مسیر جاری :
حيات علمي در عهد سامانيان
حيات هر جامعه بسته به وجود عالمان و دانشمندان آن جامعه است. جامعه اي که دانشمندان بيشتري داشته باشد، از حيات معنوي بيشتري برخوردار است. هم خود زنده اند و هم بر زندگي مادي و معنوي ديگر ملت ها تأثير مي گذارند....
صنعت ترجمه در دوران آل بويه
ترجمه صناعتي است که با آن فرهنگ ها با يکديگر تلاقي مي کنند و مردمان با آداب و فرهنگ اقوام ديگر آشنا مي شوند و باعث گسترش اطلاع و آگاهي و ترويج علوم مي شود. ترجمه، بيان مفاهيم از زبان مبدأ به زبان مقصد...
فهرست نگاري و کتابداري در زمان آل بويه
از کهن ترين فهرست ها شايد بتوان از حکايت جاحظ ( م 255 ق ) استفاده کرد که از حسن بن سهل سرخسي ( 146-236 ق ) نقل مي کند که « روزي مأمون عباسي از من پرسيد کدام يک از کتاب هاي ايرانيان با ارزش تر است؟ گفتم...
اوضاع اخلاق در زمان آل بويه
اخلاق اسلامي را براي سهولت بحث به دو قسمت تقسيم کرده اند: 1- اخلاق ديني اسلامي و 2- اخلاق فلسفي اسلامي. براي اخلاق ديني اسلامي چهار ريشه ي عمده برشمرده اند که عبارت است از: قرآن و حديث، کتب کلام و عقايد،...
تاريخ نگاري در عصر آل بويه
تاريخ علاوه بر استعمالش در مورد علم تاريخ، به معناي زمان وقوع يک امر يا حادثه نسبت به مبدأ معين هم گفته مي شود. شايد در اين مورد به معناي تقويم باشد. گفته اند به لحاظ ريشه، عربي نيست، زيرا مصدر مورخ است...
لغت و لغت نامه نويسي در دوران آل بويه
علم لغت علمي است که از مدلول الفاظ و ترکيبات آن سخن مي گويد و موضوع آن کلمات و ساختار آن از حيث وضع شخصي است که دلالت بر معاني قرينه مي کند و هدف آن اجتناب از خطا در فهم معاني است. فايده ي آن اطلاع از...
تصوف و عرفان در دوران حکومت آل بويه
عارفان در طريقه ي خود بر ذوق و اشراق براي کشف حقيقت تکيه دارند تا بر عقل و استدلال. صوفيه نيز کم و بيش چنين راهي را رفته اند. صوفيه جماعتي از مسلمانان بودند که پايه ي کار آنها بر مجاهدت نفس فردي استوار...
علم قرائت قرآن کريم در دوران آل بويه
قرائت عبارت از اختلاف مربوط به « الفاظ » و عبارات وحي از نظر تخفيف و تشديد و امثال آنهاست که از سوي قراء نقل شده است و ابن جزري در تعريف قرائت گفته است: قرائت عبارت از علم به کيفيت اداي کلمات قرآن و
فقه در عصر آل بويه (2)
از شيعيان ايراني الاصل و ساکن بغداد و مشهور به بغدادي است، ولي نام خانوادگي و قبيله اي او حفار ( به معني قبرکن ) است.
فقه در عصر آل بويه (1)
فقه در لغت فهميدن و چيزي را دانستن و به چيزي عالم بودن است ( دهخدا، ماده ي فقه ) و از نظر اصطلاحي، به معناي دانستن احکام شرعي فرعي از روي ادله ي تفصيلي آنهاست. حکم شرعي بر دو قسم است: تکليفي و وضعي. حکم...