اینک دشواری کار روشن است. این سالها پر است از نویسنده و آکنده از کتاب، و بیگمان بی اعتنائی به کثیری و توجه به گروهی قلیل، انصراف از نقد نسبی به سود مطلق گرایی آمیخته به تعصب خواهد بود. اما اگر بخواهیم...

جنگ جهانی اول چون سلسله جبالی سرخ و به رنگ خون از میان این قرن برمی‌خیزد. کشتار جنون آمیزش که از لحاظ نظامی نیز غیرقابل دفاع بود دست کم ده میلیون اروپایی را که بیشتر جوان و عاری از نقص مشهود بودند به خاک...

یکی از منتقدان فرانسوی می‌گوید: اگر کلمه‌ی مورد علاقه‌ی نویسنده‌ای را بدانیم، کلمه‌ای که ناگزیر است به دفعات و به کرّات به کار برد، هم او کلید شخصیت وی را به دست می‌دهد. حال اگر در زمینه‌ی ادب، نیمه‌ی...

در 1892 مهندسی فرانسوی (در رشته‌ی راه ساختمان) که بر آن شده بود زودتر از موعد مقرر (در چهل و پنج سالگی) خویشتن را بازنشسته کند از خدمت در وزارت «شوارع و پلها» کناره گرفت. این مهندس مردی مطلع بود، و چون...

آنگاه که رمان در اوج اعتلای خویش بود «درام» ره زوال می‌سپرد. برخی از منتقدان، در اینجا رابطه‌ی علت و معلولی را بازجسته‌اند، انگار خواندن رمان به بهای کاهش در عده‌ی علاقه مندان به تئاتر رونق می‌گرفت. اما...

«ادموند دوگنکور» در بخش مربوط به روز بیست و یکم آوریل 1883 دفتر وقایع خویش چنین می‌نگارد: تورگنیف آشنا، ادیبی است حقیقی. زائده‌ای را به تازگی از معده‌‌اش برداشته‌اند. به «دوده» که در یکی از همین روزها...

در اینجا دست کم باید از دوست و ستاینده‌اش «آکساکوف» که هر چند بیش از آنچه رمان‌نویس باشد خاطره نویس است یاد کرد، آن هم نه به این جهت که گزارشی که از زندگی خانواده و کودکی خویش به دست می‌دهد چیزی است به...

در فاصله‌ی بین دو دیداری که دیکنز در سالهای 1840 و 1867 از امریکا کرد و طی تمام دهه‌ی بلافاصله پیش از جنگهای داخلی، شهرت و محبوبیتش در آن دیار از ناحیه‌ی رمان‌نویسان جدید آمریکایی که در زمینه‌ی ادب در...

اینک پس از رمان‌نویسان فرانسوی، بویژه بالزاک و استاندال که در میان رمانتیکهای فرانسه باز دیدیم، نویسندگان انگلیسی مانند قرن گذشته رهبری جریان را به دست گرفتند. تاریخ، این مدعا را ثابت می‌کند: در حوالی...

گرایش کلی عصر ویکتوریا، از حوالی 1840 به بعد، در جهت دوری از پرورش ادبی بود. کثیری از مردم که بخش قابل ملاحظه‌ای از ایشان را زنان طبقه‌ی متوسط تشکیل می‌داد مواد خواندنی می‌خواستند لیکن خویشتن را حامی و...