صاحب جواهر (به پيروى از سيدبن طاووس دركتاب فرج المهموم) تعداد فراوانى از منجمان مسلمان اعم از شيعه و سنى و تعدادى از مؤلفان نجوم از فريقين را ذكر كرده و احيانا اشاره‏اى به تاليف، پيش‏گويى‏ها، و به واقع...

الف) خداوند، خورشيد، ماه و ساير ستارگان را آفريد تا بندگانش از آن‏ها سود ببرند و آن‏ها را مايه آرايش و زينت آسمان‏ها قرار داد، مانند آيه 5 سوره يونس; آيه 97 سوره انعام; آيه 16 سوره نحل; آيه 4 سوره فصلت.

علامه مولى محمدمهدى نراقى (م 1209ق) و مولى احمد نراقى (1185- 1245ق) بدون شك از نوابغ و نادره‏هاى دوران به شمار مى‏روند آثار علمى اين دو بزرگوار انسان را با دريايى از فقه، اصول، اخلاق، عرفان، حكمت، كلام،...

در اين بخش نمى‏توانيم اثرگذارى مستقيم علم را بر دين، پى‏جويى كنيم؛ اما اثرگذارى غير مستقيم علم به واسطه اثرگذارى علم در تفسير عرف كه به عنوان مبناى فقهى به آن توجه شده است، مشهود است.

افزون بر دانشنامه‏هاى فلسفى كه در آنها به بحثها و مقوله‏هاى اصولى طبيعيات پرداخته شده است، پژوهشهاى بسيارى در زمينه‏هاى تاريخ، جغرافيا، طب، نجوم، هيئت، علوم رياضى به خامه دانشوران مسلمان نگاشته شده به...

افزون بر دانشنامه‏هاى فلسفى كه در آنها به بحثها و مقوله‏هاى اصولى طبيعيات پرداخته شده است، پژوهشهاى بسيارى در زمينه‏هاى تاريخ، جغرافيا، طب، نجوم، هيئت، علوم رياضى به خامه دانشوران مسلمان نگاشته شده به...

نسبت علم و دين، بحث درازدامن و گسترده‏اى است كه در غرب جديد و در پى دگرگونيهاى علمى آن، مطرح شده است. اين بحث كه شمارى از دانشوران غربى، آينده تاريخ را به آن وابسته دانسته‏اند، جداى از بحث عقل و دين و...

با درنگ روى آنچه به اشارت ياد شد، سستى و بى‏پايگى سخنان كسانى كه پنداشته بودند طرح ولايت مطلقه فقيه از سوى علامه نراقى، در راستاى حمايت و مشروعيت بخشيدن به شاه قاجار بوده، روشن شد؛ زيرا همان گونه كه يادآور...

علاقه مردم به فقيهان و عالمان و پاى‏بندى آنان به فرمانها، دستورها و بايد و نبايدهاى فقيهان و عالمان كه برابر فرمانها و دستورهاى اسلامى صورت مى‏گرفت، هيأت حاكمه را بر آن مى‏داشت خود را به اين گروه از عالمان...

حال كه روشن شد، جستار ولايت فقيه، به معناى رهبرى سياسى، پيش از علامه نراقى، مطرح بوده، بايد ديد كه چرا فقيهان شيعه، پيش از نراقى، به گونه گسترده از آن سخن نگفته‏اند و پرسش ديگر اين كه چرا نراقى، به شيوه...