احاديث عقل اختصاص داده‌اند چون اين عقل است كه به وسيله آن شناخت رب ميسر است و همچنين اين عقل است كه انسانها...

ما در اين نوشتار “بررسي نقش عقل در فهم و تفسير قرآن” عقل را در لغت و اصطلاح و جايگاه آنرا در كتاب و سنت و نيز قلمرو و رابطه آن با قرآن مورد بررسي قرار داده، كاربردهايي مختلف آن را در تفسير بيان كرديم و...

تفسير علمي قرآن کريم گر چه از پيشينه و سوابق ممتدي برخوردار مي باشد اما در طول تاريخ داراي موافقان و مخالفاني بوده و هست که ما در اين مختصر درصدد بيان نظرات موافقان و مخالفان و دلايل هر گروه از آنان نيستيم...

علاوه بر توسعه ي مدلول آيات، سيد قطب در مواردي نيز جهت تبيين حکمت و فلسفه ي احکام، به علم و دريافت هاي تجربي بشر-به شرط آن که به دلايل و حکمت هايي از آن احکام دست يافته باشد- استناد مي کند. البته وي نتايجي...

در قرآن کريم آيات متعددي به مباحث آفاقي و طبيعت فراروي بشر از قبيل آسمانها و زمين و ديگر موجودات و چگونگي آفرينش و کنش آنها مي پردازند. از سوي ديگر از برخي از تعابير اين کتاب آسماني نيز چنين برمي آيد که...

يكي از آفات بي‏دقّتي و بي‏احتياطي در تفسير، گرفتار شدن به «تفسير به رأي» است كه بسيار خطرناك است. در هر كاري و هر علمي كه انسان وارد مي‏شود، چراغ به دست بودن شرط احتياط است چرا كه هرقدر احتياط كند، كمتر...

علامه در بررسی روایات تفسیری بعضاً به نقد آنها می‌پردازد. نقد علامه از این روایات حداقل مبیّن آن است که روایت در مقام تفسیر آیه نمی‌باشد، اما این لزوماً به معنای نادرست بودن روایت نیست.